Стансалы технологиялы орталыты (СТО) жмыс технологиясы.

Дріс 13

1.Станциялы технологиялы орталыты (СТО) жмыс технологиясы.

2. жаттарды деу бойынша опрерацияларды механизациясы жне автоматизациясы

Срыптау, ірі телімдік, жк, техникалы жолаушылар станцияларында станциялы технологиялы орталы (СТО) жмыс істейді. Пойыздарды растыру-срыптау жмыстарыны клемі шаын станцияларда пойыздар мен вагондарды жаттарын деу жне станция ызметкерлерін апараттармен жедел амтамасыз ету жмыстарымен шылданатын ызметкерлерді шаын технологиялы топтары болады. Ірі станцияларды СТО-сында келген пойыздар мен жаттарды дейтін жеке технологиялы операторлар тобы, пойыздарды растыру-срыптау жне оларды жнелтуге дайындау рдісімен шылданатын жеке технологиялы тобы жмыс істейді. СТО-ны пойыздарды арсы алуменжне жнелтумен шылданатын технологиялы топтары, детте, срыптау десіндегі имаратта орналасады (1-сурет). Кптеген станциялардаы осындай имараттара апаратты орталы, сондай-а СТО-ны есепке алумен жне есеп берумен айналысатын жеке топтары орналасады. СТО-ны й-жайларыны маына ДСЦ (станция диспетчері), ДСПГ (дес кезекшісі) жне десті операторлары орналасады.

 

1.сурет. Объектілерді СТО-да орналасу сызбасы:

1– телеграмма-анытама аазы; 2 – белгіленген телграмма-анытама аазы; 4 – келген пойыздарды тасымалдау жаттары; 5 – рамды дестен тарату бадарламасы; 6 – вагондарды жинаталуын есепке алу аазы; 7 – жнелтілген пойыздарды анытама аазыны кшірмесі; 8 – есепке алу жне есеп беру жаттары

 

СТО-да мынандай негізгі жмыстар атарылады:

· пойыздарды, вагондар мен жктерді жаындауы жніндегі апараттарды алып, дейді;

· тарды алып, дейді;

· келген, жнелтетін пойыздарды дейді жне жаттарын дайындайды;

· срыптау жолдары мен тиеп-тсіру осындарындаы вагондарды бар-жотыы мен орналасуыны здіксіз нмірлі есебі жргізіледі;

· келген жергілікті вагондарды тасымалдау жаттарын тауар кесесіне ткізіп, одан тиелген вагондарды тасымалдау жаттарын абылдайды;

· срыпталатын рамдара срыптау ааздарын толтырады;

· растыру жоспары мен ТПЕ талаптарына сйкес рамдарды растыруды, пойыздарды массалары мен зындытарыны белгіленген нормаларыны саталуын баылайды;

· станцияларда вагондарды дер кезiнде жнелтілуін баылайды жне тасымалдау жаттарыны саталуын амтамасыз етеді;

· жнелтілетін пойыздара атысты апараттарды баса станциялара береді жне жкті келуі жніндегі, вагондарды жк тсіруге берілуі туралы апаратты жк иелеріне жеткізеді;

· белгіленген трде есепке алу мен есеп беруді жргізеді.

растырылан пойыздарды анытама ааздарын дер кезiнде дайындау шін жне тасымалдау жаттарын іріктеу шін СТО операторлары срыптау жолдарында вагондарды бар-жотыы жне орналасуы туралы здіксіз нмірлі есеп жргізеді.

