Выбирать deligere, o, legi, lectum; eligere; seligere; allegere; adoptare, 1; exquirere, o, quisivi, quisitum; optare, 1; см. выбрать 23 страница

запаянный sigillatus [a, um];

запечат(ыв)ать consignare, 1 (tabulas, testamentum);

запечатлеть defigere, o, xi, ctum; imprimere, o, premi, pressum; inculcare, 1;

запинаться balbutire, 4 (balbutiendo vix sensus suos explicare);

запинающийся balbus [a, um];

запирать claudere, o, si, sum; concludere; includere; praecludere; serare, 1;

запиратьсяincludi [e]tc.; negare, 1; infitiari, or, atus sum; infitias ire;

записка consignatio [onis, f]; hypomnema, atis, n; tabella [ae, f] (allatae sunt tabellae);

записки commentarii, orum, mpl; scripta [orum, npl]pl; memoranda [orum, npl]pl; itinerarium [ii, n];

записная книжка pugillares, ium, mpl; adversaria [orum, npl]pl; libellus [i, m];

записывать exscribere, o, psi, ptum (nomina; bonos in aliis tabulis exscriptos habet); perscribere; subscribere (numerum aratorum); transcribere; subnotare, 1 (nomina); excipere, io, cepi; inducere, o, xi, ctum;

+ записывать речь под чью-л. диктовку dictante aliquo excipere orationem;

+ записывать в организацию, армию conscribere;

запись irrotulatio [onis, f]; *recordum [i, n]; tabula [ae, f];

+ внести долговую запись nomen referre in tabulas;

заплата assumentum [i, n];

+ никто к ветхой одежде не пришивает заплаты из новой ткани nemo assumentum panni rudis assuit vestimento veteri;

заплатить persolvere; solvere [e]o, lvi, lutum; rescribere, o, psi, ptum; luere, o, ui, utum;

заплесневевший mucidus [a, um];

заплетать plectere, o, xi, ctum (flores; crines);

заповедник reservatum [i, n]; praedium [ii, n] defensum (interdictum); vivarium [ii, n];

+ государственный заповедник reservatum publicum;

+ охотничий заповедник saeptum venationis;

заповедный defensus [a, um]; interdictus [a, um]; reservatus [a, um];

+ заповедный участок area interdicta;

+ заповедная степь steppa reservata;

заподозрить suspicari, or, atus sum;

запоздалый serus [a, um]; tardus [a, um];

запоздать, запаздывать tardare, 1 (facere aliquid; tardantes punire);

+ зима запоздала hiems tardavit;

запой ebriositas [atis, f] periodica; dipsomania [ae, f];

заполненный impletus [a, um]; repletus [a, um];

+ обитает в заполненных водой канавах habitat in fossis aqua repletis;

заполнять supplзre [e]o [e]vi [e]tum (lacunam); complзre [e]o [e]vi [e]tum; explзre [e]o [e]vi [e]tum; stipare, 1 (tectum omne fartim); oblinere, o, levi, litum; occupare, 1; frequentare, 1 (templa);

запоминание retinetia [ae, f] (actarum rerum);

запомнить memoriв tenзre; mandare aliquid memoriae [animo, menti];

запонка *boto, onis m; orbiculus [i, m]; globulus [i, m];

запор claustrum [i, n]; sera [ae, f]; vectis [is, m]; obex, obicis, f; pessulus [i, m];

заправить supplere [e]o [e]vi [e]tum;

+ заправленные светильники suppletae lucernae;

запрашивать rogare, 1;

+ запрашивать кого-л. о мнении aliquem sententiam rogare;

запретvetitum [i, n]; interdictum [i, n];

запретить prohibere [e]o, ui, itum; interdicere, o, xi, ctum; vetare, 1; vindicare, 1 (aliquid legibus);

+ Цезарь запретил легатам отлучаться с места работы ab opere legatos Caesar discedere vetuerat;

+ что запрещает, смеясь говорить правду? ridentem dicere verum quid vetat?

