СЕМЕЙ . МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ

 

 

ДРІСТЕР КЕШЕНІ:

 

1. №1 таырып: Кіріспе: Экология – ылым ретінде анытамасы. Экологияны масаты , есептері жне дістері. Экологияны даму тарихы. Экология – табиатты орау жне табиатты тиімді пайдалану базасы ретінде.

2.Масаты: Студенттерге экологияны маыздылыын, масатын, есептерін, дістерін ашып крсету, экологияны ылым ретіндегі даму этаптарымен таныстыру.

3.Дріс тезисі:

Адамзат шінші мыжылдыа ая баса отырып, зіні антропцентриялы кзарасынан ауыти бастады, сонымен атар, ркениетті технократты моделіні кемшіліктерін тсініп, крген сияты. Биосфера коэволюция ымы азіргі ауым арасында ке дамуда. Оны маынасы- адамзат табиатты заымен ндесе отырып дамуы жне табиатты ерекшеліктерін ескеру, оан зиян тигізбей іс-рекетін орындау, балансталан тіршілік ету.

Табиата ттыныушылы сипаттаы кзарас – антрпоцентрикалы кзарас болып табылады, яни адам рашан биосферанын ортаы блігін иемденіп жатыр. Екінші бір кзарас –биоцентрикалы кзарас болып табылады. Бл ретте – адам орталы фигура болуа алай лайыты болса, солай баса да тіршілік иелері сзсіз орталы орына лайы. Экологияны шінші кзарасы –экоцентрикалы (орталыы -экожйе) болып келеді. Бл дегеніміз – жалпы жерді мір сруін жасартуа баытталан барлы дрыс ректтер ортаы рольде.

Тланы конституциялы ыыны, яни олайлы оршаан орта мен шынайы экологиялы апарат алуды негізгі, шынайы кепілі болып халыты жоары, азаматты экологиялы сана –сезімі табылады. азіргі кезде экологиялы білім алу ажеттілігі ткір мселелерді бірі болып табылады. Сонымен оса, оамда экологиялы мдениет пен экологиялы мдени тланы алыптастыру кез-келген мемлектті алдыы орындаы проблемалары болып табылады.

Биосфера аламды леуметтік табии жйе болып табылады. Соан орай, оны тіршілік барысы биоалуандылыпен ана шектелмейді, сол жйені рамдас блігі болып табылатын - луеметтік, экологиялы рама туелді.

Экология пніні балы оу орындарына міндетті пн трінде енуі - азіргі заманны жаа бір жоары белесі. Экология курсыны енгізілуі – сол оу орынындаы студенттерге табиата деген дрыс кзарасты алыптасытырып, табиат ресуртсарына ттыныушылы кзараспен ана арауды дрыс еместігін крсету, табиатпен йлесімді тіршілік ету бастамаларын йретеді. Мны барлыы кез-келген профильдегі дрігер маманына да ажет болып табылады.

«Экология» термині грек тілінен аударанда «oikos» - й, «logos» - ылым деген маынаны береді. Экология- оршаан орта мен ондаы тіршілік иелеріні зара арым атынасын зерттейтін ылым.

4. Крнекі материал:слайдтар.

5.дебиет:

Негізгі:

1.Кенесариев .И. Экология жне халы денсаулыы : учебник / . И. Кенесариев, Н.Ж Жакашов. - Алматы : Эверо, 2009. - 250 с. : ил.

2.Оспанова Г.С. Экология : учебник / Г. С. Оспанова, Г. Т. Бозшатаева. - 2-е изд. - Алматы, 2009. - 405 б.

3.Бейсенова Р.Р. Экология жне траты даму пнінен лекциялар жинаы. Алматы:«Эверо», 2012 ж.-146 с.

4.Жатанбаев Ж.Ж. Экология негіздері. Оулы : учебник / Ж. Ж. Жатанбаев. - Алматы : Зият, 2004. - 210 с.

5.Алишева, Куляш. Экология. : учебник / К. Алишева. - [б. м.] : НАS, 2006. - 303 с. : ил

6.Асарова .Б. Экология жне оршаан ортаны орау : учебное пособие / . Б. Асарова. - Алматы : За дебиеті, 2007. - 90 с.

