Медициналы-прифилактикалы ісі» мамандыы 3-курс студенттеріне «Радиациялы гигиена» пні бойынша емтихан тест сратары

~Сулеленуді жаа трі рентген сулесін 1895ж ... ашты.

ç Рентген+

ç Резерфорд

ç Кюри

ç Беккерель

ç Томсон

~Радиобелсенділік терминін алаш ашан:

ç Мария Складовская-Кюри+

ç Пьер Кюри

ç Анри Беккерель

ç Вильгем Конрад Рентген

ç Эрнест Резерфорд

~ ... ионды сулелену пайда болмайды.

ç Су диссоциациясы кезінде+

ç Заттаы ядро блшектері тежелген кезінде

ç Радиобелсенді ыдырау кезінде

ç Ядролы айналым кезінде

ç Альфа ыдырауы кезінде

~... латын тілінен аударанда «суле шашушы» деген ымды білдіреді.

ç Радий+

ç Полоний

ç Йод

ç Стронций

ç Калий

~Радиобелсенділік-бл:

ç здігінен бір элементті атом ядроларыны иондаушы сулелер шыарып, баса элемент атомыны ядроларына айналуы+

ç здігінен радиомагнитті сулелер шыарып, баса элемент атомыны ядроларына айналуы

ç бір изотопты радиобелсенді я атарындаы баса тріне айналуы

ç бір затты радиомагнитті суле блшектерін шыаратынбаса тріне айналуы

ç иондаыш сулеленуді адама сері

~... сулеленуі иондаыш абілетке еге емес.

ç Инфраызыл+

ç Жары

ç Фотонды

ç Корпускулярлы

ç Рентген

~... - радиобелсенді элементтер ыдырауы кезінде пайда болатын, екі рет иондалан гелий атомдарыны шартты аты.

ç -блшектер+

ç -блшектер

ç -сулесі

ç К-стап алу

ç Рентген сулесі

~... - радиоактивті ыдырау німдеріні импульстар осындысы реакцияа дейін де,

реакциядан кейін де згермейді.

ç Импульстер саталу заы+

ç Энергия саталу заы

ç Радиоактивті айналу заы

ç Реакциялардаы нуклондар саныны саталу заы

ç Радиоактивті заттарды саталу заы

~... – радионуклидтерді химиялы осындылара енгізу арылы технологиялы рдістерді мейлінше жетілдіру жне зерттеуге ммкіншілік береді.

ç Табаланан атомдар дісі+

ç Атомдарды ауыстыру дісі

ç Атомдар орнын згерту дісі

Атомдарды бояу дісі

ç Атомдарды тссіздендіру дісі

~Радиобелсенділікті жйелік емес лшем бірлігі:

ç Кюри+

ç Грей

ç Бэр

ç Рентген

ç Беккерель.

~Сіірілген дозаны лшем бірлігі:

ç Грей+

ç Зиверт

ç Беккерель

ç Кюри

ç Бэр

~Эквивалентті дозаны жйелік емес лшем бірлігін жйелік лшем бірлігіне

ауыстыранда, Зиверт (Зв) ... те болады.

ç 100 бэр+

ç 1000 бэр

ç 10 бэр

ç 1 бэр

ç 0,1 бэр

~... – бл берілген белсенді изотопты барлы атомдарыны жартысы ыдырайтын уаыты.

ç Жартылай ыдырау кезеі+

ç Энергия кванты

ç Жартылай шыару кезеі

ç Изотоп белсенділігі

ç Ядролы реакция затылыы

~... табии радиация кздеріне жатады.

ç Жерді -сулеленуі+

ç Ацетонны сері

ç Компьютер мониторыны сулеленуі

ç Шыу тегі антропогендік радионуклидтермен ішкі сулелену

ç Радионуклидті диагностика

~… апатты шыу себебіне жатпайды.

ç Адам азасына медициналы радионуклидтік диагностика кезінде радионуклидті тсуі+

ç Иондаыш сулелену кздеріні салауларда алып оюы

ç Иондаыш сулелену кздерін немесе радиациялы рылыларды жоалтып, рлатып алу

ç Саналы трде ауіпсіздік талаптарын бза отырып иондаыш сулелену кздерін пайдалану немесе сатау

ç ызметкерлерді жоары техногенді радиациялы фон жадайында ксіби сулеленуге шырауы

~ндіріс орындарында санитарлы ережелер мен техникалы ауіпсіздік талаптарын бзу салдарынан болатын радиациялы апаттар жиілігі ... райды.

ç 60-70%+

ç 20-30%

ç 40-50%

ç 10-20%

ç 80-90%

~Персонал мен трындар сулелену серіне шырамай, оршаан орта ластанбай, біра апатты шыу себебін анытау талап етілсе мндай апаттар ... жатады.

ç Iтопа+

ç IIтопа

ç IIIтопа

ç IVтопа

ç Vтопа

~Апат салдарынан персонал мен трындар сырты сулелену дозасыны доза шегінен жоары дегейін абылдаса, мндай апаттар ... жатады.

ç IIтопа+

ç Iтопа

ç IIIтопа

ç IVтопа

ç Vтопа

~Апат салдарынан ндірістік орта немесе оршаан орта рсат етілген дегейден жоары дегейде ластанса, мндай апаттар ... жатады.

ç IIIтопа+

ç IIтопа

ç Iтопа

ç IVтопа

ç Vтопа

~Апат салдарынан персонал мен трындар сырты жне ішкі сулеленуге шыраса, оршаан орта ластанса, мндай апаттар ... топа жатады.

ç Vтопа+

ç IIтопа

ç IIIтопа

ç IVтопа

ç Iтопа

~Апат салдарынан персонал мен трындар РН-да аралан сырты жне ішкі сулелену дозасын жоары дегейде абылдаса, мндай апаттар ... жатады.