рбір срыптау жолындаы вагондарды жинаталуына арай СТО операторы (жинатаушы) оларды саны мен массасын суіне арай санап, диспетчерге хабарлап отырады.Срыптауа тсетiн пойыздарды барлыы абылдау паркiне абылданады. Пойыз келместен брын СТО телетайп немесе телеграф арылы пойызды растыран стансадан, немесе кршi стансадан пойызды рамы жнiнде наты хабар алады, олар анытама аазыны (копии натурного листа) 3 кшiрмесiн трады. Анытама аазда пойызды номiрi, растыран жне баратын стансаны аттары, вагондарды пойызда орналасан тртiбiне сай нмiрлерi, пойызды зындыымен салмаы т.б. белгiлер крсетiлген жне пойыз срыптауа тскенше жаттармен бiрге болады. СТО операторы телеграмма арылы алынан анытама аазы арылы, пойыздарды растыру жоспары ПФП бойынша орналастырады жне ПЖ-на сай вагондарды салмаымен санын есептейдi.

Алынан телеграммаларды белгiлеп аланнан кейiн – 2 кшiрмесiн маневр диспетчерiне бередi ол пойыздарды срыптау жоспарын анытайды. Оны 1 кшiрмесiн СТО-ны жинатау операторына бередi, ол срыптау жолдарындаы вагондарды орналасуына байланысты тiркеу ааздарын реттейдi. 2-шi кшiрмесiн срыптау ааздарын реттейтiн оператора бередi жне ол телеграмма арылы алынан анытама аазы (телеграмма натурного листа ТГНЛ) арылы пойызды толы келгенiн тексередi. 3-шi кшiрме ПТО операторына жiберiледi олар вагондарды шлангаларын (рукавов) ажыратады, Жергiлiктi вагонны жаттары тiркеуден ткiзiп жк конторасына, ал транзиттi вагондарды жаттарын жнелту операторына жiбередi.

Вагондарды тастауды ДСПГ басарады, телеграмма арылы алынан анытама аазы (телеграмма натурного листа ТГНЛ)бойынша, немесе белгiленiп тiркелген тастауа ойылан байлам бойынша срыптау аазы арылы. (ДВ, ВВ и др.). Дестi автоматтанан орталыыны (ГАЦ) операторы ажыратылан вагондарды баытына сай маршрут дайындайды.

лдилау жылдамдыын автоматты трде белгiлеу (АЗСР) орналасан десте ДСПГ рамдаы вагондарды тастау алдын санайтын рылылар арылы программаа кiргiзедi.

ДСПГ тастауды басталатынын хабарлайды.

рамды дестен тастау р трлi жылдамдыпен iске асырылады, АЗСР орналасан жерде жылдамды автоматты трде берiледi жне дестi бадаршамындаы белгiлер арылы да атарылады.

Дестi операция элементтерiнi лшемi

t_з=0,06 (l₃’+ l₃”)/V_З+t_nд

t_nд – озалыс баытын згертуге кететiн уаыт.

Немесе t_з лшемiмен аныталады.

t_над=0,06l_над/V_над

немесе t_над=1,417+0,068× (l_над-60)/10

t_р=0,06l_с/V_р

t_ос=0,06×m

жиынтыы: Т_рф=t_з+t_н+t_р+t_ос

рбiр десте орындалатын операциялар лшемi негiзделген байламдара байланысты. (схемы путевого развития, плана и профиля)

Дес жмысыны негiзгi крсеткiшi болып дес интервалы саналады – ол бiр составты тастауды бастааннан бастап келесi составты тастауды бастаана дейiнгi уаытты айтады жне дестi технологиялы жмыс графигiнi сызбасын тсiрумен шектеледi.

Дестi технологиялы циклы деп – десте iстелiнген барлы операциялар мен дестен тасталынан составты кейiн шегiндiдуiнде жне осы операцияны айталауа дейiнгi уаыт (Т_ц^г).

Дестi орташа интервалы t_г^ц=Т_ц^г/N_ц

N_ц – бiр цикл iшiндегi срыпталан пойыздар саны.