7.Иванов В.П. Общая и медицинская экология. : учебник / В. П. Иванов, О. В. Васильева, Н. В. Иванова ; ред. В. П. Иванова. - Ростов н/Д : Феникс, 2010. - 507 с. : ил

9. Миркин Б.М., Наумова Л.Г. – Устойчивое развитие, вводный курс – Логос. Москва – 2006.

осымша:

1.Экология : учебник / ред. В. В. Денисов. - Изд. третье, исправл. и допол. - Ростов н/Д ; М. : Издательский центр"МаРТ", 2006. - 768 с.

2.Коробкин В.И. Экология : учебник / В. И. Коробкин, Л. В. Передельский. - 12-е изд., доп. и перераб. - Ростов н/Д : Феникс, 2007. - 602 с. - (Высшее образование)

3.Новиков Ю.В. Экология, окружающая среда и человек : учебное пособие / Ю. В. Новиков. - 3-е изд., испр. и доп. - М. : ФАИР-ПРЕСС, 2005. - 729 с.

4.Концепция экологической безопасности РК, Астана, 2002.

5.Доклад конференции 00Н по окружающей среде и устойчивому развитию, Рио-де-Жанейро, 1992. Том 1, Нью_Йорк,1993.

6.Экологический кодекс РК, Астана 2007.

7.Марфенин Н.Н. Концепция устойчивого развития» в развитии / Россия в окружающем мире: 2002 (Аналитич кий ежегодник)

8.Пивоваров Ю.П. Руководство к лабораторным занятиям по гигиене и основам экологии человека : учеб. пособие для студ.высш. учеб.заведений / Пивоваров Ю.П., Королик В.В. - 2-е изд., испр. и доп. - М. : Издательский центр "Академия", 2006. - 512 с

9.лібеков А.С. Жалпы экология атауларыны тсіндірме сздігі : словарь / А. С. лібекова , З. К. Томолдаева , С. С. лібеков ; ред.: . И. Кенесариев, Н. Ж. Жакашов. - Алматы : ТОО"ЭВЕРО", 2010. - 144 с.

10.лібеков А.С. Жалпы экология атауларыны тсіндірме сздігі : словарь / А. С. лібеков, З. К. Томолдаева, С. С. лібеков. - Алматы : Эверо, 2009. - 142 с. : ил

11.уатбаев А.Т. Экология пнінен практикум : учебное пособие / А. Т. уатбаев. - Алматы, 2006. - 172 с. - (азастан білім жне ылым министрлігі)

12.аза тілі терминдеріні салалы ылыми тсіндірме сздігі: Экология жне табиат орау: 4000-а жуы термин. : словарь. - Алматы : Мектеп, 2002. - 389 б.

13.Шилов И.А. Экология : учебное пособие / И. А. Шилов. - 4-е изд., стериотип. - М. : Высшая школа, 2003. - 512 с.

14.Экологиялы энциклопедия. - Алматы, 2007. - 302 б.

15.Экология человека Ю.А. Габов Караганда, 2012.

6.Баылау сратары (кері байланыс):

1. Экологияны негізгі есептерін атаыздар.

2. Аут-, дем-, синэкология нелерді зерттейді?

1. №2 таырып: Траты даму концепциясы. «Траты даму» ымыны пайда болу тарихы.

2. Масаты: Траты даму концепциясыны алыптасу тарихымен, Рим клубымен таныстыру.

3.Дріс тезисі:

Траты даму (Sustainable development) терминіні алыптасу тарихы 4 кезенен трады. 1960 жылдары Канадада балы шаруашылыанда алаш рет аталмыш термин олданыса енгізілген. Екініші алыптасуы 1970 жылдармен байланыстырылады. 1981 жылы Л. Браун терминге жааша сипат сынып, экономикалы маынасын аша тсті. Бкіл лемге аталмыш термин Брундтланд комиссиясыны басшылыымен 1987 жылы жары крген «Бізді орта болашаымыз» атты баяндамасынан кейін танымал болды.