+ всякий закон или повелевает, или запрещает lex omnis aut jubet aut vetat;

+ мы делаем уже сделанное, что запрещает нам старая поговорка acta agimus, quod vetamur vetere proverbio;

запретныйnon tangendus [a, um]; inconcessus [a, um] (hymenaei; voluptas); vetitus [a, um]; interdictus [a, um];

запрещенный interdictus [a, um]; prohibitus [a, um]; inconcessus [a, um] (hymenaei; voluptas);

+ Запрещенный Международным кодексом Codice Internationali interdictus (prohibitus);

заприметитьsubsentire, 4;

запрокинутый supinus [a, um];

запрос rogatio [onis, f];

+ делать запрос consiliari;

+ делать запрос в сенате о чем-л. a senatu de aliqua re postulare;

запросто simpliciter;

запруда agger [e]ris, m;

запрягать, запрячь jungere, o, nxi, nctum (equos); subjungere (tigres curru); adjungere; jugare, 1; ligare, 1; religare, 1; subdere, o, didi. ditum (tauros aratro);

запрятатьcompingere, o, pegi, pactum (aliquem in carcerem);

запугивать angere, o, anxi, anctum/anxum; terrзre [e]o, ui, itum; terrificare, 1; territare, 1; horrificare, 1;

запуск (компьютера) initiatio[onis,f] systematis;

запутанный intricatus [a, um]; perplexus [a, um]; gibberosus [a, um] (sermo); confusus [a, um]; inextricabilis [e];

запутать illaqueare, 1; confundere; irretire, 4; intricare, 1; conturbare, 1;

запущенный neglectus [a, um]; squalidus [a, um]; desertus [a, um];

запылать inardescere, o, arsi, -; exardescere;

запястье carpus [i, m]; armilla [ae, f];

запятая virgula [ae, f]; comma, atis, n;

запятнать coinquinare, 1; commaculare, 1; contaminare, 1;

зарабатывать quaeritare, 1 (victum aliqua re); quaerere, o, sivi, situm (nummos manu); acquirere, o, sivi, situm (pecuniam); facere, io, feci, factum (lucrum; assem); merзre [e]o, ui, itum; meritare, 1;

+ умение зарабатывать facultas acquirendi (opes);

заработок merces, зdis, f (manuum); meritum [i, n]; stips, stipis, f (exigua); quaestus [us, m]; lucrum [i, n];

заражать inficere, io, feci, factum; replзre [e]o [e]vi [e]tum; imbuere, o, ui, utum;

заражение infectio [onis, f]; contagio [onis, f]; contagium [ii, n];

зараза virus [i, n]; miasma, atis, n; pernicies [e]i, f; pestilentia [ae, f]; pestis;

заразительный contagiosus [a, um]; pestifer; pestilens, ntis;

заразный contagiosus [a, um];

заранее a priori; in tempore; mature; ante;

зарастать obduci, or, ductus sum; obtegi, or, tectus sum;

зарегистрированный in indicem illatus [a, um];

зарегистрировать subscribere, o, psi, ptum (numerum aratorum);

зарезать jugulare, 1; caedere, o, cecidi, caesum; trucidare, 1; mactare, 1;

зарница fulgur, uris, n;

зародыш embryo, onis, m; embryon [ii, n]; fetus [i, m] (foetus); semen, inis, n; germen, inis, n;

зарождаться nasci, or, natus sum;

зарождение generatio [onis, f]; origo, inis, f;

заросль confraga [orum, npl]pl; …etum;

зарубежный extraneus [a, um]; forensis [e]; foraneus [a, um]; exterminus [a, um];

зарыть defodere, io, fodi, fossum; infodere, io, fodi, fossum; supponere, o, posui, positum (aliquid terrae); obruere, o, ui, utum;

+ зарыть золото в землю credere aurum terrae;

заря aurora [ae, f]; jubar, aris, n;

+ утренняя заря Aurora; ortus candens;

заряд inserticulum [i, n];

заряжать inserere, o, ui, rtum;

засада insidiae, arum, fpl; subsessa [ae, f] (subsessas occultius collocare; in subsessa esse);

+ устроить засаду, находиться в засаде subsidere in insidiis;

+ сидящий в засаде subsessor (cum venabulo);

засадить compingere, o, pexi, pactum (aliquem in carcerem); reserere, o, sevi, -; obserere; plantare, 1;

