B) Қалыпты (Женевская) сызғышы.
КАРТАЛАРДЫ ҚҰРАСТЫРУ ЖӘНЕ РЕДАКЦИЯЛАУ» ПӘНІ БОЙЫНША ТЕСТІЛЕР
КАРТОГРАФИЯ» МАМАНДЫҒЫ БОЙЫНША
1. Карта жасау кезеңдерінің қайсына мына процесс жатады: бастапқы материалды басылымға дайындау?
А) Редакциялық-дайындықтық.
В) Құрастыру.
С) Карталарды басылымға дайындау.
D) Карталарды басылымдау.
Е) Карталарды безендіру.
2. Құрастырмалық түпнұсқаны картограф-құрастырушы қай кезеңде жасайды?
А) Редакциялық-дайындықтық.
В) Құрастыру.
С) Карталарды басылымға дайындау.
D) Карталарды басылымдау.
E) Барлық жоғарыда аталғандарда.
3. Материалдарды жіктеудің негізгі белгілерінің бірін анықтаңыз …
А) Геодезиялық негіз.
B) Масштаб.
C) Парақтар саны.
D) Бояулар саны.
E) Үлгілер (макеттер) саны.
4. Тақырыптық дереккөзге қатысты жұмыстар нәтижелері.
A) Триангуляциялық.
B) Аэрофототүсірулік.
C) Халық санағы деректері.
D) Ғарыштық суреттер.
Е) Түсірулік жұмыстар.
5. Нивелирлік жұмыстар нәтижесінде алынған биіктіктер белгілері ... дереккөздерге жатады?
A) Анықтамалық.
B) Астрономиялық-геодезиялық.
C) Тақырыптық.
D) Әдеби-статистикалық.
Е) Қосымша.
6. Мағынасы бойынша геодезиялық деректер каталогын қандай геодезиялық дереккөзге жатқызуға болады?
A) Астрономиялық-геодезиялық.
B) Түсірулік-картографиялық.
C) Негізгі.
D) Қосымша.
Е) Көмекші.
7. Кезекші картасын мағынасы бойынша қандай картографиялық дереккөзге жатқызуға болады?
A) Астрономиялық-геодезиялық.
B) Түсірулік-картографиялық.
C) Негізгі.
D) Қосымша.
Е) Көмекші.
8. Редакциялық планның қай бөлімінде картаның атауы және тақырыбы, оның масштабы, парақтар саны, картографиялауға жататын аймағы белгіленеді?
A) Мазмұнды тұтастау және математикалық негіз.
B) Элементтерді құрастыру бойынша белгілер.
C) Карта туралы негізгі мәліметтер.
D) Картографиялық дереккөздер.
Е) Жұмыстарды орындау технологиясы.
9. Құрастырулық түпнұсқаны жасау тәсілін кім таңдайды?
A) Тапсырушы.
B) Бас инженер.
C) Директор.
D) Редактор.
Е) Корректор (түзетуші).
10. Дәл графикалық құжаттар бойынша оған саяси-әкімшілік деректері, халық саны, атаулардың қайта өзгертілуі, және де қайта жасалған объектілер өзгертілулерін енгізеді
A) Сандық (цифралық) карта.
В) Топографиялық карта.
С) Анықтамалық карта.
D) Фотокарта.
E) Кезекші карта.
11. Орманның жас отырғызулары құрастырулық түпнұсқасында қандай бояумен боялады?
A) Көгілдір ақық бояумен.
B) Күлгін бояумен.
C) Көгілдір бояумен.
D) Жасыл бояумен.
E) Қара бояумен.
12. Трапециялардың жақтаушалары мен торларын штангенциркуль көмегімен салу үшін ... қажет.
A) Масштабтық сызғыш.
B) Қалыпты (Женевская) сызғышы.
C) Дробышев сызғышы.
D) ЛБЛ.
Е) Синустық сызғыш.
13. Картаның жақтаушаларын, тірек пункттерін және картографиялық торлардыкоординатографқа енгізу үшін ... координаталар қажет.