Терминні алыптасуында, оам санасында енуінде маызды рольдерді атаран йымдарды бірі - Рим клубы. Рим клубы - лемні 30 мемлекттеріні білікті алымдарын топтастыран халыаралы кіметтік емес йым. Рим клубы Рим экономисті, мдениеттанушысы Аурелио Печчеиді басшылыымен 1968 жылы рылды. Е алашы 30 адамнан ралан жиын 1968 жылды 6-7 суір кндерінде Рим аласы маында ткізілді.

Рим клубыны масаттары:

- азіргі заманны туындаан мселелеріні наты тбін анытау;

- азіргі тада алыптасан адамзат мселелеріні тередігін тсіну, лтты шекаралармен шектелмей, аламды дегейде ойлану;

- саяси жаа йымдар мен институтарды жмыстарын аламды мселелерді шешуге баыттау.

Рим клубыны йымдасу масаты – азіргі тада алыптасан аламды экологиялы, экономикалы, леуметтік мселелерді шешу. Рим клубы мшелеріні жмылып атаран істріні нтижелері келесі лгіні жасап шыанды. Бл лгі - аламды модельдеу деп аталады. Оны масаты – жаа баыттарды пайдалана отырып, актуальды мселелерді талылау.

Рим клубыны белсенді де танымал мшелері болып табылатын Дэнис жне Донелла Медоуздер осы клуба арнап баяндамалар жазан болатын. Баяндамалар – «сім шегі», «сім шегінен тыс».

 

4. Крнекі материал:слайдтар.

5.дебиет:

Негізгі:

1.Кенесариев .И. Экология жне халы денсаулыы : учебник / . И. Кенесариев, Н.Ж Жакашов. - Алматы : Эверо, 2009. - 250 с. : ил.

2.Оспанова Г.С. Экология : учебник / Г. С. Оспанова, Г. Т. Бозшатаева. - 2-е изд. - Алматы, 2009. - 405 б.

3.Бейсенова Р.Р. Экология жне траты даму пнінен лекциялар жинаы. Алматы:«Эверо», 2012 ж.-146 с.

4.Жатанбаев Ж.Ж. Экология негіздері. Оулы : учебник / Ж. Ж. Жатанбаев. - Алматы : Зият, 2004. - 210 с.

5.Алишева, Куляш. Экология. : учебник / К. Алишева. - [б. м.] : НАS, 2006. - 303 с. : ил

6.Асарова .Б. Экология жне оршаан ортаны орау : учебное пособие / . Б. Асарова. - Алматы : За дебиеті, 2007. - 90 с.

7.Иванов В.П. Общая и медицинская экология. : учебник / В. П. Иванов, О. В. Васильева, Н. В. Иванова ; ред. В. П. Иванова. - Ростов н/Д : Феникс, 2010. - 507 с. : ил

9. Миркин Б.М., Наумова Л.Г. – Устойчивое развитие, вводный курс – Логос. Москва – 2006.

осымша:

1.Экология : учебник / ред. В. В. Денисов. - Изд. третье, исправл. и допол. - Ростов н/Д ; М. : Издательский центр"МаРТ", 2006. - 768 с.

2.Коробкин В.И. Экология : учебник / В. И. Коробкин, Л. В. Передельский. - 12-е изд., доп. и перераб. - Ростов н/Д : Феникс, 2007. - 602 с. - (Высшее образование)

3.Новиков Ю.В. Экология, окружающая среда и человек : учебное пособие / Ю. В. Новиков. - 3-е изд., испр. и доп. - М. : ФАИР-ПРЕСС, 2005. - 729 с.

4.Концепция экологической безопасности РК, Астана, 2002.

5.Доклад конференции 00Н по окружающей среде и устойчивому развитию, Рио-де-Жанейро, 1992. Том 1, Нью_Йорк,1993.

6.Экологический кодекс РК, Астана 2007.