засвидетельствованный testatus [a, um];

+ засвидетельствованный факт factum testatum; res testata;

засвидетельствовать testari, or, atus sum; attestari; contestari;

засевать conserere, o, sevi, -; obserere;

заседание sessio [onis, f]; consessus [us, m]; contio [onis, f];

+ зал заседаний tractatorium [ii, n];

+ пленарное заседание сената senatus frequens;

заседатель consiliarius[ii, m]; assessor [oris, m];

заседать considere; sedзre [e]o, sedi, sessum;

+ сенат заседает senatus agitur;

засека concaedes, ium, fpl;

заселение colonisatio [onis, f];

заселить frequentare, 1 (urbs frequentatur; frequentare solitudinem Italiae; locum cultoribus);

+ заселить опустевший город inania moenia supplere;

засесть compingere [o, pegi, pactum] se (in Apuliam); insidere, o, sedi, sessum;

+ засесть в засаду subsidere;

заскрипеть increpare, 1;

заслонять praepedire, 4 (lumen);

заслуга meritum [i, n];

+ заслуги bene facta; tituli (Theseus, magnificus titulis suis);

+ чьи-л. заслуги перед кем-л. alicujus beneficia in aliquem;

заслуженный emeritus [a, um]; meritus [a, um] (poena; meritissimв famв frui);

заслуживать merзre [e]o, ui, itum; meritare, 1; mereri [e]or. itus sum;

+ он получил то, что заслужил habet, quod sibi debebatur;

заснуть (засыпать) condormire, 4; condormiscere, o, dormivi, -; addormire; obdormiscere; capere [io, cepi, captum] somnum, somno capi [ior, captus sum];

засов claustrum [i, n]; pessulus [i, m] (pessulum obdere ostio, foribus; pessulos injicere); sera [ae, f]; obex, icis, m;

засовывать intrudere, o, di, sum; inserere, o, ui, rtum;

засоленный salinus [a, um]; salsus [a, um];

засоренный ruderatus [a, um];

засохший retorridus [a, um];

+ засохшие луга prata siccitate emortua;

заспиртованный in spiritu servatus [a, um]; alcoholisatus [a, um];

застава custodia [ae, f]; castra [orum, npl] stativa;

заставлять jubere [e]o, ssi, ssum; suadere [e]o, si, sum; subigere, o [e]gi, actum (aliquem metu aliqid facere); agere, o [e]gi, actum (nova quaerere tecta); cogere, o [e]gi, actum; compellere, o, pulsi, pulsum; trudere, o, di, sum; angariare, 1; coartare, 1;

+ ты заставил меня признать, что… extorsisti, ut fatзrer…

застаиваться stagnare, 1;

застарелый vetus [e]ris (aegritudo);

застать nancisci, or, ctus sum; supervenire, io, veni, ventum;

+ застать кого-л. в часы его досуга nancisci aliquem otiosum;

+ Марцелл застал их врасплох, когда они строили укрепления munientibus supervзnit Marcellus;

застегнуть subnectere, o, nexui, nexum (fibula vestem subnectit); fibulare, 1;

застежка fibula [ae, f];

застенчивость verecundia [ae, f]; pudor, oris, m;

застенчивый pudens, ntis (vir; femina); pudibundus [a, um] (matrona; vir); verecundus [a, um] (castus et v.);

застилатьsternere, o, stravi, stratum (lectulos pelliculis); tegere, o, xi, ctum;

застигать adoriri, ior, rtus sum (aliquem adorta tepestas est);

застойный perstagnatus [a, um];

застолье symposium [ii, n];

застольный symposiacus [a, um] (quaestiunculae);

застревать adhaerзre [e]o, si, sum (in visceribus); haesitare;

застрелить trajicere, io, jeci, jectum; transfigere, o, xi, ctum; sclopetare, 1;

заступ rutrum [i, n]; fossorium [ii, n];

заступник defensor [oris, m]; patronus [i, m]; protector [oris, m]; paracletus [i, m];

застывание consistentia [ae, f];

застыть sistere, o, steti, - (sistunt amnes; stetit sanguis); stare, 1 (glacies stat iners; stant ora metu); stupзre [e]o, ui,-; rigescere, o, ui,-; refrigescere, o, frixi, -;

