Масаты: нжісті жне газдарды шыарарылу нтижесіне жету.

Масаты: емдеу.

рал - жабдытар:

- кз тамшылары;

- мензуркадаы залалсыздандырылан тамызыштар;

- залалсыздандырылан мата дгелектері;

- пинцет;

- бйрек трізді лоток (2 дана);

- олап;

- бетперде;

- ЖК;

- медициналы жаттар.

Мідетті шарттар: кз тамшыларыны температурасы, блме температурасына сйкес болуы ажет.

Іс – шара алгоритмі:

1. Анасын/баланы емшара масатымен таныстырыз;

2. Керек рал жабдытарын дайыдаыз;

3. олды жуып, кептіріп, олапты киііз;

4. Баланы жргектеу столына жатызыыз;

5. Кзде іріді блінділер болан жадайда, мата тампонымен 1:5000 фурациллин ерітіндісіне малынан, кзді сырты брышынан ішкі брышына арай деіз, р кзге жеке тампондар олданыыз. Жоарыдаыдай кзді делуіне сйкес ра тампондармен ратыыз.

6. Пинцет арылы сол ола мата тампонын салыыз;

7. Дрілік зат тамызышты резинка блігіне йылмас шін, тігінен стап, емдеу ерітіндісін тамызыша жиіп алыыз;

8. О ола пипетканы алып, мадайа орналастырып, баланы басын алаан ырымен натылап стау. Пипетканы 400 брышында стау ажет.

9. Тменгі абаын томпонмен тартыыз.

*Ескерту:балаларда физиологиялы блефароспазм жадайында, екі абаында ашу ажет;

10. Дрілік затты бір тамшысын, кзді ішкі брышына арай тамызыыз. Бір неше секундтан со, екінші тамшыны тамызыыз.

11. Тампонды олданыста болан материалына арналан контейнерге тастаыз.

12. Блек тампонды олданып, жоарыдай екінші кзге тамызыыз;

13. олданыста болан пипетканы зарарсыдандыруа жіберііз;

14. олапты шешіп, контейнерге тастап, олды жуып, кептірііз;

15. Дрілік затыны егізілуін, пациентті реакциясы жнінде медициналы

жаттарына жазыыз.

6. Стандарт: «Мрына тамшылар тамызу техникасы»

Масаты: емдік

рал- жабдытар:

-бір рет олдануа арналан олаптар;

- залалды тамызыш немесе штыы бар тамызыш;

- мата шариктері;

- кішкене спринцовка;

-ЖК;

Іс – шара алгоритмі:

1.Нресте анасына емшара масатын тсіндіріп, келісімін алыыз.

2. олды жуып, кептір, антисептикпен деіз, олап киііз.

3. Баланы жарыа аратып отырызыыз.

4. Дрілік затты олданар алдында ысты суы бар ыдыса салып жылытыыз. Дрілік затты температурасын тексеру шін білезікті ішкі блігіне тамызып тексерііз.

5. Тамызуды кмекші кмегімен жргізу керек, кішкентай балаларды кмекші жартылай жатызып стайды. лкен жастаы балалара дрілік затты жатызып немесе отырызып, басын шалайтып тамызуа болады.

6. Дрілік затты тамызар алдында мрын жолдарын шырыштан жне атпадан тазарту керек. Нрестелерге мата шиыршыыны кмегімен тазалау, лкен жастаы балалар з бетімен сііруі керек. р мрын уысына жеке шиыршы олданылды. Екі мрын уысын бір мезетте тазалауа болмайды. Емшек жастаы нрестелерді мрын уысыны шырышын резиналы балонмен сорып алыыз.

7. Дрілік затты тамызыша алыыз.

8. Мрын шын сол олды бас бармаымен стап, сл жоары ктерііз.

9. Басын бір жаына брыыз,о жаа тамызанда сола, сол жаа тамызанда оа.

10. Тамызышты мрынны шырышты абыына жанастырмау керек, екі ш тамшыны енгізііз.

11. Баланы басын сол алыпта 30-60 секунда сол алпында стаыз. Ол дрілік затты мрынны шырышты абатына толы жайылуын амтамасыз етеді.

12. олапты шешііз, контейнерге тастаыз

13. олды жуыыз, кептірі 14. Емшараны орындалуын тіркеіз.

7. Стандарт: «ла тамшыларын тамызу»

Масаты: емдеу.

Крсеккіші: латы абынуы.

рал - жабдытар: дрілік зат, мензуркаа салынан залалсыздандырылан пипетка,

дке дгелектері жне шиыршытары, лоток, пинцет, бетперде, олап, дез. ерітіндісі бар ыдыс, ветошь, ЖК.

Іс – шара алгоритмі:

1. Баланы анасына емшара масатын тсіндіріп, келісімін алыыз.

2. Дрілік затты мерзімін, жарамдылыын тексерііз.

3. олды гигиеналы трыдан жуып, кептіріп, олап киііз.

4. Жргектеу стелін дез.ерітіндігемалынан ветошпен сртіп, таза жргек тсеіз.

5. Дрілік затты 36 – 37С су моншасында жылытыыз.

6. Баланы жргектеу стеліне жатызып, басын бір жаына брыыз, сау лаы тменге арауы керек.

7. лата бліністер болан жадайда шиыршыпен тазалап алыыз.

8. Дрілік затты пипеткаа жинап алып білекке 1 тамшысын тамызып крііз.

9. 2 жаса дейінгі балаа ла аланшасын арта жне тмен арай тартып, ересек баланы ла аланшасын арта жне жоары арай тартып дрігер таайындаан млшерде дрілік затты пипеткамен тамызыыз.

10. Тамызын со бірнеше рет ла бртігіне басыыз.

11. Есту жолын мата тампонымен жауып ойыыз, сол куйде бала 15 – 20 минут жатуы ажет (анасына тсіндірііз).

12.Пипетканы, пинцетті дез. ерітіндісі бар лотокка салыыз, мата шариктермен шиыршытарды контейнерге тастаыз.

13.оапты шешу, контейнерге тастаыз.

14. олды жуып, кептірііз.

8. Стандарт: «Нрестені зонд арылы таматандыру»

Масаты: шала туан баланы таматандыру

Крсеткіші: жту жне сору рефлексі болмаан жадайда

рал - жабдытар:- резиналы олап; - колпак, бетперде, алжапыш;- валик, залалсыздандырылан салфеткалар; - резиналы баллон; - бір реттік таматандыруа арналан лшенген ана сті;- бір реттік олданыса арналан асазан зонды;- ысыш, пинцет; - ралдара арналан залалсыздандадырылан лоток;- 20 мл – шприц; - ЖК; - медициналы жаттар;

- 40 – 60С лотокта су;

Іс – шара алгоритмі:

1. Анасын емшараны, масатымен таныстырыыз.

