Инновациялы ызметтерді аржыландыру

Таырып. Инновацияны леуметтік жне экономикалы баасы

Баылау сратары:

1. Инновациялы ызметтерді аржыландыру.

2. Инновациялы туекелдер жне оларды басару.

3. Интелектуалды меншік инновацияны негізі ретінде.

 

Аудиториялы жмыс

Инновациялы ызметтерді аржыландыру

Инновациялы ызметті сері кп аспектілі болып келеді. Кптеген авторлар засыз рекеттер жасайды. Мысалы сол серді растырушыларын — ылыми — техникалы, экономикалы, леуметтік жне т.б. бір-біріне осады немесе араларына атынастар орнатызады.

сер (фактор млшері) — жоспарланан немесе алынан нтиже. Оны млшері келесі маыналарда беріледі:

a) азы-тлікте (сапаны жасаруы жне тауар трлеріні лайуы);

b) технологиялыта (ебек німділігіні суі жне шарттарыны жасаруы);

c) функционалдыта (басару ндылыыны суі);

d) леуметтікте (мір сапасыны жасаруы).

Инновацияны тиімділігі наты сатау абілеттілікпен аныталады (уаыт, орлар, ашалар жне т.б.).

Экономикалы нтиже — ебекті, затты, табии орларды сатауына жне нды баа алатын ндіріс ралдарын ндіруін, ттыну заттарын жне ызметтеріні лайуына келеді.

Техникалы сер- экономика саласында ндірісте жне анауда инновацияны игеру нтижесі. Ол наты экономикалы сермен бааланады. ылыми ндылы те крделі бааланады, себебі кптеген сапалы серлері бар. зара байланысын айындау шін, оларды рбірін талдау керек. ылыми ебекті арынды дамуы- НТР талабына сай зерттеулер мен деулерді баыттары аншалыты дер кезінде айындалуымен байланысты. ылыми ебек барысындаы ылыми німнен алынан серлер, хабарларды суіне келеді. Бл сер, тек ылыми болуы ммкін. Егер тек ылыми хабарды жетілдіру орны болса.

леуметтік нтиже — адам мен оамны ажеттіліктерін анааттандыратын жне нды баа алмайтын (денсаулыты жасаруы, эстетикалы сауалдарды анааттандыруы жне т.б.) нтиже. Кптеген леуметтік серлерді тура немесе жанама лшеуге болмайды. Мнда тек сапалы крсеткіштермен шектелуге тура келеді. леуметтік жетістіктерді маызы арта тскенмен, оны интеграл санды баалауын жасау иындыа тседі. Инновация игеруіні леуметтік зардаптарыны баалауы, инновациялы ызметіні методологиялы аспектісіндегі проблемаларды ішіндегі е крделісіне жатады.

Нары шартында инновациялы ызмет экономикалы масаты бар жне пайда келуге лайыталан. Жаалыты экономика баасыны негізгі нтижесі экономикалы сер болып табылады.

2.Инновациялы туекелдер жне оларды басару.

Экономикалы серді негізін райтын методологиялы, дістемелік жне санды мінездемелер К.Пузина, Л.Вегера, В.Лившица, Э.Крылова и И.Журавкова жне баса алымдарды ебектерінде делген. Инновация ызметіні экономика ндылыы инвестициялау серін кешенді баалау проблемасымен байланысты деген алымдарды бірдей пікірлері бар. Себебі, инновациялы жобаларды инвестицияланатын объекті ретінде арастырады.

ндылы теориясыны критериалы трі бар. Оны негізіне инвестицияларды ш бірдей рационалды белгілері кіреді: экономикалы, экологиялы, леуметтік.

Экономикалы сер — инновацияларды олдануыны потенциалды пайдасын крсетеді жне нды крсеткіштермен бааланады. Бастапыда айтылып кеткен экологиялы жне леуметтік серлер рдайым нды крсеткіштермен лшене алмайды жне санды анытамасына иындытар туызады. Сонымен, экономикалы сер дегеніміз- пайда немесе зиянны экономикалы баалауларыны орытынды крсеткіші.

Инновациялы ызметпен айналысан ксіпкерлік рылымдар, потенциалды экономикалы сер алуын ктеді.

Олара:

— тура экономикалы сер (орларды олдануын жасарту, ебек німділікті жоарылауы, лицензиялы ызметті табысы, таза табысты суі жне т.б.);

— техникалы сер (нім сапасыны жасаруы, ішкі жне сырты нарыта бсеке абілеттілігі амтамасыз етуі, ндірісті автоматтандыру коэффициентін жоарлауы, жаа апаратты технологияларды салыстырмалы салмаыны артуы, жаа прогресшіл технологиялы процестерді артуы);

— леуметтік сер, бйымдарды, ебек шарттарыны, трмысты, демалысты эргономикалы параметрлеріні жасаруы, сонымен атар сапаны жасаруы мен халыа арналан тауарлар мен ызметтерді жетілдіру баытын табу; (ызметкерлерді табысыны суі, ызметкерлерді ажеттілік физиологиялы, психосоциалды анааттандыру дрежесіні жоарылауы, ызметкерлерді ауіпсіздігі, жмысшы орындарды артуы);

— экологиялы сер (оршаан ортаа зиянды серді тмендеуі, ндіріс оыстарды тмендеу, шыарылатын тауарларды экологиялы жаыны жасаруы).

орытынды: инновациялы ызметті ндылыыны барлы белгілері ттас, рі бір — біріне туелді жне келесі элементтерді сынады:

— Т- ді леуметтік баыты жоары нормативті талаптара сай келетін, жаа технологиялы жйелерді ке тараландарды арасында жоары дрежеге жетуі;

— халыты мірі сапалы жаа дегейге німділікті суіні, алалы жне ауылды халыты трмысын толы жетілдіруіні арасында ктерілуі;

— ор жинатауды сапалы жаа дегейі, ебек німділікті суі, ор айтарылуыны, материал сыйымдылыыны тмендеуі, энергия сыйымдылыты, нім капитал сиымдылыыны жне оны бсеке абілеттілігін арттыру;

— елді техникалы жаынан артта алушылыын жеу;

— леуметтік кепілдіктерді орындалуы, экономикалы даму дрежесіні жоарлауы;

— жаалытарды енгізу барысында денсаулыты орау шін, адама ауыр тиген жкті жою, демалыс сфераларын ру, себебі, бгінгі кнде адам факторы кез-келгенін нтижелілікте, соны ішінде, инновациялы ызметінде де басты рл алады.