кемінде жылына 1-2 рет тиісті дрігерлерге аралып трыыз

Инсульт

Инсульт (лат. insultus — соы, ыспа талу, инсульт) — ми тканіні заымдалуын, оны ызметіні, мидаы ан айналысыны кенеттен бзылуы; осыны салдарынан миа ан йылады, немесе ми тамырлары бітеліп алады (тромбоз).

Ми инсультына шырау ауіп-атер факторлары

ан ысымыны – артуы (50%), ант диабеті (8%);

Жрек кеселдері (7-33%);

Темекі тарту, шылыморлы,

Алкогольді шектен тыс ттыну (29,6%);

Психоэмоционалды зорыу (76%);

Гипокинезия (36%);

Семіздік (23%).

Ишемиялы инсульт ми антамырларыны тромбозы немесе эмболиясыны нтижесі болып табылады. Жиі ішкі йы артериясыны, ортаы ми немесе негізгі артерияны тромбозы байалады

Геморрагиялы инсульт антамырларды жарылуы, аневризманы жарылуы немесе вазомоторлы бзылыстар нтижесінде дамиды (антамырлар дистониясы).

Ишемиялы

Науас дрыс кле алмайды.Ерінні бір брышы тмен тседі, науас дрыс сйлей алмайды.Сзі баяу,тсініксіз болады.

Ø Заымданан блігіні салдануы,олдаы, аятаы лсіздік,науас бір мезетте екі олыны бірін ктере алмайды.

Ø Бл ш симптомды анытаан кезде тез арада жедел-жрдем шаырту керек.

Клиникалы крінісі:

Ø -Сойлеуді бзылысы

Ø -Белгісіз интенсивті бас ауру

Ø -ол, ая озалысыны бзылуы

Ø -Бас айналу

Ø -Естен тану жадайы.

Геморрагиялы

Ø йылан ан миды басып, оны ісіндіреді жне миды бір блігі леді. Мндай инсульт кбінесе ауыр, кйзеліске толы кннен со туындайды.

Ø Кешке арай бас жарылып кетердей атты ауырады. Заттарды барлыы ызыл тсті болып кріне бастайды, жрек айнып, сады, бас ауруы кшейеді - соыны алашы белгісі осындай.

Ø Сонан со имыл-озалыс, сйлеу, сезгіштік абілеттері бзылады, ла естімеуден бастап, естен тануа, тіпті кома жадайына дейін барады - ал бл инсультті зі.

Ø Ишемиялы инсульт кезіндегі жедел кмек

Ø Мидаы ан айналымы бзылан сттегі алашы 3 саат (кп дегенде 6 саат) «терапевтік уаыт» деп аталады. йткеніі, бл кездері мидаы згерістерді бетін бері айтаруа болады.
Міндетті трде жедел жрдемді шаыру, рі ауруды белгілері жайлы наты, толы млімет беру керек, сол кезде арнайы неврологиялы бригаданы жібереді.

Дрігерлер келместен брын науаса дрігер келгенге дейінгі кмеккрсетілуі тиіс

Ø Е алдымен, науасты басы мен иыы ктерілікі болатындай етіп (брышы 30 градусты рауы тиіс) жатызу керек. Науас йде ауырып алса, басы мен иыына жасты ойыыз. Егер стама кшеде орын алса, бктелген кеудешені пайдалануа болады. Науасты баса орына ауыстырмаыз (мселен тсекке жатызу), бл ауіпті

Науасты ажетті таза ауамен амтамасыз етііз. Ол шін белдік пен кйлекті жаасын аытыыз немесе алы киімін шешііз. имаратта болсаыз, терезе мен желкзді (форточка) ашыыз

Блмеден арты адамдар шыып, ішінде кмектесе алатындар ана алуы тиіс

Лосу кезінде науасты басын абайлап шетке брыыз. Тншыып алмас шін ауыз уысын сытан тазалаыз. Егер кп млшерде сілекей аатын болса, басын аырын ана шетке брыыз

Алашы кмек кезінде миа ан йылуы аныталып, жедел іс-шаралар орындалады. Бны кбіне "жедел жрдем" дрігерлері атарады. Инсульт себептеріні бірі ан тасу боландытан, ан ысымын тмендету миды оттегімен амтамасыз ететін антиоксидантты, ноотропты дрілер беру, рысу белгілерін тежеу, науас естен танан жадайда, ауыз уысын тазалап, оттегімен демалдыру, ауруханаа жеткізу.

Кеес беру

Салауатты мір салтын стану, спортпен айналысыыз Зиянды ара-шараптарды жне темекіні олданудан бас тартыыз

Ас тзын жне антты, аныбаан майларды, кофені олдануды азайтыыз

-Диета сатаыз ------------

Нервтік жйені бзбау шін зін зі трбиелеу, психотерапия

Санаторлы-курортты ем абылдаыз

Дене салмаыызды алыпа келтірііз

кемінде жылына 1-2 рет тиісті дрігерлерге аралып трыыз

Бйрытар

Халыты нысаналы топтарын профилактикалы медициналы тексеріп-арауды жргізу ережесін бекіту туралы" азастан Республикасы Денсаулы сатау Министріні міндетін атарушыны 2009 жылы 10 арашадаы № 685 бйрыына згерістер енгізу туралы

азастан Республикасы Денсаулы сатау жне леуметтік даму министріні 2014 жылы 29 желтосандаы № 361 бйрыы.

5. азастан Республикасы Денсаулы сатау жне леуметтік даму министріні 2015 жылы 19 азандаы № 809 бйрыымен бекітілген азастан Республикасында неврологиялы кмек крсетуді йымдастыру стандарты

Неврологиялы аурулары бар науастара медициналы оалту «азастан Республикасыны халына медициналы оалту йымдастыру стандартын бекіту туралы» азастан Республикасы Денсаулы сатау министріні 2013 жылы 27 желтосандаы № 759 бйрыына (азастан Республикасыны нормативтік ыты актілерін мемлекеттік тіркеу тіркелімінде № 9108 болып тіркелген) сйкес жзеге асырылады.

Миды анайналымыны жіті бзылулары бар науастар шін неврологиялы блімшелерді ызметін йымдастыру жніндегі нсаулыты бекіту туралы» азастан Республикасы Денсаулы сатау министріні міндетін атарушыны 2011 жылы 9 маусымдаы № 382 бйрыыны кші жойылсын.

Жыл сайын ДДС мліметтері бойынша 15 млн фатальды жне 15 млн фатальды емес инсульттар тіркеледі. лімде азіргі тада инсультты басынан ткерген 50 миллионнан астам науас тіркелген. Жыл бойынды инсульттар жиілігі 1000 трына есепегенде 1,5-нан 7,4-ке дейін райды. (ДДС) Цереброваскулярлы аурулар азасатн мен Ресейде лімділік себебіне байланысты жректі ишемиялы ауруларынан кейінгі екінші орын алады. Науастарды 1/3-і алашы 30 кнде, ал 1 жыл ішінде – жартысына дейін мірден теді. Ми инсультына шыраан науастрды жартысынан кбі – ебекке жарамды жаста болып келеді. Аман алан науастрды 80 %-ы мгедек болып алады. Инсультты басынан ткерген науастрыд 31%-ы немі ктімді ажет етеді, ал 20% з бетімен ре алмайды.