Гликокортикоидтар және минералдық ортикоидтар
Гликокортикоидтарға, мысалы, кортикостерон туындысы кортизол тобы мен кортизен жатады. Олар қабынуға қарсы әрекет жасайды. Организмде белоктардың, көмірсулардың алмасуына әсер етеді. Минералды кортикоидтарға мысалы: альдостерон жатады. Бүйректе ол натрий иондарының сіңірілуіне мүмкіндік туғызады, сондықтан Na ионының несептен бөлініп шығуын төмендетіп, ал к ионының бөлініп шығуын күшейтеді. Жалпы алғанда альдестерон ұлпада Na мен К дің бір қалыпты байланысын сақтауға мүмкіндік жасайды.
Жыныс гормондары (эстрогендер) стероидтық гормондарға жатады. Жыныс гормондары жыныс бездерінен, мысалы: әйелдердің ағзасында жыныс гормондары аналық бездерден пайда болады. Жасушаның гранулезысында пісіп жетілетін аналық жасушаны қаптаған қабықшада және жасушаның ішкі жағынан да эстрадиол түзіледі. Ол ең активті немесе күшті эстроген болып есептеледі. Эстрогендер жатырдың, қынап пішінінің үлкеюіне мүмкіндік туғызады. Әйелдердің екінші жыныстық белгілерінің, яғни емшек бездерінің, әйел сымбатының дамуын қамтамасыз етеді.
Эстрадиол
Тестостерон ер адамның жыныс гормоны болып есептеледі. Ал андрогендер осы тестостеронның метаболизм кезіндегі өнімдері.
Тестостерон бойдың өсуіне, сыртқы жыныс мүшелерінің қаңқаның, бұлшықет жүйесінің қалыптасуына, қуық түбі безінің шәует көпіршіктерінің жетілуіне, ақуыздың алмасу процесінің артыруына және т.б. әсерін тигізеді.
Тестостерон
Тесттер
1. Пептидтер мен белоктар қандай қосылыстарға дейін гидролизденеді
А) моносахаридтер
B) мононуклеотидтер
C) глицерин
D) a-амин қышқылдары
E) майлы қышқылдар
2. Пептидтерді a-амин қышқылдарына дейін ыдырататын ферменттер
A) липаза
B) пептидаза
C) амилаза
D) каталаза
E) гидролаза
3. NH2CH(CH3)CONHCH2COOH дипептиді атаңыз
A) ала-гли
B) гли-ала
C) ала-ала
D) гли-гли
E) сер-гли
4. NH2CH2CONHCH(CH2OH)CONHCH(CH2SH)COOH трипептиді атаңыз
A) гли-сер-цис
B) цис-сер-гли
C) сер-цис-гли
D) цис-гли-сер
E) сер-гли-цис
5. NH2CH[(CH2)4NH2]CONHCH2CONHCH(CH2COOH)COOH трипептиді атаңыз
A) лиз-гли-асп
B) лиз-гли-асн
C) асп-гли-лиз
D) асн-гли-лиз
E) сер-гли-арг
6. NH2CH(CH2SH)CONHCH[(CH2)2COOH]COOH дипептиді атаңыз
A) цис-глу
B) цис-глн
C) глу-цис
D) глн-цис
E) сер-гли-арг
7. NH2CH2CONHCH2CONHCH(CH2OH) – CONHCH(CH2SH)COOH қандай атаңыз
A) дипептид
B) трипептид
C) тетрапептид
D) пентапептид
E) гексапептид
8. Биогенді аминдер a-амин қышқылдарынан қандай реакцияның көмігімен түзіледі
A) қайтадан аминделу
B) дезаминделу
C) декарбоксилдену
D) трансаминделу
E) гидрлену
9. a-амин қышқылдары декарбоксилденгенде, түзілетін қосылыс
A) күрделі эфир
B) биогенді аминдер
C) оксиқышқылдар
