Тақырып. Әскери қылмыстар

Әскери қылмыстардың ұғымы және түрлері. Олардың әлеуметтік мінездемесі.

Жарғылық ережелері және бағыныштылық қатынастар тәртібіне қарсы қылмыстар. Бұйрыққа бағынбау немесе оны өзгедей орындамаудың ұғымы және түрлері. Бастыққа қарсылық көрсету немесе оны қызметтік міндеттерін бұзуға мәжбүр ету. Бастыққа қатысты күш қолдану іс-әрекеттері. Бір-бірінің арасында бағыныштылық қатынастары болмаған кезде әскери қызметшілердің арасындағы өзара қарым-қатынастардың жарғылық ережелерін бұзу. Әскери қызметшіге тіл тигізу. Бөлімді немесе қызмет орнын өз бетімен тастап кету. Қашқындық. Дене мүшесіне зақым келтіру жолымен немесе өзге тәсілмен әскери қызметтен жалтару. Билікті теріс пайдалану, биліктің асыра қолданылуы немесе әрекетсіздігі.

Арнайы қызмет атқару тәртібіне қарсы қылмыстар. Қарауыл /вахта/ қызметін атқарудың жарғылық ережелерін бұзу. Шекаралық қызмет атқарудың ережелерін бұзу. Ішкі қызмет атқарудың және гарнизонда патруль болудың жарғылық ережелерін бұзу. Қоғамдық тәртіпті қорғау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша қызмет атқарудың ережелерін бұзу. Қызметке селқос қарау. Бұл қылмыстардың саралану белгілері.

Әскери сипаттағы құпия мәліметтерді сақтауға қарсы қылмыстар. Әскери сипаттағы құпия мәліметтерді жария ету немесе әскери сипаттағы құпия мәліметтері бар құжаттарды жоғалту. Оның саралану белгілері. Бүл қылмыстың мемлекеттік опасыздықтан, сонымен қатар мемлекеттік құпияларды заңсыз алу немесе жария етуден айырмашылығы. Жауға соғыс жүргізу құралдарын беру немесе тастап кету. Тұтқынға өз еркімен берілу.

Әскери мүлікті пайдалану тәртібіне қарсы қылмыстар. Олардың ұғымы, түрлері жіне меншікке қарсы қылмыстардан айырмашылығы. Әскери мүлікті қасақана құрту немесе бүлдіру. Әскери мүлікті абайсызда құрту немесе бүлдіру. Әскери мүлікті жоғалту. Айналадағыларға қауіп туғызатын қару-жарақты, сондай-ақ заттар мен нәрселерді ұстау ережелерін бұзу.

Әскери жүргізу құралдарын жүргізу және пайдалану тәртібіне қарсы қылмыстар. Машиналарды жүргізу немесе пайдалану ережелерін бұзу. Ұшу немесе оған даярлану ережелерін бұзу. Кеме жүргізу ережелерін бұзу. Олардың көліктегі қылмыстардан айырмашылығы.

 

 

Тәжірибелік (семинарлық) және лабораториялық сабақтардың (лабораториялық практикумы) тақырыптарының шартты тізімі:

  1. Қылмыстық құқықта Ерекше бөлімнің түсінігі, жүйесі және мағынасы.
  2. Жеке адамға қарсы қылмыс.
  3. Отбасына және кәмелетке толмағандарға қарсы қылмыстар.
  4. Адамның және азаматтың Конституциялық құқықтары мен бостандықтарына қарсы қылмыстар.
  5. Бейбітшілік пен адамзат қауіпсіздігіне қарсы қылмыстар.
  6. Мемлекеттің конституциялық құрылысына және қауіпсіздігіне қарсы қылмыстар.
  7. Меншікке қарсы қылмыстар.
  8. Экономикалық қызмет саласындағы қылмыстар.
  9. Коммерциялық және өзге ұйымдардағы қызмет мүдделеріне қарсы қылмыстар.
  10. Қоғамдық қауіпсіздікке және қоғамдық тәртіпке қарсы қылмыстар.
  11. Халықтың денсаулығына жіне адамгершілікке қарсы қылмыстар.
  12. Экологиялық қылмыстар.
  13. Көліктегі қылмыстар.
  14. Мемлекеттік қызмет пен мемлекеттік басқару мүдделеріне қарсы сыбайлас жемқорлық және өзге де қылмыстар .
  15. Басқару тәртібіне қарсы қылмыс.
  16. Сот төрелігіне және жазалардың орындалу тәртібіне қарсы қылмыстар.
  17. Әскери қылмыстар.

 

Сабақтың басқа түрлері:

  1. Семинар –диспут.
  2. Семинар –конференция.
  3. Домалақ стол.
  4. Реферат дайындығы.
  5. Баяндама дайындау.
  6. Коллоквиумы.
  7. Монография талқылыау.

 

Қылмыстық құқықтың Ерекше бөлімі бойынша бағамдық жұмыстарының шартты тақырыбы:

1. Ауырлататын мән-жайларда кісі өлтіру.