7.Марфенин Н.Н. Концепция устойчивого развития» в развитии / Россия в окружающем мире: 2002 (Аналитич кий ежегодник)

8.Пивоваров Ю.П. Руководство к лабораторным занятиям по гигиене и основам экологии человека : учеб. пособие для студ.высш. учеб.заведений / Пивоваров Ю.П., Королик В.В. - 2-е изд., испр. и доп. - М. : Издательский центр "Академия", 2006. - 512 с

9.лібеков А.С. Жалпы экология атауларыны тсіндірме сздігі : словарь / А. С. лібекова , З. К. Томолдаева , С. С. лібеков ; ред.: . И. Кенесариев, Н. Ж. Жакашов. - Алматы : ТОО"ЭВЕРО", 2010. - 144 с.

10.лібеков А.С. Жалпы экология атауларыны тсіндірме сздігі : словарь / А. С. лібеков, З. К. Томолдаева, С. С. лібеков. - Алматы : Эверо, 2009. - 142 с. : ил

11.уатбаев А.Т. Экология пнінен практикум : учебное пособие / А. Т. уатбаев. - Алматы, 2006. - 172 с. - (азастан білім жне ылым министрлігі)

12.аза тілі терминдеріні салалы ылыми тсіндірме сздігі: Экология жне табиат орау: 4000-а жуы термин. : словарь. - Алматы : Мектеп, 2002. - 389 б.

13.Шилов И.А. Экология : учебное пособие / И. А. Шилов. - 4-е изд., стериотип. - М. : Высшая школа, 2003. - 512 с.

14.Экологиялы энциклопедия. - Алматы, 2007. - 302 б.

15.Экология человека Ю.А. Габов Караганда, 2012.

6.Баылау сратары (кері байланыс):

1. Траты даму анытамасын берііздер.

2. Рим клубыны йымдастырушысы, Рим клубыны негізгі масаттары.

1. №3 таырып: Бгінгі заманны луметтік-экологиялы мселелері жне траты даму.

2. Масаты: азіргі заманны леуметтік, экономикалы, экологиялы мселлерімен таныстыру.

3.Дріс тезисі:

ылыми техникалы прогрессті алашы адамдары 16-18 асырларда пайда бола бастады. Мануфактуралы ндіріс, кеме жзу жне сауда-саттыты сраулары практикалы есептерді теориялы жне эксперименталды шешулерін талап етті.

Д. Уатт ойлап шыаран машина ндірісіні дамуы 18 асырмен ласып, ылыми техникалы прогресті бір адам жылжуына себепкер болды. ылым мен техника зара тыыз арым-атынаса тсіп, біріні дамуына бірі себепкер болды. Сонымен атар, осындай зара селбескен тірлік оамны барлы сфераларына сер етті.

20 асырды адамзат жаа клік трлерімен арсы алды: ша, автоклік, лкен пароходтар, тез паровозар, трамвай жне т.б. Телефон сияты жаалытар да оамда ке тарай бастады. Алдыы атарлы елдерді алыпты трмысына радио, кино, метро, электр жарыы сияты ндылытар наты тратанып, кірді. Алайда Европа елдеріні мндай ыса мерзімдегі жетістіктеріне арамай, отаршыл елдерде (Африка рлыы, ндістан, Латын Америкасы) феодалды сипаттаы саяси рылым мен трмысты арапайымдылыы сааталып ала берді. Европа елдеріне кдімгі жайт болып табылатын техника жетістіктері, бл елдер шін ол жетпес арман болып табылды. Біра, айта кететін жайт, лкен мегаполистерді кейбір аудандарында, шет айматарында мндай сипаттаы бейнелер де кездесіп жатады. Техника мен транспортты арынды дамуына байланысты адам ресурсы ажетсіз болып алды. Адам кші ажетсіз болан жадайда міндетті трде мемлекетте келесі келесіз жайттар туындайды: жмыссызды, ндіріс дадарасы, ауруларды ке тарауы, нашаорлы, жалпы сааутсызды жне т.б.

4. Крнекі материал:слайдтар.

5.дебиет:

Негізгі:

1.Кенесариев .И. Экология жне халы денсаулыы : учебник / . И. Кенесариев, Н.Ж Жакашов. - Алматы : Эверо, 2009. - 250 с. : ил.

2.Оспанова Г.С. Экология : учебник / Г. С. Оспанова, Г. Т. Бозшатаева. - 2-е изд. - Алматы, 2009. - 405 б.

