Жалпы тіл білімі Доц. Б.А.алиев
$$$ 1
Жалпы тіл білімі курсыны айындайтын мселелері:
A) Тілді мні мен ызметін, оны ойлаумен атынасын, байланысын, тілді даму задарын, зерттеу дістерін белгілеу.
B) Тілді дрыс баытта дамуын зерделеу.
C) лемдік тіл біліміндегі жетістіктерді ескере отырып, байланысын арастыру.
D) ылыми трыдан зерттеуді нтижелерін жинатау.
E) Тілді даму жне згеру задылытарын, оамды былыстарды арастыру.
$$$ 2
Тіл біліміні негізгі міндеттері:
A) Тілді мір сруін айындау.
B) Тілдік былыстарды зерттегенде, оларды синхронды жне диахронды жатарына бірдей назар аудару.
C) Жалпы тілдерді салыстыру.
D) Туыс емес тілдерді зара саластыру.
E) оам мен тіл дамуын сипаттау.
$$$ 3
Парадигмалы байланыс дегеніміз:
A) Сатылап байланысу.
B) Байланысуды бес формасы, трт тсілі.
C) ылыми байланыс.
D) здіксіз деріс.
E) Тілдік элементтерді бір топа жатызылуы.
$$$ 4
Тіл дегеніміз:
A) Тіл – адамзатты бір-бірімен пікірлесуін, тсінісуін, сйлесуін амтамасыз ете келіп, тілдік арым-атынасты іс жзіне асыру.
B) Тіл – йренетін тілді дыбыстарын айту кезінде оны сол тілге бейімдеп, жаындатып айту.
C) Тіл – сздерді басты маынасы болып ралуы.
D) Тіл – айтылуа тиісті хабарды сырта шыуы.
E) Тіл – ріпті, сзді графикалы табасы арылы іске асады.
$$$ 5
рылымды лингвистиканы негізін алаушы:
A) А.Мейе.
B) Ф.де Соссюр.
C) Б. де Куртенэ.
D) Ж.Вандриес.
E) Ф.Бопп.
$$$ 6
рылымды мектептер тілді ... мселелеріне мн берді:
A) Табалар жйесі.
B) Фонемалар жйесі.
C) Синхрония, диахрония.
D) Графика-жазу.
E) Семаникасы.
$$$ 7
Ф.де Соссюрді пікірінше, ...
A) Диахронды лингвистика синхронды лингвистикадан маыздыра.
B) Салыстырмалы лингвистика тарихи лингвистикадан маыздыра.
C) Саластырмалы лингвистика салыстырмалы лингвистикадан маыздыра.
D) Тарихи лингвистика эксперименттік маыздыра.
E) Синхронды лингвистика диахронды лингвистикадан маыздыра.
$$$ 8
«Тіл – леуметтік былыс; атынас ралы. Тіл – жым табысы; оны згерісі жеке адама туелді емес.
Тіл білімі – оамды ылым. Оны міндеті – тілдер дамуыны жалпы заын табу», – деп білген лингвист:
A) А.Мейе.
B) Б. де Куртенэ.
C) Ф. де Соссюр.
D) Ж.Вандриес.
E) Ф.Бопп.
$$$ 9
Ф. де Соссюрді ктерген мселесіні бірі:
A) Тіл мен ойлау.
B) Тіл мен жазу.
C) Тіл мен сйлеу.
D) Тіл мен ым-ишара.
E) Тіл мен диахрония.
$$$ 10
Тіл білімін ішкі тіл білімі жне сырты тіл білімі деп блген алым:
A) А.Мейе.
B) Ф.де Соссюр.
C) Б. де Куртэнэ.
D) Ж.Вандриес.
E) Ф.Бопп.
$$$ 11
лы лингвист Ф.де Соссюрді пікірінше, ... атарады.
A) Сзде маызды рлді дыбыс емес, сзді сзден айыратын айырым-дыбыс (фонема).
B) Сзде маызды рлді дыбыс емес, сзді сзден айыратын морфема.
C) Сзде маызды рлді дыбыс емес, сзді сзден айыратын морфонема.
D) Сзде маызды рлді дыбыс емес, сзді сзден айыратын фономорфема.
E) Сзде маызды рлді дыбыс емес, сзді сзден айыратын сингармема.
$$$ 12
Ф. де Соссюрді кемшіліктеріні бірі:
A) Тілдік табаны табаны баса трлерінен тмен оюы.
B) Тілдік табаны табаны баса трлерімен атар оюы.
C) Тілдік табаны символды табадан тмен оюы.
D) Тілдік табаны символды табамен атар оюы.
E) Тілдік табаны заттымен атар оюы.
$$$ 13
Ф. де Соссюр мына мектепті крнекті кілі:
A) Франция социологиялы мектебі.
B) Прага мектебі.
C) Копенгаген мектебі.
D) Женева социологиялы мектебі.
E) Америка мектебі.
$$$ 14
Ф. де Соссюр аидаларыны бірі:
A) Тіл – символдар жйесі.
B) Тіл – фонемалар жйесі.
C) Тіл – сз тіркестері жйесі.
D) Тіл – морфемалар жйесі.
E) Тіл – табалар жйесі.
$$$ 15
рылымды лингвистиканы пайда болан кезеі:
A) ХХ асырды алашы жартысы.
B) ХІХ асырды алашы жартысы.
C) ХХ асырды соы жартысы.
D) ХХ асырды 50-60-жылдары.
E) ХІХ асырды 70-жылдары.
$$$ 16
Сйлеу рекетіне тн ымдар:
A) Дыбыстау, жазу, пайымдау.
B) Сйлеу, есту, ыну.
C) Ойлау, бейнелеу, сезіну.
D) Мазмндау, формаа тсіру, ыну.
E) Дауыстау, жеткізу, есту.
$$$ 17
Пайымдауды элементтері:
A) Тіл, логика, затты таба.
B) Форма, мазмн, объект.
C) Объект, модальдылы, форма.
D) Мазмн, аиат дние, затты таба.
E) Субъект, предикат, байланыс.
$$$ 18
Пайымдауды натылы мір сру формасы:
A) Мазмн.
B) Предикат.
C) Сйлем.
D) Сз.
E) Дыбыс.
$$$ 19
Адам мынадай сйлеуді негізінде ашы, айын сйлей алады:
A) Дыбыстап сйлеуде.
B) Жазуда.
C) Кліп сйлеуде.
D) Іштей сйлеуде.
E) Астарлап сйлеуде.
$$$ 20
Танымды, зерделік, ізденімдік, крсетімдік деген трлерге ие сйлеу рекеті:
A) Тыдалым.
B) Оылым.
C) Жазылым.
D) Айтылым.
E) Тілдесім.
$$$ 21
Психологтерді пікірінше, сйлеу дегеніміз:
A) Ымдау.
B) Маына.
C) Тыдау.
D) рекет.
