Упражнения для самоподготовки к контрольной работе

Тема: Множественное число существительных и прилагательных

Именительный падеж множественного числа

(Nominativus pluralis). Родительный падеж множественного числа(Genetivus pluralis)

В медицинской терминологии помимо формы единственного числа употребляются термины, стоящие во множественном числе. Для их образования необходимо уметь научиться образовывать (склонять) термины как в именительном, так и в родительном падежах.

Рассмотрите сводную таблицу падежных окночаний существительных и прилагательных и ознакомьтесь с основными моделями склонения.

МНОЖЕСТВЕННОЕ ЧИСЛО

 

Склонение  
часть речи и м я с у щ е с т в и т е л ь н о е   имя существительное
прилагательные первой группы - прилагательные второй группы, - прилагательные в сравн. степени
род f m n m f n m n f
Nom. sing, a us um er on разные us u es
Gen. sing, ae i is us i
Nom. pl. ae i a es es a/ia* us ua es
Gen. pl. arum orum um / ium** uum rum
             

 

NB!: У существительных третьего склонения окончания множественного числа прибавляются к основе родительного падежа единственного числа.

*Окончание «ia» имеют:

– существительные среднего рода на -e, -al, -ar

напр.: rete, is n – мн. число – retia

– прилагательные второй группы среднего рода

напр.: vertebralis, e – vertebralia,

nom.plur.(n.) – foramina vertebralia

 

** Окончание «ium» имеют:

– неравносложные существительные с двумя согласными на конце основы родительного падежа

напр. os, ossis n – мн. ч., род.п. – ossium

– равносложные существительные женского и мужского рода на -es, -is

напр.: canalis, is m – мн.ч., род. п. – canalium

– существительные среднего рода на -e, -al, -ar

напр.: rete, is n – мн. ч. род. п.– retium

– прилагательные второй группы положительной степени

напр.: cervicalis, e – мн.ч., род. п. – cervicalium

 

Сокращения, принятые в анатомической номенклатуре

единственное число множественное число
a.– arteria b.– bursa gl.– glandula for.– foramen lig.– ligamentum m.– musculus n.– nervus r.– ramus vag.– vagina v.– vena
aa.– arteriae bb.– bursae gll.– glandulae forr.– foramina ligg.– ligamenta mm.– musculi nn.– nervi rr.– rami vagg.– vaginae

 

Задания и вопросы для самоконтроля

Упражнения

1.Образуйте Nom. pl. и Gen. pl. следующих существительных:

costa, ae f, musculus, i m septum, i n , foramen, inis n, processus, us m, facies, ei f, lamina, ae f, nervus, i m, tuberculum, i n, articulatio, onis f, sinus, us m, vertebra, ae f, ligamentum, i n, sulcus, i m, cartilago, inis m, cornu, us n, os, ossis n

 

2. Образуйте Nom. pl. и Gen. pl. прилагательных первой группы, которые склоняются по первому (женск. род) и по второму склонению (мужск. и ср.род):

petrosus, palatinum, thoracica,

 

3. Образуйте Nom. pl. и Gen. pl. прилагательных второй группы, которые склоняются по третьему склонению:

nasalis, inferior, ethmoidale, posterius,

 

4.Переведите и перепишите термин, поставьте его в Gen.sing., Nom. pl., Gen. pl.:

capsula interna, musculus zygomaticus, septum osseum, concha nasalis, os frontale, foramen palatinum minus, sulcus palatinus major

 

5. Переведите на русский язык следующие термины:

facies lateralis, septa sinuum frontalium, laminae medialis et lateralis, foramen palatinum minus, crista tuberculi majoris humeri, vertebra cervicalis, sinus frontalis, vertebra lumbalis, tubercula vertebrarum cervicalium, canalis palatinus major, linea temporalis posterior, tuberculum palatinum, musculi capitis, sulcus palatinus major

 

