Тапсырманы қараңыз).

Сынылатын әдебиеттер

Негізгі әдебиеттер:

Қазақ тілінде:

1.Северин Е.С.(қазақ тіліне аударған және жауапты редакторы А.Ж.Сейтембетова) «Биохимия», Мәскеу, 2014.

2. Сеитов З.С. Биологиялық химия, Алматы, 2012 ж.

3. Сейтембетов Т.С., Төлеуов Б.И., Сейтембетова А.Ж.. Биологиялық химия.-Қарағанды, 2007.

Орыс тілінде:

1.Николаев А.Я. «Биологическая химия», 2007 г.

2.Северин Е,С. «Биохимия», 5-е изд., М.: ГЭОТАР-МЕДИА, 2009

3.Вавилова Т.П. «Биохимия тканей и жидкостей полости рта», М., Издательская группа «ГЭОТАР-Медиа», 2012 г.

 

Қосымша әдебиеттер:

Қазақ тілінде:

1. Тапбергенов С.О. Медициналық биохимия.-Павлодар.-2008.

2. Плешкова С.М. және басқалары Биохимияны студенттердің өздігінен оқып-білуіне арналған оқу құралы

1Бөлім. Белоктар, ферменттер, энергия алмасуы, витаминдер.

2Бөлім. Заттар алмасуы және оның реттелуі.

3Бөлім. Адам ағзасындағы сұйықтықтар мен тіндер биохимиясы.– Алматы, 2009 ж.

4. Биохимия пәнінен студенттердің өздігінен дайындалауына арналған тест сұрақтары – Алматы, 2007

5. Сейтембетов Т.С. Биохимия сұрақтары мен жауаптары - Алматы, 2011

 

Орыс тілінде:

1. Сеитов З.С. «Биохимия», Алматы, 2012 г.

2. Плешкова С.М. и др. Учебное пособие для самостоятельного изучения биохимии

Часть 1. Белки, ферменты, энергетический обмен, витамины.

Часть 2. Обмен веществ и его регуляция.

Часть 3. Биохимия жидкостей и тканей организма. – Алматы, 2009 г.

3. Аблаев Н.Р., Бейсембаева Ш.А. Клинически значимые биохимические показатели и их интерпретация: учеб пособие, Алматы, КазНМУ, 2007

4. Клиническая биохимия учеб.пособие под ред Ткачук В.А. – М.: ГЭОТАР-МЕДИА, 2008

9. Бақылау (сұрақтар):

Өздігінен дайындалуға арналған сұрақтар: Склеропротеиндер – өкілдері, құрылысы, қасиеттері, ролі.

 

СӨЖ

1.Тақырыбы: Ферменттер. Ауруларды диагностикалауда және емдеуде ферменттерді қолдану.

2.Мақсаты:Изоферменттердің құрылысын, қасиеттерін, оларды аурудың диагностикасын жасау және емдеу үшін қолданылуын өз бетімен оқу.

3.Тапсырмалар:

1.Қарастырылатын тақырып материалын келесі сұрақтар бойынша оқу:

1. Изоферменттер дегеніміз не?

2. Изоферменттер органдық арнайылығы. Лактатдегидрогеназа

3. Мультиферменттiк комплекстер, анықтамасы, мысалдар.

4. Ферменттердің мөлшері мен активтілігінің өлшем бірліктері.

5. Клиникалық диагностикадағы ферменттер.

6. Органдық арнайылығы бар ферменттер.

7. Органдық арнайылығы бар изоферменттер.

8. Изоферменттер және жүрек аурулары.

2.Презентация тақырыптары:

-Энзимодиагностика.

-Энзимотерапия.

-Ферменттерді анықтаудың клиникалық маңызы.

-Стоматологиядағы ферменттер.

4. Орындау түрі:

ұсынылған тақырыптардың біріне презентация жазу.

5. Орындау критерийлері:

Презентацияны дайындауға қойылатын талаптар :

· презентацияның көлемі 15 слайдтан көп болмауы керек;

· презентацияны дайындауда қолданылатын әдебиет саны 8-10нан кем болмауы керек ( 2000-ші жылдан және одан жоғары ); әдебиет тізімінде оның жылы, қаласы, елі, авторлары, шығарған орны, бет саны немесе жорналы, жорналдың аты, мақала, жинақтар, НЭТтегі электрондық адресі;

· тақырыпты баяндау кезінде пайдаланған әдебиеттерге сілтеме жасалынуы керек;

· библиографияны дұрыс құрастыру керек.

