аланша безіні субтотальды резекциясы
Азастан Республикасыны денсаулы сатау министрлігі
Семей Мемлекеттік Медицина Университеті
Хирургия бойынша интернатура кафедрасы
РЕФЕРАТ
Таырыбы:аланша безіні клиникалы анатомиясы. аланша безіне жасалатын операциялар техникасы.
Орындаан: Батиярызы Ажан
интерн хирург 702 топ
Тексерген: м..д доцент Булегенов Т.А
Семей 2016 жыл
аланша безі,glandula thyroidea, – ішкі секреция азаларыны ішінде е ірі без. Мойнынны алдыы бетінде орналасан. алпы таатрізді екі бліктен трады: о жа lobus dexter, жне сол жа, lobus sinister, жне екі жа жпсыз арасында жаластырып тратын isthmus glandulae thyroideae.
анмен амтамасыз етілуі: a. thyroidea superior a. carotis externa-дан тарма алады, a, thyroidea inferior truncus thyrocervicalis тармаы – тарматары a. subclavia, кей жадайда a. thyroidea ima truncus brachiocephalicus тарма алады. Венозды анаым vv. thyroideae superiores, dextra et sinistra ( vv. jugulares internae немесе vv. Faciales енеді), vv. thyroideae inferiores,dexlra et sinistra ( vv. Brachiocephalica енеді), vv. thyroidea mediae(могут впадать в v. brachiocephalica sinistra или в v. thyroidea inferior).
аланша безі 2 ртрлі гормон кзі. Біріншіденбл- тиреоидты гормон Т4 (3,5,3’,5’- тетрайодтиронин, тироксин) жне Т3 (3,5,3’- трийодтиронин).
Екінші- кальцитонин, парафоликулярлы немесе С- клеткалармен синтезделген
аланша безіне операциялар жиі жасалынады. Диффузды немесе тйінді тиреотоксикалы жемсау кезінде безді бір блігін резекциялайды, ал атерлі ісік кезінде аланша безін толыымен маындаы лимфа тйіндерімен осып клетчаткасымен бірге алып тастайды. Бл операциялар кезінде безді арты беткейінде зыннан тетін айтымды нерв жиі заымдалады, жне безбен бірге аланша маы бездері де алынады.
Бл асынуларды даму аупін азайтатын операцияны НиколаевО.В. атты хирург сынды. Бл операция аланша безіні субтотальды, субфасциальды резекцисы деп аталады. Субтотальды деп аталу себебі без тініні барлыына жуыы алынып тасталынады, ал безді фасциальды капсуласы шекарасында резекциялануын субфасциалды деп атайды.
Сйкесінше, фасциалды капсула ішінде жасалынатын операцияларда айтымды нерв заымдалмайды, ал безді арты бетінде аланша безіні біраз блшегін алтырып аланша маы бездерін алдыруа болады.
Крсеткіштер.аланша безіне операцияны консервативті емнен нтиже болмайтын тиреотоксикалы тйінді немесе диффузды жемсау кезінде, консервативті терапия фонында лайатын кршілес жатан азаларды басатын эутиреоидты тйінді жемсау кезінде, атерсіз жне атерлі ісіктерде жасайды. Кей жадайларда аутоимунды тиреоидит жне Ридельді фиброзды тиреоидиті кезінде де операция жасалынады.
Резекцияланатын тінні клеміне байланысты: немді резекция– тйінді жанындаы тіндерімен алып тастау;
субтотальды резекция– без тініні барлыына жуыын алып тастау , тек р блігінде 3-6 гр. тіннен алдыру;
гемитиреоидэктомия (лобэктомия)– безді бір блігін алып тастау; ортаы денесімен (перешейка) бірге гемитиреоидэктомия ;
тиреоидэктомия – жайылан атерлі ісік кезінде аланша безін толыымен алып тастау.
аланша безіні субтотальды резекциясы
Е жиі аланша безіні Николаев О.В. бойынша субтотальды субфасциальды резекциясы жасалынады.
Операция техникасы. Бір жа тс-бана-емізікше блшыетті медиальды ырынан келесі жа тс-бана-емізікше блшыетті медиальды ырына дейін тсті мойындыры ойыынан 1,5 смжоары жаа трізді тері мен теріасты май абатында тілік жасайды. Беткей фасцияны мойынны теріасты блшыетімен тіледі.
Тілік шеттерін жоарыа жне тменге тартады, бірінші жне екінші фасция аралыындаы беткей мойын веналарын екі ысышпен ысып байлайды.
Операцияны келесі сатысын яни фасцияны сылып ашуды орындауды жеілдету шін екінші жне шінші фасция арасына новокаин ерітіндісін енгізеді. Ары арай аланша безін алдынан аптайтын тс-тіластылы, тс-аланшалы жне жауырын-тіластылы блшыеттерді жалааштайды. Кохер зажимі кмегімен медиальды орналасан тс-тіластылы блшыеттерді бліп алады, оларды клдененен салынан екі зажиммен стап оларды арасын тіледі.