2. Бетпердені киііз.

3. Лотоктаы 40 – 60С суа саулан ана стін 36 – 37С жылытыыз. олды жуып, кептіріп, олапты киііз.

4. Жргектеу стелін дез.ерітіндіге малынан ветошпен сртіп, таза жргек тсеіз.

5. Баланы жргектеу стеліне бір жа бйіріне жатызып, кеудесіне алжапыш жабыыз.

7.Таматандырар алдында мрын ысын тексеріп, ажет болан жадайда резина баллоны арылы тазалаыз.

8. Зондты жарамдылыын тексеріп, ашыыз.

9. Пинцет арылы зондты стап, егізу тередігін ла сыралыынан, мрын шына жне мрын шынан семсер трізді сіндісіне дейін лшеп, белгілеіз.

10. Зондты 7 – 8 см соыр шынан алам трізді стап, мрын жолына белгіге дейін егізііз (егер бала шашалан немесе жтелген жадайда, зонд тыныс жолдарына тскендігін білдіреді.Зондты алып тастап, ылалды оттегін берііз, процедураны айтадан айталаыз).

11. Зондты лейкопластырды жолаымен баланы бетіне жабыстырып ойыыз 12.Шприцке жылы сауылан ана стін сорып алыыз.

13. Зондты канюлясын ашып, шприцты жалап, зондты жоары ктеріп стті аырын нрестені асазанына егізііз.

14. Шприцты зондтан ажыратып, канюляны жабыыз.

15. Зондты о олды с жне басбармаыны арасына 2 – 3 см ашытыта ысып, салфетка арылы ауыз уысынан алып тастаыз.

16. Баланы басын жоарылатып жргектеу стеліне жатызыыз.

17. олданан шприцты, зондты, салфеткаларды ЖК- а тастаыз.

18. олапта шешіп, контейнерге тастаыз.

9. Стандарт: «Нрестені асыпен таматандыру»

Масаты:нрестені таматандыру.

Крсеткіші: сору рефлексіні болмауы, нресте аурулары (асфиксия, гемолитикалы ауру, бассйекішілік жарааттар).

рал - жабдытар: резина балоны, алшапыш, пинцет, чай асыы, сауылан ана сті, лоток 40 – 60 С суымен, ЖК, дез. ерітіндісі бар ыдыс, ветошь;

Іс – шара алгоритмі:

1. Нресте анасына емшара масатын тсіндір, келісімін алвыз.

2. Бетперде киііз. .

3. Лотоктаы 40-60С су сауылан ана стін ойып жылытыыз 36-37 С дейін.

4. Жргектеу стелін дез.ерітіндігемалынан ветошпен сртіп, таза жргек тсеіз.

5. Баланы жргектеу стеліне жатызып,кеудесіне алжапыш жабыыз.

6. олды гигиеналы трыдан жуып, кептіріп, олап киііз.

7. Мрын уысын тексеріп, керек болан жадайда тазалаыз.

8. Білікті алаан бетіне бірнеше тамшы тамызу арылы, стті температурасын тексерііз.

9. асыты 2/3 блігіне стті алып, баланы аузына жоарыдан тмен арай жаындатыыз, тменгі ерініне тигізііз (бала рефлекторлы аузын ашады), асыты аузына егізіп, тіліне тигізіп, стті йыыз.

10. асыты жоары ерніне ысып, ауыздан алып шыыыз.

11. Келесі асыты стпенаузына жаындатып, алдыны порцияны жтанына кз жеткізіп, стті тіліне йыыз.

12. Таматандыруды соында баланы аузы бос екендігіне кз жеткізіп, салфеткамен сртііз.

13. Алжапышты алып тастаыз.

14. Баланы о ырына басын жоарынырап жатызыыз.

15. олданан салфеткаларды контейнерге тастаыз.

16. олапты шешіп, контейнерге тастаыз.

17. олды жуып, кептірііз.

10. Стандарт: «Шала туан баланы жылытуа жылытышты олдану»

Масаты: шалатуылан баланы алыпты дене температурасын амтамасыз ету

Крсеткіші: ай-кні жетілмей туан нресте

рал - жабдытар: резеке жылытыштар-3; температурасы 60-65 С су;жргектер-3, термометр,крпе, олап, бетперде, ЖК, дез ерітіндісі бар ыдыс, ветошь.

Іс – шара алгоритімі:

1. Анасына(туыстарына) шараны масаты мен ткізу ретін тсіндірііз.

2. Керекті ралдарды дайындаыз.

3. Бетперде киііз, олды гигиеналы діспен жуыыз, ратыыз, олап киііз.

4. Нрестені жргектеп, тсегіне жатызыыз.

5. Жылытышты температурасы 60-65 С сумен 2/3 блігіне дейін толтырыыз.

6. Жылыткышты олмен жайлап басу арылы одан ауаны шыару, ауызын мытап жабыыз.

7. Жылытышты ауызын тмен араты, аузыны толы жабыанын тексерііз.

8. Сол діспен таы да екі жылытышты дайындаыз.

9. Жылытыштарды 4 абатталан жргектермен ораыз.

10. Жргектелген баладан 10см ашытыта жылытыштарды ою: екеуін денесіні екі жаына, табаныны жанына.

11. Баланы жылы крпешемен жабу(крпе астындаы ауа температурасы 28-30 С кем болмау керек), астына термометрді салыыз.

12. Жылытыштардаы суды суыанына байланысты ауыстыру, міндетті трде кезекпен.

13. Крпе астынан термометрді алып шыып аынды сумен жуу,ратып сртіп орапшаа салыыз.

14. Жылытыштардан суды тгіу, оларды сырт жаын дез.ертіндімен заласыздандыру.

15. олапты шешіп, контейнерге тастаыз.

16. олды жуыыз, ратыыз.

 

11. Стандарт: «Кувезді дезинфекциясы (инкубаторды)»

Масаты:дезинфекция, санитарлы-гигиеналы тртібін йымдастыру.

Крсеткіштері:

- Жаа кувезді олдануа пайдалану алдында

- рбір ш кн сайын

- Жаа нресте тскенде

- олданыста 5 кн болмаса

рал - жабдытар:кувез, жууа арналан дез ерітіндісі бар ыдыс, дистеленген суы бар ыдыс, халат, бактериоцидтік шам, залалсыздандырылан ветошы бар бикс, олап, ЖК, алам, этикетка.