E) Дауыстау.
$$$ 22
Сйлеу рекеті мынадай ш бліктен трады:
A) Сз, маына, ым.
B) Сйлеу, есту, ыну.
C) Тыдау, есту, жеткізу.
D) рекет, озалыс, ымдау.
E) Дауыстау, бас изеу, остау.
$$$ 23
Тілді атынас процесінде з ойын басаа білдіру, басаны ойын білу
масатында олдану дегеніміз:
A) Ымдау.
B) ыну.
C) Тыдау.
D) Сйлеу.
E) Дауыстау.
$$$ 24
Сйлеу рекетін жасаушы:
A) Сйлеу мшелері артикуляциясы.
B) Сйлеу мшелері акустикасы.
C) Сйлеу мшелері прецепциясы.
D) Сйлеу мшелері фонологиясы.
E) Сйлеу мшелері гармониясы.
$$$ 25
XX асырды соынан бастап тіл білімінде рылымды жйелік
парадигмаларды орнын басан баыттаы зерттеулер:
A) Психолингвистикалы, лингвомдениеттанымды.
B) Антропоцентристік, когнитивтік, динамикалы.
C) Этнолингвистикалы, когнитивтік.
D) Психолингвистикалы, антропоцентристік.
E) Лингвомдениеттанымды, динамикалы.
$$$ 26
Антропоцентристік баыттаы зерттеулерде басты назара алынатын мселе:
A) Мдениет.
B) Этнос.
C) Таным.
D) Адам.
E) Коммуникация.
$$$ 27
Тілтанудаы антропоцентристік баытты бастауы:
A) Грамматикалы рылыс.
B) Еліктеу.
C) Эмоция.
D) Тілдегі объективтілік.
E) Тілдегі субъективтілік.
$$$ 28
Дескриптивтік дісті мні:
A) Тілді ойды алыптастырушылы ызметін сипаттау.
B) Тілді тарихи трыдан згеруін сипаттау.
C) Тілді белгілі бір дуірдегі кйін, статикалы алпын сипаттау.
D) Тілдегі даму, згерістерді сипаттау.
E) Дыбысты жйені, психолингвистиканы сипаттау.
$$$ 29
Дистрибутивтік талдауды нысаны:
A) Афоризмдер жне маал-мтелдер.
B) Фразалы тіркестер.
C) Жазу жне сйлеу тілі.
D) Сйлеу тілі, сйлеу дерісіндегі тілдік элементтер.
E) Тіл дыбыстары, таба, символдар.
$$$ 30
рылымды лингвистика дегеніміз:
A) Тілдік жйедегі ішкі арым-атынастар жне байланыстарды з зерттеу облысыны
нысанасы етіп алатын тіл біліміні бір саласы.
B) Структурализм ымына арама-арсы былыс.
C) Тілді оаммен, ойлау жйесімен байланыстыра зерттейтін тіл біліміні бір саласы.
D) Тілдік компоненттерді ішкі байланысын ана емес, керісінше тіл мен ойлау, оам мен
тілді байланысын зара тыыз арастыратын жне жаа ылыми ойлармен
толытырылып дамып отыратын лингвистика ылымы.
E) Тіл біліміні сз тіркестері мен сйлемдерді зерттейтін саласы.
$$$ 31
Тілді табалы сипатына жататын тілдік бірліктерді ш трлі ызметі:
A) Атауышты, коммуникативтік жне эстетикалы.
B) Бейнелілік, коммуникативтік жне эстетикалы.
C) Атауышты, экспрессивтілік жне эстетикалы.
D) Атауышты, коммуникативтік жне формалы.
E) Атауышты, семантикалы жне эстетикалы.
$$$ 32
Тілдік табалар дегеніміз ...
A) Мдениетті танытатын рылымдар.
B) Мдени байланысты жасартады.
C) Мдени сабатасты.
D) Мдени атынастар.
E) Мдени орта.
$$$ 33
«Табалаушы» ... дегенді білдіреді:
A) Хабарлау ызметін атарушы материалды крсеткіш-таба.
B) Сйлеу рекетіні элементі.
C) Білдіретін хабарды мазмны.
D) Табаларды атаратын ызметі.
E) Табаларды материалды белгісі.
$$$ 34
Кне Грекия тіл біліміндегі аналогия жне аномалия мселесі тиесілі мектеп:
A) Эллинистер мектебі.
B) Синтаксистер мектебі.
C) Александриялы грамматистер мектебі.
D) Стоиктер мектебі.
E) Аристотель мектебі.
$$$ 35
Лингвистер тілдік жйе задылы былыс па не задылысыз былыс па деген
сраа жауап беруде: задылы былыс деушілер:
A) аналогистер.
B) аномалистер.
C) эллинистер.
D) грамматистер.
E) философтар.
$$$ 36
Стоиктер грамматикасы тіл біліміне келген логикалы термин:
A) дауыссыз дыбыстар.
B) стеулер.
C) еліктеу сздер.
D) одаайлар.
E) сз таптары.
$$$ 37
Кне Рим филологиясыны алыптасуы мен дамуына
ылымы мен мдениетіні сері ерекше болан ел:
A) Кне ндістан.
B) Ежелгі Египет.
C) Ежелгі ытай.
D) Кне Грекия.
E) Ежелгі Вавилон.
$$$ 38
«Тілді дай немесе билеушілер жасады» деген
кзарасты млде жоа шыарушылар:
A) римдіктер.
B) гректер.
C) египеттіктер.
D) ытайлар.
E) тркілер.
$$$ 39
«Пуристік» тенденцияны станан мектеп:
A) «Жас грамматистер мектебі».
B) «Легистер философиялы мектебі».
C) «Басра лингвистикалы мектебі».
D) «Александриялы грамматистер мектебі».
E) «Куфа лингвистикалы мектебі».
$$$ 40
«Екі тіл туралы тжырым» атты трактатты авторы:
A) .Науаи.
B) .Жми.
C) Ибн Сина.
D) лыбек.
E) М.ашари.
$$$ 41
Тілдік маыналарды негізгі трлері
A) Лексикалы маына.
B) Грамматикалы маына.
C) Фонетикалы маына.
D) Морфологиялы маына.
E) Синтаксистік маына.
F) Фонолексикалы маына.
$$$ 42
Тілдік элементтер:
A) Дыбыс, морфема.
B) Жазу, орфоэпия.
C) Сз, сйлем
D) Ой, орфография.
E) Аыл, зейін.
F) Зат, ым.
$$$ 43
Кне жне орта асырлы ытайда тілге байланысты мынадай
филологиялы мселелерге кіл аударылан:
A) Фонология мселесі, кне сздерді маыналарын айындау.
B) Этимология мселесі.
C) Сз таптарына блу мселесі.
D) Дыбыстарды жіктеу мселесі.
