Орташа жне жеіл дрежедегі ант диабеті

Студентті зіндік жмысы

Мамандыы: Жалпы медицина

Пні: Клиникага кіріспе

Таырыбы: Науастарды олданылатын диета трлері: ант диабеті

 

 

Орындаан: Жарыласынова Алтынай

Тобы: 116 А

Тексерген: Тлеумагамбетова Бибигуль

Атбе 2016

 

Орташа жне жеіл дрежедегі ант диабеті

Химиялы рамы жне энергиялы нарлыы (бір кндік рацион):

Ø ауыз — 90-100 г

Ø майлар- 75-80 г (30% сімдік тектес)

Ø кмірсу — 300-350 г (полисахаридтер)

Ø энергиялы ндылыы — 2300-2500 ккал

сынылатын таамдар мен німдер:

Ø 2 сорттаы ара бидайлы нан,бидайлы, ауыз-кебекті нан;

Ø ртрлі ккністі кжелер, майлы емес ет жне балы сорпасы;

Ø етті майлы емес трлері, с жне балы еті;

Ø ст, ышыл ст німдері,майлы емес ірімшік жне сыр;

Ø даылдар, арамы, слы жармалы;

Ø ірі брша, картоп жне ккністер;

Ø жеміс – жидектер ышыл – ттті трлері

Тиым салынатын таамдар мен німдер:

Ø ою жне майлы сорпа;

Ø етті майлы емес трлері, балы,с еті, шжы, тздалан балы;

Ø тздалан сыр, айма, ттті ірімшік;

Ø кріш, манка ботасы, макарон німдері;

Ø тзды жне маринадталан ккністер;

Ø жзім, мейіз, ант,тоспа, кмпит, ттті шырындар, ант осылан лимонад;

Ø етті жне кулинарлы май

ант диабеті кезінде белгіленеді:

Ø таам рационында углевод пен май млшері шектеледі;

Ø кндік рационны химиялы рамы емдеуші дрігер беретін арнайы таблица арылы млшерленеді;

Ø таамды р трлі діспен дайындауа болады;

Ø тама ішу жиілігі кніне 4 реттен аз болмауы керек;

Ø антты орнына ксилит, сорбит сынылады;

Ø кебек осылан арнай нандар;

Ø ккністерді 8-12 саат суда стап крахмалын азайту керек;

Ø анттан баса бал, айнатпа, жзім, інжір жне арбызды пайдалануа болмайды.

 

Диабет (лат. diabetes mellitus) — бл анда ант млшеріні кбейіп кетуінен пайда болатын дерт. Бл аурумен жас та, кемел жастаылар да, крі де ауырады. сіресе жасспірім кездегі диабет ауруы те иын, мндай жаста диабетпен ауырандара арнаулы дрі (инсулин) олдану сынылады. йтсе де бл ауру 40-тан асан, таматы шектен тыс ішіп, толыса бастаан адамдара тн болып келеді. ант диабеті - кмірсутек, май, ауызды зат алмасуыны созылмалы бзылуы, яни ана кп млшерде ант тйіршегіні блінуі болып табылады. Диабет инсулинні асазан асты безінен жеткілікті млшерде блінбеуі салдарынан басталады. Инсулинсіз аза ант тйіршегін дей алмайды. Соны салдарынан анны рамында ант млшері артады.

Диабетпен ауыратын толы адамдар алдымен арты салматан арылуы керек. Диабетшілер ант, кмпит жне баса да ттті таамдарды ішпеулері ажет. Оларды ірі нтаты ннан пісірілген нан, сондай-а крахмал оспалы асбрша кріш, картоп жне баса да рамында ауыз бар таамдармен таматананы жн болады. Диабет ауруымен зардап шегетін ересек адамдарды алмрт тектес тікенекті кактусты (нопал, опантиа) слін ішкені дрыс. Бл шін кактусты сатап турап, езіп, слін сыып алып, кніге тама алдында ш рет 1,5 кеседен абылдау ажет. Тіс ызыл етін, тадай уысын инфекциядан сатау шін тісті таматан со жуып тазалаан дрыс болады.

Емдм шін NаСІ жне холестеринні млшерін шектеу, друмендер мен липотропты заттарды, клетчатка, пептиндер, алмастырылмайтын май ышылдарын арттыру керек. Таматану уаыты белгілі бір уаытта кніне 5-6 рет болуы керек, ол кмірсуларды біркелкі ыдырап таралуына байланысты. Таматанудаы тиімді уаттылы ндылы ммкіндігінше мынадай болуы керек: таертегі ас - 20%, 2-ші таертегілік ас - 10%, тскі ас - 30%, сскелік ас - 10%, г кешкі ас - 20%, тнгі ас - 10%.

Инсулин таерте. кндіз, кешке - 3 мезгіл абалданатын болса, онда кмірсулар млшері ш рет таматану кезінде бірдей млшерде болуы керек. Инсулинді енгізгеннен кейін асты 2 рет ішу керек: 15-20 минуттан кейін жне 2-3 сааттан кейін - бл инсулинні барынша атты сер ететін кезі. Бл шін аз-аздап таматанып, 2-ші таертегілік жне 2-ші кешкі ас рамына кмірсуы бар таам німдері болуы керек: бота, картоптан дайындалан таамдар, ккніс, жеміс-жидектер, сусын, ышыл ст, сзбе немесе баса заттарды нан осып жейді.
Диабеттік кома кезінде тамыр ішіне глюкоза мен инсулин енгізіледі, комадан шыаннан кейін алашы емдм кндері негізінен кемірсулардан тратын таамдар: бота, картоп, ннан даярланан таамдар, ккніс, ртрлі таамдар есебінен болуы керек. Одан рі кнделікті дмге жануар ауызын, липидтік заттарды кзі болып табылатын сзбе, треска, жмыртаны а уызы енгізіледі. Емдмге кніне 40 г ксилит енгізіледі, ол антикетогенді сер береді. Біртіндеп емдмде май млшері кбейтіледі, біра кетоз бітпейінше 40-50 грамнан аспауы керек.

 

 

Орытынды

№9 диета ант диабеті кезінде таайындалады. Ол майды азаа тез сіірілуін амтамасыз етіп, кмірсу млшерін реттейді. детте ант пен зге ттті таамдарды жеуге ата трде тыйым салынады. Кнделікті таматы рамындаы ауызды, майды, кмірсуды млшері лшеніп отырады.

ант диабетімен ауыран кезде адамны арны атты ашады. Сондытан рамында суы кп орамжапыра, ияр, кдіш сынды ккністерді жеу керек. Диабет - тойып тама жеу немесе семіздікке шалдытыратын жануар майын, жеіл сіірілетін кмірсуларды шамадан кп олдананда жне баса да тиімді таматану шарттары бзыланда дамиды. ант ауруыны алдын алу шін дрыс таматану керек. Майлы таматы аз, сімдік талшытарын кп пайдаланыыз. Кніне жеміс, жиделермен бес рет таматан. Кмірсутегіне бай азытарын кп пайдаланыыз. ант пен тзды пайдаланбау ажет. Кішкентай жеген антты зі андаы ант дегейін аспандатып жіберуі ммкін. Ал тзды тама тез ан ысымын ктеріп жібереді. з салмаыызды алыпты стаыз. Тез жру – семіруді бірден бір емі. Аптасына 5 рет дене шынытыру жаттыуларымен шылданатын кісілер ант диабетімен ауру ауіп дрежесін 50 % дейін тмендетеді. Кез келген ауа райында кніне 4 километр жаяу жрііз. Друмендер абылдап, кйземеіз.