ç IVтопа+

ç IIтопа

ç IIIтопа

ç Iтопа

ç Vтопа

~Радиациялы апатты ... шыу кезеін анытайды.

ç 3+

ç 2

ç 5

ç 6

ç 7

~Радиациялы апатты бастапы шыу кезеінде:

ç радионуклидтерді оршаан ортаа тсу аупі туындайды+

ç радионуклидтерді кп блігі шыарылды, жер бетіне онды

ç дозиметриялы жне радиометриялы ондырыларды тадау арастырылады

ç ртрлі дегейде жне сипатта ластанан жерлерге ауылшаруашылы жмыстарын жргізу жадайлары арастырылады

ç бекітілген жмыс реті жо, апат салдарын азайту шараларыны клемі мен орындалу реті сол кездегі алыптасан жадайа байланысты болады.

~... апатты жойылуын тексеруді басты элементі болып табылады.

ç Радиациалы баылау+

ç Жмыс барысын баылау

ç Жергілікті жерді зерттеу

ç Жмыстаы келесіз жадайларды жою шаралары

ç Блмедегі ауа желденуіні эффективтілігін баылау

~Апат шыан жадайлара радиациялы ауіпсіздік шаралары ... жасалынуы ажет.

ç алдын ала+

ç апат себебін анытааннан кейін

ç жоспарлау міндетті емес

ç апат кезінде

ç апаттан со келесі кні

~АЭС- рбір ызметкері ішінде ... бар жеке жедел кмек аптечкасымен амтамасыз етіледі.

ç ферроцині+

ç калькуляторы

ç айнасы

ç термометрі

ç кальций глюконаты

~ЧАЭС-да апат ... болды.

ç 26 апрель 1986ж+

ç 28 август 1986ж

ç 26 март 1986ж

ç 27 апрель 1989ж

ç 26 апрель 1987ж

~ЧАЭС-ы апат халыаралы шкала бойынша ... жатады.

ç аламды дегейге+

ç оршаан ортаа ауіпті дегейге

ç ауыр дегейге

ç ауыр уаиаа

ç салматы уаиаа

~... адам азасындаы йодты тмшаланатын жері.

ç аланша безі+

ç Бауыр

ç Ккбауыр

ç кпе

ç Ет

~ЧАЭС-да реактор жмысын баяулату шін ... пайдаланан.

ç графит+

ç су

ç азот оксиді

ç уран диоксиді

ç суы ауа

~ЧАЭС-да реакторлара отын ретінде ... пайдаланан.

ç уран диоксидін+

ç графитті

ç радиоцезийді

ç плутонийды

ç радиостронцийды

~ЧАЭС-да реакторларда жылу тасымалдаушы ретінде ... пайдаланан.

ç суды+

ç графитті

ç азот оксидін

ç уран диоксидін

ç желдету ауасын

~… шпа элементтерге жатады.

ç Йод+

ç Алтын

ç Нептуний

ç Плутоний

ç Цирконий

~Стохастикалы эффект мысалына ... жатады.

ç канцерогенез+

ç тері эритемасы

ç эпиляция

ç залалсызды

ç катаракта

~Детерминделген эффект мысалына ... жатады.

ç десквамация+

ç склероз

ç микоз

ç ритмні бзылуы

ç канцерогенез

~... радиобиологиялы эффектілерге жатады.

ç Детерминделген эффектілер+

ç Тура эффектілері

ç Оттегі эффектілері

ç Жанама эффектілері

ç Фотоэффектілер

~… радиобиологиялы эффектілерге жатпайды.

ç осындылар эффектісі+

ç Стохастикалыэффектілер

ç Детерминделген эффектілер

ç Босасу эффектілері

ç Жанама эффектілері

~Сулеленуге сезімтал контингентке ... жатады.

ç екіабат йелдер+

ç еркектер

ç су сгігіштер

ç шыштар

ç орта жастаы адамдар

~ ... - сулелену блшектері ауыр салматы, біра заряды жо.

ç Нейтронды+

ç Протонды

~ Е кп иондаышты сызыты тыыздыы ... сулеленуге жатады.

ç +

ç нейтрондар аыны

ç протондар аымы

~ Иондаушы сулеленуді эквиваленттік дозасы ... лшенеді.

| бэр+

| грей

| кюри

| рентген

| рад

~ Иондаушы сулеленуді сіірілген дозасы ... лшенеді.

| рад+

| рентген

| кюри

| бэр

| зиверт

~ Адама сер ететін ртрлі иондаушы сулеленуді биологиялы эффектісін

есепке алу шін ... олданылады.

| лшеу коэффициенті +

| траты ыдырау

| сызыты тыыз иондаушы

| - тратысы

| энергияны сызыты берілуі

~ Адам денесіні толыымен созылмалы сулелену кезіндегі –сулесі шін

лшенетін коэффиценті ... те.

| 1+

| 5

| 10

| 15

| 20

~ Ортаны радиобелсенді ластану дегейі ... лшенеді.

| част/(см²мин)+

| мкр/сек

| бк/см²

| мкр/са

| кулон/кг

~ Радиобелсенді затты белсенділігі дегеніміз:

| уаыт бірлігіндегі ыдырау саны.+

| салма бірлігімен есептегенде, сіірілген энергия.

| квантты сулелену энергиясы.

| азадан радионуклидті шыу уаыты.

| радионуклидті азаа тсу уаыты.

