Станса жұмысының есеп-қисабы мен оны талдау
Станцияның жұмыс көрсеткіштерін тәуліктік график-жоспар бойынша анықтайды, ол станцияның транзиттік және жергілікті вагон ағындарын өңдеу жұмыстарының графиктік бейнеленуі болып табылады.
Телімдік станцияның тәуліктік график-жоспарының үзіндісі 1.30-суретте көрсетілген.
График-жоспарға мыналарды енгізеді:
· пойыздардың келу және кету уақыты;
· олардың қабылдау-жөнелту парктерінің жолдарында тұруы;
· дөңестер мен дөңестік локомотивтердің жұмысы;
· сұрыптау паркі жолдарында вагондардың жинақталуы;
· маневрлік локомотивтердің жұмысы – пойыздарды құрастырудың аяқталуы, оларды жөнелту паркіне ауыстыру;
Тәулiктiк жоспар-график станса жұмысын график түрiнде көрсететiн құжат.
Графиктiң қаңқасы 24 сағаттық мерзiмге салынады Жоспар-графикте нақты көрсетiлетiн шамалар: операцияның басы мен аяғын, операцияға қатысатын вагондардың санын; келген және кеткен пойыздардың номерлерiн; вагондар мен пойыздардыүң операцияны бос күту тұруын; түсiрiлуге келген вагондардың бағыттарын және олар тиелiп болғаннан кейiн әкетiлуiн; операциялардың шартты белгiлерiн және т.б.
Егер кейбiр шамалар берiлмеген, немесе есептелiнбеген жағдайда студент оның шамасын сай алады немесе өндiрiстi қолданылатын үздiк тәжiрибелерден алынған нормалардың шамасын алады, сонымен қатар бұл шамалар арнайы берiлген болып саналады.
Сұрыптау жолдарында алдыңғы тәулiктен қалған вагондар санын студент тапсырма бойынша алды, ал қабылдау паркi мен жүк объектiлерiндегi қалған вагондар санын өз бетiнше алады. Жоспар – графикте маневрлық локомотивтердiң жабдықталу уақытын немесе үзiлiсiн ескеру керек.
Жоспар-графикке пойыздар келесi тәртiп бойынша салынады:
- жолаушы пойыздары,
- өңделмейтiн жүк транзиттiк пойыздар,
- алдыңғы тәулiктен қалған транзиттiк және жергiлiктi вагондар саны,
- сұрыпталуға (өңделуге) келген барлық пойыздар.
Телiмдiк және тiкелей пойыздарға қарағанда, құрама пойыздарды берлiген массасы мен ұзындығына дейiн жинақтамаса да болады. Олар белгiленген уақытта стансадан жөнелтiлiп отыруы керек, себебi олардың жұмысы аралық стансасындағы тиеп-түсiру жұмыстарының ұйымдастырылуына байланысты. Егер дөңес өзiнiң негiзгi жұмыстарынан бос болса, онда құрама пойыздарды дөңес жағынан құрастырған тиiмдi.
Станса жұмысының көрсеткiштерi
1) транзиттi өңделмейтiн вагондардың орташа кедеру уақыты:
; (1)
бұндағы: 
- транзиттiк өңделмейтiн вагондардың стансада жалпы вагон-сағ немесе вагон-мин кедеруi;
- транзиттiк пойыздағы вагондар саны. Бұл екi қосылғыштар - жоспар-график бойынша анықталады.
2) Транзиттi өңделетiн вагондардың орташа кедеру уақыты:
; (2)
бұндағы:
а) 
- вагондардың қабылдау паркiнде өңдеу кезiнде кедеру уақыты:
; (3)
бұндағы: 
- құрамдардың келуi кезiнде өңделу технологиялық уақыты (есептеу бойынша алынады);
- қабылдау паркiнде операциялар арасында кедеруге кеткен уақыт, келесi формула бойынша анықталады:
; (4)
бұндағы: 
- қабылдау паркiнде операциялар арасында бос кедерген вагон-мин қосындылары;
- қабылдау паркiне 24 сағат көлемiнде өңделуге келген барлық транзиттiк вагондар саны;
б) 
- вагондардың тарқату үрдiсiнде болған орташа уақыты, ол итеру мен құрамды дөңестен ажырату уақыттарынан тұрады:
; (5)
в) 
- вагондардың сұрыптау паркiнде орташа кедеру уақыты, ол екi қосылғыштан тұрады:
; (6)
бұндағы: 
- вагондардың пойызды құрастыруды аяқталуын күткен кездегi кедеру уақыты, формуласына сәйкес анықталады, соның iшiнде бөлiмiнде жинақталған пойыздағы барлық вагондар саны болу керек;
- вагондардың жинақталу үрдiсiндегi кедеру уақыты, келесi формуламен анықталады:
, мин (7)
К- құрастыру жоспарына кiретiн барлық жеткiзу стансаларының саны, К=6;
- тәулiк iшiнде құрастырылған пойыздардағы вагондар саны,
С- жинақтау параметрi (тәулiктiк құрам-сағ жинақтау), ол мынаған тең:
; (8)
г) 
- вагондардың құрастыруды аяқтау үрдiсiмен қоса, құрамдардың жөнелту паркiне орналастыруына кеткен орташа уақыт ,
д) 
- вагондардың жөнелту паркiнде кедеру уақыты:
; (9)
бұндағы: 
- құрамдардың жөнелтiлер алдында өңделу технологиялық уақыты (технологиялық графиктен алынады);
- жөнелту паркiнде операциялар арасында кедеруге кеткен уақыт, (4) формуласымен анықталады.