E) Иероглифті рылысы мен этимологиясын айындау
F) Аналогия мен аномалия мселесі.
$$$ 44
нділерді «Веда» деп аталатын жазба ескерткішіні тілін зерттеу мына баыттарда жргізілген:
A) Дыбысты жйесі мен айтылу мнерін зерттеу.
B) Жырды рылысы мен маынасы.
C) Грамматикасын, сздер тіркесін жне оны маынасын зерттеу.
D) Ішкі флексия жне жазу формасы.
E) Дыбыстарды жіктеу мселесі, тірі сйлеу тілі – пракрит жне деби тіл – санскрит.
F) тбір морфема жне пракрит грамматикасы.
$$$ 45
Аристотель сздерді мынадай топа блді:
A) Есім сздер, етістік сздер.
B) Одаай сз.
C) Диалект сздер.
D) Еліктеу сз.
E) Омонимдер.
F) Жалауыштар.
$$$ 46
айта рлеу дуіріні лингвистикалы проблемалары:
A) лтты тілдерді алыптасып дамуы, брын белгісіз, жаадан ашылан тілдерді йрену, зерттеу
B) Интернационалды рал, оны біріні тілін бірі білмейтін адамдар да тсінетін тіл.
C) Ежелгі дуірді лингвистикалы ой-пікірін кркейтіп, айта дамыту.
D) Брыннан бар халыты тіл негізінде алыптасады.
E) р трлі лтты, оларды тілдеріні араласып будандасуы негізінде белгілі бір тіл
бірнеше лт деби тілдерін алыптастырады
F) лтты тілдер зара туыстас, тркіндес диалектілерді шоырлануы негізінде алыптасады.
$$$ 47
«Мента» сзіні беретін маынасы:
A) Аыл, ой.
B) Дыбыс, н.
C) Ойлау, ой.
D) Еліктеу, одаай.
E) Зейін, зерделеу.
F) Сз, маына.
$$$ 48
Кп сатылы тілдік табаларды негізгі екі трі:
A) Акустикалы табалар.
B) Кмекші табалар.
C) Физикалы табалар.
D) Синтаксистік табалар.
E) Материалды табалар.
F) Номинативтік табалар.
$$$ 49
Иерархиялы атынас мшелері:
A) Морфология.
B) Синтаксис, семантика.
C) Психология, акустика.
D) Социология.
E) Фонетика, лексика.
F) Грамматика.
$$$ 50
Ойлауды логикалы рылымы мен тілді
грамматикалы рылымыны арасындаы йлессіздіктер:
A) Логикалы ым мен сз маынасы арасындаы згешелік.
B) Логикалы категория мен грамматикалы категориялар арасындаы згешелік.
C) оамдаы саяси жадай, ана тілде сйлеу.
D) Тіл мен ойлау арасында ешандай бірлік, састы жо.
E) Сйлеушілерді здеріні сйлеу тілі бойынша топтастырылуы.
F) Тіл мен ойлау тепе-тедік бірлікте.
$$$ 51
Ертедегі шаын ауымдастытар тілінен кейінгі замандардаы крделі ауымдар тіліне
арай даму жолында тілдер дамуында болан екі трлі деріс:
A) Стилизация.
B) Коннотация.
C) Денотация.
D) Интеллектуализация.
E) Интеграция.
F) Дифференциация.
$$$ 52
Тілдік мтін маынасына айтылу масатына арай былайша блінеді:
A) Филиппика.
B) Полемика.
C) Интеллектуализация.
D) Стилизация.
E) Коннотация.
F) Денотация.
$$$ 53
Мскеу лингвистикалы мектепті крнекті кілдері:
A) А.Шахматов.
B) А.Пешковский.
C) М.Лацарус.
D) А.Потебня.
E) Н.Никольский.
F) В.Вундт.
$$$ 54
Тілдер дамуындаы жалпы задылыа тмендегілер жатады:
A) Тіл бірте-бірте эволюциялы жолмен дамиды.
B) Тіл атынас ралы ызметін атарып тран жадайда рашан даму стінде болады.
C) Маынадан жрдай жала формаларды абстракт мнде алынуы.
D) рылымды дісті олдануды зіндік ерекшеліктері.
E) Тіл біліміні баса дістерінен бас тарту.
F) Тіл теориясы мен абстрактілікке мн беру.
$$$ 55
Бір аймата тратын тілдерді бір-біріне серлері тмендегідей:
A) Субстрат.
B) Суперстрат.
C) Монострат.
D) Инстрат.
E) Адстрат.
F) Перстрат.
$$$ 56
Кейінгі рпаты алдыы рпатан абылдаан тілдік
жйеден ауытуа жол беретіндіктері екі трлі болады:
A) Конвергенция.
B) Дивергенция.
C) Стилизация.
D) Коннотация.
E) Денотация.
F) Интеллектуализация.
$$$ 57
Н.Я.Маррды тіл зерттеуге байланысты пікірлері:
A) Тіл – оамды ондырма, ол оамды базиспен бірге жойылып отырады.
B) Дыбыс тілі адам оамымен бірге туан былыс емес, дыбыс тілінсіз де оам болан.
C) Маынадан жрдай жала формаларды абстракт мнде алынуы.
D)Тіл атынас ралы ызметін атарып тран жадайда рашан даму стінде болады.
E) Тілді дамуы оам дамуы мен тыыз байланысты болады.
F) рылымды дісті олдануды зіндік ерекшеліктері.
$$$ 58
Фактілер негізінде теориялы тжырымдар жасау:
A) рылымды дісті олдануды зіндік ерекшеліктері.
B) Тіл біліміні баса дістерінен бас тарту.
C) Баса тілдерден сздер абылдау.
D) Тіл бірте-бірте эволюциялы жолмен дамиды.
E) Тіл атынас ралы ызметін атарып тран жадайда рашан даму стінде болады.
F) Тілді дамуы оам дамуы мен тыыз байланысты болады.
$$$ 59
діс дегеніміз – ...
A) Тілді бірлігі, оны оаммен ой-санамен арым-атынасы.
B) Тілді рылымы, оны андай элементтерден тратыны.
C) Этимология мселесі.
D) Тілді тарихы.
E) Тіл философиясы жне тіл теориясы.
F) Тіл дыбыстарын жіктеу мселесі.
$$$ 60
Сзді рамыны даму жолдары:
A) р тілді зіндік материалдары негізінде.
B) Баса тілдерден сздер абылдау.
C) Брын белгісіз, жаадан ашылан тілдерді йрену, зерттеу негізінде.
D) р трлі лттарды, оларды тілдеріні араласып будандасуы негізінде.
E) зара туыстас, тркіндес диалектілерді шоырлануы негізінде алыптасады.
F) Диалект жне кірме сздерді кірігуі негізінде толыады.
$$$ 61
Тілдер дамуындаы жалпы задылыа мыналар жатады:
A) Аналогиялы принцип.
B) Денотация.
C) Стилизация.
