ДІСТЕМЕЛІК НСАУ. Таырыбы: Блмеге кн сулесіні тсу режимін, табии жне жасанды жарыты гигиенгалы

Таырыбы: Блмеге кн сулесіні тсу режимін, табии жне жасанды жарыты гигиенгалы баалау.

Курс:3

 

 

 

 

  Дріхана блмелеріні табии жары интенсивтілігі тмендегі крсеткіштерарылы бааланады: табии жары коэффициенті, жары коэффициенті, тсу брышы, саылау брышы. Ассистент жне провизор – аналитик блмелеріндегі табии жары   ТАБИИ ЖАРЫ КОЭФФИЦИЕНТІНІ МАЫНАСЫ ЕМДІК – ПРОФИЛАКТИКАЛЫ МЕКЕМЕЛЕРДЕ  
Кру жмысыны мінездемесі Е аз млшер объекті ажыратанда (мм) Кру жмысыны разряды Т бйірден тсіп тран табии жары (%) Блмелер
Е жоары длшілдік 0,15 – 0,3 П 2,5 Операция жасалатын блмелер, операциялы блок

 

Бумен жылыту жйесін олдануда гигиеналы жаынан тымсыз саналады. Мндай жылыту жйесінде радиаторлар, шам отырып, олар кйеді, сйтіп ауада жаымсыз иіс пайда болады, тулік бойы жылыту рылымдары тегіс жылымайды, ол температураны згеруіне келеді, кейбір жадайларда кю болуы ммкін, себебі буды температурасын реттеу оай емес.коэффициенті = 2 %; жары коэффициенті 1: 4 болса, юаса блмелерде 1: 6 – 1: 7; табии жары коэффициенті 1,5 – 0,6 % рсат етіледі.

 

Табии жарытандыру.

 

Адамны тарихи дамуы бойынша е кшті жары, адамны мір сруіне ажет, кнні жарыы. Кнні жарыы ауаны блмеге кіретін жарыты штен бір блігін алады, ал жарыты жеткіліктілігін анытаанда негізгі белгі аспаннан шашыраы жарытаы маызы, жерден жне арама – арсы тран имараттардан шаылысан жары.

Блмелерді жаратылыс жарыыны німділігі біріншіден терезені жары бетіне байланысты. Блмелердегі терезелерді жары беті нерлым кп болса, сорлым табии жары жасы болады.

Терезені жары бетіні зара еденні ауданына атынасы жары коэффициенті деп аталады (ЖК). Гигиеналы нормалар бойынша жары коэффициентіні шамасы блмелерге байланысты ртрлі болады, олар не шін пайдаланылады. Мектеп, аурухана, шеберханаларда жары коэффициенті 1/4 - 1/5, кісі тратын блмелерде 1/8 – 1/10.

Жары коэффициентіні шамасы бойынша жмыс орнындаы жарыты баалауа болмайды, йткені ол жмыс орныны терезеден ашытыына, биіктігіне, пішініне байланысты. Бл кемдікті бір жаынан жары брыштарын лшеу арылы толтырады (геометриялы діс).

ТСУ БРЫШЫ – екі сызы арылы рылады, олар анытау нктесінен (жмыс орнынан) басталып, терезені стігі ернеуіне дейін жне еден мен терезеге паралелльді теді. Нерлым жмыс орны терезеден алысыра болса, сорлым брышы аз болады, сондытан жары шамалы болады, ал брышы 27 0 – тан кем болмауы керек.

САЫЛАУ БРЫШЫ - сызытар арылы рылады, олар лестіру нктесінен басталып, терезені стігі ернеуіне жне клеке тсіп тран объектісіні бас жаына (йді тбесіне, ааша) теді. Бл брышты астынан аспанны ашы учаскесі крінеді, ол блмелерге кн сулесені ену тередігіне байланысты, саылау брышы 5 0 – тан кем болмауы керек.

Блмені табии жарыына айтылан крсеткіштерден баса, басаша факторлар кп ыпал крсетеді:ендік, кнні затыы, имаратты бадарлауы (ориентация), метеорологиялы жадайлар, кшені ені, йді абаттылыынан, терезені шынысыны тазалыынан, блмедегі абыраларды бояуынан. Соны ішінде ашы тске боялан абыралар жарыты 20 – 25 % - ке кбейтеді.

Табии жарыты трасыздыы бірнеше минутты арасында жылдам згере алады, табии жарыты жары арылы бааламайды (жасанды жарыты баалаандай), оны табии жары (ТЖК) коэффициенті бойынша баалайды (есеп айыратын діс).

Табии жарыты коэффициенті дегеніміз - зара байланыс, блме ішіндегі табии жарыты сырттаы табии жарыа, ол ашы аспанны жарыынан пайда болады, мынадай трмен есептелінеді:

Мi

ТЖК = ______________ х 100 %

Ме

 
Орташа длшілдік 0,5 – 1,0 I U 1,0 Емдеу процедурасын ткізетін блме, бокстар
Аз длшілдік 1,0 – 3,0 U 1,0 Оашалайтын йлер, палаталар
Дрекі 5 – тен кбірек U I 0,5 Дрігерлер блмелері, регистратура

 

Блмедегі инсоляциялы тртіпті анытауын «Зертханалы сабатара олдама» деген кітапты 83 – 84 бетінен оыдар.