3.Бейсенова Р.Р. Экология жне траты даму пнінен лекциялар жинаы. Алматы:«Эверо», 2012 ж.-146 с.

4.Жатанбаев Ж.Ж. Экология негіздері. Оулы : учебник / Ж. Ж. Жатанбаев. - Алматы : Зият, 2004. - 210 с.

5.Алишева, Куляш. Экология. : учебник / К. Алишева. - [б. м.] : НАS, 2006. - 303 с. : ил

6.Асарова .Б. Экология жне оршаан ортаны орау : учебное пособие / . Б. Асарова. - Алматы : За дебиеті, 2007. - 90 с.

7.Иванов В.П. Общая и медицинская экология. : учебник / В. П. Иванов, О. В. Васильева, Н. В. Иванова ; ред. В. П. Иванова. - Ростов н/Д : Феникс, 2010. - 507 с. : ил

9. Миркин Б.М., Наумова Л.Г. – Устойчивое развитие, вводный курс – Логос. Москва – 2006.

осымша:

1.Экология : учебник / ред. В. В. Денисов. - Изд. третье, исправл. и допол. - Ростов н/Д ; М. : Издательский центр"МаРТ", 2006. - 768 с.

2.Коробкин В.И. Экология : учебник / В. И. Коробкин, Л. В. Передельский. - 12-е изд., доп. и перераб. - Ростов н/Д : Феникс, 2007. - 602 с. - (Высшее образование)

3.Новиков Ю.В. Экология, окружающая среда и человек : учебное пособие / Ю. В. Новиков. - 3-е изд., испр. и доп. - М. : ФАИР-ПРЕСС, 2005. - 729 с.

4.Концепция экологической безопасности РК, Астана, 2002.

5.Доклад конференции 00Н по окружающей среде и устойчивому развитию, Рио-де-Жанейро, 1992. Том 1, Нью_Йорк,1993.

6.Экологический кодекс РК, Астана 2007.

7.Марфенин Н.Н. Концепция устойчивого развития» в развитии / Россия в окружающем мире: 2002 (Аналитич кий ежегодник)

8.Пивоваров Ю.П. Руководство к лабораторным занятиям по гигиене и основам экологии человека : учеб. пособие для студ.высш. учеб.заведений / Пивоваров Ю.П., Королик В.В. - 2-е изд., испр. и доп. - М. : Издательский центр "Академия", 2006. - 512 с

9.лібеков А.С. Жалпы экология атауларыны тсіндірме сздігі : словарь / А. С. лібекова , З. К. Томолдаева , С. С. лібеков ; ред.: . И. Кенесариев, Н. Ж. Жакашов. - Алматы : ТОО"ЭВЕРО", 2010. - 144 с.

10.лібеков А.С. Жалпы экология атауларыны тсіндірме сздігі : словарь / А. С. лібеков, З. К. Томолдаева, С. С. лібеков. - Алматы : Эверо, 2009. - 142 с. : ил

11.уатбаев А.Т. Экология пнінен практикум : учебное пособие / А. Т. уатбаев. - Алматы, 2006. - 172 с. - (азастан білім жне ылым министрлігі)

12.аза тілі терминдеріні салалы ылыми тсіндірме сздігі: Экология жне табиат орау: 4000-а жуы термин. : словарь. - Алматы : Мектеп, 2002. - 389 б.

13.Шилов И.А. Экология : учебное пособие / И. А. Шилов. - 4-е изд., стериотип. - М. : Высшая школа, 2003. - 512 с.

14.Экологиялы энциклопедия. - Алматы, 2007. - 302 б.

15.Экология человека Ю.А. Габов Караганда, 2012.

6.Баылау сратары (кері байланыс):

1. ылыми техникалы революцияны экологиялы мселлерді туындауында алан ролін атаыздар.

2. ркениетті мір сруі барысында ТР нгегізгі кезедерін атаыздар.

1. №4 таырып: Табиатты орау жне траты даму.

2. Масаты: Траты даму концепциясы контекстінде табиатты орауды негізгі принциптерімен таныстыру.