~ Азаа ... сер еткенде оттегі эффектісі болмайды.

| нейтронды сулелену+

| - сулелену

| рентген сулеленуі

~ ... радиобелсенділікті лесін анытау шін олданылады.

| Радиометрлер+

| Топты дозиметрия дозиметрлері

| Жеке дозиметрлер

| Индикаторлар

| Спектрометрлер

~ Термолюминесценттік дозиметрия ... шін олданылады.

| жеке дозиметриялы баылау+

| жеке орау заттарыны ластануын индикациялау

| тері абатыны ластануын индикациялау

| биосынамаларды белсенділік лесін анытау

| топты дозиметрия

~ ... иондаушы сулеленуді доза уатын лшейтін радиологиялы рылылар

тобына жатады.

| Топты дозиметрия+

| Радиометерлер

| Иондаушы сулелену индикаторлары

| Жеке дозиметрлер

| Радиоизотопты рылылар

~ Радионуклидтермен ластану дегейі ... лшенеді.

| радиометрлермен+

| топты дозиметрия рылыларымен

| жеке дозиметрлермен

| адам сулеленуіні лшегіштерімен

| радиоизотопты рылылармен

~ Азадаы радионуклид белсенділігі екі есе азаятын уаыт аралыын ... деп

атаймыз.

| эффективті аралы+

| жартылай шыару аралыы

| траты ыдырау аралыы

| жартылай ыдырау аралыы

| ыдырау аралыы

~ «аттылыпен жру» - дегеніміз рылы крсеткішіні ... туелділігі .

| сулелену энергиясына+

| сулелену тріне

| иондаушы камера клеміне

| лшегіш ралдарыны жансыз крсеткішіне

| сулелену уатына

~ Изотоп белсенділігі екі есе азаятын уаыт аралыын ... деп атаймыз.

| жартылай ыдырау аралыы+

| эффективті аралы

| траты ыдырау аралыы

| жартылай шыару аралыы

| ыдырау аралыы

~ Радиобиологияда ртрлі сулеленуді биологиялы серін салыстыру шін:

деген ым бар.

| салыстырмалы биологиялы эффективтілік+

| сапа коэффициенті

| лшеу коэффициенті

| шоырлану коэффициенті

| дискриминация коэффициенті

~ ... дегеніміз берілген сулелену трі шін тиісті лшем коэффициентіне

кбейтілген мшеге немесе тінге сіген доза.

| Эквиваленттік доза+

| Эффективтік доза

| Сіірілген доза

| Экспозициялы доза

| Доза уаты

~ ... оршаан ортаны жасанды радионуклидтермен ластаушы кздерге жатады.

| Ядролы жаармай ндірісі+

| Рентгендиагностикалы емдік шаралар

| Органикалы отынны жану алдытары

| арышты сулелену

| Топыра ауасы

~ Халыаралы жіктеу бойынша АЭС апаттарын ... дегейге блеміз.

| 7+

| 6

| 5

| 9

|11

~ Персоналды «А» тобы шін негізгі доза шегі ... мЗв райды.

| 20 +

| 10

| 50

| 80

| 90

~ Бкіл дене, гонадалар, сйекті ызыл кемігі сын мшелеріні ... тобына жатады.

| I+

| II

| III

| IV

| V

~ Ашы иондаушы сулелену кздерімен жмыс ... сыныпа блінеді.

| 3+

| 2

| 5

| 7

| 9

~ Барлы радионуклидтер радиациялы ауіп дрежесі бойынша ... топа блінеді.

| 4+

| 2

| 3

| 5

| 6

~ Персонал сулеленуін келесі жыла жоспарлаанда, баылау дегейі ... керек

| лаймау+

| азаймау

| згермеу

| былмау

| айталанбау

~ Телегамма ондырылармен жмыс істеген кезде ... олданылады.

| лабиринт принципі+

| респираторлар

| телебаылауды

| есік блокировкасы

| арнайы арналы кріздерді

~ Аталандарды ішінен ашы суле кздеріне ... жатады.

| сейфте орасын контейнерге салынан алтын -198 сйыымен шыны

ампула+

| металл капсулаа днекерленген радий -226

| металл цилиндрдегі стронций -90 нтаы

| болат моншаа днекерленген, кобальт -60

| ісік тініне енгізілген сым тріндегі алтын -198

~ Иондаыш сулелену кзімен жмыс істейтін персонала кезеді медициналы

байау ... рет ткізілу керек.

| жылына бір+

| айына бір

| тосанына бір

| жарты жылда бір

| екі жылда бір

~ Рентгендік зерттеу ... сулелену аупін туызады.

| сырты+

| ішкі

| екі еселенген

| техногенді

| аралас

~ ... халыа топты сулелік жктеме беруде е аз лесін осады.

| Радионуклидтік диагностика+

| Рентгендиагностика

| Рентгентерапия

| Флюорография

| Радиотерапия

~ Иондаушы сулелену серінен пайда болан атерлі ісік аурулары ...

эффектілерге жатады.

| стохастикалы+

| арнамалы

| бейарнамалы

| ашыты

| детерминденген

~ Радонны е жоары шоырлануы ... байалады.

| топыра ауасында+

| ысы жер атпары ауасында

| жазы жер атпары ауасында

| мхит сті ауасында

| атмосфераны жоары абатында

~ Е тменгі радиациялы фон ... салынан имараттарда байалады.

| ааштан+

| бетоннан

| ож-блоктан (шлакоблок)

| рылыс тастардан

| кірпіштен

~ Стратосфераны за мір сретін радионуклидтерден жартылай тазару

аралыы ... райды.

| 7-12 айды+

| 10-20 кнді

| 20-40 кнді

| 3-6 айды

| 2-4 жылды

~ ... бір ортаны белсенділік лесіні екінші ортаа атынасы.

| Жинаталу коэффициенті+

| лсіреу коэффициенті

| Сапа кэффициенті

| лшем коэффициенті

| Дискриминация коэффициенті

~ мір сру ортасында адам азасына радионуклидтер тсуіні бірден –бір

жолы ... болып табылады.

| таам німдері+

| су

| ауа

| тері абаты

| шырышты абы

~ –сулеленуді:

| ауада таралу зындыы жздеген метрге жетеді.+

| иондаышты сызыты тыыз асиетіне ие.

| салмаы жне заряды жо.

| сызыты энергия берілу дегейі жоары.

| корпускулярлы сулелену асиеті бар.