· Презентацияның құрылысына кіру керек:,

1) Мұқаба беті,

2) мазмұны (презентацияны беттері ретпен орналасуына қарай баяндау керек),

3) кіріспе (презентацияның мақсатын, негізін, қарастырылатын мәселелерді, актуалдылығын, шешімін сипаттау керек),

4) негізгі бөлім (презентацияның әрбір бөлімі жеке мәселелерді ашуы керек немесе оның бір жағын ашу керек, логикалық тәртіп бойынша жүйелі жазылуы керек; бұл бөлімдерде кестелер, сызба нұсқалар, суреттер, графиктер және т.б. ),

5) қорытынды (қорытынды жасалады, презентацияның тақырыбы бойынша жалпылама қорытынды жасалады, ұсыныстар бойынша жасалуы керек),

6) әдебиеттердің тізімі.

Презентацияның немесе визуалды ұйымдастырушының мұқаба беті С.Ж. АСФЕНДИЯРОВ атындағы ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ КАФЕДРА______________________________________________________ Презентация немесе визуалды ұйымдастырушы Тақырыбы: _________________________________________________ _________________________________________________     Студенттің ата-жөні_______________________ Факультет ______________________ Курс _____________________ ТОП _____________________   Оқытушы ___________________________   Алматы, 201_- 201_ оқу жылы    

 

6. Тапсыру мерзімі:ағымдағы семестрдің 6 аптасынан кешікпей өткізу.

7. Бағалау критерийлері: Кафедраталаптарына сәйкес тапсырманы уақытында тапсыру.

тапсырманы қараңыз).

Жоғары баға алу критерийлері:

- Кафедраталаптарына сәйкес тапсырманы уақытында тапсыру;

- Презентацияға берілген талаптарды орындап оны қорғау;

- Презентацияны қойылған талаптарға сай құрастыру;

- СӨЖ бойынша берілген оқытушының сұрағына дұрыс жауап бере алу

Баға критерийлері:

100 балл- қойылған талаптарды 100% орындағанда, барлық сұрақтарға толық жауап берілгенде. Презентация басқа бағдарламаларда да орындалса да барлық талаптар есепке алынғанда.

95% балл Студент, жалпы алғанда, материалды білетінін көрсетіп, қисынды (логикалық) ойлау қабілетін білдірген, бірақ қосалқы түсініктерді баяндағанда болмашы қате жіберіп, оны оқытушының ескертуінен кейін түзете білгенде. Презентация басқа бағдарламаларда да орындалса да барлық әдебиеттер толық есепке алынбағанда.

90% балл Студент тақырып материалын біліп, жауап бергенде сұрақтардан болмашы қате жіберіп, оны оқытушының ескертуінен кейін түзете білгенде, жүйелі дұрыс ойлай алғанда және презентацияда тек негізгі әдебиеттер қолданғанда.

85% балл Студент тақырып материалын білетінін көрсете алғанда, дегенмен жауап бергенде 15слайдтан көп қолданып, қателіктер жіберіп, 6-7 дұрыс емес әдебиеттерді қолданғанда.

80% балл Студент тақырып материалын білетінін көрсете алғанда, дегенмен жауап бергенде біраз қателіктер жіберіп, оны оқытушының ескертуінен кейін түзете алғанда, дұрыс ойлай алатынын көрсете білгенде және 6-7 дұрыс емес ескі әдебиеттерді қолданғанда.

75% балл сабақ тақырыбы бойынша студенттің білімі терең емес, 15слайдтан көп, сұрақтарға толық емес және ретсіз жауап бергенде, 4-5 дұрыс емес және ескі әдебиеттерді қолданғанда.

70% балл слайд саны 6-7, сабақ тақырыбы бойынша студенттің білімі терең емес, кіріспесі мен қорытындысы жоқ, кестелер мен суреттер аз, грамматикалық және биохимиялық қателер бар, әдебиеттер саны аз(3-4), немесе ескі әдебиеттерді (2000жылға дейінгі) қолданғанда.

