Токтың беттік тығыздығы

Меншікті электр өткізгішті классикалық теоремамен анықтау.

Ток қуатыдеп ток жұмысының жеделдігін білдіретін физикалық шамаға айтылады.

Джоуль Ленц заңының дифференциалдық теңдеуідеп өткізгіш ұзындығының l – бөлігіндегі қуат сан жағынан бірлік уақыт ішінде бірлік көлемнен шығатын жылу мөлшеріне тең екендігін дәлелдейді.

Q=jE2 Джоуль Ленцзаңының дифференциалдық теңдеуі бұл теңдеу тұрақты және айнымалы ток үшін де орынды.

Металдағы ток табиғаты. Металдардың өткізгіштігінің классикалық теориясы. Кедергінің температураға тәуелділігі. Жартылай өткізгіштің меншікті өткізгіштігі. Донорлар мен акцепторлар.

 

Металдарда ток тасушылар қызметін электрондар атқарады. Мұны тәжірибе жүзінде Толмен мен Стюарт тағайындаған. Металдардың өткізгіштігінің классикалық теориясын электрондардың идеал газ моделіне сүйеніп Друде жасаған. Ол Ом заңы үшін мынадай өрнек алды:

Бұл теңдеуде электр өрісі кернулігінің алдында тұрған өрнек өткізгіштің меншікті өткізгіштігі болып тбылады. Классикалық теориядан мынадай екі қайшылық шығады: біріншісі, өткізгіш кедергісі, тәжірибе көрсеткендей, температураға пропоционал емес, оның екіден бір дәрежесіне пропорционал; екіншісі, электрон газының 1,5R-ге тең жылу сыйымдылығы.

Жартылай өткізгіштер деп өткізгіштігі металдар мен диэектриктер аралығындағы заттарды айтады. Жартылай өткізгіштерге периодты жүйенің төртінші тобының элементтері жатады. Жартылай өткізгіштерде зарядты тасушылар қызметін электрондар мен кемтіктер атқарады. Олардың электр өткізгіштігі температураның өсуімен артады. Таза жартылай өткізгіштерге бесінші топтың элементтерін қоссақ өткізгіштігі электрондық болатын зат аламыз. Мұндай қоспаларды донорлық қоспалар (n-типті өткізгіштер) деп атайды. Жартылай өткізгіштерге үшінші топтың элементтерін қоссақ өткізгіштігі кемтіктік болатын қопа аламыз. Мұндай қоспаларды акцепторлық (р-типті өткізгіштер) қоcпалар деп атайды.