ЗЕРТХАНАЛЫ ЖМЫС №2

шфазалы синхронды генераторды сырты, реттеу жне жктемелікрежим параметрлерін анытау

Жмысты таырыбы: шфазалы синхронды генераторды режим жмыстарын сырты, реттеушілік жне жктемелік сипаттамалармен зерттеу

Жмысты масаты: Синхронды генераторды (СГ) эксперименттік тжірибе жасау арылы сырты U_я=f(I_я), жктемелік (активті, активті-индуктивті жне активті-сыйымдылыты кедергісі бар U_я=f(I_f)) жне реттеушілік I_f=f(I_я) сипаттамаларын зерттеуді графо-аналитикалы дістерін мегеру арылы теориялы білімді бекіту. Блогты принциптік слбасын зерделеу, оны электрлік слбасын салу жне оны оуды йрену.

Тжірибені орындау тртібі:

ш фазалы синхронды генераторды сырты, реттеушілік жне жктемелік режим параметрлерін анытауды блогты принциптік слбасына сипаттама

G1 орек кзі- ндірістік жиілікті синусоидалды кернеу кзі.

G2 траты то озалтышыны орек кзі, туелсіз оздырышы бар озалтыш режимде жмыс істейтін М2 траты то машинасыны озу ораманы реттелмейтін кернеуі мен якорь орамыны реттелетін кернеуін оректендіру шін олданылады.

G3 оздырышы синхронды генератор режимінде жмыс істейтін G6 айнымалы то машинасыны оздыру орамаларын оректендіру ызметін атарады.

G5 брышты орын ауыстырыш трлендіргіші Р3 электр машиналы агрегатты айналу жиілігіні шыыс крсеткішіне тсетін импульсті трлендіреді.

А10 активті (бір фазадаы 10% кедергі мні 5Вт-а те), А15 индуктивті (бір фазадаы 25% кедергі 10 Вара те) жне А16 сыйымдылыты жктеме ретінде сыналатын G6 синхронды генераторды жктеу ызметін атарады.

Р1 мультиметрлер блогы кмегімен сыналатын G6 синхронды генераторды озу тоы I_f, статор орамасындаы кернеу U_я(якорь немесе жктемелік кернеу) мен то I_я баыланады.

СГ режим жмыстарын сырты, реттеушілік жне жктемелік сипаттамалармен сынауды жргізу нсауы

Ол шін рылылар 1-ші пунктке (5-ші бет) жне 5-ші суреттегі блогты принциптік слбаа сйкес жаланады.

Активті (индуктивті жне сыйымдылыты) жктеме 0-ге те орнатылады жне G1 орек кзі, рі арай G2 орек кзі («СЕТЬ»«ВКЛ») іске осылады. G2 орек кзі арылы, М2 траты то озалтышыны жрісі 1500 мин^-1 айналу жиілігіне дейін кшейтіліп, тжірибе соына дейін згеріссіз сталады.

Бірінші, n=const жне I_f=const тратылыы саталып, шфазалы синхронды генераторды сырты сипаттамасын алуды аралас жктемесі немесе активті, активті-индуктивті жне активті-сыйымдылыты жктемелер кездегі жадайы арастырылады.

Ол шін, G3 оздырышты («СЕТЬ»«ВКЛ») іске осып, G6 генераторды фазааралы кернеуі U_с220 (225 немесе 230) В-а те болан кезіндегі I_f оздыру тоы орнатылады.

Активті R жктемені (активті-индуктивті RL жне активті-сыйымдылыты RC жктемелерді) синфазды ауыстыра отырып, сыналатын G6 генераторды статор орамасындаы зкір тоы I_с=0...0,25А диапазонында n = const, I_f= const траты стай отырып згертіледі жне алынан амперметр мен вольметрді крсеткіштері 4-ші кестеге тсіріледі.

Сына параметрлерін аланнан кейін, жктемелер генератордан шешіледі, рі арай СГ- реттеушілік сипаттамасы зерттеледі.

Екінші, n=const жне U_я=const тратылыы саталып, шфазалы синхронды генераторды реттеушілік сипаттамасын алуды аралас жктемесі немесе активті, активті-индуктивті жне активті-сыйымдылыты жктемелері кезіндегі жадай аралады.

Ол шін, р фазаа активті жктемені (сол сияты индуктивті немесе сыйымдылыты жктемелерді) синфазды ауыстыра отырып жне сыналып отыран G6 генераторды U кернеуін оны озу тоын I_f реттей отырып 220 (225, 230) В-та траты стап, якорь тоын I_я =0...0,25 А диапазонда згертеді. Мультиметрлерді крсеткіштері 4-ші кестеге тсіріледі.