Іс – шара алгоритмі:

1. Кувезді тотан ажыратыыз, кувезді зарарсыздандыру бала блмесінен тыс жне арнайы желдетілетін жне бактериоцидтік шамы бар блмеде жргізу керек. Кувезді 2 кн сайын, баланы баса кувезге жатызып зарарсыздандырады.

2. Кувезді тазалауа жне дезинфекциялауа дайындаыз: оттегі шлангларын ажыратып, ылалдандыратын ыдыстан суды тгііз, матрасты алып араыз, фильтрді шешііз.

3. Арнайы киімдерді киііз: халат, олап.

4. Кувезді ішкі жаын, матрасты астын, полкаларын, стаыштарын, кувезді сыртын 15минут аралыпен жууа арналан дез ерітіндіге малынан ветошпен сртііз.

5. Кувезді жабыыз, 1 саата алдырыыз.

6. Халатты, олапты ауыстырыыз.

7. Кувезді камерасын ашып, 2рет сол кезекпен дистеленген суа малынан залалды ветошпен сртііз.

8. Залалды ветошпен раанша сртііз.

9. Фильтрлерді деіз, дистеленген сумен шайыыз, залалды ветошпен кептіріп, салыыз.

10. Кувезді растырыыз, камераларын ашыыз.

11. Бактериоцидтік шамды осып, кувезден 0,5-1м аралыта ою.Сулелену уаыты 60минут.

12. Кувезді ылалдандырыш системасына дистелденген суды йыыз.

13. Кувезді камерасын жауып, 5 саата «Тазалау» бадарламасын осыыз.

14. «Свет» дегейіндегі осышты нлге келіп, тотан суырыыз.

15. Кувезге дезинфекцияланан кнін, дезерітіндісіні атауын, мейірбикені олы ойылан этикетканы жапсырыыз.

16. Кувезді баланы блмесіне апарып, осыыз.

17. Дрігерді белгілеген крсеткіштерін осыыз: температура, ылалдыы, оттегін беру жылдамдыын.

18. олапты шешіп, контейнерге тастаыз.

19. олыды жуып, ратыыз.

12.Стандарт : «Ылалданан оттегін мрын катетірі арылы беру»

Масаты:тіндегі гипоксияны азайту, анды оттегімен амтамасыз ету.

Крсеткіші:шала туан бала, тыныс алу жолдарыны аурулары, антамырлар аурулары.

рал - жабдытар: Бобров аппараты, залалсыздандырылан мрын катетірі, пинцет, залалсыздандырылан айшы, салфеткалар, дистилленген су, лейкопластыр, ЖК, таза жргек, олап, дез. ерітінді, ветошь, антамырларды жиыратын ерітінді.

Іс – шара алгоритмі:

1. Нресте анасына емшара масатын тсіндір, келісімін алыыз.

2. олды гигиеналы трыдан жуып, кептіріп, олап киііз.

3. Жргектеу стелін дез.ерітіндіге малынан ветошпен сртіп, таза жргек тсеіз.

4. Бетперде киііз.

5. Баланы жргектеу стеліне басын жоарынырап жатызыыз.

6. Бобров аппаратын дайындаыз (мейірбике ісі пнінен ткен таырып), оттек кзіне жалаыз.

7. Мрын уысын тексеріп, керек болан жадайда тазалаыз.

8. Мрын катеріріні жарамдылы мерзімін тексерііз, орабын залалсыздандырылан айшымен кесіп ащыыз, катетірді пинцетпен лотока салыыз.

9. Пинцетпен катетірді шынан стап ла бртігінен мрыны шына дейін лшеіз, лейкопластірмен белгі ойыыз.

10. Катетірді егізетін шынан 3 -5 см аралыта аламсап трізді стап, басын дистирленген суа немесе изотоникалы ерітіндіге малыыз.

11. Катетірді бетке перпендикулярлы стап, тменгі мрын жолына белгіге дейін егізііз.

12. Катетірді дрыс егізілгені тексерііз: шпателмен тілді тбін басу арылы – катетерді шы тілшіктен 1 см тмен тру керек.

13. Катетерді тменгі жаын лейкопластырмен баланы бетіне жабыстырып ойыыз.

14. Катетерді тменгі жаын резиналы ттікше арылы Бобров аппаратыны ысы ттікшесіне жалаыз, сйытытан жоары орналасан.

15. Оттек беруді жылдамдыын анытаыз (дрігерді таайындауы бойынша), уаыт белгілеіз.

16. Оттек беріліп біткен со, катетірді салфетка арылы алып тастаыз. Мрына 2 – 3 тамшы антамырларды жиыратын ерітінді тамызыыз.

17. Дез. ерітіндісі бар лотока шпатель, пинцет, айшы жне катетірді салыыз.

18. олапты шешіп, контейнерге тастаыз.

19. олды жуып, кептірііз.

Ескерту:

Оттектерапия зак жргізілгенде, р 30 – 60 минут сайын катетірді келесі мрын жолына ауыстырып тру керек.

13. Стандарт: «р жастаы балаларда тыныс алу жиілігін санау»

Масаты: диагностикалы

Крсеткіші: баылау

ралдар - жабдытар:секундомері бар саат, алам, температура параы.

Іс – шара алгоритмі:

1. Баланы анасын емшараны жолымен таныстырыыз.

2. олды жуып, кептіріп, жылытыыз.

3. Баланы кеудесін жне ішін баылау шін баланы ыайлап жатызу (емшектегі баланы тыныс алуын йытаада санаан жн).

4. 1минут ішінде кеуде ысыны жне ішті озалысын баылаыз.

5. араанда тыныс алу жиілігін есептеу ммкін болмаса, олыызды баланы кеудесіне немесе ішіне ойыыз, бір минут ішінде санаыз.

- 1жаса дейінгі балалар ішпен дем алу.

- 1-2 жас аралас дем алу.

- 3-4 кеудемен дем алу

- ыздарда ішпен демалу.

6. Зерттеу нтижесін температура параына тіркеіз.

7. олды жуып, кептірііз.

Ескерту: ерте жастаы балаларда тыныс алу жиілігін есептегенде фонендоскоп олдануа болады.