~ ... заряды жо.

| -сулеленуіні, нейтрондарды+

| , - сулеленуіні

| Позитрондар, электрондарды

| Нейтрондар аыныны, протондарды

| Лазерлік, кн сулеленуіні

~ ... «+» зарядына ие.

| Позитрондар, протондар+

| -сулелену, рентген сулелену

| Электрондар, блшектер

| Нейтрондар,- сулелену

| Лазерлік сулелену, кн сулеленуіні

~ ... зарядтары бар, біра атомды салматары жо.

| Электрондарды, позитрондарды+

| –блшектеріні, нейтрондарды

| - сулелену, рентген- сулелену

| - сулелену, протондарды

| -сулелену, лазерлік сулелену

~ Ядроларды зіндік блінуі, термоядролы реакция кезінде ... пайда болады.

| нейтрондар +

| электрондар

| позитрондар

| протондар

| - блшектер

~ ... – сулеленуден орау шін экранды пластмасса, алюминийден жасайды.

| +

| рентген

| энергиялы

~ ... – сулеленуден орау шін экранды орасын, табии ураннан жасайды.

| +

| рентген

| энергиялы

~ Биологиялы нысандар сулеленген кезде :

| суда бос радикалдар пайда болады.+

| хромосомды абберация туындайды.

| -блшектерді затпен серлесуі туындайды.

| гендік мутация пайда болады.

| - блшектерді затпен серлесуі туындайды.

~ ... иондаыш сулелену серіне тзімдірек.

| Диплоидты жасушалар+

| Гаплоидты жасушалар

| су жылдамдыы жоары жасушалар

| Фосфорлы тотытандырыш дегейі жоары жасушалар

| Стационарлы сатыдаы жасушалар

~ ... адама иондаыш сулеленуді детерминденген биологиялы эффектісі

серінен пайда болады.

| Жедел суле аурулары, созылмалы суле аурулары+

| Жедел соыр ішек, созылмалы соыр ішек

| Катаракта, коньюктивит

| Бауыр циррозы, сары ауру

| рпата тым уалаушылыты бзылуы

~ ... адамны радиациялы сулеленуіні стохастикалы салдарына жатады.

| Ішек атерлі ісігі, тым уалаушылыты згеруі+

| Жедел суле аурулары, созылмалы суле аурулары

| Жедел соыр ішек, созылмалы соыр ішек

| Катаракта, коньюктивит

| Бауыр циррозы, сары ауру

~Сулеленген адамдар шін ... категориялары бекітілген.

| персонал, біл халы+

| АЭС операторлары, программистер

| медицина ызметкерлері, оытушылар

| инженерлер, агрономдар

| трбиешілер, малімдер

~ ... персоналды «А» тобына жатады.

| Дрігер-радиологтар+

| Радиология бліміні тазалышылары

| «Критикалы» топты адамдары

| шыштар

| бкіл халы

~ Изотопты радиоуыттылыы ... байланысты.

| радионуклидті радиобелсенді айналу тріне+

| химиялы элементті реттік нміріне

| гендік бейімділігіне

| азаны иммунды кшіне

| жартылай ыдырау кезеіне

~ Аралас , -нейтронды сулелену аймаында доза бірлігі ... бааланады.

| бэр, зивертпен+

| кюри, беккерельмен

| рентген, греймен

| милликюри, микрокюримен

| килобеккерельмен, мегабеккерельмен

~ ... жабы иондаушы сулелену кздері серінен физикалы орау

принциптеріне жатады.

| Сан арылы орау, уаыт арылы орау+

| Дозасы арылы, материалы арылы

| Бекіту арылы орау, араашыты арылы орау

| Жеке орау ралдары арылы, персоналды санитарлы деу

| Экран арылы орау, жеке бас гигиенасын сатау

~ здіксіз сер ететін сулелену кздеріне ... жатады.

| –дефектоскопия аппараты, радиоизотопты дегей лшегіштер+

| телегамматерапия рылылары, зарядталан блшектер деткіші

| алыдыты лшегіштер, рентген аппраттары

| жеке дозиметрлер, радиометрлер

| рентгендиагностика, -терапия

~ Радиация серіні салдарынан зардап шеккендерге ... жатады.

| рсат етілген шамадан арты сулелену дозасын алан адамдар+

| жеке бір ауру трімен ауыратын адамдар

| ионды сулелену кзіне атысы жо, жергілікті жерді трындары

| нерксіп ндірісі саласынан тыс адамдар

| ионды сулелену кзі саласында жмыс істейтін адамдар

~ Рентгенрадиологиялы блімдерде дозиметриялы зерттеулер ... жргізіледі.

| персоналды жмыс орнында+

| кршілес блмелерде

| терезе жне есік ойытарында

| еденнен 150см, 90см жне 10см биіктікте

| іргелес блмелер мен айматарда

~ Жмыс аймаы радионуклидтермен ... ластануы ммкін.

| ашы иондаушы кздерді жоспар бойынша пайдаланатын нерксіптерде+

| медицинада ртрлі деткіштерді олдананда

| -ондырыларды пайдалананда

| рентген аппараттарын олданан кезде

| -ондырыларды пайдалананда

~ Ашы иондаушы сулелену кздерімен жмыс істейтін персоналды орауа

ойылатын гигиеналы талаптара ... жатады.

| орау шараларыны физикалы аидасын сатау+

| шараларды жоспарлы ткізу

| персоналды санитарлы деу

| жеке бас гигиенасы ережесін орындау

| жеке басты орау ралдарын пайдалану

~ Рентгендиагностикалы емдік шаралар кезінде персонал доза жктемесіні

рылуы ... байланысты.

| рентген аппаратыны физико-техникалы сипаттасымен+

| ашы суле кздерін пайдаланумен

|радиобелсенді алдытарды сатаумен

| радиобелсенді алдытарды залалсыздандырумен

| аппаратты уаттылыына

~ Медициналы мекемелерде санитарлы-дозиметриялы баылау ... арастырады.