D) Фольклоризация.
E) Коннотация.
F) Диференциация заы.
$$$ 62
Копенгаген структуралы мектебіні негізгі принциптері:
A) рылымды дерексіз таза арым-атынастар кестесі, торы деп тсіну.
B) Тілді объективті мірден, баса ылымдардан бліп жекелеп арау.
C) Ежелгі дуірді лингвистикалы ой-пікірін кркейтіп, айта дамыту.
D) Баса тілдерден сздер абылдау.
E) лтты тілдерді алыптасып дамуын баылау.
F) Брын белгісіз, жаадан ашылан тілдерді йрену, зерттеу.
$$$ 63
Социологиялы баытты Франциядаы крнекті кілдері:
A) Поль Лафарг.
B) Ф.де Соссюр.
C) М.Бартоли.
D) В.Пизани.
E) Я.Гримм.
F) Д.Бертони.
$$$ 64
Ежелгі грек философтары тілді шыуына байланысты мынадай теориялар сынды:
A) Генеологиялы теория.
B) Биологиялы былыс теориясы.
C) Физиологиялы былыс теориясы.
D) Логикалы жне психологиялы былыс теориясы.
E) Дыбыса еліктеу теориясы.
F) Келісім теориясы.
$$$ 65
Пор-Рояль грамматикасыны негізін салушылар:
A) Антуан Арно.
B) И.Х.Аделунг.
C) И.С.Фатеран.
D) М.В.Ломоносов.
E) Клод Лансло.
F) Ж.Скалигер.
$$$ 66
Универсалды грамматика мынадай блімдерден трады:
A) Грамматика.
B) Синтаксис.
C) Морфология.
D) Фонетика.
E) Логика.
F) Фонология.
$$$ 67
Сйлеу мен тілді бір еместігіне алаш кіл аударан лингвистер:
A) Франц Бопп.
B) Гейман Штейнталь мен Гуго Шухардт.
C) Вильгельм фон Гумбольдт.
D) Ф. де Соссюр.
E) А.Сеше мен Ш.Балли.
F) Бодуэн де Куртенэ, Август Шлейхер.
$$$ 68
азан лингвистикалы мектебіні ктерген мселелері:
A) Тілді статикалы кйі.
B) Тілді динамикалы кйі.
C) Тілді оамдаы рлі.
D) Тілді шыу тркіні.
E) Тілді психологиясы.
F) Тілді ойлаумен араатынасы.
$$$ 69
«Тіл білімі жне халытар психологиясы» журналын йымдастырушылар:
A) М.Лацарус.
B) Ж.Руссо.
C) В.Гумбольдт.
D) Ф. де Соссюр.
E) Г.Штейнталь.
F) А.Потебня.
$$$ 70
Грамматистерді Александриялы мектебін алыптастырып, грамматика білімін дамытушылар:
A) Аристрах Самофракийский.
B) Ф. де Соссюр.
C) Гуго Шухардт.
D) Карл Фосслер.
E) Дионисий Фракийский.
F) Поль Лафарг.
$$$ 71
Тілдік таба дегеніміз:
A) Бір нрсе жайын хабарлайды, белгілі бір маынаа, мазмна баытталады.
B) Буын жазулары.
C) з жйесіндегі баса табалардан бір немесе бірнеше айырым белгілері арылы жекеленіп танылады.
D) ым, таба, атау бірлігі.
E) ріптік, буынды жазуларды элементтері.
F) Табалы жне дыбысты жазуларды элементтері.
$$$ 72
Тілді оаммен байланысын жан-жаты талдаан кеес алымдары:
A) Р.О.Шор, Е.Д.Поливанов, М.Н.Петерсон, Л.П.Якубинский.
B) А.Потебня, М.Пешковский.
C) В.М.Жирмунский, В.В.Виноградов, Н.Я.Марр.
D) Ш.Балли, Э.Сепир.
E) К.Фосслер, Г. Шухардт.
F) Ф.Бопп, Р.Раск.
$$$ 73
Дыбыс тіліні ой-санамен арым-атынасы:
A) Ойды алыптастырып, жарыа шыаратын рал.
B) Ойлау ралы.
C) Дерексіздік, Аиат.
D) Тіл теориясы, тіл тарихы.
E) Интеллект, сйлеу.
F) Философия, психика.
$$$ 74
азаты ана тілінде алаш оу ралын жазандар:
A) Ы.Алтынсарин.
B) Ш.Улиханов.
C) М.Жмабаев.
D) К.Кемегерлы.
E) .Жбанов.
F) А.Байтрсынлы.
$$$ 75
Тіл дегейлеріндегі аралы абаттар (ярустар):
A) Морфонология.
B) Сзжасамды дегей.
C) Семантикалы.
D) Лексикалы.
E) Морфологиялы.
F) Фонетикалы.
$$$ 76
Негізгі фонетикалы супрасегменттік бірліктер:
A) Екпін жне оны трлері.
B) Интонация, ритмика.
C) Фонема, морфема.
D) Буын жне оны трлері.
E) Дыбыс жне оны трлері.
F) Такт, фраза.
$$$ 77
Неолингвизм мектебіні негізін салушылар:
A) Дж. Бонфанте.
B) Дж. Бартони.
C) Ш.Балли.
D) Г.Шухардт.
E) К.Фосслер.
F) А.Мейе.
$$$ 78
Социологиялы мектепті кілдері:
A) Ф. де Соссюр, Ш.Балли.
B) А.Сеше, А.Мейе.
C) Ш.Балли, Э.Сепир.
D) Г.Шухардт, Ш.Балли.
E) К.Фосслер, А.Сеше.
F) А.Мейе, Г.Шухардт.
$$$ 79
1506 ж. латын тілінде жазылан Рейхлинні кне еврей грамматикасында
алаш олданылан морфологиялы ымдар:
A) Тбір.
B) Аффикс.
C) Синтаксис.
D) Орфография.
E) Туынды.
F) Фонема.
$$$ 80
ХІІІ . филогенетикалы концепцияларды авторлары:
A) Ж.Руссо.
B) Д.Дидро.
C) Ф.Бопп.
D) Р.Декарт.
E) Ф.Бэкон.
F) Д.Локк.
$$$ 81
К.Маркс пен Ф.Энгельс «Неміс идеологиясы» дейтін ебегінде лт тілі мен деби тіл алыптасуыны ш трлі жолын крсетті:
A) Брыннан бар халыты тіл негізінде алыптасады.
B) ртрлі лтты, оларды тілдеріні араласып будандасуы негізінде белгілі бір тіл бірнеше лт деби тілдерін алыптастырады.
C) зара туыстас, тркіндес диалектілерді шоырлануы негізінде алыптасады.
D) лтты тілдерді алыптасып дамуы.
E) Брын белгісіз, жаадан ашылан тілдерді йрену, зерттеу.