3.Дріс тезисі:

Экологиялы жадай 2007 жылы атар айында абылданан Экологиялы Кодексте табиат пайдалануышылара ата талап оятын занама актілеріні енгізілуі ксіпорындар арасында жаа, экологиялы трыдан таза технологиялардыпайдалануа еріксіз туді мжбрлейді.

оршаан ортаны жай кйіне мемлекеттік баылау жйесі жне табии ресурстарды басару жйесі алыптастыру кезеінде тр жне траты дамуды талап етеді.

Экологиялы нормалау жйесі адам организміне ластаушы заттарды гигиеналы нормативтеріне негізделген. Адама жне оршаан ортаа техногендік белгілі факторларды серін ескеретін экологиялы жне техникпалы нормативтерді зірлеу талап етіледі. Ол шін арнайы ылыми зерттеулер ажет. Экологиялы жне техникалы нормативтерді ыты негізі болуы жне занамалы кесімдерге осымшалар ретінде бекітілуі тиіс.

азіргі уаытта экологиялы жоспарлау кімет, министрліктер, кімдіктер мен жекелеген ксіпорныдар дегейінде жзеге асырылады. Ксіпорындар табиат орау іс-шараларыны жоспары кбінесе тексеру барысында берілеген мемлекеттік инспекуторлар нсамаларыны тарматарын айталайды, ол оршаан ортаны сауытыру, тымды табиат пайдалану, сйкесінше аржыландырумселелеріне тсілді жо екенін крсетеді. з инвестициялы саясатында шетелдік жне отанды ксіпорындар табиат орау саласын аржыландыруды алды аидатын басшылыа алады, яни табиат пайдалану наты ттыну сипатын жаластыруда.

4. Крнекі материал:слайдтар.

5.дебиет:

Негізгі:

1.Кенесариев .И. Экология жне халы денсаулыы : учебник / . И. Кенесариев, Н.Ж Жакашов. - Алматы : Эверо, 2009. - 250 с. : ил.

2.Оспанова Г.С. Экология : учебник / Г. С. Оспанова, Г. Т. Бозшатаева. - 2-е изд. - Алматы, 2009. - 405 б.

3.Бейсенова Р.Р. Экология жне траты даму пнінен лекциялар жинаы. Алматы:«Эверо», 2012 ж.-146 с.

4.Жатанбаев Ж.Ж. Экология негіздері. Оулы : учебник / Ж. Ж. Жатанбаев. - Алматы : Зият, 2004. - 210 с.

5.Алишева, Куляш. Экология. : учебник / К. Алишева. - [б. м.] : НАS, 2006. - 303 с. : ил

6.Асарова .Б. Экология жне оршаан ортаны орау : учебное пособие / . Б. Асарова. - Алматы : За дебиеті, 2007. - 90 с.

7.Иванов В.П. Общая и медицинская экология. : учебник / В. П. Иванов, О. В. Васильева, Н. В. Иванова ; ред. В. П. Иванова. - Ростов н/Д : Феникс, 2010. - 507 с. : ил

9. Миркин Б.М., Наумова Л.Г. – Устойчивое развитие, вводный курс – Логос. Москва – 2006.

осымша:

1.Экология : учебник / ред. В. В. Денисов. - Изд. третье, исправл. и допол. - Ростов н/Д ; М. : Издательский центр"МаРТ", 2006. - 768 с.

2.Коробкин В.И. Экология : учебник / В. И. Коробкин, Л. В. Передельский. - 12-е изд., доп. и перераб. - Ростов н/Д : Феникс, 2007. - 602 с. - (Высшее образование)

3.Новиков Ю.В. Экология, окружающая среда и человек : учебное пособие / Ю. В. Новиков. - 3-е изд., испр. и доп. - М. : ФАИР-ПРЕСС, 2005. - 729 с.

4.Концепция экологической безопасности РК, Астана, 2002.

5.Доклад конференции 00Н по окружающей среде и устойчивому развитию, Рио-де-Жанейро, 1992. Том 1, Нью_Йорк,1993.

6.Экологический кодекс РК, Астана 2007.