D) қанықпаған қышқылдар
E) тұз
10. Гистидин декарбоксилденгенде түзілетін қосылысты көрсетіңіз
A) адреналин
B) норадреналин
C) гистамин
D) тирозин
E) аргинин
11. Қандай амин қышқылдары декарбоксилденгенде, кадаверин және путресцин түзіледі
A) аланин, валин
B) глицин, треонин
C) аспарин, глютамин
D) орнитин, лизин
E) триптофан, тирозин
12. Амин қышқылдарына сапалық реакция қандай қосылыспен жүргізіледі
A) HNO3
B) H2SO4
C) H3PO4
D) HCl
E) HNO2
13. Амин қышқылдары қышқылдық ортада қалай зарядталады
A) >0
B) <0
C) =0
D) зарядталмайды
E) өзгермейді
14. Амин қышқылдары сілтілік ортада қалай зарядталады
A) >0
B) <0
C) =0
D) зарядталмайды
E) өзгермейді
15. Амин қышқылдарының заряды қандай ортада 0-ге тең болады
A) қышқылдық
B) сілтілік
C) бейтарап
D) ИЭН-де
E) әлсіз қышқыл
16. Пентозаларға жататын моносахарид
A) фруктоза
B) галактоза
C) глюкоза
D) рибоза
E) манноза
17. Гексозаларға жататын моносахарид
A) рибоза
B) дезоксирибоза
C) ксилоза
D) фруктоза
E) ксилулоза
18. Моносахаридті көрсетіңіз
A) мальтоза
B) сахароза
C) целлобиоза
D) целлюлоза
E) рибоза
19. Қанадай моносахарид кетозаларға жатады
A) мальтоза
B) лактоза
C) целлобиоза
D) сахароза
E) фруктоза
20. Галактозаның неше стереоизомері болады
A) 4
B) 6
C) 8
D) 16
E) 32
21. Нейрамин қышқылының құрамында неше көміртегі атомдары бар
A) 6
B) 7
C) 8
D) 9
E) 5
22. Моносахаридтердің жалпы формуласы
A) CmH2nOn
B) CnH2n+2
C) CnH2n-2
D) CnH2n
E) (CmH2nOn)n
23. CmH2nOn формуласы қандай қосылысқа сәйкес келеді
A) моносахаридтер
B) корбон қышқылдары
C) альдегидтер
D) кетондар
E) спирттерге
24. Фруктозаның құрамында неше гидроксил топтары бар
A) 4
B) 3
C) 5
D) 6
E) 8
25. Глюкозаның құрамында неше гидроксил топтары бар
A) 4
B) 3
C) 5
D) 6
E) 1
26. Қандай полимер биополимерлерге жатады
A. Белоктар
B. полиэтилен
C. полипропилен
D. синтетикалық каучук
E. лавсан
27. Қандай полимер биополимерлерге жатады
A. полисахаридтер
B. полиэтилен
C. полипропилен
D. синтетикалық каучук
E. лавсан
28. Қандай полимер биополимерлерге жатады
A. РНҚ
B. Полиэтилен
C. Полипропилен
D. синтетикалық каучук
E. лавсан
29. Қандай полимер биополимерлерге жатады
A. крахмал
B. полиэтилен
C. полипропилен
D. синтетикалық каучук
E. лавсан
30. ЖМҚ-тың заряды нольге тең болатын күйі қалай аталады
A. ИЭК
B. ИЭН
C. Оң зарядтың нүктесі
D. Теріс зарядтың нүктесі
E. Зарядталмайды
31. рН 2,1, ал ИЭН =4,7 болса, ЖМҚ молекуласы қалай зарядталады
A. Оң
B. Теріс
C. Зарядталмайды
D. Анықталмайды
E. заряды нольге тең
32. рН 6,8, ал ИЭН =8,8 болса, ЖМҚ молекуласы қалай зарядталады
A. оң
B. теріс
C. зарядталмайды
D. анықталмайды
E. заряды нольге тең