65% балл слайд саны 6-7, сабақ тақырыбы бойынша студенттің білімі терең емес, кіріспесі мен қорытындысы жоқ, кестелер мен суреттер, схемалар мен графиктер аз, грамматикалық және биохимиялық қателер бар, сабақ тақырыбы бойынша студенттің білімі терең емес, көптеген сұрақтарға жауап бере алмаған, 1-2 дұрыс емес ескі әдебиеттерді қолданғанда.

60% балл слайд саны 6-7, студент сабақ тақырыбы бойынша көптеген қателер жібергенде, кіріспесі мен қорытындысы жоқ, кестелер мен суреттер аз, грамматикалық және биохимиялық қателер бар, әдебиеттер саны аз(1-2), немесе ескі әдебиеттерді (2000жылға дейінгі) қолданғанда.

55% балл мұқаба беті жоқ, слайд саны 4-5, студент сабақ тақырыбы бойынша көптеген қателер жібергенде, кіріспесі мен қорытындысы жоқ, кестелер мен суреттер аз, грамматикалық және биохимиялық қателер бар, әдебиеттер саны аз(1-2), немесе ескі әдебиеттерді (2000жылға дейінгі) қолданғанда, қолданған әдебиеттерге сілтемелер жоқ, презентацияның сапасы төмен, бір слайдта көп жол бар, дайындалуы талаптарға сәйкес келмегенде.

50% балл – – мұқаба беті жоқ, кесте толтырылған бірақ толық емес, дұрыс құрастырылмаған әдебиеттер толық емес 2 әдебиет ғана бар немесе ескі әдебиеттер келтірілген (2000жылға дейінгі)

45 балл – СӨЖ ді тапсырмағанда немесе СӨЖ бар бірақ қорғамағанда, көптеген қателері бар қойылған талаптарға жауаптар жоқ болғанда.

40 балл– СӨЖ ді тапсырмағанда, немесе СӨЖ бар, бірақ қорғамағанда, көптеген қателері бар, қойылған талаптарға сай жауаптар жоқ болғанда.

0 балл- СӨЖ мүлдем тапсырылмағанда қойылады.

Коммуникативті құзырлылықты чек-парақ бойынша бағалау критерийлері.

 

8.Ұсынылатын әдебиеттер

Негізгі әдебиеттер:

Қазақ тілінде:

1.Северин Е.С.(қазақ тіліне аударған және жауапты редакторы А.Ж.Сейтембетова) «Биохимия», Мәскеу, 2014.

2. Сеитов З.С. Биологиялық химия, Алматы, 2012 ж.

3. Сейтембетов Т.С., Төлеуов Б.И., Сейтембетова А.Ж.. Биологиялық химия.-Қарағанды, 2007.

Орыс тілінде:

1. Николаев А.Я. «Биологическая химия», 2007 г.

2. Северин Е,С. «Биохимия», 5-е изд., М.: ГЭОТАР-МЕДИА, 2009

Қосымша әдебиеттер:

Қазақ тілінде:

1. Тапбергенов С.О. Медициналық биохимия.-Павлодар.-2008.

2. Плешкова С.М. және басқалары Биохимияны студенттердің өздігінен оқып-білуіне арналған оқу құралы

1Бөлім. Белоктар, ферменттер, энергия алмасуы, витаминдер.

2Бөлім. Заттар алмасуы және оның реттелуі.

3Бөлім. Адам ағзасындағы сұйықтықтар мен тіндер биохимиясы.– Алматы, 2009 ж.

3. Биохимия пәнінен студенттердің өздігінен дайындалауына арналған тест сұрақтары – Алматы, 2007

4. Сейтембетов Т.С. Биохимия сұрақтары мен жауаптары - Алматы, 2011

Орыс тілінде:

5. Сеитов З.С. «Биохимия», Алматы, 2012 г.

6. Плешкова С.М. и др. Учебное пособие для самостоятельного изучения биохимии

Часть 1. Белки, ферменты, энергетический обмен, витамины.

Часть 2. Обмен веществ и его регуляция.

Часть 3. Биохимия жидкостей и тканей организма. – Алматы, 2009 г.