| сырты сулеленуді доза уатын лшеуді+

| рентген аппаратты физикалы техникалы сипаттамасын

| ауадаы радиобелсенді аэрозольдер концентрациясын анытауды

| ашы иондаушы сулелену кздерін пайдалануды

| радиобелсенді алдытарды дезактивациялауды

~ Иондаушы сулелену кздерін олданатын ксіпорындарда жоспарлы

радиациялы баылау ... арастырады.

| жмыс аймаында ауадаы радионуклид млшерін анытауды+

| табии радиациялы фон дегейін анытауды

| гемоглобин дегейін анытауды

| минералды заттар дегейін анытауды

| персоналды медициналы баылауды

~ Радиациялы фон ... трлеріне блінеді.

| табии, жасанды+

| арышты, медициналы

| жеке, топты

| жедел, созылмалы

| физикалы, химиялы

~ Табии радиациялы фон ... кздерінен пайда болады.

| жер ыртысында болатын радионуклид+

| жер бетіндегі арышты сулелену

| теледидар мен компьютерлерден пайда болатын иондаушы сулелену

| судаы, ауадаы табии радионуклид

| органикалы отынды жау кезінде тсетін табии радионуклид

~ Технологиялы згеріске шыраан табии радиациялы фон ... пайда

болады.

| шапен шу кезінде арышты сулеленуден+

| биосфераа тсетін радионуклидтерден

| атмосфераа тсетін радиобелсенді инертті газдардан

| отын жанып боланнан кейінгі пайда болатын клден

| имараттарды рылыс материалдарынан

~ Жасанды радиациялы фон ... пайда болады.

| оршаан ортаа тсетін радионуклидтерден+

| атмосфераа тсетін радиобелсенді инертті газдардан

| оршаан ортаны радиобелсенді ластаудан

| оршаан ортаа тсетін жер жыныстары туындыларынан

| атмосферада пайда болатын «екінші» радионуклидтерден

~ Атмосфералы ауадаы радон рамын азайтатын жадайлара ... жатады.

| топыраты атуы, су дегейіні ктерілуі+

| атмосфералы ысымны тмендеуі, кнні жылуы

| жер аудару, еденді бекіту

| жоары температура, ысым

| жоары атмосфералы ысым, ылал

~ Медициналы мекемелердегі радиобелсенді алдытара ... жатады.

| сору шкафтары мен бокстарынан алынатын, радиобелсенді аэрозольдер+

| сйы радиобелсенді алдытар

| аурулар нжістерінен блінетін радиобелсенді алдытар

| рентген блмелерінен шыатын атты жне сйы радиобелсенді алдытар

| олданылып біткен рал-саймандар, арнайы киімдер

~ оршаан ортаны радиобелсенді ластанудан орау ... амтамасыз етіледі.

| жаа ндіріс технологиясын олданумен+

| биосфераны табии радиобелсенділігін баылаумен

| дезактивациялауды, кмуді тиімді ткізумен

| санитарлы орау айматары мен жоспарлы іс-шараларды йымдастырумен

| радиологиялы нысандардаы персоналды медициналы баылаумен

~ Ксіпорындардаы сйы алдытардан за мір сретін радионуклидтерді

алу жне дезактивациялау дістеріне ... жатады.

| дистилляция, ионды алмасу, коагуляция, тндыру дісі+

| стамдылы, залалсыздандыру, хлорлау

| озондау, зарарсыздандыру, тссіздендіру

| кондиоционерлеу, озондау

| тндыру, коагуляция, хлорлау

~ Радиобелсенді атты алдытар кму алдында ... дістерімен деледі.

| шынылау, битумдау, цементтеу, ртеу+

| ныыздау, ртеу

| ртеу, еріту

| сатау, ртеу

| залалсыздандыру, кму

~ Халыты сулеленуіне едуір лесін осатын иондаушы кздерге ... жатады.

| табии радиациялы фон, медицинадаы рентген жне радиологиялы диагностика+

| технологиялы згеріске шыраан табии радиациялы фон

| аламды радиобелсенді заттарды тсуі

| жабы иондаушы сулелену кздері

| штат жмыс жадайындаы АЭС

~ Медициналы персоналды сырты сулеленуден орауды негізгі аидаларына

... жатады.

| уаыт арылы, араашыты арылы орау+

| арнайы орау киімдерін олдану

| жеке орау ралдарын олдану

| жмыс кнін ысарту

| сулелену млшерін азайту

~ Элементтерді радиобелсенді айналуыны салдарынан ... пайда болады.

| ,, нейтронды сулеленуі+

| , протонды –сулеленуі

| , позитронды –сулеленуі

| нейтронды, лазерлік сулеленуі

| ультраклгін, инфраызыл сулеленуі

~ ... е жоары енгіштік абілетке ие.

| , нейтронды сулеленуі+

| –сулеленуі

| -сулеленуі

| Кннен сулелену

| Лазерлік сулелену

~ ... е тменгі енгіштік абілетке ие.

| –сулеленуі+

| -сулеленуі

| –сулеленуі

| Нейтронды сулелену

| Рентген сулеленуі

~ Радиобелсенді заттарды белсенділігі ... лшеу бірліктерімен белгіленеді.

| беккерель, греймен+

| грей, рентгенмен

| рад, кюримен

| зиверт, кюримен

| джоуль, паскальмен

~ Сулеленуді белсенділігі мен дозасын ... дістер арылы анытайды.

| ионизациялы, люминесценттік, сцинтилляциялы+

| биологиялы, химиялы

| рал сайманды, зертханалы

| физикалы, биохимиялы

| крделі, арапайым

~ Сырты сулелену дозасын лшеу шін .... дозиметрлер олданылады.