F) Ежелгі дуірді лингвистикалы ой-пікірін кркейтіп, айта дамыту.
G) Тіл атынас ралы ызметін атарып тран жадайда рашан даму стінде болады.
H) Табалы жне дыбысты жазуларды элементтері.
$$$ 82
ытай иероглифі жыл санауымызды І асырыны зінде-а белгілі нормаа келтіріліп, мынадай 3 топа блінген:
A) Уставты.
B) Жартылай уставты.
C) Жылдам жазу.
D) Воляпюк.
E) Эсперанто.
F) Койне.
G) Офендер.
H) Табалы жне дыбысты жазулар.
$$$ 83
Тілді грамматикалы жйесін сипаттауда араб тіл ылымдары мынадай мселелерді сырын ашты:
A) Сз таптарымен сйлеу синтаксисін зерттеу – Нахв.
B) Сздерді сйлемдегі маыналы былыстарын зерттеу – Сарф.
C) Жалпы дыбыс жйесін зерттеу – Таджвид.
D) деби тіл – санскрит.
E) Тбір морфема мен пракрит грамматикасы.
F) Ішкі флексия мен жазу формасы.
G) Тірі сйлеу тілі – пракрит.
H) Койнэ жазулары.
$$$ 84
Жас грамматикалы баытты кемшіліктері:
A) Фактіге сйену дегенді желеу етіп, ылыми абстракцияны мнін ескермеді.
B) Зерттеу істерінде бір ана диахронды, индуктивтік дістерге сйенді.
C) Тілді рылымды блшектерін бір-біріне байланыссыз жеке-жеке тадаушылыа бой рды.
D) Тіл білімін теориялы жаынан жетілдіре тсті.
E) Тіл білімінде диалектология, лингвистикалы география, эксперименталды фонетика сияты жаа салаларды тапты.
F) ндіеуропа тілдеріндегі фонетикалы задылытарды тілдік фактілер арылы талдап крсетті.
G) Салыстырмалы тарихи тіл біліміні здеріне дейін орын алан кемшіліктерін крсетті.
H) деби тіл – санскритті негіздеді.
$$$ 85
Ф. де Соссюрді атын бкіл дниежзіне жайан, лингвистика лемінде оны даа блеген ебегіні блімдері:
A) Жалпы принциптер.
B) Грамматикалы категория.
C) Синхронды лингвистика, диахронды лингвистика.
D) леуметтік категория.
E) Географиялы лингвистика, ретроспективті лингвистика.
F) Математикалы лингвистика.
G) Психолингвистика.
H) деби тіл – санскрит жне тірі сйлеу тілі -пракрит.
$$$ 86
Структуралы баытты кпке тараан ш мектебі:
A) Прага мектебі.
B) Мскеу лингвистикалы мектебі.
C) Копенгаген мектебі.
D) Сздер мен заттар мектебі.
E) Дескриптивтік мектеп.
F) Социологиялы мектеп.
G) азан лингвистикалы мектебі.
H) Харьков тіл білімі мектебі.
$$$ 87
Глоссематикалы мектепті негізгі аидаттары:
A) Тілді таза атынастарды торы, схемасы деп санау.
B) Зерттеу жмысынан салыстырмалы-тарихи дісі дегенді біржолата аластау керек.
C) Тілді объективтік мірден, баса ылымдардан бліп жекелеп арау.
D) Тіл мен ойлау тепе-тедік бірлікте.
E) Фактілер негізінде теориялы тжырымдар жасау.
F) Тіл бірте-бірте эволюциялы жолмен дамиды.
G) Тіл атынас ралы ызметін атарып тран жадайда рашан даму стінде болады.
H) Тіл – экспрессивті рал негізі.
$$$ 88
Тіл психологиясын алыптастырушылар:
A) Г.Штейнталь.
B) А.Потебня.
C) В.Вундт.
D) Б.Кроче.
E) Ш.Балли.
F) Ф. де Соссюр.
G) В.Пизани.
H) В.Гумбольдт.
$$$ 89
Тілдік табаларды мірде кездесетін баса табалара тмендегідей састыы бар:
A) Табалар дыбыс тілі мен атынас ралы ызметін атарады.
B) Оларды барлыы объективтік мірді, болмысты бейнелейді.
C) Барлы таба оамды, леуметтік сипата ие.
D) Табаларды табиатына.
E) Табаларды олдану процесіндегі былыстаpа.
F) Табаларды трлеріне.
G) Бір нрсе жайын хабарлайды.
H) Табаларды згергіштігі мен тратылыы.
$$$ 90
Сйлеуге дрыс берілген анытама:
A) Сйлеу – тілді, тілдік норманы жаны, тіршілігі.
B) Сйлеу дегеніміз – тілді атынас процесінде, з ойын басаа білдіру,
басаны ойын білу масатында олдану.
C) Сйлеу – тілді тіршілік ету, мір сру формасы.
D) Хабарлау ызметін атарушы материал.
E) Табаларды материалды ызметі.
F) Білдіретін хабарды мазмны.
G) Табаларды атаратын ызметі.
H) Табаларды згергіштігі.
$$$ 91
Тілді сырты дниемен, оаммен байланысын зерттейтін ылым:
A) Экстралингвистика.
B) Металингвистика.
C) Функциональды лингвистика.
D) Психолингвистика.
E) Дискриптивті лингвистика.
F) Этнолингвистика.
G) Паралингвистика.
H) Когнитивтік лингвистика.
$$$ 92
Теориялы тіл біліміні бірнеше зекті проблемасы:
A) Тілді бірлігі, оны оаммен ой-санамен арым-атынасы.
B) Тілді рылымы, оны андай элементтерден тратыны.
C) Тіл философиясы жне тіл теориясы.
D) Тіл дыбыстарын жіктеу мселесі.
E) Этимология мселесі.
F) Тілді диалектілік жне леуметтік салалары.
G) Тілді тарихы.
H) Тілді ымды жне табалы, дыбысты сипаты.
$$$ 93
К.Маркс пен Ф.Энгельс «Неміс идеологиясы» дейтін ебегінде лт тілі мен
деби тіл алыптасуыны ш трлі жолын крсетті:
A) Брыннан бар халыты тіл негізінде алыптасады.
B) р трлі лттарды, оларды тілдеріні араласып будасдасуы негізінде белгілі бір тіл
бірнеше лт деби тілдерін алыптастырады.
C) зара туыстас, тркіндес диалектілерді шоырлануы негізінде алыптасады.
D) лтты тілдерді алыптасып дамуы.
E) Брын белгісіз, жаадан ашылан тілдерді йрену, зерттеу.
F) Ежелгі дуірді лингвистикалы ой-пікірін кркейтіп, айта дамыту.
G)Тіл атынас ралы ызметін атарып тран жадайда рашан даму стінде болады.
H) Тіл философиясы негізінде.
$$$ 94
айта рлеу дуірінде жары крген ебектер:
A) «Веда» жинаы.