7.Марфенин Н.Н. Концепция устойчивого развития» в развитии / Россия в окружающем мире: 2002 (Аналитич кий ежегодник)

8.Пивоваров Ю.П. Руководство к лабораторным занятиям по гигиене и основам экологии человека : учеб. пособие для студ.высш. учеб.заведений / Пивоваров Ю.П., Королик В.В. - 2-е изд., испр. и доп. - М. : Издательский центр "Академия", 2006. - 512 с

9.лібеков А.С. Жалпы экология атауларыны тсіндірме сздігі : словарь / А. С. лібекова , З. К. Томолдаева , С. С. лібеков ; ред.: . И. Кенесариев, Н. Ж. Жакашов. - Алматы : ТОО"ЭВЕРО", 2010. - 144 с.

10.лібеков А.С. Жалпы экология атауларыны тсіндірме сздігі : словарь / А. С. лібеков, З. К. Томолдаева, С. С. лібеков. - Алматы : Эверо, 2009. - 142 с. : ил

11.уатбаев А.Т. Экология пнінен практикум : учебное пособие / А. Т. уатбаев. - Алматы, 2006. - 172 с. - (азастан білім жне ылым министрлігі)

12.аза тілі терминдеріні салалы ылыми тсіндірме сздігі: Экология жне табиат орау: 4000-а жуы термин. : словарь. - Алматы : Мектеп, 2002. - 389 б.

13.Шилов И.А. Экология : учебное пособие / И. А. Шилов. - 4-е изд., стериотип. - М. : Высшая школа, 2003. - 512 с.

14.Экологиялы энциклопедия. - Алматы, 2007. - 302 б.

15.Экология человека Ю.А. Габов Караганда, 2012.

6.Баылау сратары (кері байланыс):

1. оршаан ортаны орау дегеніміз не?

2. оршаан ортаны орауды негізгі принциптерін атаыздар.

1. №5 таырып: азастан республикасы траты дамуыны келелі экологиялы мселелері.

2. Масаты: азастан республикасыны траты дамуа атысты келелеі экоологиялы мселелерімен таныстыру.

3.Дріс тезисі:

лтты экологиялы проблемалар.

Экологиялы апат айматары.

Табии экологиялы жйелерді бзылуы, флора мен фаунаны тозуы орын алан жне олайсыз экаологиялы ахуал салдарынан халыты денсаулыына елеулі зиян келтірілген Арал жне Семей ірлері экологиялы апат айматары болып жарияланды. Экологиялы апат айматары елді ішкі ауіпсіздігіне натылы атер болып табылады.

азіргі уаытта брыны Семей полигоныныа шектес аудандарда (71,9 мы халы бар 85 елді мекен) онкологиялы ауруларды жне адамдар ліміні, ан айналымы жйесі ауруларыны, жаа туан сбилер арасындаы кеселдерді жне ерте артаю крінісіні жоары дегейі байалуда.

Арао ірі экологиялы апат аймаында (186,3 мы халы бар 178 елді мекен) сіресе йеледер жне балалар арасында асазан-ішек аурулары мен ан аздыы, балаларды шетінеуі мен туа біткен патологияны жоары дегейі байалуда.

уе бассейніні ластануы.

Атмосфераны негізгі ластануы тсті металлургия, жылу энергетикасы, ара метталлургия, мнай-газ кешеніксіпорындары мен клік шыарындыларымен байланысты. Атмосфералы ауаны ластануынан атерді натылыы халы денсаулыыны нашарлауына да жне оршаан ортаны тозуына сер етеді.

Атмосфералы ауаны ластану проблемасы негізінен республика халыны жартысына жуыы мір сретін ірі алалар мен нерксіптік агломераттара тн.

Барынша лаластанандар атарына 10 ала, оны ішінде 8 ала – ауасы жоары дегейде ластанан алаа жатады. алаларда ауа ластануыны жоары дегейіні себебеі-ндірісті ескірген технологиялары, тиімсіз тазартыш ралдар, олданылатын отынны тмен сапасы, уатты жаыртылатын жне дстрлі емес кздеріні аз пайдалануы болып табылады.

 

4. Крнекі материал:слайдтар.