Тыныс алу жиілігі:

- жетіліп туылан балада -40-60 в 1 минут;

- ай-кні жетілмей туан балада - 60-80 в 1 минут;

- 1-2 жас аралыындаы балада – 30-35 в 1 минут;

- 5 жастаы балада – 20-25 в 1 минут;

- 10 жастаы балада – 18-20 в 1 минут;

- 10 жастан жоары баладарда – 16-18 в 1 минут.

 

14. Стандарт: «р жастаы балаларда пульсті жиілігін санау»

Масаты: диагностикалы.

Крсеткіші: баылау.

рал - жабдытар: секундомері бар саат, температура параы, алам.

Іс – шара алгоритмі:

1. Баланы /анасын емшарамен таныстырыыз.

2. олды жуып, кептірііз

3. Баланы ыайлап отырызу немесе жатызу, бл кезде олы салбырамауы керек.

4. Зерттеушіні 2,3,4 саусатарымен кріжілік артериясын жайлап басу, артерияны пульсациясын сезу.

5. Саатты алып, ата 1 минутта пульсті жиілігін санаыз.

1. Зерттеу нтижесін температура параына тіркеіз.

2. олды жуып, кептірііз.

Ескерту: Балаларды пульсі бір минут ішінде тынышты жадайында санаан жн, пульсі те згермелі (жасына байланысты ерекшеліктері бар),мазасыздану, жылау пульсті жиілеуіне келеді.

- Жаа туан балада - минутына 120-140

- Емшек жасындаы балаларда – минутына 110 – 120;

- 2 – 4 жаста – минутына 100-105;

- 11-14 жаста - 80-85

15. Стандарт: «Нрестіні жне ерте жастаы баланы асазанын жуу»

Масаты:емдеу (асазадаы токсикалы еселі заттарды шаю)

Крсеткіштері:баланы улануы.

рал - жабдытар:залалсыдандырылан асазан зонды №6,8,10 пинцет, салфеткалар, алжапкыш, лотоктар, ыдыста айнатылан суытылган су 20 – 22 С , Жане шприцы, жаялы, олап, шайынды суа арналан ыдыс, ЖК, дез. ерітіндісі бар ыдыс, ветошь.

Іс – шара алгоритмі:

1. Анасына ( туыстарына ) шараны масаты мен ткізу ретін тсіндіріз, келісімін алыыз.

2. олды гигиеналы діспен деу, рату, резенке олап киііз.

3. Жргектеу столды стін дез. ерітіндіге матырылан ветошпен сртііз, таза жргек тсеіз.

4. Пинцетпен зондты орабынан алып, жарамдылыын тексеріп, зондты егізетін терендігін аытаыз- латы бртігінен мрыны шына дейін жне семсер трізді сіндіге дейін, лейкопластырмен белгі ойыыз.

5. Бала ауыр жадайда болса алжапыш таып, бір ырынан етбетіне аратынырап жатызыыз.

6. Зондты шынан 7 – 8 см ашытыта алам трізді стап, мрын жолына белгіге дейін егізііз (егер бала аалып, ентігіп, жтеліп жатса зондты алып тастап, кейін процедураны айталаыз).

7. Баланы ая жаына шайынды суа арналан ыдысты ойыыз.

8. Шприцке (Жане шприцына) 20-80 мл айнатылан t-20-22 С сорып алып,зонда жалаыз, шприцті жоары ктеріп, суды аырын асазана еізініз.

9. Зондты екінші жаан шприцпен бірге тменге арай тсірііз, асазандаы шайынды суды шприцпен сорып алыыз да, ыдыса тгііз.

10. Бл рекетті асазаннан таза су шыанша айталаыз.

11. Зонтты шприцтен ажыратып, салфетка арылы асазаннан алып тастаыз.

12. Алжапышты шешіп, аузын салфеткамен сртіп баланы анасына берііз.

13. Зондты контейнерге тастаыз, пинцетті дез. ерітіндіге салыыз.

14. олапты шешіп, контейнерге тастаыз.

15. олды жуып, кептірііз.

16.Стандарт: «Ауыз уысын ойылып-уылан балалара ктім жргізу»

Масаты: емдік

Крсеткіштері: стоматиттер

рал-жабдытар: 2% натрий гидрокарбонат немесе 10-20% натрий тетракарбонатын, саыраулаа арсы препараттар, резина баллоны жмса штарымен немесе шприц, олап, маска, алжапыш, шпатель, стерильді материал (мата шариктері, дкелер, мата тампоны бар ааш таяшалар),лоток 2 (біреуі стерилді заттара арналын, екіншісі олданыста болан заттара арналан), стерильді ыдыс, дез ерітіндісі бар ыдыс, инструменттерге арналан стел, ЖК.

Ммкін болатын асынулар:шырышты абатты осымша зыымдалуы.

Іс – шара алгоритмі:

1. Бала/анасына ем-шараныны ткізу масатын тсіндіріп, келісімін алыыз

2. олды жуып, деп, олап киііз

3. Керек жабдытарды дайындаыз

4. Шаюа арналан дрілік ерітіндіні дайындаыз: 1 шай асы ас содасын 200мл суа.

5. Ауыз уысын серилді дке немесе матасы бар таяшамен шаю:

- баланы жргектеу стеліне жатызыыз, кмекші баланы стап труа кмектеседі

- ысыша дкені орап алып, дрілік ерітіндіге малыыз, ысышты жаймен озалтып, ауыз уысын деіз.

6. Ауыз уысын резиналы балонмен (шприцпен) шаю:

- Баланы кмекшіні алдына отырызып, сол олымен мадайын стайды, о олымен баланы олдарын стайды.

- Баланы мойнына жне кеудесіне алжапыш жабыыз, иекті астына лоток ойыыз.

- Резина баллона (шприцке) дрілік ерітіндіні сорып алыыз, баланы аузын ашып, баллонды (шприцті) ауыз уысына енгізііз.

- Баллонды басып, аымын атты тадайа басып жіберііз

- Баллонны басын бір жаа аратып, кейіннен екінші жаына аратып екейтііз.

7. Баланы бетін кептірііз

8. олданыста болан ралдарды дез ерітіндісі бар ыдыса салыыз

9. Жмыс орнын дез ерітіндісімен деіз

10. олапты шешіп контейнерге тастаыз, олды жуып кептірііз.

17. Стандарт: «Энтеробиоза ырынды алу техникасы»

Масаты: энтеробиоза зерттеу. рал - жабдытар:- затты йнек –2 дана; - 50% глицерин ерітіндісі; - тамызыш; - йнек таяшасы; - жолдама; - стеклограф; - резиналы олап;

- ЖК; - крафт-аазы, резиналы саина

 

Міндетті шарттар:зерттеу алдында баланы жынысын жумау.

