WiMAX технология негіздері
ЕМТИХАН БИЛЕТІ
1.Сымсыз байланыс арнасының жүйелері. Соңғы жылдары телекоммуникациялық радиожүйелердің дамуы көшкін түрінде болады. Әсіресе бұл жылжымалы жүйелерге қатысты. Қазір кең таралым алған әлемде арналарды уақыттық, жиіліктік және кодтық бөлудегі мобильді жүйелер эксплуатацияланады (ұялы байланыстың AMPS, GSM, CDMA, транкингтік EDACS, MPT1327 және т.б. стандарттар). Және де жылжымалы телекоммуникациялық радиожүйелер қызметінің пайдаланушылары әрдайым өсіп жатыр. Бұл пайдаланушылық терминалдың және қызмет ету тарифтер бағасының күрт төсуімен байланысты. Бірақ, бұл жүйелер бір-бірімен сәйкес келмейді және пайдаланушы әртүрлі жағдайда әртүрлі терминалдарды қолдануға міндетті (ұялық, пикоұялық DECT, транкингтік, спутниктік, пейджер). Сонымен қатар глобалдық роумингті қамтамас ете алмайтын әртүрлі мемлекеттерде әртүрлі сымсыз радиобайланыс стандарттары қолданылады. Сымсыз байланыс жүйелері келесі белгілер бойынша классификацияланады: ұрпақ бойынша: бірінші ұрпақтық аналогтық; екінші ұрпақтық сандық; үшінші ұрпақты әмбебап; төртінші ұрпақты кеңжолақты мультимедиалық; тағайындауы бойынша: ұялық; пикоұялық (сымсыз телефондық); транкингтық; спутниктық; оптикалық; пейджингтік;көпстанциялық рұқсат ету әдістері бойынша: арналарды жиіліктік бөлу арқылы FDMA; арналарды уақыттық бөлу арқылы TDMA; арналарды кодтық бөлу арқылы CDMA; қиыстырылғандар; байланыс каналының ұйымдастыру әдісі бойынша: симплекстік; дуплекстік жартылайдуплекстік.
2.Оптикалық байланыс. Сымсыз оптикалық байланыс технологияларының негізгі міндетті толқын ұзындығы инфрақызыл диапазонында жоғары жылдамдықпен үлкен көлемдегі мәліметтер таратуүшін қажет. Оптикалық байланыс – оптикалық диапазондағы электромагниттік толқындар арқылы іске асырылатын байланыс түрі. Қарапайым жарық көздерімен қашыққа дабыл беру ісі ерте заманнан белгілі болған. 1960 жылы лазерлер пайда болғаннан бастап, байланыс жүйесіне оптикалық диапазондағы электромагниттік толқындарды пайдалану мүмкіндігі ашылды.Оптикалық байланыс жүйесінің құрылымдық схемасы радиобайланысқа ұқсас келеді. Таратылатын хабар дабылға түрлендіріледі. Бұл дабыл оптикалық жиілікті тербеліс тудырады. 3.Сигналдарды тарату тәсілдері.Таратқышьң қуаты және жергіліктің қайта қолдану интервалы сияқты тым үлкейтусіз деректерді таратудағы жоғарғы сенімділікті қамтамасыз ету үшін басқа да әдістерді қолдану керек. Алшақтау әдістері сигналдарды тарату кезінде көптеген жолдарды талап етеді. Алшақтау тармақтары деп аталатын және олардың комбинициялық сұлбалары немесе олардың ішінен біреуін таңдау болып табылады. Жылжымалы радиобайланыс жүйелеріндегі радиотолқынның таралу сипаттамаларына байланысты алшақтау тармақтарын құрудың бірнеше әдістері белгілі. Олар келесі топтарға жіктеледі; -кеңістіктік, -бұрыштық, -поляризациялық, -жиіліктік, -уақыттық алшақтату. Кеңістіктік алшақтату бұл әдіс өзінің қарапайымдылығы мен арзан бағасы үшін кең қолданылады. Ол бір ғана таратушы антеннасын және бірнеше қабылдаушы антеннасын талап етеді. Қабылдаушы көршілес антенналардың арасы көпсәлелер үшін өшуі алшақтаудың әр тармағы корреляциаланбаған болуы керек.
ЕМТИХАН БИЛЕТІ
WiMAX технология негіздері
WiMAX (ағыл. Worldwide Interoperability for Microwave Access) — кең спектрлі құрылғылар (жұмыс станциялары, портативті компьютерден бастап ұялы телефонға дейін) үшін алыс қашықтықта әмбебап сымсыз байланыс ұсыну мақсатында жасалған телекоммуникациялық технология. WirelessMAN деп аталатын IEEE 802.16 стандартына негізделген.»WiMAX» атауы 2001 жылдың маусымында WiMAX дамыту және таныту мақсатында WiMAX Forum ұйымымен құрылған. Форум WiMAX-ты «xDSL және дербес желілерге балама болатын тораптарға жылдам әрі сымсыз қосылуға мүмкіндік беретін технологиялар стандартында жасалған» деген сипаттама береді. WiMAX- бұл деректерді ондаған мегабит жылдамдығымен жіберуге арналған кең арналы сымсыз байланыс стандарты, ол технология жаңа мультимедиялық сервистің негізі бола алады және мультимедиялық контентпен жұмысты қамтамасыз етеді. Жүйелік сәулетінің арқасында толықтай IP протоколына негізделген және қолданыстағы жүйелік инфрақұрылымдар стандартымен үйлесімді, жаңа технологиялар базасындағы жүйелерге қарағанда, мұндай жүйелерді күшейту және пайдалану тиімді және жеңілдей түсті.