| ионизациялы, фотохимиялы+

| жекеменшік, топты

| механикалы, автоматтандырылан

| крделі, арапайым

| сцинтилляциялы, ионизациялы

~ Табии радиациялы фон рамына ... кіреді.

| арышты сулелену, табии радиобелсенді заттарды сулеленуі+

| протонды, позитронды сулелену

| , сулеленулері

| ядролы аруды сынатан ткізген кезде пайда болатын сулелену

| жасанды радиобелсенді изотоптарды сулеленуі

~ Медицина тжірибесінде олданатын радиобелсенді изотоптара ... жатады.

| радиоизотопты диагностика, уысішілік+

| ультрадыбысты зерттеу диагностикасы, ФГДС

| рентгенография, флюорография

| флюорография, уысішілік радиотерапия

| радиоизотопты диагностика, флюорография

~ Радиобелсенді заттар ... трінде олданылады.

| ашы, жабы+

| концентрациялы

| рамдастырылан, аралас

| рамдастырылан

| ерітілген

~ Радиобелсенді заттарды жабы трлерімен жмыс жасау кезінде орануды

негізгі аидаларына ... жатады.

| уаыт, араашыты , сан, экран арылы орау+

| араашыты арылы орау

| сан арылы орау

| жеке орау ралдарын пайдалану

| экран арылы орау

~ Радиобелсенді заттарды ашы трлерімен жмыс жасаанда орауды

негізгі аидаларына ... жатады.

| жеке орау ралдарын пайдалану+

| уаыт арылы орау

| араашыты арылы орау

| сан арылы орау

| экран арылы орау

~ Сырты сулелену доза млшері ... байланысты.

| сулелену уаытына, суле кзіне дейінгі араашытыа, суле тетін орта

тыыздыына+

| сулелену энергиясы мен тріне

| сулелену кзіні белсенділігіне

| суле кзіне дейінгі араашытыа, сулелену энергиясы мен тріне

| суле тетін орта тыыздыына

~ Ашы радиобелсенді заттарды олдананда ... жмыс сыныбын анытаймыз.

| ш+

| бір

| екі

| бес

| алты

~ Радиологиялы зертхана персоналын инкорпорациялаудан орау шараларына ...

жатады.

| ндіріс рал-жабдытарын ымтау (герметизация), жеке орау ралдарын

пайдалану, персоналды санитарлы деу+

| зертхананы ерекше жоспарлануы

| жеке орау ралдарын пайдалану

| персоналды санитарлы деу

| жеке бас гигиенасы ережесін орындау

~ І-ІІ сынып жмыстарын орындау шін радиологиялы зертхананы ...

орналастыру керек.

| кіретін есігі блек имаратты ошауланан блігінде+

| блек имаратта, кіретін есігі блек, имаратты ошауланан блігінде

| бтен ызметке таайындалан имаратты жанына

| жеке арнайы блінген блмелерге

| имаратты ошауланан блігінде

~ Халыты радиациялы ауіпсіздігі дегеніміз:

| азіргі жне болаша рпаты иондаушы сулеленуді зиянды серінен

оралан жадайы.+

| оршаан ортада ядролы жарылыстарды алдытарыны жотыы.

| рентгендік тексерулерді шектеу.

| иондаыш сулеленуден сатайтын жеке орау ралдарын пайдалану.

| арнайы дрі-дрмек жне алдын-алу шін емдік таамдар абылдау.

~ Халыты сулеленуіне е лкен лесін ... осады.

| табии радиациялы фон+

| ядролы жарылыс алдытарыны тсуі

| олданыстаы тауарлар

| атом нерксібіні алдытары

| жасанды радиациялы фон

~ Иондауыш сулелену кздерін олдананда ІІІ сынып жмыстары ...

йымдастырылады.

| блек блмеде+

| имаратты ошауланан блігінде

| блек имаратта

| блек йде

| блек корпуста

~ Гонадалар критикалы мшелерді ... тобына жатады.

| 3+

| 1

| 2

| 4

| 5

~ СИ жйесінде экспозициялы доза ... бірлігімен белгіленеді.

| кулон/кг. сек+

| беккерель

| кюри

| миллирентген /са

| мг/экв

~ Беттерді радиобелсенді ластанудан тазарту шін ... олданылады.

| сутегі асын тотыы, марганец ышылды калий+

| хлорамин, кміс тздары

| ккірт ышылды аммоний, люголя ерітіндісі

| кміс тздары, сутегі асын тотыы

| люголя ерітіндісі, хлорамин

~ Радиациялы ауіпсіздікке ... ы бар.

| Р азаматтарыны, Р аймаында тратын шет елдік азаматтар мен азаматтыын

алмаан адамдарды+

| жасына, жынысына, мамандыына байланыссыз Р азаматтарыны

| иондаушы сулелену кздері олданылатын барлы ауыл-шаруашылы саласы

жмысшыларыны

| радиациялы апатты жоюшыларды

| уаытша жне траты тратын жеріне байланыссыз барлы адамдарды

~ Дрігерді лазерлік сулеленуіні салдары. .... болып табылады.

| мутагендік сер+

| жрек, ан-тамыр жйесіні, орталы жйке жйесіні, кру жйесіні заымдануы

| ла, тіс аурулары

| канцерогендік сер

| асазан жолдарыны заымдануы

~ ... радиациялы ауіпсіздік нормасы бойынша «А» категориясына жатады.

| Радиобелсенді заттармен жмыс жасаушылар+

| арт адамдар

| Бкіл халы

| Балалар

| Халытан алынан жеке кісілер

~ Критикалы мшелерді ... тобын анытаймыз.

| 3+

| 1

| 2

| 4

| 5

~ Кз хрусталигі «критикалы» мшелерді ... тобына жатады.

| 2+

| 1

| 3

| 4

| 5

~ ... нейтрондар аымын едуір лсіретеді.

| Су, парафин, бетон+

| Кадмий, бор

| орасын, орасындалан шыны

| Органикалы алюминий

| Пластмасса

~ СИ жйесінде радионуклид белсенділігі ... бірлігімен беріледі.