засуха ariditas [atis, f]; siccitas [atis, f]; aquarum penuria [ae, f];

+ эта область ежегодно поражается засухой haec regio quotannis siccitate afficitur;

засушенный exsiccatus [a, um];

засушливый aridus [a, um];

засыхать arescere, o, arui, -;

затаить comprimere, o, pressi, pressum (odium);

+ затаить дыхание animam comprimere;

затвердение fixatio [onis, f];

затвердеть indurare, 1; rigescere, o, rigui, -;

затворять claudere, o, si, sum;

затевать agere, o [e]gi, actum; agitare, 1; induere, o, ui, utum; machinari, or, atus sum; parturire, io, ivi, -;

+ посмотрю, что он затевает observabo, quam rem agat;

+ это затевают с тем, чтобы…ea tela texitur (ut)…

затем dein; deinde; mox; post; postea; posthac; serius; tum;

затемнение caligatio [onis, f];

затемнять obscurare, 1;

затенение inumbratio [onis, f];

затененный umbrosus [a, um]; inumbratus [a, um];

затенять umbrare, 1; obscurare, 1;

затерянный amissus [a, um]; perditus [a, um];

затея consilia [orum, npl]pl; inventa [orum, npl]pl; machinationes, um, fpl;

затишье tranquillitas [atis, f]; malacia [ae, f];

заткнуть struere, o, xi, ctum (aures habere structas);

затмение eclypsis, is (eos), f; defectio [onis, f]; defectus [us, m]; obscuratio [onis, f];

+ произошло солнечное затмение solis defectio fuit;

+ регулярные затмения солнца canonicae defectiones solis;

затмить obscurare, 1; obumbrare, 1; hebetare, 1; obruere, o, ui, utum; superare, 1;

+ затмить кого-л. своим величием alicui magnitudine sua inducere caliginem;

+ литературностью изложения затмить незрелые сочинения прошлого scribendi arte rudem vetustatem superare;

затон instagnatio [onis, f] fluminis;

затонуть mergere, o, rsi, rsum; submergere;

затопление eluvies [e]i, f; inundatio [onis, f];

затопляемый inundatus [a, um];

затоплять inundare, 1; stagnare, 1;

затрагивать tangere, o, tetigi, tactum (aliquid leviter); attingere, o, attigi, attactum;

затраты expensa [ae, f]; pecunia [ae, f] impensa;

затруднение difficultas [atis, f]; impedimentum [i, n]; obstaculum [i, n]; nodus [i, m];

затруднения tricae, arum, fpl (domesticae);

затрудненный aeger, gra, um (anhelitus);

затруднительный difficilis [e]; impeditus [a, um]; onerosus [a, um]; arduus [a, um];

затуманивать nubilare, 1;

затушевывать obscurare, 1;

затхлый vapidus [a, um];

затылок cervix, icis, f;

затягивать stringere, o, xi, ctum (nodum); constringere; trahere, o, xi, ctum (vincla galeae; aliquid in serum); moras alicui rei addere; extrahere (proelium ad noctem; bellum in tertium annum; aliquid in infinitum); contrahere; sustinзre [e]o, ui, tentum (aliquid in noctem, ad noctem); obducere, o, xi, ctum; producere; extendere, o, ndi, nsum; morari, or, atus sum;

+ затянувшаяся трапеза tractus in longum convictus;

+ преднамеренно затянуть войну sustinere bellum consilio;

затягиватьсяconducere, o, xi, ctum;

+ рана затягивается (рубцуется) vulnus conducitur in cicatricem;

затяжка nodus [i, m];

+ затяжка времени mora [ae, f]; retardatio [onis, f];

затяжнойassiduus [a, um] (imber; bellum; febricula);

+ затяжной характер tractus (belli; mortis);

заусенец paronychia [ae, f];

заучитьediscere, o [e]didici, -;

+ заучивать что-л. слово в слово ediscere aliquid ad verbum;

захватoccupatio [onis, f]; rapina [ae, f]; possessio [onis, f];