 

Іс – шара алгоритмі:

1. Баланы /анасын зерттеу жолымен таныстырып, жасы арым атнасын орнатыыз.

2. олды жуып, кептіріп, олап киііз. 3. Стеклографпен затты йнегін белгі ойыыз. 4. Затты йнегіне глицеринні тамшысын тамызыыз. 5. Баланы сол бйіріне жатызып, жоары аяын тізе буынында бгіп, жоыры арай брыыз.

6. Cол олды саусатарымен бксесін ашып, жазып стап трыыз. 7. Затты йнегіне тамызылан глицерин тамшысына йнек таяшасын малып, тік ішекті тменгі блігіні анальді ыртысынан ырындыны алыыз. 8. Затты йнегіндегі глицерин тамшысында йнек таяшасымен жаынды жасаыз.

9. Бірінші йнекке екінші йнекті салып, резиналы саинамен біріктіріп, крафт-аазына ораыз.

10. Тезірек материалды зертханаа жеткізііз.

11. олапты шешіп, контейнерге тастаыз;

12. олды жуып, кептiрiіз.

18. Стандарт. «Ерте жастаы баланы зрін жинау (арнайы зр жинаыш капа)»

Масаты: Зрдегі паталогиялы згерістерді анытау.

рал - жабдытар:

- Резинкалы олап;

- Слгі;

- Зр жинаыш;

- Бланк жолдама;

- ЖК;

Міндетті шарттары:зрді за уаыт саталуын шектеу, пішінді элементтерді ыдырауы байалады, зрді реакциясы згереді, осыны салдарынан зерттеу нтижесі атты згереді.

Іс – шара алгоритмі:

1. Анасын ем шараны жолымен масатымен таныстыпу жне келісімін алыыз;

2. Керекті рал жабдытарды дайындаыз;

3. Клиникалы зертханаа жолдама толтырыыз;

4. олды гигиеналы трыдан жуыыз;

5. олапты киііз;

6. Тсекке жргекті тсеіз;

7. Баланы жыныс мшесін аынды су астында жуыыз;

8. Жыныс мшелерін слгі арылы кептірііз;

9. Баланы арасына жатызып аяын ашып, шат аралыыны ра екеніне кз жеткізііз;

10. Зр жинаышты ола алып жабыса бетінен ораныш абыын алыз;

11. л баланы жыныс мшесін зр жинаышты аузы арылы егізііз,

12. Жабыса жаын жыныс мшесіні айналасына,шат аралыына жабыстырыыз;

13. Жабыса жолаты зр шыаратын аймаа тыыз жабыстырыыз;

14. Зр жинаышты орнатаннан кейін, баланы зр шыаруын ктііз;

15. Зрді анализге жинаан со, баланы жыныс мшесін жуып, кептірііз;

16. олапты шешііз, контейнерге тастаыз;

17. олды жуып, кептірііз;

18. Алынан материалды бір сааттан кешіктірмей зертханаа жеткізілуін йымдастырыыз.

19. Стандарт: «Ауыз арылы регидратация ткізу алгоритмі»

Масаты:

- эксикозды жою оны айталануыны алдын алу

Крсеткіші:диарея

рал - жабдытар:

- глюкозо-тзды ерітінді (регидрон, глюкосолан);

- 1 литр блме температурасындаы айнаан су;

- лшегіш стакан;

- стакан жне асы;

- ааз, ручка;

Іс – шара алгоритмі:

1. Анасына (туыстарына) шараны масаты мен ткізу ретін тсіндіріз.

2. Керекті ралдарды дайындаыз.

3. олды гигиеналы діспенжуып, деп, ратыз.

4. Біріншілік регидратацияны ткізуге арналан ерітіндіні млшерін есептеу.

5. ра препаратты керекті млшерін анытау жне айнаан суды млшерін еріту.

6. лшегіш стаканмен дайын ерітіндіні есептелген млшерін алу жне дайындалан ыдыса ю. Балаа немесе анасына ішуге беру.

7. Ерітіндіні эксикозды дрежесіне байланысты шай ысыпен 4-6 саат клемінде балаа ішкізу. 1 чай асыпен 1 – 2 минут сайын емшеш жасындаы балаа, ересек балалара 1 – 2 ас асыпен 3 – 5 минут сайын, немесе аз клесде ішу.

8. Анасына бала ішке сйытыты жне зр, нжіс, сыты клемін тіркеуін тсіндірііз. жоалтуды есебін жаластыру.

9. 4 (немесе 6) сааттан кейін баланы жадайын баалау ( тері, шырышты абаттары, ебегі), А жне Б жоспары бойынша емні тактикасын анытаыз.

10. Анасыны тсіндірііз 4 – 6 саат ткеннен кейінде балана сйытыты беруді жаластыру ажет, су мен диарея тотаана дейін.

20.Стандарт: « Ауыз арылы регидратация терпия брышы »(ААР)

Масаты:сусызданымен кресу жне оны алдын - алу

Крсеткіші:диарея

Ауыз арылы регидратация (ААР )брышы –бл медицина мекемесіндегі, балалардаы диареяны емдеу масатында, ауыз арылы регидратация жргізетін арнайы орын.

Іс – шара алгоритмі:

1. ААР брышын медицина ызметкерлеріне науас баланы баылауа, анасына кеес беруге жне одауа ыайлы жерде йымдастырыыз.

2. ААР брышы жасы желдетілетін жне дретхана мен олжуыша жаын орналасуы ажет.

3. ААР брышын жабдытаыз:

- балаа арналан тсек;

- сйытытар дайындауа жне керекті заттара арналан стол;

- анасына арналан орынды;

- медициналы таразыа арналан тумбочка;

- ыайлы кішірек стол немесе тумбочка, анасы ыдыспен ААР арналан сйытытар оятын, ааз жне алам;

- жыбдытара арналан шкаф ( пакеттер, ААР арналан дрілік заттар,бір литрлік банкалар, лшегіш стакандар, кесе, асытар и т. д.);

- раковина жне ол жууа арналан сйы сабын;

- ЖК.

4. Анасыны ААР брышында ткізген уаытын санитарлы аарту жмысына арнаыз:

А) апарат плакатрын ілііз;

- диареяны жне сусыздануды алдын алу, емдеу жайлы;

- ААР брышы жайлы, таза су пайдалану туралы, ана стімен таматандыру жнінде;

- ана стіні артышылытары жайлы;

- ашан баламен медицина мекемесіне айтып келу жнінде;

Б) анаа арналан ескертумен, анасын таныстыру.