7. Аблаев Н.Р., Бейсембаева Ш.А. Клинически значимые биохимические показатели и их интерпретация: учеб пособие, Алматы, КазНМУ, 2007

8. Клиническая биохимия учеб.пособие под ред Ткачук В.А. – М.: ГЭОТАР-МЕДИА, 2008

Бақылау

Сұрақтар:

1. Изоферменттер дегеніміз не?

2. Изоферменттер органдық арнайылығы. Лактатдегидрогеназа

3. Мультиферменттiк комплекстер, анықтамасы, мысалдар.

4. Ферменттердің мөлшері мен активтілігінің өлшем бірліктері.

5. Клиникалық диагностикадағы ферменттер.

6. Органдық арнайылығы бар ферменттер.

7. Органдық арнайылығы бар изоферменттер.

8. Изоферменттер және жүрек аурулары.

СӨЖ

1.Тақырып: Витаминдер.Суда және майда еритін витаминдер.

2.Мақсаты: Витаминдердің ролі туралы білімдерін өз бетінше жүйелеуге үйрену.

 

3.Оқыту міндеттері: қарастырылатын тақырып бойынша материалды келесі сұрақтар бойынша өз бетімен суда және майда еритін витаминдердің химиялық құрылысын, табиғатта таралуын, тәуліктік дозасын, биологиялық маңызын және авитаминоздарының белгілері мен молекулалық механизмдерін оқып-білу.
І.Кесте құрастыру

№1 кесте «Суда еритін витаминдер»

№2 кесте «Майда еритін витаминдер»

№1 кесте «Суда еритін витаминдер»

Витаминнің аталуы Кофермент, фермент Катализдейтін реакция Авитаминозының көрінісі Тәуліктік қажеттілігі Табиғатта таралуы
1) Тиамин 2) Рибофлавин 3) Никотинамид 4) Пиридоксин 5) Фолий қышқылы 6) Кобаламин 7) Пантотен қышқылы 8) Аскорбин қышқылы          

 

№2 кесте «Майда еритін витаминдер»

 

Витаминнің аталуы Табиғатта таралуы Тәуліктік қажеттілігі Биологиялық әсері Авитаминозының көрінісі
1) Ретинол 2) Кальциферол 3) Токоферол 4) Филлохинон        

Студент өзі басқа түрдегі кесте жасап, толтыра алады.

ІІ.Жағдайлық есептерді шешу

 

1. Қан сарысуында пирожүзім қышқылының мөлшері артқан, содан кейін ол зәрде де пайда болған. Бұл жағдай қандай витаминнің авитаминозы кезінде байқалады?

2. Науқаста пернициозды анемия. Мұны қай витаминдердің жетіспеушілігімен түсіндіруге болады?

3. Науқастың психикасы бұзылған, есте сақтауы нашарлаған, сандырақ, асқа тәбетінің болмауы, жүрек қағысының жиілеуі, жүрек аймағының ауыруы, шеткі жүйке жүйесі бойынша ауырсыну, балтыр бұлшық етінің ауыруы байқалады. Науқасқа диагноз қойыңыз. Оны қандай витаминмен емдеуге болады? Берілген витаминнің химиялық табиғаты, биологиялық әсері, тәуліктік қажеттілігі және табиғатта таралуы.

4. Науқастың тілінің және ернінің кілегей қабықтарында қабыну (ашық қызыл түсті), езуінде сызаттар бар, көздің қасаң қабығында қабыну мен васкуляризация (қан тамырларының тамырлануы), катаракта байқалады. Науқасты қандай витаминмен емдеуге болады? Берілген витаминнің химиялық табиғаты, биологиялық әсері, тәуліктік қажеттілігі және табиғатта таралуы.

5. Науқаста асқазан сөлінің қышқылдығы төмендеген, фоль қышқылымен емдеуге келмейтін анемия (қан аздық). Науқасты қандай витаминмен емдеуге болады? Берілген витаминнің химиялық табиғатын, биологиялық әсерін сипаттаңыз, осы витаминнің тәуліктік қажеттілігі және табиғатта таралуы.

6. Науқас сәбидің басы үлкен, еңбегі қатпаған, қарны үлкейген, тістерінің шығуы кешеуілдеген. Ауруға диагноз қойыңыз. Қандай витаминмен емдеуге болады? Берілген витаминнің химиялық табиғаты, биологиялық әсері, тәуліктік қажеттілігі және табиғатта таралуы.