A) Астрономиялық.
B) Математикалық.
C) Тік бұрышты.
D) Картографиялық.
Е) Коникалық.
14. Карта құрастырудың аталған тәсілдерінің қайсысы негізгі болып табылады?
A) Жобалауыш (проектор) көмегімен.
B) Фотомеханикалық.
C) Пантографиялау.
D) Торлар (шақпақтар) бойынша.
Е) Пропорционалды циркуль көмегімен.
15. Егер картматериалда немесе құрастырылатын картада ... болса, өзгертуді орындау керек.
A) Әртүрлі номенклатуралары.
B) Әртүрлі проекциялар.
C) Әртүрлі координаталар.
D) Мазмұнның элементтермен үлкен жүктемесі.
Е) Мазмұнның элементтермен кіші (аз) жүктемесі.
16. Картаны құрастыруды мазмұнның қай элементінен бастайды?
A) Геоморфология.
B) Математикалық негіз.
C) Жақтау сыртындағы безендіру.
D) Өсімдік.
Е) Картаны безендіру.
17. Көк көшірмені дайындалған математикалық негізге монтаждайды (құрастырады). Бұл процесс .. аталады
A) Өзгерту.
B) Монтаждау (құрастыру).
C) Құрастыру.
D) Бағдарлау.
Е) Масштабтау.
18. Генерализацияны ... кезеңінде орындайды.
A) Құрастыру.
B) Редакциялық-дайындық.
C) Картаны басылымдау.
D) Карталарды басылымға дайындау.
Е) Кітапшалау-түптеу жұмыстары.
19. Картада объектілер көрсетілуі басталатын шекті шама ... деп аталады
A) Таңдау нормасы.
B) Генерализация.
C) Цензалар.
D) Масштаб.
Е) Картографияланатын құбылыстарды таңдау.
20. Картаның ауданы бірлігіне бейнеленетін объектілер нені анықтайды?
A) Таңдау нормасы.
B) Генерализация.
C) Цензалар.
D) Масштаб.
Е) Картографияланатын құбылыстарды таңдау.
21. Генерализация бағытын анықтайтын факторлар …
A) Масштаб.
B) Тақырып.
C) Міндет.
D) Бейнеленетін аймақтың ерекшелігі.
Е) Барлық жоғарыда аталғандар.
22. Топографиялық карталарда бедердің бейнеленуінің негізгі тәсілі…
A) Тор.
B) Горизонтальдар.
C) Аялық бояу.
D) Бояумен кескіндеу.
Е) Бергштрихтар.
23. Бойлығы бойынша 1: 25 000 масштабты картаның жаны қандай мөлшерде болады?
A) 7´ 30 ´´
B) 30´ 34 ´´
C) 15´ 34´´
D) 30´ 37 ´´
Е) 22´ 35 ´´
24. Ендік бойынша 1: 50 000 масштабты картаның жаны қандай мөлшерде болады?
A) 24´
B) 10´
C) 37´
D) 53 ´
Е) 17´
25. 1: 100 000 масштабты картаның парағында математикалық негізді салу барысында тікбұрышты координаталық тор ... арқылы өтеді.
A) 2 см.
B) 3 см.
C) 1см.
D) 7 см.
Е) 5 см
26. Математикалық негізді салу барысында практикалық мөлшерлер теориялықтан ауытқуы жақтары бойынша ... аспауы керек
A) + 0,15 мм.
B) + 0,2 мм.
С) + 0,38 мм.
D) + 0,47мм.
Е) + 0,56 мм.
27. Жағалары жіңішке, ұзын, кейде терең шығанақтармен тармақталған типтес жағалық сызықтар …
A) Шхерлік жағалар.
B) Риастық жағалар.
C) Лимандық жағалар.
D) Фьорд жағалар.
Е) Далмат жағалары.