33. рН 7,6, ал ИЭН =9,4 болса, ЖМҚ молекуласы қалай зарядталады
A. оң
B. теріс
C. зарядталмайды
D. анықталмайды
E. заряды нольге тең
34. рН 6,8 болса, ЖМҚ молекуласы қалай зарядталады
A. оң
B. теріс
C. зарядталмайды
D. анықталмайды
E. заряды нольге тең
35. рН 13,6 болса, ЖМҚ молекуласы қалай зарядталады
A. оң
B. теріс
C. зарядталмайды
D. анықталмайды
E. заряды нольге тең
36. ЖМҚ ертіндісінің қатты күйге айналуы қалай аталады
A. тұздану
B. коацервация
C. қоймалжыңдану
D. тиксотропия
E. окклюзия
37. Қоймалжың заттың механикалық күштердің әсерінен қайтымды зақымдануы қалай аталады
A. тұздану
B. коацервация
C. қоймалжыңдану
D. тиксотропия
E. окклюзия
38. ЖМҚ еріткішпен әрекеттескенде, жалпы көлемнің кішіреюі қалай аталады
A. еру
B. контракция
C. ісіну
D. тиксотропия
E. окклюзия
39. Ісіну барысында …
A. ЖМҚ көлемі үлкееді
B. ЖМҚ көлемі кішірееді
C. Өзгермейді
D. өзгеруі мүмкін емес
E. жүйенің көлемі үлкееді
40. Егер ісіну барысында ЖМҚ бөлшектері ерімейтін болса, ісіну қалай аталады
A. шекті
B. шексіз
C. құрылымдық
D. коацерватты
E. төмендеп жоғарлайды
41. Егер ісіну барысында ЖМҚ бөлшектері еритін болса, ісіну қалай аталады
A. шекті
B. шексіз
C. құрылымдық
D. коацерватты
E. төмендеп жоғарлайды
42. Шексіз ісінуде ісіну дәрежесі қалай өзгереді
A. шекті шамаға ұмтылады
B. жоғарылап,төмендейді
C. шексіз жоғарылайды
D. шексіз төмендейді
E. төмендеп жоғарлайды
43. Протеиногенді емес аминоқышқылдар:
A. 2
B. 4
C. 6
D. 8
E. 10
44. Қандай аминоқышқыл протеиногенге жатпайды:
A. Аланин
B. Цистеин
C. Цитрулин
D. Метионин
E. Изолейцин
45. Амфотерлі альфа-аминоқышқылдардың болуын қандай функциональдық топтармен сипаттайды:
A. OH жәнеNH2
B. OH және COOH
C. NH2 және COOH
D. NH2 және SO3H
E. NH2 және –C-
46. Альфа -аминоқышқылдың қышқылдық қасиеті ...тобына байланысты.
A. –OH
B. –NH2
C. –C-
D. – О –
E. –COOH
47. Альфа-аминоқышқылдың негіздік қасиеті ... тобына байланысты.
A. –OH
B. –NH2
C. –C-
D. – О –
E. –COOH
48. Альфа -аминоқышқыл спирттермен әрекеттесіп...түзеді.
A. Альдегидтер
B. Кетондар
C. Спирттер
D. Күрделі эфирлер
E. Тұздар
49. Екі альфа -аминоқышқылын қыздырғанда...түзіледі.
A. Кетоқышқылдар
B. Дикетопиперазин
C. Лактон
D. Қанықпаған қышқыл
E. Тұздар
50. Бетта -аминоқышқылды қыздырғанда ...түзіледі.
A. Лактон
B. Лактид
C. Қанықпаған қышқыл
D. Күрделі эфир
E. Лактам
Жауаптары
1-D; 2-B; 3-A; 4-A; 5-A; 6-A; 7-C; 8-C; 9-B; 10-D; 11-D; 12-E; 13-A; 14-B;
15-D; 16-D; 17-D; 18-E; 19-E; 20-D; 21-D; 22-A; 23-A; 24-C; 25-D; 26-А; 27-А; 28-A; 29-A; 30-A; 31-A; 32-А; 33-А; 34-D; 35-D; 36-C; 37-D; 38-B; 39-A; 40-A; 41-B; 42-B; 43-B; 44-C; 45-C; 46-E; 47-B; 48-D; 49-B; 50-C.