Тақырып 9. Циклдық полиметиленді қосылыстар.
Бақылау сұрақтары:
1. Ағзадағы серотонин алмасуының биохимиялық процестері.
2. Индометацин - препараттарын алудағы биохимиялық алғы шарт. Қабынуға қарсы терапиядағы стероидты емес қабынуға қарсы препараттардың (СЕККП) ролі.
3. Индол туындыларының дәрілік препараттарының химиялық қасиеттерінің ерекшеліктері және сактау жағдайлары.
4. Құрылыстық формуласы бойынша рационалды аттарын атаңыздар жэне жазыңыздар:
5. Индометациндегі сірке қышкылының калдығын химиялық реакцияның көмегімен дәлелдеп беріңіз.
6. Индометациндегі ковалентті-байланысқан хлорды аныктау әдістері. Реакция теңдеулерін жазыңыздар.
7. Индометациндегі үшіншілік аминді қандай химиялық реакциялардың көмегімен анықтауға болады
8. Индометациннің сандык мөлшерін анықтайтын фармакопеялық және фармакопеялық емес әдістері.
Тақырып 10. Бір және екі гетероатомды гетероциклді қатардың дәрілік қосылыстары.
Бақылау сұрақтары.
1. Гетероцикл тобындағы дэрілік заттар.Жіктелуі.
2.Гетероцикл тобындағы дәрілік заттардың күрамындағы күкіртті аныктау ерекшеліктері.
3. Гетероцикл тобындағы дәрілік заттардың құрамындағы оттегіні анықтау ерекшеліктері.
4. Гетероцикл тобындағы дәрілік заттардың құрамындағы азотты анықтау ерекшеліктері.
5. Гетероцикл тобындағы дәрілік заттардың сапаына баға беру ,талдау әдістері.
6. Гетероцикл тобындағы дәрілік заттардың сапасын физико-химиялық әдістермен талдау әдістері.
7. 5-нитрофуран туындыларының топтық реагенті болып ... табылады.
А) йод ерітіндісі
Б) концентрлі күкірт қышқылы
С) аммиак ерітіндісі
Д) концентрлі азот қышқылы
Е)натрий гидроксиді ерітіндісі
8.Фурагинді мысалға ала отырып реакция теңдеуін жазыңыз,жүру жағдайлары, аналитикалық эффектісі.
9..Төмендегі рационалдық атау қай препаратқа сай?
/5-нитро-2-фурфурилиден/-3-аминооксазалидон-2;
А) фурациллин
Б) фурагин
С) фурадонин
Д) фуразолидон
10. Фурациллиннің сандық мөлшерін йодометрия әдісімен анықтау ...
негізделген.
А) препараттың түнбаға түсуіне
Б) препарат гидролизінің тотығу өніміне
С) фуран сақинасының орын басушыларына
Д) комплексті қосылыстардың түзілуіне
11.0,1110 г фурациллинді титрлеуге кететін 0,01моль/л натрий тиосульфаты ерітіндісінің (К түзету = 1,01) көлемін анықтаңыз. Бақылау тәжірибесіне 5,1мл титрант кеткен. Сүйылту 1:100. 1мл 0,01моль/л натрий тиосульфатына 0,0004954г фурациллин сәйкес келеді, препараттағы мөлшері 97,5% кем болмауы тиіс.
12.Фурациллиннің сандық мөлшерін және титрін кері йодометрия әдісімен анықтаңыз. Титрант 0,01моль/л йод ерітіндісі. М.С. фурациллин = 198,14
13.0,5 мл дәрілік түрге 7,5 мл су және 2 мл 0,1 моль/л натрий гидроксиді ерітіндісі күйылып, кювета калыңдығы 2мм көк светофильтрде оптикалық тығыздығы өлшенген фурациллиннің сандық мөлшерін фотоэлектроколориметрия әдісімен анықтаңыз. Паралельді жағдайда 0,5мл 0,02% фурациллиннің стандартты ерітіндісінің оптикалық тығыздығы 0,476 тең екендігі аныкталды.
Тақырып 11. Дәрілік заттарды алудың өндірістік және зертханалық әдістері. Қондырғыларды әрлеу және өндірістің технологиялық схемасы.
Бақылау сұрақтары:
1. Қаныққан көмірсутектердің галогентуындыларының спирттерден түзілуінің реакция механизмін түсіндіріңіз.
2. Галогендеу реакциясын жүргізгенде минералды қышқылдардың ролі.
3. Галогендердің қайсысы бірінші галогеналкилдегі гидроксильді топпен оңай алмаса алады?
4. Ароматты қосылыстардағы электрофильді орынбасудың теориялық негіздері.
5. Электрофильді орынбасу реакцияларында минералды қышқылдардың ролі.
6. Концентрлі қышқылдармен жұмыс.
7. Бензолды нитрлеу теңдеулерін құру. Реакция механизмін құру .
8. Алынған заттың сапасын бағалау үшін қандай әдістер қолданылады?
9. Сәйкес тапсырмалардың әдістемесін түсіндіріп, синтездің нәтижесін жазу.
10. Азот қышқылының нитрлеу қабілиеті неге тәуелді?
Тақырып 12. Дәрілік заттарды алудың өндірістік және зертханалық әдістері. Қондырғыларды әрлеу және өндірістің технологиялық схемасы.
Бақылау сұрақтары:
1. Анилиннің сульфирлеу механизмін түсіндіріңіз.
2. Не үшін тартпа шкафта орындалады ?
3. Не үшін натрий хлоридінің қанық ерітіндісі қосылады?
4. бензолды сульфирлеу қандай температурада жүргізіледі және не үшін?
5. Бензолсульфоқышқылын алу кезінде стаканның қабыртасын шыны таяқшамен не үшін үйкейді?
6. Концентратлі қышқылдармен жумыс
7. Толуолды сульфирлеу қандай температурада жүргізіледі?
8. Нитрлеу реакциясының механизмін түсіндіріңіз.
9. Нитрлеуде күкірт қышқылының рөлі қандай?
10. Нитробензол, динитробензол алудағы тиімді жағдайларды көрсетіңіз (температура, азот қышқылының концентрациясы)
11. Нитрлеуші қоспаның активтілігін қалай жоғарлатуға болады?
12. Бензолдың, толуолды нейтрлеу механизмін көрсетіңіз.
13. Фенолмен хлоробензолды нитрлеуде қандай өнімдер алынады?