захватить occupare, 1; usurpare, 1 (imperium; alienam possessionem); invadere, o, vasi, vasum (in alienam pecuniam; regnum; imperium); irruere, o, ui, utum; irrumpere, o, rupi, ruptum; arripere, io, ripui, reptum; potiri, ior, itus sum; capere, io, cepi, captum (urbem; castra hostium); percipere, io, cepi, ceptum; captivare, 1; sumere, o, psi, ptum (proelio sumpta Thessalia); trahere, o, xi, ctum (regnum; t. in se munia senatus); affectare, 1 (navem); manum adjicere alicui rei; adipisci, or, adeptus sum (rerum); facere praedam; prehendere, o, ndi, nsum; apprehendere; expugnare, 1;

+ захватить верховную власть adipisci rerum; potiri rerum;

+ стремление захватить государственную власть lubido rei publicae capiendae;

захватчик usurpator [oris, m]; occupo, onis, m;

захворавший affectus [a, um] valetudine;

заходoccasus [us, m]; obitus [us, m];

заходить inire [e]o, ii, itum; adire; obire; inter se tegere [o, xi, ctum]; divertere, o, verti, versum; convenire, io, veni, ventum; occidere, o, cidi, casum; occumbere, o, cubui, cubitum;

захоронение inhumatio [onis, f];

захотеть velle, volo, volui, - cupere, io, ivi, itum,

+ теперь мне захотелось написать тебе кое-что о старости nunc mihi visum est de senectute aliquid ad te conscribere;

зацветать efflorescere, o, florui, -;

зачатие conceptio [onis, f]; conceptus [us, m];

зачаточный rudimentalis [e]; rudimentarius [a, um];

зачать concipere, io, cepi, ceptum;

зачем cur; quare; quid;

зачеркивать cancellare, 1; oblinere, o, levi, litum; delзre [e]o [e]vi [e]tum;

зачерпнуть haurire, io, si, stum;

+ зачепнуть пригоршней воду из реки undam de flumine cavis palmis sustinere;

зачетcompensatio [onis, f];

зачислять inscribere, o, psi, ptum; transcribere; inserere, o, ui, rtum;

зачитать до дырconterere [o, trivi, tritum] librum legendo;

заши(ва)ть insuere, o, ui, utum; obsuere;

заштрихованный striatus [a, um]; lineolatus [a, um];

зашуметь increpare, 1 (ui, itum);

защита defensio [onis, f]; protectio [onis, f]; patrocinium [ii, n]; propugnatio [onis, f]; praesidium [ii, n] (domus familiaeque); tutela [ae, f] (t. et praesidium virtutis); tutamen, inis, n; tutamentum [i, n]; integumentum [i, n] (corporis); munimentum [i, n]; vallum [i, n]; vindicta [ae, f]; propugnaculum [i, n]; fides [e]i, f (haec urbs est in fide mea; implorare fidem deum hominumque; in fidem recipere aliquem); subsidium [ii, n] (subsidio venire); apologia; aegis, idis f;

+ служить кому-л. защитой от чего-л. subsidio esse alicui alicui rei;

+ Институт Защиты растений Institutum Protectionis Plantarum;

+ находиться под чьей-л. защитой in tutelв alicujus esse;

+ давать защиту от холода tutelam praestare contra frigora;

+ для защиты от холода и зноя ad frigora atque aestus vitandos;

+ довериться чьей-л. защите se committere alicui tutandum;

защитник defensor [oris, m]; fautor [oris, m]; propugnator [oris, m] (libertatis; sceleris); praeses, idis, m; tutela [ae, f] (templi); tutor; stator [oris, m]; vindex, icis, m; advocatus [i, m]; assertor [oris, m]; causidicus [i, m]; patronus [i, m]; protector [oris, m];

+ город без защитников urbs vasta a defensoribus;

+ стены без защитников moenia vacua defensoribus;

защитница patrona [ae, f];

защитный muniens, ntis; protectivus [a, um]; defensivus [a, um];

+ защитный слой stratum protectivum;