2. Жеңілдететін мән-жайларда кісі өлтіру.

3. Денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтіру.

4. Денсаулыққа қасақана орташа ауырлықтағы зиян келтіру.

5. Жеңілдететін мән-жайларда денсаулыққа зиян келтіру.

6. Зорлау.

7. Адамды ұрлау.

8. Бас бостандығынан заңсыз айыру.

9. Жала жабу.

10. Қорлау.

11. Кәмелетке толмаған адамды қылмыстық іске тарту.

12. Азаматтардың тең құқылығын бұзу.

13. Тұрғын үйге қол сұғылмаушылықты бұзу.

14. Еңбек туралы заңдарды бұзу.

15. Ұрлық.

16. Сеніп тапсырылған бөтен мүлікті иеленіп алу немесе ысырап алу.

17. Алаяқтық.

18. Тонау.

19. Қарақшылық.

20. Қорқытып алушылық.

21. Алдау немесе сенімге қиянат жасау жолымен мүліктік залал келтіру.

22. Көрінеу қылмыстық жолмен табылған мүлікті сатып алу немесе сату.

23. Автомобильді немесе өзге де көлік құралдарын ұрлау мақсатынсыз заңсыз иелену.

24. Бөтен адамның мүлкін қасақана жою немесе бүлдіру.

25. Заңды кәсіпкерлік қызметке кедергі жасау.

26. Заңсыз кәсіпкерлік.

27. Заңсыз банктік қызмет.

28. Жалған ақша немесе бағалы қағаздар жасау немесе сату.

29. Экономикалық контрабанда.

30. Тұтынушыларды алдау.

31. Заңсыз сыйақы алу.

32. Қызмет өкілеттігін теріс пайдалану.

33. Коммерциялық сатып алу.

34. Терроризм.

35. Кепілге алу.

36. Ұйымдасқан қылмыстық топты немесе қылмыстық қауымдастықты (қылмыстық ұйымды) құру және оны басқару, қылмыстық қоғамдастыққа қатысу.

37. Бандитизм.

38. Қаруды, оқ-дәріні, жарылғыш заттарды немесе жарылғыш қондырғыларды күзету жөніндегі міндеттерді тиісінше атқармау.

39. Қаруды, оқ-дәріні, жарылғыш заттарды және жарылғыш қондырғыларды заңсыз сатып алу, беру, өткізу, сақтау, тасымалдау немесе алып жүру.

40. Қаруды, оқ-дәріні, жарылғыш заттарды және жару құрылғыларын ұрлау не қорқытып алу.

41. Өрт қауіпсіздігі ережелерін бұзу.

42. Бұзақылық.

43. Суларды ластау, бітеу және сарқу.

44. Есірткі заттарды немесе жүйкеге әсер ететін заттарды ұрлау не қорқыту.

45. Атмосфераны ластау.

46. Жерді бүлдіру.

47. Су жануарлары мен өсімдіктерін заңсыз алу.

48. Заңсыз аңшылық.

49. Темір жол, әуе немесе су көлігі қозғылысы мен оларды пайдалану қауіпсіздігінің ережелерін бұзу.

50. Пара алу.

51. Билікті не қызметтік өкілеттікті асыра пайдалану,

52. Пара беру.

53. Қызметтегі әрекетсіздік.

54. Жалған құжаттарды, мөртаңбаларды, мөрлерді, мөрқағаздарды, мемлекеттік наградаларды қолдан жасау, дайындау немесе өткізу.

55. Өзінше билік ету.

56. Көрінеу кінәсіз адамды қылмыстық жауаптылыққа тарту.

57. Жауап беруге мәжбүр ету.

58. Жалған жауап беруге немесе жауап беруден жалтаруға, жалған қорытынды беруге не қате аударуға сатып алу не мәжбүр ету.

59. Мемлекеттік опасыздық.

60. Мемлекеттік құпияларды заңсыз алу, жария ету.

 

 

ҰСЫНЫЛАТЫН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:

1.Қазақстан Республикасының Конституциясы. 30 тамыз 1995 қабылданған (өзгертулері мен толықтыруларымен).

2. Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі. 16 шілде 1997 қабылданған (соңғы өзгертулері мен толықтыруларымен).

3. 16-шы қазан 1997 Елбасының Қазақстан халқына жолдауы-
"Қазақстан-2030".

4. «Қазақстан Республикасының 2010 жылдан 2020 жылға дейінгі кезеңге арналған құқықтық саясат тұжырымдамасы туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығы. 24.08. 2009 ж.

5. Қазақстан Республикасы Президентінің Қазақстан халқына жолдауы «Жаңа онжылдық – жаңа экономикалық өрлеу – Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері» қарастырылады. 29.01.2010 ж.

6. ҚР „Қазақстан Республика Ұлттық қауіпсіздігі туралы" Заңы, 26.06.98.
(28.04.2000,20.12.2004 өзгер).