Сымсыз байланыс жүйесінің классификациясы. Сымсыз байланыс жүйелері келесі белгілер бойынша классификацияланады: ұрпақ бойынша: бірінші ұрпақтық аналогтық; екінші ұрпақтық сандық; үшінші ұрпақты әмбебап; төртінші ұрпақты кеңжолақты мультимедиалық; тағайындауы бойынша: ұялық; пикоұялық (сымсыз телефондық); транкингтық; спутниктық; оптикалық; пейджингтік;көпстанциялық рұқсат ету әдістері бойынша: арналарды жиіліктік бөлу арқылы FDMA; арналарды уақыттық бөлу арқылы TDMA; арналарды кодтық бөлу арқылы CDMA; қиыстырылғандар; байланыс каналының ұйымдастыру әдісі бойынша: симплекстік; дуплекстік жартылайдуплекстік.
Абоненттік станциялар мен және базалық станциялар арасында байланыс жолдарын ұйымдастыру . Автоматты телефонды байланыс желілерінің дамуының осы сатысында абоненттерді стационарлы телефонды желілердің құралдарына қосу функциясын бір базалық станция BSS орындап отырды.Ұялы абоненттер BSS пен қоршалған аумақта қозғала отырып ұялы радиостанцялар MS құралдарымен радиоарналар арқылы BSS байланысады.Одан кейін БСС ұялы абоненттерді стационарлы тел.жүйелеріне қосады.MSC ұялы абоненттің бір ұяшықтан екіншісіне өту кезінде тұрақталған әңгімелесу трактін ауыстырып қосуға мүмкіндік береді,сонымен қатар стационарлы телефон желілерінің абоненттерін нақты BTS қосылуға,берілген ұялы абоненторналасқан аймақта жүзеге асыруға мүкіндік береді.Дамыған ұялы желіде әдетте,бірнеше MSC коммутациялы орталықтар жұмыс істейді,олардың әрқайсысына бірнеше BSS қосылады.Аймақты бірнеше ұяшықтарға дұрыс бөлу үшін,осы аймақты тек үш геометриялық фигура пайдаланылуы мүмкін-үшбұрыш,квадрат пен дұрыс алтыбұрыш.
ЕМТИХАН БИЛЕТІ
Озғалмалы байланыстың радиоарнадағы жиіліктік параметрі Жылжымалы радиобайланыс жүйелеріндегі радиотолқынның таралу сипаттамаларына байланысты алшақтау тармақтарын құрудың бірнеше әдістері белгілі. Олар келесі топтарға жіктеледі; -кеңістіктік, -бұрыштық, -поляризациялық, -жиіліктік, -уақыттық алшақтату.
Көптеген жағдайларда радиотолқындардың таралатын бірден көп жолдары болуы мүмкін және бұл ситуация көпсәуулелі таратылу деп аталады. Таралу трассасы жылжымалы обьектінің, базалық құрылғының немесе қоршаңан заттар мен ортаның жылжуы арқылы өзгереді. Салыстырмалы түрде жылжымалы болғандықтан, қоршаған орта бөлігі 100км/сағ жылдамдықпен қозғалады. 2.Сигналдарды тарату тәсілдері Таратқышьң қуаты және жергіліктің қайта қолдану интервалы сияқты тым үлкейтусіз деректерді таратудағы жоғарғы сенімділікті қамтамасыз ету үшін басқа да әдістерді қолдану керек. Алшақтау әдістері сигналдарды тарату кезінде көптеген жолдарды талап етеді. Алшақтау тармақтары деп аталатын және олардың комбинициялық сұлбалары немесе олардың ішінен біреуін таңдау болып табылады. Жылжымалы радиобайланыс жүйелеріндегі радиотолқынның таралу сипаттамаларына байланысты алшақтау тармақтарын құрудың бірнеше әдістері белгілі. Олар келесі топтарға жіктеледі; -кеңістіктік, -бұрыштық, -поляризациялық, -жиіліктік, -уақыттық алшақтату. Кеңістіктік алшақтату бұл әдіс өзінің қарапайымдылығы мен арзан бағасы үшін кең қолданылады. Ол бір ғана таратушы антеннасын және бірнеше қабылдаушы антеннасын талап етеді. Қабылдаушы көршілес антенналардың арасы көпсәлелер үшін өшуі алшақтаудың әр тармағы корреляциаланбаған болуы керек