защищать defendere, o, ndi, nsum; praesidзre [e]o, sedi, sessum (alicui rei, aliquid; Juno, quae toris praesidet maritis; urbi; agros suos); esse, sum, fui [adesse]; praeesse; vindicare, 1 (civem a miseriis; aliquem a verberibus; aliquem Grajorum armis); tegere, xi, ctum (se jure legum); contegere; protegere; saepire, 4; vallare, 1; vincire, 4; praemunire, 4; emunire, 4; obumbrare, 1; orare, 1; prohibзre [e]o, ui, itum;

+ защищать свою точку зрения suam opinionem defendere;

защищатьсяpro se manus afferre [o, tuli, latum]; defendi, or, nsus sum; se defendere, o, ndi, nsum;

защищающий praeses, -idis, m;

+ искусство защищающее человеческое здоровье (= медицина) ars salutis humanae praeses;

защищенный tectus [a, um]; tutus [a, um]; munitus [a, um];

заявитель petens, ntis, m;

заявить subscribere, o, psi, ptum;

+ против Л. Попиллия Л. Геллий письменно заявил, что тот дал себя подкупить in L. Popillium subscripsit L. Gellius, quod is pecuniam accepisset;

заявка mandatum [i, n];

заявление verbum [i, n]; indicium [ii, n]; significatio [onis, f]; delatio [onis, f];

заявлять declarare, 1;

заяц lepus [oris, m] (lepus mas, lepus femina; ласк. Mi lepus! lepusculus);

+ за двумя зайцами погонишься, ни одного не поймаешь duos lepores insequens neutrum cepit;

+ убить одним ударом двух зайцев una mercede duas res assequi;

званиеtitulus [i, m] (conjugis; sapientis); locus [i, m]; condicio [onis, f]; ordo, inis, f; status [us, m]; nomen, inis, n; ornamentum [i, n]; fortuna [ae, f];

+ люди всякого звания и происхождения homines omnis fortunae ac loci;

звательный падеж casus [us, m] vocativus;

звать clamare, 1; poscere, o, poposci, - (clamore aliquem); provocare, 1; vocare, 1 (aliquem nomine; domum; ad cenam; ad vitam; in altum; ad quietem); appellare, 1; nominare, 1;

+ звать на бой vocare pugnas;

+ звать рабов на борьбу за свободу vocare servos ad libertatem;

+ как тебя зовут? Qui vocare (vocaris)? Меня зовут Ликонид ego vocor Lyconides;

+ звезды зовут ко сну sidera somnos suadent;

звезда stella [ae, f]; astrum [i, n]; sidus [e]ris, n;

+ возноситься к звездам super astra ferri;

+ утренняя звезда stella diurna;

звездочет astrologus [i, m];

звездочка stellula [ae, f]; asteriscus [i, m];

+ обозначить звездочкой asterisco signare;

звенетьtinnire, 4 (tinnit tintinnabulum); tinnitus ciere [e]o, ivi, citum [dare]; tintinnare, 1; strepere, o, ui, itum; strepitare, 1 (arma strepunt); sonare, 1;

звено anulus [i, m] (catenae); manus, us, f; classis, is, f;

звенящий tinnulus [a, um];

зверинец vivarium [ii, n];

звериный bestialis [e]; bestiarius [a, um]; beluinus [a, um]; ferinus [a, um];

зверосовхоз sovchosum [i, n] feris educandis destinatum;

зверский bestialis [e]; ferus [a, um]; immanis [e];

зверь bestia [ae, f]; belua [ae, f]; fera [ae, f];

+ отдать на растерзание зверям aliquem ad bestias mittere, dare, condemnare;

звонtinnimentum [i, n]; tinnitus [us, m] (acutus); sonus [i, m]; sonitus [us, m]; strepitus [us, m] (citharae; testudinis aureae);

+ звон в ушах tinnimentum auribus;

звонить pulsare, 1; tinnire, 4;

звонкий crepulus [a, um] (fragor); altus [a, um] (vox; sonus); sonorus [a, um]; vocalis [e]; canorus [a, um]; clarus [a, um]; tinnulus [a, um];

звук sonus [i, m]; sonitus [us, m]; tonus; vox, cis, f (cymbalorum); strepitus [us, m] (citharae; testudinis aureae);

+ звук воспринимается ушами (слухом) sonus afficit aures;

+ издавать звук favere voci;

звучание sonitus [us, m]; strepitus [us, m];