Новокаин ерітіндісін тртінші фасцияны париетальды жапырашасыны астына ортаы сызыты екі жаынан енгізеді, ол ары арай аланша безіні фасцияльды капсуласы астында жайылып безге келетін нервтерді тотатады. Бл операцияны келесі сатысын, яни, безді о жа блігін бліп жараа шыаруды орыдауды жеілдетеді. Ол шін тс-аланша блшыетіні ырларын ажыратып, ортаы сызы бойымен тртінші фасцияны париетальды жапырашасын зыннан тіледі де без фасциясыны париетальды жапырашасын висцеральдыдан ажыратады. Сосын хирург саусапен без блігін жараа шыарады.
Ары арай безді оршайтын тртінші фасцияны висцеральды жапырашасын тіледі, ол безді зіні капсуласынан алдынан арта арай без блігіні резекцияланатын аймаында ажыратады, бл кезде оны жоары жне тменгі полюсі боссатылады. Бл ажырату рдісінде сырты фасциялды жне безді ішкі зіндік абыы арасында тетін тамырларды зажиммен стап байлайды.
Ортаы денесін кесіп, анап тран тамырларды зажиммен ысады. Ары арай без блігін блшекті сатылы трде кеседі, оны кеірдектен бастап, латеральды баытта без блігін саусапен стап трып ажыратады. Без тінін безді з капсуласымен реттілікпен аз блшектермен зажиммен ысады да бліп алады. Егер науаса жергілікті анестезиямен операция жасаса, без паренхимасын р ысан сайын науасты дауысын баылау арылы айтымды нерв жадайын баалаймыз. Дауыс тембрыны згеруі нерв тітіркенгенін білдіреді, бл кезде ысып алан тін клемін азайтуажет.
Без блігінде 15х15 немесе 10х20 мм тін блігін алтыан жн.
Безді тілінген сырты капсуласы тігіледі, осылай о жа блікті тылы жабылады. Дл осылай безді сол жа блігін резекциялайды.
Без бліктеріні тылын тс-аланшалы блшыеттерімен жабады, науасты иыыныны астындаы валикті алады, матрасты тігістермен тс-тіластылы блшыеттер тігіледі. Жара уысын айталап жуады, без тылдарына резекелі сызытармен дренаждар ойып, тері жне тері асты клетчаткасына тігістер салынады
Асынулар:
1. Мойын тамырларыны заымдалулары - ан кету, ауалы эмболия.
2. аланша маы бездерін алып тастау нтижесінде тетания дамиды.
3. n. Reccurens –ті заымдалуы немесе гематомамен басылуы (дауыс арлыуы, афония, асфиксия).
4. Струмэктомиядан кейін жемсау серінен згерген кеірдек абырасыны тсуінен болан асфиксия(трахеотомия ажет).
5. Операциядан кейінгі тиреотоксикоз: тахикардия, гипертермия, мазасызды т. б.
Асынуларды алдын алу шін операция техникасын дрыс орындау ажет.
Николаев бойынша аланша безіні субтотальды субфасциальды резекциясы кезінде операциядан кейінгі тиреотоксикозды алдын алу шін біратар дістер атарын олданады:
1) Манипуляция IV-фасция жапырашаларыны аймаында ана орындаландытан безді жне мойын айаындаы тзілістерді минимальды жарааты.
2) IV-фасцияны висцеральды жапырашасыны тереіне енетін тамырларды зажимдар арасында байлануына байланысты минимальды ан жоалту.
3) Жара айталамалы новокаин ерітіндісімен жуылып токсикалы заттардан тазартылады.
4) Анестезия, новокаинды футляр ішіне енгізеді.
Тйінді жемсау кезінде аз клемді операция жасалынады: тйінді алу (энуклеация) – тек тйінді немесе без блігіні резекциясымен.
аланша безіне жасалатын эндоскопиялы операция
аланша безіне эндоскопиялы немесе эндовидеоскопиялы операция – бл терідегі тілік немесе троакар арылы эндохирургиялы инструменттермен оптикалы жйе арылы визуальды баылаумен орындалатын операция. Опрация барысында анатомиялы рылымдар видеокамера кмегімен монитора шыарылады.
Операция техникасы. Операцияны орындау шін р тілікті зындыы 2-5см болатын мини-доступ олданылады. Оны орындау барысында беткей мойын веналарын, тс-тіластылы блшыет кесілмейді, нтижесінде операциядан кейін лкен ісінулерді жне дрекі тыртытарды дамуыны алдын алады. Баылау жйесі операция аймаын оптикалы лайтып хирурга анатомиялы рылымдарды топографиялы араатынасын баалауа ммкіндік береді. Диаметрі 2-12мм болатын эндохирургиялы инструменттер дстрлі хирургиялы техникаа тн кез келген операция дісін орындауа ммкіндік береді.
Азаны зажиммен стайды , тіндерді диссектормен бледі, тіндерді эндоскопиялы айшымен немесе электрохирургиялы діспен кеседі. Тамырларды кесу алдында оларды лигатурамен байлайды немесе олара титанды клипстар салады, оларды скобкамен эндоскопиялы тігуші аппаратымен тігеді, электро-, лазеро-, ультрадыбысты коагуляция дістерін олданады. Эндоскопиялы операцияларды дстрлі операциялардан артышылытары операциядан кейінгі кезедегі ауырсыну интенсивтілігіні тмендеуі, асынулар жиілігіні азайуы, стационарлы емдеу уаытыны ысаруы, терідегі кзге крінер-крінбес тыртыты алуы.