7. Науқас әйел бұлшық еттерінің әлсіздігіне, бірнеше рет түсік тастағанына шағымданады. Қандай витаминмен емдеуге болады? Берілген витаминнің химиялық табиғаты туралы түсінік, биологиялық әсері, тәуліктік қажеттілігі және табиғатта таралуы.

8. Науқастың мұрны қанайды, асқазан-ішек жолдарынан қан кетеді. Хирургиялық операция кезінде көп қан кетеді. Бұл жағдай қандай витаминнің жетіспеушілігінен болады? Берілген витаминнің химиялық табиғаты туралы түсінік, биологиялық әсері, тәуліктік қажеттілігі және табиғатта таралуы.

9. Науқас сульфаниламидті препараттар мен антибиотиктерді көп қабылдағандықтан, дерматит (бүкіл денесі қызарып, қабыршақтанған) дамыды, шашы түсіп, тырнақтары зақымданды. Егер В5 и Вб витаминдерімен емдеу нәтиже бермесе, қандай витаминмен емдеуге болады? Берілген витаминнің химиялық табиғатын, биологиялық әсерін сипаттаңыз, осы витаминнің тәуліктік қажеттілігі және табиғатта таралуы.

 

4.Орындау түрі:

1. берілген кестелердің бірін толтыру және қорғау, жағдайлық есептерді шешу.

5.Орындау талаптары:

Ø Тақырып бойынша негізгі әдебиеттер көздерін таңдау және оқып білу.

Ø Библиографияны құрастыру.

Ø Ақпаратты қайта өңдеу және жүйелеу.

Ø Кесте толтыру

Ø Кесте қорғау

Кесте толтыру талаптары:

Кесте толтырған кезде 8-10 әртүрлі әдебиет көздерін пайдалану (2010 жылдан жоғары), әдебиет тізімінде шыққан жылы, авторлар, баспаның аты, бет саны, Интернеттің элетрондық адресі

· Библиографияны дұрыс безендіру.

· СӨЖ құрылымы:

 

1) мұқаба парақ,

2) кесте

3) әдебиет тізімі


 

 

Кестенің мұқаба парағы С.Ж. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ КАФЕДРА______________________________________________________   Кесте   ТАҚЫРЫБЫ: _________________________________________________ _________________________________________________     Студенттің аты-жөні__________________________________________ Факультет _____________________________________________ Курс ____________________________________________________ ТОП __________________________________________________   Оқытушы ___________________________________________   Алматы, 201_- 201_ оқу жылы

 

6. Тапсыру мерзімі: ағымдағы семестрдің 6-аптасы.

 

1.СӨЖ-ге ең жоғары балл алу үшін қажет талаптар:

- график бойынша кестені тапсыру;

- кестені толтыру;

- сұрақтарға дұрыс жауап беру

7.Бағалау критерийлері :

100 балл- қойылған талаптарды 100% орындағанда, барлық сұрақтарға толық қатесіз жауап бергенде

95 балл - 100%дық критерий сияқты, тек негізгі әдебиеттерді ғана қолданғанда.

90 балл- 95 балл критерииі сияқты, сөзжұмбақтың кейбір сұрақтарына жауап бергенде өзіне сенімсіздік көрсеткен жағдайда.

85 балл –СӨЖді орындауда аздаған қате жіберіп, барлығы 20-24 сұрақтарға қорғағанда жауап беріп, маңызды емес болмашы қате жіберіп, немесе өзіне сенімсіздік көрсеткен жағдайда, 6-7 әдебиеттерді қолданып, одан да қателер жібергенде.

80 балл- СӨЖді орындауда аздаған қате жіберіп, сұрақтар саны 18-19, жаңылыс сұрақтар болып, мысалы сын есімнен, етістіктен: қорғағанда барлық сүрақтарға жауап беріп, онша маңызды емес қате жіберіп, немесе өзіне сенімсіздік көрсеткен жағдайда және 6-7 дұрыс емес әдебиеттерді қолданғанда.

75балл- СӨЖді орындауда кейбір қате жіберіп, сұрақтар саны 15-17, жаңылыс сұрақтар болып, мысалы сын есімнен, етістіктен: қорғағанда барлық сүрақтарға жауап беріп, онша маңызды емес қате жіберіп, немесе өзіне сенімсіздік көрсеткен жағдайда және 6-7әдебиеттерді қолданғанда және арасында ескі әдебиеттерді қолданғанда.