B) «Француз тілі грамматикасы».
C) «Латын тіліні негіздері туралы».
D) «Грек тілі азынасы».
E) «Араб тілі грамматикасы».
F) «Орыс тілі грамматикасы».
G) «Славян грамматикасы».
H) «Ресей грамматикасы».
$$$ 95
Салыстырмалы-тарихи тіл біліміні негізін салушылар:
A) Антуан Арно.
B) Ф.де Соссюр.
C) Расмус Раск.
D) Якоб Гримм.
E) А.Х.Востоков.
F) В.Гумбольдт.
G) Ж.Скалигер.
H) Клод Лансло.
$$$ 96
Тіл философиясыны ала ойан масаттары:
A) Тілді оаммен байланыста арастыру.
B) Тілді табиаты мен мнін айындау.
C) Атаратын ызметін айындау.
D) Тілді философиямен бірлікте арау.
E) Адамдарды рухани мірімен байланысын айындау.
F) Тілдік ерекшеліктерді ашу.
G) Салыстырмалы-тарихи дісті олдану.
H) Тілдік фактілерді жйелеу.
$$$ 97
ХІХ асыр лингвистикасындаы алыптасан мектептер:
A) Педагогикалы.
B) Психологиялы.
C) Натуралистік.
D) Жас грамматикалы.
E) Философиялы.
F) Эстетикалы.
G) Структуралы.
H) Маркстік.
$$$ 98
ХХ асыр тіл біліміні мектептері:
A) Социологизм.
B) Атомизм.
C) Жас грамматистер.
D) Структурализм.
E) Натурализм.
F) Сздер мен заттар.
G) Эстетизм.
H) Классицизм.
$$$ 99
Тілді рухани рекет, кркем туынды, эстетикалы крсеткішті жиынтыы
деп крсеткен неолингвизм мектебіні кілдері:
A) К.Фосслер.
B) В.Гумбольдт.
C) Г.Шухардт.
D) Э.Сепир.
E) Т.Милевский.
F) А.Шлегель.
G) И.Мещанинов.
H) М.Мюллер.
$$$ 100
Тілдік элементтер арылы кріне алатын логикалы категориялар:
A) Маына.
B) Сз.
C) Мазмндау.
D) ым.
E) Байымдау.
F) Ой орытындысы.
G) Мтін.
H) Концепт.
$$$ 101
Типтік тілді атынас трлері:
A) Синтагмалы.
B) Парадигмалы.
C) Иерархиялы.
D) Материалды.
E) Сигналды.
F) Символды.
G) Тілдік.
H) Субститутты.
$$$ 102
Иерархиялы атынас мшелері:
A) Септік жалаулары.
B) Фонема.
C) Морфема.
D) Сз.
E) Дыбыс.
F) Фонетика.
G) Лексика.
H) Грамматика.
$$$ 103
нді грамматистеріні сздерді топа бліп арастыруы:
A) Етістік, есім.
B) Есімдік.
C) Есімше.
D) Предлог.
E) Сан есім.
F) стеу.
G) Одаай.
H) Сын есім.
$$$ 104
Римдік алым Варронны «Латын тілі туралы» деп
аталатын ебегіні тілді амтитын салалары:
A) Диалектология.
B) Морфонология.
C) Грамматика.
D) Лексикология
E) Фонетика.
F) Этимология.
G) Морфология.
H) Синтаксис.
$$$ 105
Араб морфологтері сз таптарын былайша топтастырды:
A) Одаайлар.
B) ыстырмалар.
C) Есім.
D) Етістік.
E) Жалауыштар.
F) Сан есім.
G) Есімдік.
H) Демеуіштер.
$$$ 106
Араб тіл білімінде сз мына трыдан талыланды:
A) Жазылуы.
B) рылысы.
C) Табасы.
D) Айтылуы.
E) дебилігі
F) Дыбысталуы.
G) Маынасы.
H) Шыу тегі.
$$$ 107
Жасанды тілдерге жататындар:
A) Воляпюк.
B) Эсперанто.
C) Шумер.
D) Идо.
E) Санскрит.
F) Аккад.
G) Руно.
H) Семит.
$$$ 108
Тілді айтылу масатына арай тмендегідей бледі:
A) Монолог.
B) Филиппика.
C) Полемика.
D) Диалог.
E) Панегерик.
F) Полилог.
G) Эпилог.
H) Пролог.
$$$ 109
Салыстырмалы діс трлері:
A) Талдау.
B) Саластырмалы.
C) Тарихи.
D) Салыстырмалы-тарихи.
E) Тарихи-салыстырмалы.
F) Анализ.
G) Синтез.
H) Баяндау.
$$$ 110
айта рлеу дуіріні (XV-XVIII ) кілдері:
A) Конфуций.
B) бу Насыр л-Фараби.
C) Френсис Бэкон.
D) Ф.Бопп.
E) Антуан Мейе.
F) Джон Локк.
G) Я.Гримм.
H) Рене Декарт.
$$$ 111
Сйлеу рекетіне тн ымдар:
A) Сйлеу.
B) Дыбыстау.
C) Ойлау, бейнелеу.
D) Мазмндау.
E) Жеткізу.
F) Есту.
G) Сезіну.
H) ыну.
$$$ 112
Пайымдауды элементтері:
A) Байланыс.
B) Форма.
C) Объект.
D) Мазмн.
E) Субъект.
F) Затты таба.
G) Мазмн.
H) Предикат.
$$$ 113
Сздерді шыу тегін айындау шін олданылатын аидаттар:
A) Генеологиялы, морфологиялы.
B) Дстрлі.
C) Сипаттамалы.
D) Тарихи.
E) Этнологиялы.
F) Семантикалы.
G) Этимологиялы, фонетикалы.
H) Семиотикалы.
$$$ 114
Семиотиканы нысаны:
A) Тілді биологиялы былыс екенін длелдеу.
B) Тілді психологиямен байланысын арау.
C) Табаны зі білдіретін хабармен арым-атынасын ашу.
D) Тілді оаммен байланысын арау.
E) Тілді леуметтік былыс екенін длелдеу.
F) Тілді оймен араатысын айындау.
G) Тілдік табаларды белгілерін ашу.
H) Тілді табалы сипатын зерттеу.
$$$ 115
ХХ асыр тіл біліміндегі баыттар мен мектептер:
A) Сздер мен заттар мектебі.
B) Женева социологиялы мектебі.
C) Эстетизм.
D) Жас грамматистер баыты.
E) Г.Штейнталь, А.А.Потебня бастауындаы психологиялы баыт.
F) А.Шлейхер бастаан натуралистік баыт.
G) Зат жне оны атауы туралы ономосиологиялы баыт.
H) Салыстырмалы-тарихи тіл білімі.
$$$ 116
ХХ асырдаы неогумбольдтшылды баытты кілдері:
A) Л.Вайсгербер.