| беккерель+

| кюри

| мг/экв

| электорн/вольт

| рентген

~ Р «Халыты радиациялы ауіпсіздігі » туралы заын негізге алатын, талаптарын

регламенттейтін жат ... болып табылады.

| радиациялы ауіпсіздік нормалары (РН-99)+

|Р конституциясыны баптары

| трын жерлердегі атмосфералы ауаа арналан Мемлекеттік стандарт

| рентген жне радиология блімдеріне арналан санитарлы ережелер мен нормалар

| азаматтарды міндетті медициналы сатандыру заы

~ Халыа топты сулелік жктеме беруде ... кп лесін осады.

| флюорография+

| рентген диагностикасы

| рентген терапиясы

| изотопты диагностика

| радиотерапия

~ ... радиациялы ауіпсіздік нормасы бойынша «Б» категориясына жатады.

| йелдер+

| Балалар

| арт адамдар

| Радиобелсенді заттармен жмыс жасаушылар

| Радиобелсенді заттармен жмыс істейтін орындара жаын тратын жеке адамдар

~ Медициналы мекемелерде жмыс істеу ... ауіпті сер етуімен байланысты.

| рентген сулеленуі мен радиолнуклидтерді+

| дрілер мен медициналы газдарды

| микробты жне биологиялы факторларды

| ндіріс мекемелеріні олайсыз микроклиматы

| денені за уаыт еріксіз алпы

~ ол басы жне білек «критикалы» мшелерді ... тобына жатады.

| 2+

| 1

| 3

| 4

| 5

~ Гамма – сулеленуінен орау шін ... олданылады

| орасын+

| органикалы шыны

| бетон, парафин

| алюминий

| кадмий

~ Иондаушы радиацияны серінен ... табалдырысыз (стохастикалы) эффектілерге

жатады.

| радиациялы апат кезіндегі лімдер+

| жалпы аурушадыты суі, тууды тмендеуі, суле кйіктері

| ерте артаю, патологиялы сынытар, липидтерді асын тотыы рдісіні бзылуы

| сулелік рысызды, ры дамуыны кемістігі, суле аурулары

| атерлі ісіктер, лейкоз, тым уалаушы аурулар

~ Радиациялы ауіпсіздік нормасы бойынша … «В» категориясына жатады.

| бкіл халы+

| йелдер

| халы ішінен алынан жеке тлалар

| балалар

| арт адамдар

~ Ішкі мшелер «критикалы» мшелерді ... тобына жатады.

| 2+

| 1

| 3

| 4

| 5

~ Тері абаты «критикалы» мшелерді ... тобына жатады.

| 3+

| 1

| 2

| 4

| 5

~ - сулеленуден орау шін ... олданылады.

| органикалы шыны, алюминий, пластмасса+

| орасын, орасындалан шыны

| су, парафин

| кадмий

| бор, траты уран

~ Жеіл дрежелі жедел суле ауруы азаа .....дозада иондаушы сулелену сер

еткенде пайда болады.

| 100-200 бэр+

| 25-50 бэр

| 50-100 бэр

| 250-450 бэр

| 500 бэрден жоары

~ Лазермен жмыс істеушілерді орау шараларына ...жатады.

| сулеленуді экрандау+

| араашыты арылы орау

| радиациялы асептика

| беттерді радиобелсенді ластанудан тазарту

| дозиметриялы баылау

~ ... иондаыш сулеленуді азаны алашы заымдау механизмі.

| Тіндерде молекулярлы иондарды пайда болуы+

| Жыныс жасушаларыны мутациясы

| Жасушалы мембрана ткірлігіні жоарылауы

| Ауыстырылмайтын аминышылдары синтезіні тежелуі

| Холинэстераза-ацетилхолин жйесіні заымдануы

~ Толын диапозоны 290-180 Нм ультраклгін радиациясы ... серін тигізеді.

| заымдау+

| эритемді –кнге кю

| жылулы

| мешелге арсы

| кз мшесі ызметіне

~ Ауаны теріс жеіл иондары:

| зат алмасуды жасартады, белсенділікті арттырады.+

| езушілік сер етеді.

| депрессия шаырады.

| зат алмасуды тмендетеді.

| ан ысымын жоарылатады.

~ Иондаушы сулелену кздерін олдану барысында I сынып жмыстары ...

йымдастырылады.

| блек имаратта+

| блек блмеде

| имаратты ошауланан анатында

| блек йде

| блек корпуста

~ Ет тіні «критикалы» мшелерді ... тобына жатады.

| 2+

| 1

| 3

| 4

| 5

~ Е жоары иондаышты сызыты тыыздыы ... сулеленуінде болады.

| +

| протондар аыны

| нейтрондар аыны

~ ... нейтрондарды жасы сііреді.

| Кадмий, бор+

| орасын, алюминий

| Су, парафин

| Алюминий, кадмий

| Органикалы шыны, алюминий

~ ... радиациялы сулеленуді критикалы тобына жатады.

| мір сру жадайы мен жмыс жадайына байланысты жоары радиациялы серге

тап болатын адамдар+

| Суле ауруымен ауыратындар

| Дрігер - терапевтер

| атерлі ісік ауруымен ауыратындар

| Балалар мен жасспірімдер

~ Топты сулелік жктемеге е аз лесін осатын ... болып табылады.

| изотопты диагностика+

| рентгендиагностика

| рентгентерапия

| флюорография

| радиотерапия

~ Иондаушы сулелену кздерін олданатын II сынып жмыстары ...