5.дебиет:

Негізгі:

1.Кенесариев .И. Экология жне халы денсаулыы : учебник / . И. Кенесариев, Н.Ж Жакашов. - Алматы : Эверо, 2009. - 250 с. : ил.

2.Оспанова Г.С. Экология : учебник / Г. С. Оспанова, Г. Т. Бозшатаева. - 2-е изд. - Алматы, 2009. - 405 б.

3.Бейсенова Р.Р. Экология жне траты даму пнінен лекциялар жинаы. Алматы:«Эверо», 2012 ж.-146 с.

4.Жатанбаев Ж.Ж. Экология негіздері. Оулы : учебник / Ж. Ж. Жатанбаев. - Алматы : Зият, 2004. - 210 с.

5.Алишева, Куляш. Экология. : учебник / К. Алишева. - [б. м.] : НАS, 2006. - 303 с. : ил

6.Асарова .Б. Экология жне оршаан ортаны орау : учебное пособие / . Б. Асарова. - Алматы : За дебиеті, 2007. - 90 с.

7.Иванов В.П. Общая и медицинская экология. : учебник / В. П. Иванов, О. В. Васильева, Н. В. Иванова ; ред. В. П. Иванова. - Ростов н/Д : Феникс, 2010. - 507 с. : ил

9. Миркин Б.М., Наумова Л.Г. – Устойчивое развитие, вводный курс – Логос. Москва – 2006.

осымша:

1.Экология : учебник / ред. В. В. Денисов. - Изд. третье, исправл. и допол. - Ростов н/Д ; М. : Издательский центр"МаРТ", 2006. - 768 с.

2.Коробкин В.И. Экология : учебник / В. И. Коробкин, Л. В. Передельский. - 12-е изд., доп. и перераб. - Ростов н/Д : Феникс, 2007. - 602 с. - (Высшее образование)

3.Новиков Ю.В. Экология, окружающая среда и человек : учебное пособие / Ю. В. Новиков. - 3-е изд., испр. и доп. - М. : ФАИР-ПРЕСС, 2005. - 729 с.

4.Концепция экологической безопасности РК, Астана, 2002.

5.Доклад конференции 00Н по окружающей среде и устойчивому развитию, Рио-де-Жанейро, 1992. Том 1, Нью_Йорк,1993.

6.Экологический кодекс РК, Астана 2007.

7.Марфенин Н.Н. Концепция устойчивого развития» в развитии / Россия в окружающем мире: 2002 (Аналитич кий ежегодник)

8.Пивоваров Ю.П. Руководство к лабораторным занятиям по гигиене и основам экологии человека : учеб. пособие для студ.высш. учеб.заведений / Пивоваров Ю.П., Королик В.В. - 2-е изд., испр. и доп. - М. : Издательский центр "Академия", 2006. - 512 с

9.лібеков А.С. Жалпы экология атауларыны тсіндірме сздігі : словарь / А. С. лібекова , З. К. Томолдаева , С. С. лібеков ; ред.: . И. Кенесариев, Н. Ж. Жакашов. - Алматы : ТОО"ЭВЕРО", 2010. - 144 с.

10.лібеков А.С. Жалпы экология атауларыны тсіндірме сздігі : словарь / А. С. лібеков, З. К. Томолдаева, С. С. лібеков. - Алматы : Эверо, 2009. - 142 с. : ил

11.уатбаев А.Т. Экология пнінен практикум : учебное пособие / А. Т. уатбаев. - Алматы, 2006. - 172 с. - (азастан білім жне ылым министрлігі)

12.аза тілі терминдеріні салалы ылыми тсіндірме сздігі: Экология жне табиат орау: 4000-а жуы термин. : словарь. - Алматы : Мектеп, 2002. - 389 б.

13.Шилов И.А. Экология : учебное пособие / И. А. Шилов. - 4-е изд., стериотип. - М. : Высшая школа, 2003. - 512 с.

14.Экологиялы энциклопедия. - Алматы, 2007. - 302 б.

15.Экология человека Ю.А. Габов Караганда, 2012.

6.Баылау сратары (кері байланыс):

1.Р актуалды экологиялы мселелерін атаыздар.

2. Су ресурстарыны негізгі мселелерін атаыздар.