B) Б.Уорф.
C) Э.Сепир.
D) В. фон Гумбольдт.
E) З.Харрис.
F) Л.Блумфильд.
G) Н.Трубецкой.
H) Б.де Куртенэ.
$$$ 117
Тіл – рылыма тн сипаттар:
A) Аналитикалы былыс.
B) Бірттастыты райтын ртектес элементтерді жиынтыы.
C) Тіл деген – ттастыты ішкі йымдасуы.
D) Крделірек бірлік тзетін зара шарттас элементтерді бірлігі.
E) Тіл бірліктеріні айсыбір мнді белгілеріні састыы бойынша топтастырылуы.
F) Біртектес элементтерді зара атынасы.
G) Синтетикалы былыс.
H) Крделірек бірлік тзетін зара байланысты элементтерді бірлігі.
$$$ 118
Тіл – жйеге тн сипаттар:
A) Крделірек бірлік тзетін зара шарттас, зара байланысты элементтерді жиынтыы.
B) Біртектес элементтерді зара атынасы.
C) Синтетикалы былыс.
D) Тіл бірліктеріні е клемді шектік бірлестігі.
E) Тіл деген – ттастыты ішкі йымдасуы.
F) Аналитикалы былыс.
G) Бірттастыты райтын ртектес элементтерді жиынтыы.
H) Тіл бірліктеріні айсыбір мнді белгілеріні састыы бойынша топтастырылуы.
$$$ 119
Тілді р дегейі бірліктеріне тн асиеттер:
A) р дегейді бірліктері оларды барлыына орта кейбір арнайы асиеттерге ие.
B) Жоарылау дегей бірлігі одан тменірек дегей бірлігінен ралады.
C) р дегей бірлігі кез келген мтіннен анытала алады.
D) Дегей бірліктері – фонема, морфмема, сз сйлем.
E) р дегей бірліктері зара орта асиеттерге ие емес.
F) ртрлі дегейді бірліктері зара иерархиялы атынаста табылады.
G) Дегей бірліктеріне шектік сипат тн емес.
H) Барлы дегейді бірліктері екіжаты сипата ие.
$$$ 120
Парадигматикалы атынаса тн сипаттар:
A) Тіл бірліктеріні айсыбір мнді белгілеріні састыы бойынша топтастырылуы.
B) Тік байланыс тн.
C) Бір топа енетін бірліктер сйлеу аынында бір уаытта крінеді.
D) Тіл элементтеріні тізбекті атынасы.
E) Крделірек дегей бойынша атынас.
F) Дыбысты морфемаа, морфеманы сз рамына енуі.
G) Комбинаторлы атынас.
H) ртектес элементтерді атынасы.
$$$ 121
Ым-нсау табалары:
А) Графикалы табалар
В) Кинесикалы табалар
С) Суле табалары
D) Затты табалар
Е) Аша табалары
$$$ 122
Тіл біліміні з алдына жеке ылым болып алыптасу кезеі:
А) ХІХ . басы.
В) б.з.д. 5000 ж. брын.
С) ХІІ .
D) ІХ .
Е) ХІ .
$$$ 123
Тіл мселелеріне байланысты жазылып саталан, бізді заманымыза жеткен деректерді е кнесі:
А) нді, грек.
В) нді, араб.
С) ытай, герман.
D) Араб, грек.
Е) Тркі, араб.
$$$ 124
нділерді «Веда» жыры тіліні грамматикасын тыш зерттеген алым:
А) Панини.
В) Платон.
С) Демокрит.
D) Яски.
Е) Бопп.
$$$ 125
Кне дуір тіл біліміні екінші отаны:
А) Грекия.
В) ндістан.
С) ытай.
D) Арабия.
Е) Тркі жрты.
$$$ 126
Грамматистерді Александрия мектебін алыптастырушы:
А) Аристрах
В) Платон.
С) Арно.
D) Яски.
Е) Бопп.
$$$ 127
М.ашари ебегіні сипаты:
А) Сздік.
В) Очерк.
С) Монография.
D) Эссе.
Е) Анытаыш.
$$$ 128
Грек тіл біліміні кемшілігі:
А) Тілді логика, философия ылымдарыны бір саласы ретінде арастырды.
В) Сйлеу тіліне мн бермеген.
С) Тілдерді салыстыра зерттеуге ана мн берген.
D) Тек грамматика саласын зерттеген.
Е) Діни деби жазбаларды ана зерттеген.
$$$ 129
Тіл білімі тарихында салыстырмалы-тарихи тіл біліміні негізін салушы:
А) Ф.Бопп.
В) Г.Пауль.
С) А.Шлейхер.
D) Я.Гримм.
Е) В.Гумбольдт.
$$$ 130
«Тіл – биологиялы организм, ол туады, седі, артайып леді» деген алым:
А) А.Шлейхер.
В) Г.Пауль.
С) Ф.Бопп.
D) Я.Гримм.
Е) В.Гумбольдт.
$$$ 131
Тіл біліміндегі психологиялы кзарасты алыптастырушы:
А) Г.Штейнталь.
В) Г.Пауль.
С) А.Шлейхер.
D) К.Бругман.
Е) В.Гумбольдт.
$$$ 132
«Тіл білімі дегеніміз – тіл тарихы» дегенді станатын мектеп:
А) Жасграмматистер.
В) Психологиялы баыт кілдері.
С) Натуралистер.
D) Структуралистер.
Е) Стоиктер.
$$$ 133
Салыстырмалы-тарихи тіл білімі – ол:
А) компаративистика.
В) натурализм.
С) прагматика.
D) грамматизм.
Е) структурализм.
$$$ 134
Дниежзі тілдерін тбір тіл, жаламалы тіл, опармалы тіл деп блуші:
А) А.Шлегель.
В) А.Шлейхер.
С) Ч.Дарвин.
D) М.Мюллер.
Е) И.Гердер.
$$$ 135
Тіл біліміндегі психологизмді алыптастырушы профессор Г.Штейнтальды (1826-1899) пікірінше, тіл біліміні міндеті:
А) Жеке адамны тілін зерттеу.
В) оам тілін зерттеу.
С) Жеке адамны психикасыны желісі.
D) Тіл – леуметтік былыс.
Е) Тіл – рух.
$$$ 136
Жасграмматизм баыты е алаш бастау алан ел:
А) Германия.
В) Франция.
С) Америка.
D) Ресей.
Е) Польша.
$$$ 137
«Тіл біліміні негізгі міндеті – тілді рылымын, жйесін зерттеу,
тілді рылымды элементтері арасындаы байланысты талдау» деген станымды стаан баыт:
А) Структурализм.
В) Сздер мен заттар баыты.
С) Жасграмматизм баыты.
D) Биологиялы баыт.
Е) Натуралистік баыт.
$$$ 138
Кне араб тіл білімі кілдеріні бірі:
А) Сибавейхи (Сибауай).