 

Жасанды жарытандыру.

 

Жасанды жарытандыруды маынасы ттенше (чрезвычайно) маызды, барлы адам істейтін ндірістік ызметтерге, оны мдениеті мен трмысына. азіргі уаытта жасанды жары шін электр энергиясын олдануа бізде ммкіншілік бар. Отанды нерксіп ртрлі ажетке арналан шамдар шыарады: ызу шамын, люминисценттік жне т.б. газоразрядты кз жарыын. Шамны керек трін тадап алып, жарыты керек шегін жне тсін абылдауын жасауа болады.

азіргі уаытта кз жарыын тадаанда, баса шамдарды арасында люминисценттік шамдарды жоары баалайды, йткені олар ызу шамдара араанда кп гигиеналы, жары техникалы, экономикалы артышылыы бар. Отанды нерксіп шыаратын люминисценттік шамдар спектрлік мінездемесі бойынша ртрлі болады: кндізгі шамдар (ШК), кгірт а шамдар (ШКА), суы а шамдар (ШСА), а шамдар (ША), тс берілісі дрысталан шамдар.

ранимациялы жне препарация ткізетін блмелерде 150 лк – дан кем болмау керек, ал дрігерлер кабинеттерінде 100 лк. Люминисценттік жары пайдалануа болатын блмелерде, жары шегі нормаланады, рентген кабинеттерінде 100 лк кем емес, емдеу денешынытыру кабинеттерге, флюорография, механотерапия, эндоскопия, электрокардиография, массаж, ингаляция, электр жары емдеу жне прививка істейтін кабинеттерге 150 лк болмау керек. Ауруханаларды операция жасайтын блмелеріндегі стелдерге жары тсіру шін жергілікті клеке тсірмейтін шамдар олданылады. Операция жасайтын стелді жарыы 3000 лк кем болмау керек (орташа 1000 лк жне одан да кп, операцияны трімен иындыына байланысты). Жары мінез бойынша блмеде болады: жалпы жары – барлы блмелерге кп жары тсіп транда, жергілікті жмыс орнына ана жары тсіп транда, блмені баса жерлеріне жары тспейді. Араласан жары – табии жары пен жасанды жары осыланда. Біріктірілген – жалпы жары пен жергілікті жары бірге пайдалананда. Барлы блмелердегі, лде кейбір жмыс орнындаы жасанды жарыты баалаанда мына гигиеналы талаптарды мытпау керек: 1. Блмелерді лде жмыс орындарыны жарыы жеткілікті болуы керек. 2. Жмыс орнына ана жары тсіп, баса жер араы болып труа болмайды. 3. Жары біркелкі болу керек. 4. Кз жарыы шатына труа болмайды. 5. Кз жарыы экономді, олдананда орыпайтындай болу керек жне блмедегі микроклимат пен ауаны химиялы рамын згертпеу керек. Дріхана блмелерін жасанды жарытандыру ыздыру шамдары мен люминиценттік арылы жзеге асырылады. Дріхананы ндірістік блмелеріні табии жарытануына ойылатын негізгі гигиеналы талаптар жмысты орындалуында жне блмелерде жеткілікті, біркелкі жарыты болуы. сіресе ол провизор – аналитикалы ассистент, фасовка, провизор – техникасыны наты кру тередігін, са блшектерді айыру жылдамдыын амтамасыз ету шін те маызды. Дріхана жымыны санитарлы тртібі бойынша инструкцияа жне санитарлы ережелер мен нормалара сйкес дріханада жасанды жарытандыруды ажетті дегейін амтамасыз ету тмендегідей нормативтер бекітілген (№ 309. 21.10.97 ж) СанЕмН (23 – 05 – 95).Дріхана блмелері шін люминисцентті шамдар олданылуыны гигиеналы жаынан те отайлы жне тымды, себебі люминисценттік шамдарды беретін жарыы табии жарытандырудан жаын болады. Ассистент блмелерінде жмысты орындалуында люминисценттік шамдарды пайдалану жнінде ыздыру шамдары мен люминисценттік шамдарды атар пайдалануа болмайды.

«Санитарлы нормалар мен ережелер П – А, 9 - 71» сынады, оам йлерге жары тсіру шін кбінесе а, кгірт а люминисценттік шамдарды олдануа, егерде тс беріліске арнайы талап ойылмаса.

Жасанды жары ауруханалар мен емханаларда «санитарлы нормалар мен ережелер П – Л, 970» бойынша сйкес нормаланады, блмені функционалды белгілеуіне байланысты. Жары нормалары арнайы люминисценттік жарыа жне ызу шамдара келтіреді.

Люминисценттік жары тек дл тс беруі керегі жо жмыстар ткізетін блмелерде ана олданылады (манипуляция жасайтын, осымша блмелерде). ызу шамдар операция, тау ткізетін блмелерде, шоктан шыарылан кабинетте, дрігерлер