70 балл - СӨЖді орындауда көптеген дұрыс емес, қателер жіберіліп, сұрақтар саны 13-14, грамматикалық қателер бар болып, студент барлық сұрақтарға түгелдей жауап бере алмай, қолданған 4-5 әдебиеттерге ескертулер жасалып немесе ескі(2000жылға дейінгі) әдебиеттерді қолданғанда.

65 балл - СӨЖді орындауда көптеген маңызды қателер жіберіліп, сұрақтар саны 10-12, грамматикалық қателер бар болып, студент барлық сұрақтарға түгелдей жауап бере алмай, қолданған 3-4 р болып, студент барлық сұрақтарға түгелдей жауап бере алмай, қолданған 2-3 әдебиеттерге ескертулер жасалып және текст бойынша әдебиеттерге сілтемелер жасалмай, немесе ескі (2000жылға дейінгі) әдебиеттерді қолданғанда.

50 балл –мұқаба беті жоқ,студент р болып, студент барлық сұрақтарға түгелдей жауап бере алмай, қолданған 2-3 әдебиеттерге ескертулер жасалып және текст бойынша әдебиеттерге сілтемелер жасалмай, немесе ескі (2000жылға дейінгі) әдебиеттерді қолданғанда.

45 балл – СӨЖ ді тапсырып, бірақ басқа тақырып бойынша, немесе СӨЖ дөрекі қателермен болса.

40 балл– СӨЖ ді тапсырмағанда, немесе СӨЖ бар, бірақ қорғамағанда, көптеген қателері бар, қойылған талаптарға сай жауаптар жоқ болғанда.

0 балл- СӨЖ мүлдем тапсырылмағанда қойылады.

Коммуникативті құзырлылықты чек-парақ бойынша бағалау критерийлері.

 

8.Әдебиет

Негізгі әдебиеттер:

Қазақ тілінде:

1.Северин Е.С.(қазақ тіліне аударған және жауапты редакторы А.Ж.Сейтембетова) «Биохимия», Мәскеу, 2014.

2. Сеитов З.С. Биологиялық химия, Алматы, 2012 ж.

3. Сейтембетов Т.С., Төлеуов Б.И., Сейтембетова А.Ж.. Биологиялық химия.-Қарағанды, 2007.

Орыс тілінде:

5. Николаев А.Я. «Биологическая химия», 2007 г.

6. Северин Е,С. «Биохимия», 5-е изд., М.: ГЭОТАР-МЕДИА, 2009

Қосымша әдебиеттер:

Қазақ тілінде:

1. Тапбергенов С.О. Медициналық биохимия.-Павлодар.-2008.

2. Плешкова С.М. және басқалары Биохимияны студенттердің өздігінен оқып-білуіне арналған оқу құралы

1Бөлім. Белоктар, ферменттер, энергия алмасуы, витаминдер.

2Бөлім. Заттар алмасуы және оның реттелуі.

3Бөлім. Адам ағзасындағы сұйықтықтар мен тіндер биохимиясы.– Алматы, 2009 ж.

7. Биохимия пәнінен студенттердің өздігінен дайындалауына арналған тест сұрақтары – Алматы, 2007

8. Сейтембетов Т.С. Биохимия сұрақтары мен жауаптары - Алматы, 2011

 

Орыс тілінде:

9. Сеитов З.С. «Биохимия», Алматы, 2012 г.

10. Плешкова С.М. и др. Учебное пособие для самостоятельного изучения биохимии

Часть 1. Белки, ферменты, энергетический обмен, витамины.

Часть 2. Обмен веществ и его регуляция.

Часть 3. Биохимия жидкостей и тканей организма. – Алматы, 2009 г.

11. Аблаев Н.Р., Бейсембаева Ш.А. Клинически значимые биохимические показатели и их интерпретация: учеб пособие, Алматы, КазНМУ, 2007

12. Клиническая биохимия учеб.пособие под ред Ткачук В.А. – М.: ГЭОТАР-МЕДИА, 2008

9. Бақылау:

Тест

1. В тобы витаминдерінің заттар алмасуындағы ролі:

1. қорғаныштық

2. қоректік

3. тасымалдау

4. коферменттік

5. реттеуші

2. Төменде берілген тағам өнімдерінің қайсысында В тобының витаминдері жеткілікті мөлшерде болады?