28. Осы типтес жағалар үлкен бөлшектелгендікпен ерекшеленеді. Әсіресі мұнда шығанақтар, бұғаздар, аралдар, тасты қайраңдар көп.
A) Шхерлік жағалар.
B) Риастық жағалар.
C) Лимандық жағалар.
D) Фьорд жағалар.
Е) Далмат жағалары.
29. Өзендер бір біріне құйыла отырып, үлкен су жинау алаңдарын алып жататын,өзен жүйелерін құрайды. Осы алаңдар .. деп аталады.
A) Өзен аңғары.
B) Өзен жайылмасы.
C) Өзен алабы.
D) Өзен арнасы.
Е) Суайрық.
30. Өзен жүйелерінің бірнеше типтері болады. Бас өзен мен саланың ағыстары бағыты бірдей жүйені атаңыз?
A) Бағаналық.
B) Ағашталған-бұтақталған.
C) Параллель.
D) Шарбақтық.
Е) Желпуіш тәрізді.
31. Ірі масштабты карталарда барлық көлдер көрсетіледі. Қай масштабтан басталғанда олай болмайды?
A) 50 000.
B) 100 000.
C) 200 000.
D) 500 000.
Е) 1000 000.
32. Қаланың осы пландауында кварталдар (махаллалар) дұрыс фигуралар формасында болады.
A) Еркін.
B) Жүйелі.
C) Жүйесіз.
D) Радиалдық.
E) Кварталдық.
33. Қаланың осы пландауында өзара перпендикуляр бағытпен пайда болған көшелер.
A) Қатарлық.
B) Учаскелік.
C) Жүйесіз.
D) Құрамдастырылған.
Е) Шахматтық.
34. Жеке тұрғын құрылыстар әлдеқайда бір бірінен алшақ орналасқан мекендер типтерін атаңыз. Осындай тип Абхазияға, Орта Азияға сипатты.
A) Жинақталған.
B) Учаскелік
C) Қатарлық.
D) Бытырап орналасқан.
Е) Құрамдастырылған
35. Барлық масштабтарға биіктік белгілерімен қоса жүруші, геодезиялық негіздің пунктерін көрсетуге жалпы талап белгіленген. 1: 100 000 масшбты карталар үшін 1 дм ² қандай белгілер саны болу керек.?
A) 6.
B) 10.
C) 13.
D) 21.
Е) 24.
36. Берілген теориялық өлшемдерден әрқашан бірнеше көп немесе аз болатын көк көшірмелер. Осы жағдайда көк көшірмені бөлгенде, оның жеке бөлшектері ... кем болмауы керек.
A) Екіден.
B) Үштен.
C) Төрттен.
D) Бестен.
Е) Алтыдан.
37. Бейнелеуді бастапқы картматериалдан құрастырылушы карта негізіне көшіру өте қарапайым және ешқандай аспапты қажет етпейді.
A) Фотомеханикалық.
B) Эпископ көмегімен.
C) Торлар (шақпақтар) бойынша құрастыру.
D) Диаскоп көмегімен.
Е) Пропорциональды циркуль көмегімен.
38. Әдетте нұсқау өзеннің ең аз шегіндегі ұзындығын белгілейді, бірақ ерекше жағдайларда өзендерді аз белгіленген шекпен салады, бұл …
A) Ерекше өзен типі.
B) Үлкен шаруашылық мәні бар.
C) Шекара болып қызмет етеді.
D) Бағдар болады.
Е) Барлық жоғарыда аталғандар.
39. Ірі масштабты карталарда өзендер ирелеңдерінсіз, жалпылаусыз көрсетеді. Қай масштабтан бастап ұсақ ирелеңдер жалпылануы мүмкін?
A) 50 000.
B) 100 000.
C) 200 000.
D) 300 000.
Е) 500 000.
40. Елді мекендр атауын қалай дұрыс орналастырады …
A) Солтүстік жақтаушаға параллель.
B) Оңтүстік жақтаушаға параллель.
C) Параллельдерге параллель.
D) Желпуіш тәрізді.