йымдастырылады.

| имаратты ошауланан анатында+

| блек блмеде

| блек имартатта

| блек йде

| блек корпуста

~ Адамны бкіл денесі «критикалы» мшелерді ... тобына жатады.

| 1+

| 2

| 3

| 4

| 5

~ Табан мен тобы «критикалы» мшелерді ... тобына жатаады.

| 3+

| 1

| 2

| 4

| 5

~ Иондаушы сулелену кздерімен жмыс істейтіндерді алдын-алу емдік таамы

рационыны нмірі:

| 3.+

| 1.

| 2.

| 4.

| 5.

~ Беттерді радиобелсенді ластануын тазарту шін ... олданылады.

| ышылдар+

| ккірт ышылды темір

| хлорамин

| жуу ралдары

| кміс тздары

~ Радициялы гигиена ... зерттейді.

| иондаушы сулелерді азаа серін+

| таам німдеріні азаа серін

| леуметтік факторларды азаа серін

| табии факторларды азаа серін

| ксіби ауруларды

~ Гигиена термині ежелгі грек тілінен аударанда ... деген ымды білдіреді.

| денсаулы келуші+

| денсаулыты алдын -алу

| тазалы

| оршаан орта

| баылау

~ Гигиена дегеніміз:

| оршаан ортаны ртрлі факторларыны адам денсаулыына серін, оны жмыса

абілеттілігі мен мырыны за болуын зерттейтін ылым.+

| оршаан ортаны ластануын зерттейтін ылым.

| микроорганиздерді дамуын зерттейтін ылым.

| ауруды даму тарихын зерттейтін ылым.

| оршаан ортаны тазалыын баылайтын ылым.

~ Гигиенаны негізгі міндетіне ... жатады.

| табии жне антропогенді факторларды зерттеу+

| ауруды даму тарихын зерттеу

| жпалы ауруларды зерттеу

| оршаан ортаны орауды баылау

| леуметтік – трмыс жадайын зерттеу

~ Экспозициялы дозаны лшем бірлігіне ... жатады.

| рентген, кулон/кг+

| беккерель, кюри

| зиверт, бэр/ са

| мР/сек, бэр/са

| грей, рад

~ - сулелену –бл:

| о зарядталан гелий ядроларыны аыны.+

| радиобелсенділі айналым кезінде шыатын электромагниттік энергияны кванттар

аыны.

| о зарядталан электрондар немесе теріс зарядталан позитрондар аыны.

| заттаы жылдам электрондарды тежеу кезінде жасанды трде пайда болатын

электромагниттік энергияны кванттар аыны.

| ядролы реакторларда уран ядроларыны бліну реакциясы кезінде пайда болатын

нейтрондар аыны.

~ Нейтронды сулелену – бл:

| ядролы реакторда уран ядроларыны бліну реакциясы кезінде пайда болатын

нейтрондар аыны.+

| радиобелсенді айналым кезінде шыатын электромагниттік энергияны кванттар

аыны.

| о зарядталан электрондар немесе теріс зарядталан позитрондар аыны.

| о зарядталан гелий ядроларыны аыны.

| заттаы жылдам электрондарды тежеу кезінде жасанды трде пайда болатын

электромагниттік энергияны кванттар аыны.

~ Дозиметрлер ... шін таайындалан.

| иондаыш сулеленуді млшерін лшеу+

| иондаушы сулеленуді сулелену сапасын лшеу

| нысандардаы радиобелсенді заттарды санын анытау

| жары жарылыны санын анытау

| радиолиз былысын анытау

~ ... азаны сезімтал мшелері мен тіндерді 1- тобына жатады.

| ызыл сйек кемігі+

| Май тіндері

| Сйек тіндері

| аланша безі

| абірша тіні

~ орау шекараларын йымдастыру жне нысандарды дезактивациялау кезінде ...

зерттеу дісі олданылады.

| радиометриялы+

| химиялы

| физико-химиялы

| физикалы

| дозиметриялы

~ ... эквивалентті дозаны лшем бірлігі болып табылады.

| Зиверт, Рад+

| Беккерель, Кюри

| Грей, рад

| Рентген, Кулон/кг

| Мр/сек, мбэр/са

~ – сулелену –бл:

| о зарядталан электрондар немесе тері зарядталан позитрондар аыны.+

| о зарядталан гелий ядроларыны аыны.

| радиобелсенді айналым кезінде шыатын электромагниттік энергияны кванттар

аыны.

| заттаы жылдам электрондарды тежеу кезінде жасанды трде пайда болатын

электормагниттік энергияны кванттар аыны.

| ядолы реакторларда уран ядоларыны бліну реакциясы кезінде пайда болатын

нейтрондар аыны.

~ Изотоп:

| бл атомды нмірлері бірдей, біра салматы саны р трлі радионуклидтер.+

| бл зіне тиесілі протондар мен нейтрондар санымен, атомны кез-келген трі.

| бл о зарядты электрондар.

| бл гелий атомыны ядросы.

| бл гамма-квант фотонны элементарлы блшегі.

~ РН-99 бойынша «критикалы » мшелерді 2-тобына ... жатады.

| май тіні+

| йы безі

| сйек тіні

| ызыл сйек кемігі

| бкіл дене

~ Рентгенологиялы зерттеуді ткізуге ... жауапты.

| дрігер – рентгенолог+

| дрігер -терапевт

| дрігер - оташы

| дрігер - фтизиатор

| дрігер – онколог

~ ... сіірілген дозаны лшем бірлігіне жатады.

| Грей, Рад+

| Беккерель, Кюри

| Зиверт, Рад

| Рентген, кулон/кг

| Мр/сек, Мбэр/са

~ – сулелену –бл:

| радиобелсенді айналым кезінде шыатын электромагниттік энергияны кванттар

аыны.+

| о зарядталан гелий ядроларыны атомы.

| теріс зарядталан электрондар немесе о зарядталан позитрондар аыны.

| заттаы жылдам электрондарды тежеу кезінде жасанды трде пайда болатын,

электромагниттік энергияны кванттар аыны.

| ядролы реакторларда уран ядроларыны бліну реакциясы кезінде пайда болатын

нейтрондар аыны.