7. ҚР „Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы" Заңы, 2.07.98.
(28.04.2000 жылгы озгерістерімен).

8. ҚР „Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы“ Кодексі 18.09.2009 ж.

9. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау Министірінің «Сот-медициналық сараптама жүргізу және ұйымдастыру Ережесі» № 875/1 бұйрығы, 20 желтоқсан 2004.

10. Ағыбаев А.Н. Қылмыстық құқық. Ерекше бөлім. Оқулық. Өңделген, толықтырылған 3 басылым, Алматы, Жеті жарғы, 2007.

11. Агыбаев А.Н. Қылмыстық құқық. Жалпы бөлімі. Оқулық. – Алматы: Жеті жарғы. 2007.

12. Ағыбаев А.Н., Баймурзин Г.И. Программа по уголовному праву. - Алматы, 1998.

13. Бапанов Т.Ә. Қазақстан Республикасының қылмыстық құқығы. Ерекше бөлім. Альбом үлгі. Алматы, Данекер, 2001.

13.Борчашвили И.Ш., Рахимжанова Г.К., Курманбаев Б.М. Альбом схем по
Общей части уголовного права (учебно-методическое пособие). – Караганда, 2000.

  1. Қазақстан Республикасы қылмыстық құқығы. Ерекше бөлім: Дәрістер баяны / И.Ш. Борчашвилидің және Р.Б. Құлжақаеваның жалпы редакциялауымен. – Алматы. ЖШС «Издательство «Норма-К», 2007.
  2. Құлжақаева Р.Б. Қылмыстың құрамы. (Оқулық құрал). Қарағанды, 1994.
  3. Құлжақаева Р.Б. Қылмыстық құқық пәнi бойынша есептер жинағы. - Қарағанды, 1997.
  4. Құлжақаева Р.Б. Құрманбаев Б.М. Қазақстан Республикасының қылмыстық кодексінiн жалпы бөлiмі бойынша оқулық құрал. - Қарағанды, 2004.
  5. Қазақстан Республикасының қылмыстық құқығы. Ерекше бөлім: Оқулық құрал. / И.Ш. Борчашвили және М.М. Оразалиев редакциясы бойынша. – Қарағанды: ҚР ІІМ Б. Бейсенов атындағы Қарағанды заң институты. 2003.
  6. Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодіксіне түсінік. (Жауапты редактор С.М. Рахметов, Т.Ә. Бапанов. – Алматы: Норма-К., 2004.
  7. Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексіне түсінік. Алматы, Норма-К, 2000.

21. Комментарий к Уголовному кодексу Республики Казахстан. Общая и
Особенная части / Под ред. И.Ш. Борчашвили. Изд. 2-е - Алматы: Жеті
Жарғы, 2007.

22.Курс советского уголовного права. - М., 1970, т. 1-6.

23.Курс советского уголовного права. - Л., 1961-1981. т. 1-5

24. Российское уголовное право. Особенная часть. - М., 1997.

25. ҚР Жоғарғы сотының Пленумының нормативтік қаулылары Жинағы.

(1992 - 2005). - Алматы, 2005.

26. Уголовное право РК. Курс лекций. Особенная часть. / Под общ. ред. Академика национальной АЕН РК, д.ю.н., проф. И.Ш. Борчашвили. – Алматы: Жеті жарғы, 2006.

27. Уголовное право Казахстана (Особенная часть). Ч. 1-2. Под ред.
И.Ш.Борчашвили., С.М.Рахметова. Алматы. 1999 – 2000.

  1. Уголовное право Казахстана (Особенная часть). Учебник для ВУЗов/ под редакцией д.ю.н., профессора И.И. Рогова и к.ю.н., профессора С.М. Рахметова – Алматы, ТОО «Баспа», 2001.
  2. Уголовный кодекс РК с постатейными материалами. //Составители: Рогов И.И., Рахметов С.М., Турецкий Н.Н. – Алматы. 2005.
  3. Актуальные проблемы уголовного права, криминологии и уголовно-исполнительного права. Материалы Международной научно-практической конференции. Караганда: КарЮИ МВД РК им. Б.Бейсенова. 2004 г.
  4. Актуальные проблемы уголовного права, криминологии и уголовно-исполнительного права в свете Концепции правовой политики РК. Материалы Международной научно-практической конференции. Караганда: КарЮИ МВД РК им. Б.Бейсенова. 2005 г.
  5. Современная уголовно-правовая политика в Республике Казахстан и проблемы правового воспитания: Материалы международной и научно-практической конференции. – Караганда: КарЮИ МВД РК им. Б. Бейсенова, 2007. т. 1-2.
  6. 10 лет Уголовному кодексу и Уголовно-исполнительному кодексу Республики Казахстан: достижения и перспективы: Материалы Международной научно-практической конференции – Караганды: КарЮИ МВД РК им. Б. Бейсенова, 2007. Т. 1-2.

 

 

Қазақ инновациялық гуманитарлық-заң университеті

Заң факультеті

Қылмыстық құқықтық пәндер кафедрасы