Е) Барлық жоғарыда аталғандар дұрыс.
41. Байланыс жолдарының генерализациясы ... байланысты.
A) Карта тақырыбына.
B) Масштабқа.
C) Карта типіне.
D) Бейнеленуші аймақтың ерекшеліктеріне.
Е) Барлық жоғарыда аталғандарғандар.
42. Құрастырулық түпнұсқада қандай жолдар бірінші кезекте көрсетіледі?
A) Теңіз жолдары.
B) Әуе жолдары.
C) Жақсарған шоссе.
D) Темір жолдар.
Е) Автострадалар.
43. Картаның математикалық негізін салуда қандай аспаптар мен саймандар пайдаланылады?
A) Дробышев сызғышы.
В) Штангенциркуль.
C) Координатограф.
D) Қарапайым (Женевская) сызғышы.
Е) Барлық жоғарыда аталғандарғандар.
44. Топографиялық карталарда горизонтальдармен көрсетілетін беткейлер құлдилығы ... дейін бейнеленеді.
A) 25°.
B) 30°.
C) 35°.
D) 40°.
Е) 45°.
45. Оқуды жеңілдету үшін есеп бойынша қай горизонтальды жуандату керек?
A) Екінші.
B) Үшінші.
C) Төртінші.
D) Бесінші.
Е) Алтыншы.
46. Горизонтальдар оқуын жеңілдету үшін ылдилар бағыттарының көрсеткіштерін қолданады, олар... деп аталады.
A) Трансверсальдар.
B) Бергштрихтар.
C) Еңіс бұрышы.
D) Қима шкаласы.
Е) Жарқабақ.
47. Шартта жазылған көршілес мемлекеттер арасында келісім бойынша және келісімге қоса берілген карталарда графикалық белгіленген мемлекеттік шекаралар орналасуын және бағыттарын анықтау.
A) Шекаралар демаркациясы.
B) Шекаралар делимитациясы.
C) Шекараларды құрастыру.
D) Шекараларды генерализациялау.
E) Шекаралар тұйықталуы.
48. Жергілікті жерде шекаралық белгілерді салу жолымен мемлекеттік шекараларды орнату ... деп аталады
A) Шекаралар демаркациясы.
B) Шекаралар делимитациясы.
C) Шекараларды құрастыру.
D) Шекаралар генерализациясы.
Е) Шекаралар тұйықталуы.
49. Карта құрастырудың сапасын сипаттаушы құжат болып не табылады?
A) Редплан.
B) Редакциялық көрсеткіштер.
C) Формуляр.
D) Инструкция.
Е) Нұсқаулар (ережелер).
50. Бұл аспап экранға тек бұлыңғыр түпнұсқадан бейнелеуді жобалау үшін қызмет етеді.
A) Эпископ.
B) Диаскоп.
C) УТП.
D) Фототрансформатор.
Е) Пантограф.
51. Бұл аспап экранға тек айқын түпнұсқадан бейнелеуді жобалау үшін.
A) Эпископ.
B) Диаскоп.
C) УТП.
D) Фототрансформатор.
Е) Пантограф.
52. Пластикке сызу қасиеттерін беру процесі қалай аталады?
A) Өзгерту.
B) Құрастыру (монтаждау).
C) Тегістеу.
D) Лактау.
E) Қиыршықтау
53. Гравиралық жамылғылар қанша жыл өз қасиеттерін сақтайды?
A) 1 жыл.
B) 2 жыл.
C) 3 жыл.
D) 4 жыл.
Е) 5 жыл.
54. Гравиралық жамылғының жуандығы ... болуы керек.
A) 2 -5 мкм.
B) 3 - 6 мкм.
C) 5 – 7 мкм.
D) 7 -10 мкм.
Е) 9 -12 мкм.
55. Пластикте сызумен карталарды басылымға дайындау барысында қанша басылымдық түпнұсқалар безендірілуі керек?
A) Бір.
B) Екі.
C) Үш.