Дестi негiзгi жмысы срыптау-растырудан баса, десте жк тиелген жергiлiктi вагондарды баратын стансасына карай срыптау жмысы жргiзiледi, таыда срыптауды айталауымыз ммкiн. Дес жмысыны технологиялы зiлiсiне байланысты, дес интервалыны t_г орташа мнi жне растыруды аятауа кететiн уаыт.

t_ч=t_ч^ц(1+(Т_тп+Т_оф^’)/(1440-(Т_тп+Т_оф^г)))

 

Т_тп – тулiктегi техникалы зiлiске кететiн уаыт осындысы (вагондарды тастауды басаа ткiзуге байланысты, вагондарды айтадан срыптау, дес рылыларын жндеу, локомотив бригадасын алмастыру жне экипировка жасау)

Т_оф^’ – тулiктегi пойыздарды растыруды аятаудаы дес операцияларыны осындысы.

рамды срыптаудаы дестi деу абiлетi, вагонов в сутки

n_ч=(1440-( Т_тп+Т_оф^г)m)/ t_ч^ц

немесе n_ч=1440/ t_ч

дестi деу абiлетiн арттыру тсiлi.

деу тсiлiнi мынаан байланысты:

- жол тарамдарына

Итеру жолдарыны кптiгi дестен атарынан баса рамды тастауа, немесе дес интервалын азайтуа септiгiн тигiзедi. Екiншi жолды рылысын енгiзу, бiр жолдаы рамды срыптауды аырына дейiн бiтiруге, екiншi жолды пайдалана отырып немесе дестен атарынан екi рамды срыптауа болатынын крсетедi. Айналым жолын пайдалана отырып дес локомотивiнi жмысын йымдастыру, аталмыш толассыз-айналу тсiлiмен атарылады – рамды тастап боаннан кейiн бiрiншi дес локомотивi срыптау паркiне кетедi, солжатан айналым жолы арылы абылдау паркiне кiредi, келесi составты iтеру шiн. Сонымен бiрiншi локомотив жмысын бiтiргеннен кейiн, екiншi дес локомотивi (екi жолды бiрiмен) составты итерудi бастай беруiне болады.

СП-гi тран рамны толыуын тездету шiн вагондарды саны жайында, пойызды растыру жоспарына сай есеп жргiзу керек. Сонымен СТЦ операторы (накопитель) срыптау жолдарында тран вагондарды трысына арай аазды нмiрлеп отырады, вагондарды нмiрлеу алай болса солай емес дестен алай тасталады солай тiзбектеп тiзiп отыру ажет.

Мндай есеп маневр диспетчерiне телеграммамен келген анытама аазына сай келесi составты дестен тастауа ммкiндiк бередi.

Вагондарды р трлi келуi; вагондарды келуi басында аздау болып кейiнiрек вагондарды лкен тобы келедi

Срыптау паркiндегi вагондарды кп трып алуын наты анытау шiн, сол жола тседi деген вагондарды стансаа келуiн бiлу керек.

Тулiктегi бiр баыта жретiн вагодарды СП-гi бос тру уатысын анытау. В=сm

мндаы с – вагондарды жинатау крсеткiшi, белгiлi бiр уаыт аралыында рбiр техникалых стансаларда бос тратын вагондар санын оларды толытыру графигiне арап анытауа болады, немесе мына формула арылы анытаймыз:

С=12(1-2/(к+10))

к – пойыздарды растыру жоспар баытыны саны;

m – пойыздаы рамны орташа саны;

СП-гi толытыруды ктiп тран вагонны орташа уатысы, са.

t_н=k×c×m/n_пер

n_пер – бiр стансадаы, тулiктегi деуге тсетiн вагондар саны

Толытыру барысында анытама аазын толытырады.

.

2. СТО-ны операторы растырылан составты жнелту паркiне алып шыу жолында тексередi, ЖП-кi болмаан жадайда, оператор составты жанында жрiп радиосвязбен СТО-на вагон нмiрiн хабарлайды.