 

21. Стандарт: «Жаа туан жне емшектегі балаа тазалау клизмасын ою техникасы»

Масаты: нжісті жне газдарды шыарарылу нтижесіне жету.

Крсеткіштері:іш ату, улану, операциялара дайыдау, газ шыару ттігін ою жне емдеу клизмасын жргізер алдында, рентген, эндоскопиялы зерттеулеріне дайынды, ЖК.

арсы крсеткіштері:«ткір іш жадайына» кудіктену, тік ішекті жарыы жне тсуі, асазан-ішектен ан кету, тік ішек ісігіні ыдырау кезеі.

Міндетті шарттар:айнатылан суытылган су, емшектегі балаларына (24-260 С), лкендеу жастаы балаларына (22-240 С) температурасындаы су олданылады.

рал - жабдытар:

- орау столы;

- резина олабы, алжапыш;

- жаялытар;

- слгі;

- айнатылан суытылган суга толы ыдыс;

- залалсыздандырылан (№ 1-6) жмса штарымен резина баллондары;

- зарарсыздандырылан сімдік майы;

- лоток;

- олданыста болан заттара арналан контейнер;

- медициналы жаттар;

- горшок.

- ластанан жаялытара арналан ап.

Іс – шара алгоритмі:

1.Анасын/баланы емшараны масатыментаныстырыыз;

2. Керек рал жабдытарын дайындаыз;

3. Орау столыны стіне жаялыты тсеіз;

4. Столды шетіне, емшараны соында баланы рату шін слгіні дайындап

ойыыз;

5. олды жуып, кептіріп, алжапышты, олапты киііз;

6. Резина баллонын о ола алып, ішіндегі ауасын шыарыыз;

7. Баллона керек клеміндегі суды жинап, толтырыыз;

Ескерту:керек суды клемі:

а) жаа туан балаа 25-30 мл;

б) 6 айа дейінгі балаа 50 мл;

в) ересек балаа р жасына 100 мл есебімен есептеп алады.

8. Баллонны шын залалсыздандырылан сімдік майымен деіз;

9. Баланы сол бйрені жатызып, аяын тізе, ршы буындарында бгіп, ішіне

арай бгііз;

Ескерту:6 айа дейінгі баланы арасына жатызып, аяын жоары арай ктеруге

болады.

10. Сол олды 1 жне 2 саусатарымен баланы анусын ашып, осы кйде

стаыз.

11. Резина баллонын о олды 2 жне 3сауса аралыына ойып, о олды

лкен басбарматарымен тмен жаынан басыыз.

12. Резина баллонын басылан кйінде, абайлап шын анальды тесігіне егізіп, тік ішікке арай озалтыыз, алдыменен кідікке арай, соынан сфинктерден ткізіп, йымшаа паралельді баытта.

Баллонны шыны егізілу тередігі:

1 жаса дейін 1-3 см;

3 жаса дейін 3-4 см;

5 жаса дейін 4-5 см.

13. Баллонны тменгі жаынан аырын басып отырып суды жіберіп, басулы

кйінде шын тік ішектен алып шыарыыз (балонды олданыста болан заттара

арналан лотока салыыз).

14. 3-5 минут баланы анусын сол олмен ысып стаыз.

15. Баланы арасына жатызып, жаялыпен жабыыз, ересек баланы

горшока отырызыыз (нжісті шыуына дейін).

16. Ішекті толы босауын амту шін, ішіне саат тілі баытымен массаж

жасаыз

17. Баланы нжісімен быланан жаялыын алып тастап, йрыын жуып,

слгімен жайлап кептіре сртііз.

18. олданыста болан слгіні, ластанан жаялытарды арнайы апа салыыз.

19. Баланы ораыз (киіндірііз).

20. Алжапышты шешіп дез. ерітіндіге салыыз, олапты шешіп контейнерге тастаыз.

21. олды жуып, кептірііз.

22. Стандарт: «Ерте жастаы балалара жел шыаратын ттікше ою»

Масаты:ішекке жиналан газды шыару

Крсеткіші:іш кебу

арсы крсеткіштер:ішектен ан кету, тік ішекті абынуы, тік ішектегі жара

рал - жабдытар:сімдік майы,резеке олап,алжапыш, клеенка,жргек,стерильді жел шыаратын ттікше (№1-6),суы бар ыдыс, стерильді мата, стерильді дкелер, дез ерітіндісі бар ыдыс, горшок, шпатель, ЖК.

Іс – шара алгоритмі:

1. Анасына(туыстарына)шараны масаты мен ткізу ретін тсіндірііз.

2. Керекті ралдарды дайындаыз.

3. олды гигиеналы діспен жуып ратыыз,резеке олап жне алжапыш киііз.

4. Жргектеу стеліне клеенка, оны стіне жргекті тсеіз.

5. Жел шыаратын ттікшені енгізу тередігін белгілеіз:

- 1 жаса дейін 5-8см

- 1-3жас 8-10см

- 3-7жас 10-15см

- 7 жастан жоары 20см

6. Жел шыарышты ттікшкні бітеу жаын сімдік майымен майлаыз.

7. Алты айа дейінгі баланы арасына, алтын айдан кейінгі баланы сол жа ырына,тізесін бгіп жне аятарын ішіне жинап жатызыыз. Сол олмен баланы жамбасын ашу жне сол алыпты бекітіп стаыз.

8. Жел шыарыш ттікшені бітеу жаын ысып стаыз. Аырындап,кш салмай ануса енгізу жне жайлап жылжытыыз: 1-2см кіндікке арай,одан рі омырта жотасыны бойымен.

9. Жел шыарыш ттікшені екінші жаын суы бар ыдыса салыыз.

10. Суы бар ыдыста ауа кпіршіктеріні блінуі тоталаннан кейін салфетканы кмегімен ттікшені алып тастаыз.

11. Жел шыаратын ттікшені 30-60минута алдырыыз.

12. Жел шыаратын ттікшені орау арылы салфеткамен сртіп, шыарыыз, дез ертіндіге салыыз.

13. Клеенка жне жргекті алып дез.ертіндіге салыыз.

14. Дкемен ратып срту, абии ыртыстарын майлаыз.

15. Алжапышты шешііз, дез.ертіндіге салыыз.

16. оапты шешіп, контейнерге салыыз.

17. олды жуыыз, кептірііз.