3) Транзиттiк вагондардың жалпы кедеру уақыты:
; (10)
4) Жергiлiктi вагондардың орташа кедеру уақыты:
; (11)
бұл формуладағы 2 алдыңғы және 3 соңындағы қосылғыштар транзиттiк өңделетiн вагондардың кедеру элементтерiмен сәйкес келедi. Қалған қосылғыштардың мағынасы:
а) 
- жергiлiктi вагондардың сұрыптау паркiнде жүк объектiлерiне берiлуiн күту уақыты;
б) 
- жергiлiктi вагондардың жүк объектiлерiне берiлу уақыты;
в) 
- жергiлiктi вагондардың жүк операцияларының басталуын күтуге байланысты кедеру уақыты;
г) 
- жергiлiктi вагондардың тиеп-түсiрiлу кезiндегi кедеру уақыты;
д) 
- сәйкес вагондардың жүк объектiлерiнен әкетiлер алдындағы кедеру уақыты мен әкетiлу уақыты.
- уақыттарының мәндерiн 6 бөлiмнiң есептеулерiнен немесе тапсырма бойынша алынады. Операциялар арасында 
кедеру уақыттары жоспар-график бойынша: вагон-мин кедеруiн сәйкес жалпы берiлген ( - үшiн), жүк операцияларына қатысқан ( -үшiн) және барлық әкетiлген вагондар саны ( 
үшiн) бөлгенге тең.
5) Қосарланған операциялар коэффициентi келесi формуламен анықталады:
; (12)
бұндағы: 
- тәулiк бойына тиелген вагондар саны,
- тәулiк бойына түсiрiлген вагондар саны,
- бос вагондар саны, олар тиеуге басқа стансалардан келедi. (1.2 таблица).
6) Жергiлiктi вагондардың бiр операцияға шаққандағы кедеру уақыты келесi формуламен анықталады:
; (13)
- стансада жалпы жергiлiктi вагондардың кедеру уақыты, сағ.
7) Стансадағы вагондардың жұмысшы паркi (стансада орташа бар вагондар саны) келесi формуламен анықталады:
; (14)
бұндағы: 
- тәулiк iшiнде стансаға келген жұмысшы парк вагондары, сәйкес өңделмейтiн транзиттi, өңделетiн және жерлiгiктi вагондар;
- транзиттi өңделмейтiн, өңделетiн, жергiлiктi вагондардың орташа кедеру уақыты, сағ.
8) Стансаның вагонайналымы – ол тәулiк iшiнде келген және кеткен вагондардың қосындысы, яғни:
; (15)
9) Маневрлық локомотивтердi пайдалану коэффициентi, әр локомотив үшiн жоспар-график арқылы анықталады:
; (16)
бұндағы: 
- 12 сағат көлемiнде локомтивтiң маневрлық жұмыстарға жұмсаған уақыты, мин.
10) Дөңес мехнизмдерiн пайдалану коэффициентi:
; (17)
бұндағы: 
- дөңесте вагондарды ажырату уақыты,
- дөңес технологиялық интервалының ұзақтығы.
· вагондарды жүк тиеу-түсіру жұмыстары қосындарына беру және оларды әкету; 
сурет.Телімдік станция жұмысының тәуліктік жоспар-графигі
· тартым жолдардың, негізгі бағытамалар мен алқымдардың жұмыстылығы;
· сұрыптау паркінің жолдары мен тиеу-түсіру қосындарындағы тәуліктің басында әртүрлі қалған вагондар саны.
Станция жұмысының негізгі көрсеткішіне мыналар жатады: тиеу (вагонмен және тоннамен); түсіру (вагон); айналым вагондары; станцияның жұмыс паркі; құрастырылған пойыздардың және жөнелтілген пойыздар мен вагондардың саны; жүгі түсірілген бос вагондарды өткізу; вагондардың станцияда тұрған уақыты; вагондарды өңдеудің өзіндік құны.