Анытама аазыны (натурного листа) 3 кшiрмесiн дайындайды: 1-i – тасымалдау жаттарыны пакетiне салынады; 2-i – машинистке берiледi; 3-i – стансада алады, есепте тру жне келесi стансаа абарлау шiн.

Егер составты растыран станса кршi стансаа абарламайтын болса, онда анытама аазыны 4 кшiрмесiн жасайды: 1-i- пакетке, 2 и 3 машинистке: 2-i абарлау керек стансаа дейiн, 3-i – баратын стансаа дейiн, 4-i – растыран стансаа.

растырылан, (сборные), ткiзетiн (передаточные) жне кетiлiм (вывозные) поездара анытама аазыны (натурный лист) 2 кшiрмесi дайындалады: - 1-i поездбен жiберiлсе, ал екiншiсi растыран стансада алады.

СТО-ы пакеттегi жаттарды ДСПО жiбередi, ол болса ол ойдырып – машинистке немесе бас кондуктiрге тапсырады.

Егер деске итеру кезiнде бiр дес локомотивiнi уаты жетпесе, оан екiншi локомотивтi жалайды, кейiн екiшiнi босатады. Екi жола атар тастап растырады, блек байаудан ткiзедi, содан со бiр-бiрiмен жалап, автотежегiшiн байаудан ткiзедi.

Составтаы салматы ауырлыы мен зындыыны артуыны себебi, транзиттi пойыздара бас немесе арт жаына, жаланан бiрнеше топтасан вагондарды санына байланысты

СТО-ны технологиялы жмысы

СТО-ы операторыны ызметi:

- абылданан жне жнелтiлген пойыздарды тексеру;

- ТГНЛ-тi тасымалдау жаттарымен дл келетiнiн тексередi,

- абылдап, тексеру, деу жне тасымалдау жаттарын сатау, оларды ЖП-не немесе жк кесесiне берiп жiбергенше;

- растырылан пойыза анытама аазын толтыру, рiктеу жне жаттара пломба салу;

- срыптау ааздарын растыру;

- СЖ-ы мен тсiрiп тиеу жолдарында тран вагондарды санын тотаусыз есепке алып отыру ажет;

- пойыздарды растыру жоспарыны орындалуына жне пойызды салмаы мен зындыыны млшерiне баылау жасау керек.

СТО-ны басаруа – начальниктi жне ман. диспетчердi кiмi жре алады.

Техникалы жабдытары: телетайп, пневмопочта лкен (больших) жне кiшi (малых) диаметрлi, компьютеризация, радиостанции, радиосвязь, телеграфная и телефонная связь.

Е бiрiншi кiл блетiн жай телеграммамен келген анытама аазыны белгiлерi, темiр жол басармасындаы сызбамен, бiрiнай жол желiсiнi белгiлерi жне пойызды растыру жоспарымен бiрдей болу керек.

Бiрiнай жол желiсiнi белгiлерi деп – жалпы жол басармасына белгiлi вагондарды баытыны шифры болу керек. Ол стансада пойыздарды растыран кезде ай пойыза ай вагонды жалауа болатынын анытайды. Барлы темiржол стансаларында алфавиттi тiзiм болады, ол топтасан операция жасауа ммкiндiк бередi. рбiр стансаны атыны жанына бiрiнай жол желiсiнi белгiлерi келтiрiлген, таыда ай жол басармасына арайтыны.

Бiрiнай жол желiсiнi белгiлерiнi (ЕСР) пайдасы сошалыты барлы кодтар берiлген: онымен ай ауданда орналасаны, вагонны айда баратыны, жрер жолындаы негiзгi срыптау стансасы жне баратын стансасы крсетiлген.

Барлы жол желiсi 99 аудана блiнген, рбiрiне 1 негiзгi жне 99 жк жмыстары атарылатын станса берiлген.

рбiр станса 0100-ден 9999-а кода кiредi;

мнда 01 - № торлы аудан (сетевого), 99 – ст. орналасуы №; 00- негiзгi станса.