23. Стандарт: «БЦЖ-вакцинасын егу алгоритмі»

Масаты: туберкулезді алдын алу

Крсеткіші:жаа туан нрестелер, 6-7 жасындаы Манту сынамасы теріс балалар.

арама арсы крсеткіштері:дене салмаы 2000г тмен шала туан балалар.

рал - жабдытар:Мата шариктері,салфеткалар,пинцет бар стерильді стел,резеке олап,БЦЖ вакцинасы жне ертіндісі(физиологиялык ертіндісі) 2.0мл, мензурка, ара ааздан жасалан орайтын конус,2 шприц(туберкулин шприці жне 2мл),ЖК,70% спирт, дез ерітіндісі бар ыдыс,ветошь.

Іс – шара алгоритмі:

1. Анасына(туыстарына)шараны масаты мен ткізу ретін тсіндірііз.

2. Керекті ралдарды дайындаыз.

3. олды гигеналы діспен деу,ратыыз.Резеке олап киііз.

4. ораптан вакцина,ертіндісі бар ампулаларды алып,мойын 70% спиртке малынан мата шаригімен сртііз.

5. Стерильді салфеткамен жауып сындырыыз.

6. олданылан мата шариктерін,салфетканы ЖК-а тастаыз.

7. Ампуланы мензуркаа ойыыз.

8. 2мл шприцті орабын ашыыз.Шприцке алпаымен инені кигізу жне канюляа бекітііз.Инені алпаын шешіп ертіндісі бар ампуладан шприцке 2мл сорып алыыз.

9. Ертіндіні вакцинасы бар ампулаа енгізііз(жайлап,кабырасыны бойымен).Вакцинаны шприцпен сорып-жіберу аркылы араластырыыз.

10. Шприцті ЖК-а тастаыз

11. БЦЖ вакцинасыны дайын ертіндісін 5-6мин бойы мензуркаа бетіне стерильді салфетка жне конус жауып алдыру,одан кейін вакцинаны жары кзінде тексерііз.

12. Туберкулин шприціні орабын ашыыз.Шприцке алпаымен инені кигізу жне конюлаа инені бекіту,алпаын шешііз.Ертілген БЦЖ вакцинасы бар ампуладан 0,2мл вакцинаны сорып алыыз.

13. алан вакцинаны бар ампуланы мензуркаа ойып,стерильді дкемен жне конуспен жабыыз.

14. Шприцпен ауаны стерильді матаа 0,1мл дейін шыарыыз (матаны ЖК-а тастаыз). Шприцті стерильді стелдегі салфетканы астына ойыыз.

15. Баланы сол жа иыыны жоары 1/3 блігі 70%спиртке малынан стерильді мата шаригімен деіз.Спирт кепкенше тосыыз.

16. Сол олды 1жне 2 саусатарымен теріні керуі,инені кесіндісін жоары аратып,шприцті брышын 10-15 градуста стап,жйлап тері ішіне вакцинаны енгізііз (белгісі лимон абышасы).

17. Инені алыыз.Инъекция орны спиртпен деуге болмайды. Туберкулин шприцін ЖК-а тастаыз.олапты шешііз, контейнерге салыыз.

18. олды жуыыз, кептірііз.

19. Баланы даму тарихына, егу журналына, 063у формасына тіркеіз.

20. Егуден кейін 3 кн баылауа алыыз. Дрігерге егуден кейін асыну болан жадайда хабарлаыз.

24. Стандарт. «Манту сынамасыны техникасы»

Масаты:натамалау.

рал-жабдытар:

- Залалсыдандырылан стол, мата днгелектері, салфеткалар, пинцет;

- олап;

- Стандартталан туберкулин;

- Мензурка, ампуланы салуа арналан;

- Туберкулин шприцы;

- ЖК;

- дез. ерітінді;

- 70 % этил спирті;

 

Іс – шара алгоритмі:

1. Анасына(туыстарына)шараны масаты мен ткізу ретін тсіндірііз.

2. Керекті ралдарды дайындаыз.

3. олды гигиеналы трыдан деіз, олап киііз;

4.ораптан туберкулин ампуласын алыыз;

5.Ампуланы мойнын 70% спиртке малынан мата дглегімен сртііз;

6.Кескішпен кесіп, сындырып, олданан мама днгелегін утилизатора тастаыз;

7.Ампуланы мензуркаа салыыз;

8.Туберкулин шприцыны орабын ашыыз;

9.Туберкулины бар ампуланы алып, шприцке 0,2мл препаратты алыыз;

10.Ампуланы алан туберкулинімен мензукаа салып залалсыздандырылан дкемен жабыыз;

11.Шприцті ауасын 0,1мл шыарыыз;

12.Шприцті залалсыздандырылан стола салыыз;

13.70% спиртке малынан мата дгелегімен білекті ортаы алаан бетін деіз;

14.Сол олды 1-2саусатарымен салатын орынны терісін тартыыз;

15.Инені жоары аратып кз балауымен, лимон абыша пайда боланша 10- 150 тері ішіне енгізііз;

16.Инені суырып алыз;

17.Ине орнын спиртпен демеіз;

18.Туберкулин шприцін ЖК-а тастаыз;

19.олапты ЖК-а тастаыз.

 

 

25. Стандарт: «Анафилактикалы шок кезінде балалара кмек крсету»

1. Егізіліп жатан препаратты тотатыыз,егер препарат кк тамыра енгізілсе инені шыармай келесі ем шаралар сол ине арылы жзеге асырылады.

2. Аллергенні организмге тсу уаытын, науасты шаымдарын жне клиникалы белгілерін белгілеіз.

3. Дрігерді шаырыыз.

4. Пациентті ая жаын ктеріп, басын бір жаына брып жатызыыз.

5. Науасты жадайын баалаыз. Пульсін, А, температурасын лшеіз, тері жне шырышты абатын араыз. А жасыны крсеткішінен 20% тмендесе анафилактикалы реакция пайда болуына кмндануа болады.

6. Таза ауамен амтамасыз етііз немесе оттегін берііз.

7. Егер иньекция олына салынса, жгутты жоарыра байлаыз

8. Иньекция орнына мзды мйы ойыыз.

9. Аллергиялы препарат мрын немесе кз арылы енгізілсе, сумен шайып, 1-2 тамшы 0.1% адреналин ерітіндісін енгізііз.

10. Препарат тері астына енгізілсе сол жерді маайына 0,1% адреналин ерітіндісін айналдыра шаншып салыыз (1мл 0.1% адреналин ерітіндісін 10мл физиологиялы ерітіндісіне).