В) Фракийский.
С) А.Арно.
D) Аристрах.
Е) К.Лансло.
$$$ 139
нді лингвисі:
А) Яски.
В) Фракийский.
С) Дискол.
D) Аристрах.
Е) Аристотель.
$$$ 140
«Тіл – адам, адам – тіл» принципін ттынатын баыт:
А) Антропоцентризм.
В) Логикалы.
С) Биосемиотика.
D) Функционализм.
Е) Структурализм.
$$$ 141
Тілдегі бірігу, ттасу процесі:
А) Интеграция.
В) Дифференциация.
С) Редукция.
D) Элизия.
Е) Гаплология.
$$$ 142
Тіл дыбыстарын атаратын ызметіне арай зерттейтін тіл біліміні саласы:
А) Фономатика.
В) Фонология.
С) Антропофоника.
D) Фонограмма.
Е) Фонемография.
$$$ 143
Есік аанда, екінші біреуді есікті ашуа мтылуы;
слемдесуді орнына бас изеу трі жататын коммуникация:
А) Тілсіз.
В) Ым-ишара арылы.
С) Тілдік.
D) Дерексіз.
Е) Деректі.
$$$ 144
«Тіл мен мдениет» араатынасын зерттейтін тіл ылымыны саласы:
А) Лингвомдениеттану.
В) Когнитивистика.
С) леуметтік лингвистика.
D) Психолингвистика.
Е) Этнолингвистика.
$$$ 145
Тілдер туыстыын айындауда басшылыа алынатын басты белгі:
А) Генетикалы орталы.
В) Изоморфизм.
С) Универсалийлерді болуы.
D) Тілдерді рылымы мен типтеріндегі ортаты.
Е) Территориялы ортаты.
$$$ 146
Диалектілік былыстарды айматы таралу дегейін зерттейтін диалектологияны саласы:
А) Лингвистикалы география.
В) Статистикалы лингвистика.
С) Диалектология.
D) Этнолингвистика.
Е) Паралингвистика.
$$$ 147
рылымды лингвистика баытыны басты кілі Ф.де Соссюр
бойынша тілді жйе ретіндегі басты асиеттері:
A)& Тіл жабы жйе ретінде болып табылады.
B)& Жйе мшелеріні барлыы жйе ретінде болып табылады.
C) Сырты факторларды ыпалына тез тседі.
D) Тіл ашы жйе болып табылады.
E) Жйе мшелері арасында тепе-тедік жо.
F) Тілдік жйе динамикалы сипата ие.
G) Тілдік жйе индивидуалды.
$$$ 148
Тіл дегейлеріндегі аралы абаттар (ярустар):
A)& Морфонология.
B)& Сзжасамды дегей.
C) Стилистикалы.
D) Лексикалы.
E) Морфологиялы.
F) Фонетикалы.
G) Семантикалы.
$$$ 149
Негізгі фонетикалы супрасегменттік бірліктер:
A)& Екпін жне оны трлері.
B)& Интонация, ритмика.
C) Крделірек бірлік тзетін зара байланысты элементтер.
D) Буын жне оны трлері.
E) Дыбыс жне оны трлері.
F) Такт, фраза.
G) Фонема, морфема.
$$$ 150
Неолингвизм мектебіні негізін салушылар:
A)& Дж. Бонфанте.
B)& Дж. Бартони.
C) Р.Мерингер.
D) Г.Шухардт.
E) К.Фосслер.
F) А.Мейе.
G) Ш.Балли.
$$$ 151
Социологиялы мектепті кілдері:
A)& Ф. де Соссюр, Ш.Балли.
B)& А.Сеше, А.Мейе.
C) Р.Мерингер, Э.Бенвенист.
D) Г.Шухардт, Ш.Балли.
E) К.Фосслер, А.Сеше.
F) А.Мейе, Г.Шухардт.
G) Ш.Балли, Э.Сепир.
$$$ 152
Рейхлинні 1506 жылы латын тілінде жазылан кне еврей грамматикасында
алаш олданылан морфологиялы ымдар:
A)& Тбір.
B)& Аффикс.
C) Синтаксис.
D) Орфография.
E) Туынды.
F) Фонема.
G) Морфонология.
$$$ 153
ХVІІІ асырдаы филогенетикалы концепцияларды авторлары:
A)& Ж.Руссо.
B)& Д.Дидро.
C) У.Джонс.
D) Р.Декарт.
E) Ф.Бэкон.
F) Д.Локк.
G) Ф.Бопп.
$$$ 154
ХХ асыр тіл біліміндегі баыттар мен мектептер:
A)& Сздер мен заттар мектебі.
B)& Женева социологиялы мектебі.
C) Салыстырмалы-тарихи тіл білімі.
D) Жасграмматистер баыты.
E) Г.Штейнталь, А.А.Потебня бастауындаы психологиялы баыт.
F) А.Шлейхер бастаан натуралистік баыт.
G) Зат жне оны атауы туралы ономосиологиялы баыт.
$$$ 155
ХХ асырдаы неогумбольдтшылды баытты кілдері:
A)& Л.Вайсгербер.
B)& Б.Уорф.
C) Б.де Куртенэ.
D) В. фон Гумбольдт.
E) З.Харрис.
F) Л.Блумфильд.
G) Н.Трубецкой.
$$$ 156
Дескриптивтік лингвистиканы баса рылымды баыттардан згешелігі:
A)& Прагматизм, бихевиоризм жне позитивизм теорияларын таратты.
B)& Трылыты ндіс халыны тілін зерттеу дстрін алыптастырды.
C) Тілдік таба теориясын жасады.
D) Синтаксистік талдауда сйлемні актуальды мшеленуі теориясын жасады.
E) Мтін талдауы бойынша мазмн ресі жне жеткізу ресін жіктеді.
F) Тіл элементтерін зерттеуде атомистік теорияны сынды.
G) Грамматикалы маыналарды білдірілу тсілдерін зерттеді.
$$$ 157
Тіл – рылыма тн сипаттар:
A)& Аналитикалы былыс.
B)& Бірттастыты райтын ртектес элементтерді жиынтыы.
C) Крделірек бірлік тзетін зара байланысты элементтерді бірлігі.
D) Крделірек бірлік тзетін зара шарттас элементтерді бірлігі.
E) Тіл бірліктеріні айсыбір мнді белгілеріні састыы бойынша топтастырылуы.
F) Біртектес элементтерді зара атынасы.
G) Синтетикалы былыс.
$$$ 158
Тіл – жйеге тн сипаттар:
A)& Крделірек бірлік тзетін зара шарттас, зара байланысты элементтерді жиынтыы.
B)& Біртектес элементтерді зара атынасы.
C) Тіл бірліктеріні айсыбір мнді белгілеріні састыы бойынша топтастырылуы.
D) Тіл бірліктеріні е клемді шектік бірлестігі.