Тақырып: Қоршаған ортаны инженерлік қорғауы
Студенттер үшін
Дістемелік нұсқау
Тақырып: Қоршаған ортаны инженерлік қорғауы
Курс: 2,3
Қарағанды 2008
Қоршаған ортаның ластануынан және басқа антропогенді әсерлерден инженерлік қорғаудың негізгі бағыттарына ресурс сақтаушы, қалдықсыз және аз қалдықты технология енгізу. Биотехнология, утиллизация және қалдықтардың детоксикациясы және бастысы қоршаған ортаның зат алмасуының табиғи циклына барлық әсер ету түрлерімен қамтамасыз ететін өндірістің экологизациясы болып табылады.
Экологизация түсінігіне табиғи ресурстарды тиімді және қоршаған ортаның қасиеттеріне зиян келтірмей технологиялық енгізулер және т.б. шешімдер жатады.
6.1 Қоршаған ортаның инженерлі қорғаудың бағыттары экологизация түсінігіне технологиялық жағдайлар және т.б. жатады, яғни ол табиғи ресурстарды эффекті қолдануға рұқсат етіледі, табиғи ортаның сапасын ешбір бұзылыссыз өтуге шарт қоятын ғылым түрі.
Қоршаған ортамен белгілі бір шекті байланысыт бар қайшылық жағдайға алып келмейтін технологиялық процесстер экологизирования деп аталады. Осы сияқты табиғи экологиялық системалар, экологиязациялық процесс, адаммен басқарылатын, ол биосферлі заңдарға, қажет.
Басқа жолдар бар, мысалы: нағыз жетілдірудіңде дамуы, ол себептен емес, оның жүру барысы мен күресуді айтады. Ең негізгі себептердің бірі сфераның ластануы бұл ресурсты және ластаушы, яғни техникалық өңделуден өткен және шикізатты қолдануу, міне бұлардың бәрі қоршаған ортаны ластауға алып келеді.
6.2. Аз қалдықты және қалдықсыз технологиялардың қоршаған ортаны қорғаудағы атқаратын маңызы
Жаңа ауылшаруашылық құрылымдардың дамуына кіші қалдықтардың және қалдықсыз технологиялардың құрылуы. Қалдықсуз технология мынадай өндіріс түсіндіріледі, яғни ол шикізатты максимальды немесе толық қайта өндіруді қолдану және содан қалдық заттардың түзілуін айтады.
Дәл термин болып «аз қалдықты технология» болып табылады, себебі «қалдықсыз» технология мүмкін емес, немесе кез келген адамдық технология қалдық заттарды өндіре алмайды, энергия түрінде ашып қарасақ та.
Азқалдықты дегеніміз минимум қатты, сұйық және газды қалдықты заттарды алатын технологияны айтады. Қазіргі жағдайда бұл ғылыми техникалық прогресте ең қолайлы болып табылады. Қоршаған ортаның ластануынан қорғау үшін шикізатты үнемдеу және энергияны қайталап материальды ресурстарда қолдану үлкен маңызды болып табылады.
Сақтандыратын ресурстардың технологиясына:
- Қалдық заттарды қайт өңдеу, екіншілік ресурстарды өндіріледі
- Іркінді суларды тазалауда суқайтымды циклдарында әртипті іркінсіз технологиялардың дамуы
- Жаңа өнімдердің түрлерін құрастыру тек қана ол қайта қолдануда қайталанатын болса
- Жаңа принципті процестердің құрылуы. Олар технологиялық стадияларды алып тастауды рұқсат етеді, және онда қалдық заттардың түзілуі жүреді
Техникалық системада қолданатын суды қайтымды сумен қамтамасыз ету дегеніміз судың қолданылуындағы тұйық цикл ол сумен қамтамасыз етілудің және суды алып кетудің системасы болып табылады. Мұнда суды қайта қайта бір циклда қолданылуы көкптеп қолданылады, яғни іркінсіз сулардың және басқа суларды табиғи суқоймаларында жиналуынсыз.
Қоршаған ортаны ластанудан қорғау үшін аз қалдықты және қалдықсыз технологиялардың дамуы үлкен маңызды роль атқарады. Бұл тұрғыдан зерттелу енді ғана қарастырылуда. Қазіргі кезде қоршаған ортаны қорғауда экологиялық технологиялардың кішігірім ғана дамыған.