А) қара нан

Б) ашыған сүт

В) сары май

Г) ақ нан

Д) қара шоколад

3. В1, В2 және В6 витаминдері коферменттік қызмет атқара алу үшін организмге түскен соң қандай реакцияға ұшырауы тиіс?

А) декарбоксилдену

Б) дегидрирлену

В) тотықсыздану

Г) фосфорлану

Д) дезаминдену

4. Жасушада активті сірке қышқылының мөлшерінің төмендеуі және АТФ, бос май қышқылдары холестерин синтезінің төмендеуі байқалды. Осы жағдайда қандай витамин жетіспейді?

А) кобаламин

Б) рутин

В) токоферол

Г) ретинол

Д) тиамин

Е) антианемиялық

5. Аскорбин қышқылының авитаминозымен байланысты ауру қалай аталады?

А) ксерофтальмия

Б) мешел

В) бери- бери

Г) цинга

Д) дерматит

6. Аскорбин қышқылының едәуір оптимальды тәуліктік мөлшері қанша?

А) 50-150 мг

Б) 0,025 – 0,05 мг

В)1,0-2,0 мг

Г) 10-15 мг

Д) 0,2 - 0,4 мг

7. Майда еритін витаминдерге қайсысы жатады?

А) А витамині

Б) В1 витамині

В) РР витамині

Г) Е витамині

Д) С витамині

8. Адам терісінде қандай витамин активсіз күйде түзіліп, содан соң бауырда және бүйректе олардан активті-алмасу формалары түзіледі?

А) Д3 витамині

Б) С витамині

В) Д2 витамині

Г) Е витамині

Д) К витамині

9. Көру процесіне қандай витамин қатысады?

А) А витамині

Б) Вс витамині

В) В2 витамині

Г) С витамині

Д) Е витамині

10. Қандай витамин құрамында мыс элементі бар ферменттің активтілігін белгілі бір деңгейде қалыптастырады? Бұл витамин әсерінен кілегей қабықтарының мүйізденуі тежеледі.

А) рутин

Б) ретинол

В) пиридоксин

Г) нафтохинон

Д) биотин

11. Адам организміндегі кальций мен фосфор алмасуын қандай витамин реттейді?

А) В1 витамині

Б) А витамині

В) Е витамині

Г) В2 витамині

Д) Д витамині

12. Қандай витамин антирахиттік әсерге ие?

А) Е витамині

Б) К витамині

В) В2 витамині

Г) Д витамині

Д) В12 витамині

13. Қандай витаминдер көп қанықпаған май қышқылдарының тотығуының алдын алуы және липидтердің пероксидті тотығу реакциясының жылдамдығын тежеуі мүмкін?

А) токоферол

Б) тиамин

В) никотинамид

Г) ретинол

Д) рибофлавин.

14. Тотығу–тотықсыздану үдерістеріне қандай витаминдер қатысады?

А) кобаламин

Б) фолацин

В) рибофлавин

Г) никотинамид

Д) тиамин

 

СӨЖ

1.Тақырыбы: Липидтер алмасуы.Липидтер алмасуының бұзылыстары. Атеросклероздың, семіздіктің, өттас ауруының биохимиялық механизмдері.

2.Мақсаты: Атеросклероздың, семіздіктің, өттас ауруы дамуының биохимиялық механизмдері туралы білімдерді өздігінен жүйелеуге үйрену.

3.Тапсырма: келесі тақырыптар бойынша мемлекеттік, орыс, ағылшын тілдерінде глоссарий жазу

1) Атеросклероздың патогенезінің теориясы

2) Өт-тас ауыруының дамуының биохимиялық механизмі

3) Семіздікдіктің биохимиялық аспектері

4.Орындау түрі: глоссарийді дайындау және қорғау

5.Орындау критерийлері:

1.Тақырып бойынша негізгі әдебиет көздерін оқып білу

2. Библиографияны құрастыру

3. Ақпаратты қайта өңдеу және жүйелеу

4. Глоссарийді дайындау және қорғау