Сына параметрлерін аланнан кейін, жктемелер генератордан шешіледі, рі арай СГ- жктемелік сипаттамасы зерттеледі.

Кесте 4 шфазалы синхронды генераторды эксперименттік сынау нтижелері

СГ сырты сипаттамасыны U_я=f(I_я) туелділігі, І_f=….....…А, n=...............айн/мин	СГ реттеушілік сипаттамасыны I_я =f(I_f) туелділігі, U_я=….....…В, n=...............айн/мин
	Р,Вт Q,Вар	I_с, A (0,25А-ге дейін)	U_с, B		Р,Вт Q,Вар	I_я, A (0,25А-ге дейін)	I_f, A
R жктеме	10%-.....Вт			R жктеме	10%-.....Вт
20%-10Вт			20%-.....Вт
30%-.....Вт			30%-.....Вт
40%-20Вт			40%-.....Вт
50%-.....Вт			50%-.....Вт
60%-30Вт			60%-.....Вт
70%-.....Вт			70%-.....Вт
80%-40Вт			80%-.....Вт
90%-.....Вт			90%-.....Вт
100%-50Вт			100%-.....Вт
R(....%)+L жктеме	25%-10Вар			R(....%)+L жктеме	25%-....Вар
50%-20Вар			50%-....Вар
75%-30Вар			75%-....Вар
100%-40Вар			100%-....Вар
R(....%)+С жктеме	25%-10Вар			R(....%)+С жктеме	25%-....Вар
50%-20Вар			50%-....Вар
75%-30Вар			75%-....Вар
100%-40Вар			100%-....Вар

шінші, n=const жне I_я=const тратылыы саталып, шфазалы синхронды генераторды жктемелік сипаттамасын алуды аралас жктемелер немесе активті, активті-индуктивті жне активті-сыйымдылыты жктемелер кезіндегі жадай аралады.

Ол шін, активті жктеме (индуктивті жктеме / сыйымдылыты жктеме) 100% орнатылады, сыйымдылыты кедергі фазалары «шбрыш» слбасы бойынша жаланады, рі арай активті жктеме (индуктивті жктеме / сыйымдылыты жктеме) тйыталады. G3 генераторды озу тоын I_f згерту арылы G6 генераторды статор орамасындаы тоты I_я =0,05А шамасында стап, статор кернеуі U_я (250 В мнінен асырмай) згертіледі, алынан мультиметрлерді крсеткіштері 5-шы кестеге тсіріледі.

Эксперимент нтижелері алынан со, слба кері осылан баытта ажыратылады жне 4-6 кестелердегі мліметтер бойынша, синхронды генераторды сырты, реттеушілік жне жктемелік сипаттамаларыны туелділік графиктері трызылады:

-n= const, I_f= const кездегі U_я = f (I_я) сырты сипаттамасы;

- n= const, U_я= const кездегі I_f = f (I_я) реттеушілік сипаттамасы;

- n= const, I_я = const кездегі U_я= f (I_f) жктемелік сипаттамасы.

СГ сырты сипаттамасыны U_я = f (I_я) туелділік графигі

СГ реттеушілік сипаттамасыны I_f = f (I_я) туелділік графигі

Кесте 5 шфазалы синхронды генераторды эксперименттік сынау нтижелері

СГ жктемелік сипаттамасыны I_f =f(U_я) туелділігі, I_я =….....А, n=...............айн/мин
	Р, Вт Q, Вар	I_f, A	U_я, В (250 В-тан асырмай)
R жктеме	10%-.....Вт
20%-.....Вт
30%-.....Вт
40%-.....Вт
50%-.....Вт
60%-.....Вт
70%-.....Вт
80%-.....Вт
90%-.....Вт
100%-.....Вт
R(....%)+L жктеме	25%-....Вар
50%-....Вар
75%-....Вар
100%-....Вар
R(....%)+С жктеме	25%-....Вар
50%-....Вар
75%-....Вар
100%-....Вар

СГ жктемелік сипаттамасыны U_я= f (I_f) туелділік графигі

Орындаан тжірибеге тжырым

Зертханалы жмысты нтижесін орытындылай келе, блокты принциптік слбаны электрлік слбасын салу, алынан туелділік график кескіндерін ажетті тсіндірулермен оса, синхронды генераторда болып жатан былыстарды физикалы мніне тратана талдау жасау ажет. Синхронды генераторды R, L, C жктемелер кезіндегі сырты, реттеушілік жне жктемелік сипаттамаларды эксперименттік жолмен алан параметрлерін, оны теориялы мндеріне сйкескігін анытау ажет.

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________