звучать sonare, 1; resonare, 1; strepere, o, ui, itum; tinnire, 4;

звучный sonorus [a, um]; candidus [a, um] (vox); vocalis [e];

звякать tinnire, 4;

здание aedes, ium, fpl; aedificium [ii, n]; domus, i, f;

+ жилые и нежилые здания aedes aedificiaque;

здесь hic; hoc loco; hac;

здешний hic, haec, hoc; domesticus [a, um]; localis [e]; vernaculus [a, um]; indigena;

здороваться salutare;

здоровый sanus [a, um]; salvus [a, um]; integer, gra, grum; fortis [e]; valens, ntis (homo; bos; cibus); validus [a, um] (cibus; nondum ex morbo satis validus); vitalis [e]; saluber, bris, bre; bellus [a, um]; vigoratus [a, um] (juvenis);

+ быть здоровым valere (stomacho; sanus homo, qui bene valet);

+ находить кого-л. в добром здравии invenire aliquem fortem;

+ возвращайся в добром здравии fac bellus revertare;

здоровье salus, utis, f; sanitas [atis, f]; valetudo, inis, f (prosperitas valetudinis; valetudo incommoda, adversa; valetudinem amittere; valetudini suae parcмre); salubritas [atis, f];

+ клянусь вам своим здоровьем sic me salvum habeatis;

+ желать здоровья (чихающему) salvere jubere;

+ физическое здоровье firma corporis affectio;

+ с пошатнувшимся здоровьем valetudine affectus;

+ вредить чьему-л. здоровью valetudine temptare (tentare) aliquem;

+ пользующийся отличным здоровьем optimв valetudine affectus;

+ обладать очень слабым здоровьем tenuissima valetudine esse;

+ за ваше здоровье bene vobis [vos];

+ как твое здоровье? ut vales? ut valetur?

здравохранение sanitatis cura [ae, f] publica;

здравствовать valere [e]o, ui, -;

+ здравствуй! Salve!

здравый sanus [a, um]; integer, gra, grum; prudens, ntis;

зев faux, cis, f; rictus; hiatus;

зевать oscitare; hiare;

зеленеть virзre [e]o, ui, -; virescere, o, -,-; viridare, 1; viridescere, o, -,-; frondзre [e]o, -, -; frondescere, o, -,-;

зеленоватый virescens, ntis; viridulus [a, um]; viridiusculus [a, um];

зеленый viridis [e] (gramen; zmaragdus; lacerta; collis; campus); smaragdinus [a, um]; prasinus [a, um]; malachiticus [a, um]; aerugineus [a, um]; aeruginosus [a, um]; olivaceus [a, um]; glaucus [a, um]; thalassinus [a, um]; pomaceus [a, um]; vivus [a, um] (arundo; caespes);

+ зеленые насаждения viridaria;

зелень viride, is, n; viriditas [atis, f]; olus, oleris, n;

зелье venenum [i, n] (somniferum); medicamen, inis, n; philtrum [i, n];

+ скупость, словно пропитанная вредоносными зельями, расслабляет дух avaritia, quasi venenis malis imbuta, animum effeminat;

землевладелец possessor [oris, m] (latifundii);

земледелец agricola [ae, m]; agricultor [oris, m]; casarius[ii, m]; rusticus [i, m]; ruricola [ae, f]; arator [oris, m]; colonus [i, m];

земледелие agricultura [ae, f]; res [ei,f] rustica;

землемер agrimensor [oris, m];

землемерный geometricus [a, um];

+ землемерное искусство geometria; ars dimetiendi;

землеописание geographia [ae, f];

землепользователь superficiarius[ii, m];

землетрясение terrae motus [us, m]; perturbationes [um, fpl] terrenae; tremor [oris, m];

+ землетрясение вздымает равнины terrae motus subrigit plana;

земля terra [ae, f] (tollere saxa de terra); Terra; tellus (-uris, f); Tellus; terrenum [i, n]; humus, i, f; plaga [ae, f]; regio [onis, f]; solum [i, n]; Orbis [is, m] terrarum; mundus [i, m];

+ по влажной земле ad terram udam;

+ кустарничек, прижатый к земле fruticulus terrae appressus;