11. Дрігер келгенше 400мл физиологиялы ерітіндіге 2мл, 5мл 5-6 дана шприц, адреналин, глюкокартикостероидтар дайындаыз.

12. Дрігерді нсауымен баланы 1жасына 1мл 0.1% ерітіндісін физиологиялы ерітіндіге ерітіп тамшылатып енгізііз. Гипотония саталса 20мин кейін айталаыз.

13. Айналымдаы ан клемін физиологиялы ерітіндісімен толтырып отырыыз. Саатына 20-40мг/кг. А нормаа келгенде инфузия енгізу жылдамдыын тмендетііз.

14. Глюкокортикоидтар: преднизалон 5-10мг/кг немесе гидрокартизон 10-15мг/кг.

15. Реанимация блімшесіне дрігер реаниматологпен бірге, немі инфузия жргізіп жне мірге маызды крсеткіштерін баалай отырып жеткізііз.

 

26. Стандарт: «Гипертермия кезіндегі балалара жедел кмек крсету» Масаты: дене ызуын тсіру. Іс – шара алгоритмі:

1.Баланы тсекке жатызыыз..

2. Кеудесін ысып тран, киімін шешіп босатыыз. 3.Таза ауамен амтымасыз етііз. 4.Дене ызуын лшеіз:

а) егер дене ызуы 37,0 – 37,5С болса, кп млшерде сйыты ішкізііз;

б) егер дене ызуы 37,5 – 38,0 С болса:

- баланы шешіндіріп, физикалы суыту жргізііз: 1:1 атнаста спирті сумен араластырып, баланы денесін сртіп, жауып ойыыз;

- мадайына суы компресс ойыыз;

в) егер дене ызуы 38,0 – 38,5 С немесе одан жоары болса, - дене ызуын тсіретін препараттар берііз – панадол, парацетамол, ибупрофен т.б.

5. Оксигенотерапия жргізііз..

6. Кмек крсетіліп басталаннан алашы 20 – 30 минут ішінде баланы зр шыаруын амтамасыз етііз.

7. р 20 – 30 минут ішінде дене ызуын лшеп трыыз.

8. айталау термометрияны крсеткішіне байланысты, крсетілген кмекті баалаыз.

27. Стандарт: « Тырысу кезінде балалара жедел кмек крсету»

1. Баланы жмса тегіс жерге жатызып, жараат алатын заттарды алып тастаыз.

2. Кеудесін ысатын киімді босатыыз.

3. Таза ауамен амтамасыз етііз, ммкіндік болса ылалданан оттегін берііз.

4. Азу тістер тіс аралыына бинтке оралан пательді салыыз.

5. Дрігерді нсауымен кк тамыра немесе блшыетке келесі препараттарды егізііз:

– реланиум( сибазон, брюзепам) -0,1 мл/кг;

– дроперидол 0,1 -0,2 мл/кг р бір жасына ;

– 25 % магнезия сульфат ерітіндісі 0,1-0,2 мл/кг ;

– ГОМК 50-100 мг/кг.

6. Тырысуды себебін анытап, емдеу.

28. Стандарт: « Стеноздаушы ларингит кезіндегі балалара жедел кмек крсету»

1. Тынышты жадай орнатыыз.

2. Баланы бас жаын ктерікі етіп, жатызыыз.

3. Кеудесін ысатын киімінен босатыыз.

4. Таза ауамен амтамасыз етііз.

5. Алдамшы терапиясын жргізіз (кеудесіне немесе балтырына ыша аазын ойыыз, ая ваннасын ткізіз, аяына жылытыш ойыыз).

6. Булы ингаляция жргізіз: 2% натрия бикарбонат ерітіндісімен( туймеда тмбасымен, шалфей, мать и мачеха, эвкалипт тмбаларымен).

7. Жылы сілтілі сйыты беріз ( ст, минералды су «Боржоми».Аз млшерде, жиі ішу керек).

8. Ингаляция жргізііз - адреналин ерітіндісімен( эпинефрин ерітіндісімен стенозды 2-3 дрежесінде).

9. Оксигенотерапия жргізііз.

10. Азрозоль трінде ингаляция жргізііз: сальбутамол немесе биротек ( 2 рет).

11. Блшы етке немесе кк тамыра преднизолон, эуфиллин, супрастин егізііз.

12. сер болмаан жадайда гипоксия ршісе стенозды 3- 4 дрежесінде кмейді интубациясын жргізііз.

13. Жедел ауруханаа жеткізііз.

29. Стандарт: «р жастаы балалара жрек-кпе реанимациясын жргізу»

 

Жрек кпе реанимациясы АВС сатысы Софара ережесі бойынша жргізіледі.

А сатысы– тыныс алу жолдарыны ткізгіштігін орнына келтіру

В сатысы – кпеге жасанды дем беру

С сатысы – жрекке тікелей емес массаж

А сатысы:

1. Баланы арасымен тегіс, атты жерге жатызыыз. Кмекке шаырыыз.

2. Иы астына валик салыыз, басын арта шалайтып, иегін тмен тарту.

3. Ауыз уысын шырыш, сы массасынан тазарту: электроотсоспен, резенке балонмен немесе дкемен.

В сатысы:

4. Баланы аузына жне мрнына дке салыыз.

5. Тере дем алып з аузыызды тыыздап орналастырыыз: баланы аузыны жне мрыныны стіне (бір жаса дейінгі балалара);баланы аузыны немесе мрныны стіне (ересек жастаы балалара)

6. Жеткілікті млшердегі ауа клемі баланы кеудесі аырын ктерілгенге дейін.

7. айталап дем беруді здігінен дем алана дейін жаластырады.

С сатысы:

8. Баланы атты, тегіс жерге жатызыыз.

9. олды тс сйегіне орналастыру орны:

а) жаа туан балаа – лкен

басбарматы алаан бетін тске,

баса саусатарын арасына ою;

б) 1-12 айлы балаа - 2 жне 3 сауса

штарын тске ояды;

в) 6-7 жастаы балаа – бір алаанны

проксимальды блігін тске ояды;

г) 7 жастан жоары балаа – екі алааны

проксимальды бліктерін, айастырып, кбелек трізді тс сйегіне ояды.

10. Тс сйегіне тмен басу арылы 0.5 сек стап трыыз.

11. Жрекке тікелей емес массажды нтижесін бір минут ішінде бааланады (нтижесі о болса, жрек соысы алыпа келеді, арашытары кеійеді, цианоз жойылады)