Лексический минимум

Существительные

Склонение


1. arteria, ae f- артерия

2. capsula, ae f-капсула

3. columna, ae f- ствол

4. concha, ae f-раковина

5. costa, ae f-ребро

6. crista, ae f-гребень

7. fibula, ae f -большеберцовая кость

8. fissura, ae f-щель

9. fovea, ae f-ямка

10. incisura, ae f-вырезка

11. lamina, ae f -пластинка

12. linea, ae f- линия

13. mandibula-нижняя челюсть

14. maxilla, ae f-верхняя челюсть

15. scapula, ae f-лопатка

16. tibia, ae f-малоберцовая кость

17. vena, ae f-вена

18. vertebra, ae f- позвонок


Склонение


1. cerebrum, i n-большой головной мозг

2. cranium, i n -череп

3. humerus, i m –плечевая кость

4. ligamentum, i n- связка

5. membrum, i n- конечность

6. musculus, i m - мышца

7. nasus, i m –нос

8. nervus, i m-нерв

9. radius i m –лучевая кость

10. ramus, i m- ветвь

11. sceleton, i n -скелет

12. septum, i n-перегородка

13. sulcus, i m- борозда

14. truncus, i m-ствол

15. tuberculum, i n- бугорок



 

Склонение


1. articulatio, onis f -сустав

2. canalis, is m- канал

3. caput, itis n -голова

4. cartilago, inis f-хрящ

5. foramen, inis n-отверстие

6. os, ossis n-кость

7. thorax, acis m-грудная клетка


Склонение


1. arcus, us m-дуга

2. cornu, us n-угол

3. genu, us n-колено

4. hiatus, i m-щель, расщелина

5. processus, us m-отросток

6. sinus, us m-синус, пазуха


Склонение


 


1.facies,ei f- лицо, поверхность


Прилагательные

Группа

1. dexter, tra, trum-правый

2. externus, a, um- внешний

3. internus, a, um - внутренний

4. medianus, a, um - срединный

5. medius, a, um - cредний

6. osseus,a, um -костный

7. palatinus , a, um-нёбный

8. petrosus, a, um-каменистый

9. profundus, a, um-глубокий

10. pterygoideus, a, um-крыловидный

11. sinister, tra, trum-левый

12. thoracicus, a, um-грудной

13. thyreoideus, a, um-щитовидный

14. transversus, a, um-поперечный

15. xiphoideus, a, um-мечевидный

16. zygomaticus,a, um- скуловой

Группа


1.anterior, ius-передний

2. articularis, e - суставной

3. cervicalis, e - шейный

4. dorsalis, e- дорсальный, спинной, тыльный (задний)

5. ethmoidalis,e-решетчатый

6. frontalis,e-фронтальный, лобный

7. horizontalis, e- горизонтальный

8. inferior, ius - нижний

9. lateralis,e-латеральный, боковой

10. lumbalis,e-поясничный

11. major, jus-большой

12. medialis,e-медиальный, средний

13. minor, us-маленький

14. nasalis, e- носовой

15. occipitalis, e-затылочный

16. orbitalis,e-глазничный

17. posterior, ius- задний

18. sphenoidalis,e-клиновидный

19. superior, ius-верхний

20. temporalis,e-височный

21. vertebralis,e-позвоночный

22. verticalis,e-вертикальный

 

Упражнения для самоподготовки к контрольной работе

по разделу «Анатомо-гистологическая терминология»

1. Переведите на русский язык следующие термины:

а) canalis palatinus, foramen vertebrale, processus articularis inferior, facies articularis superior, fissura orbitalis inferior, foramen ethmoidale anterius, ligamentum dorsale profundum, linea temporalis, membrum superius, processus frontalis, ramus anterior, ramus sinister, tuberculum thyreoideum superius, septum osseum, sinus petrosus inferior, sulcus palatinus major, truncus lumbalis sinister, tuberculum palatinum, vertebra lumbalis, canalis palatinus minor, processus pterygoideus;

б)ligamentum tuberculi costae, arcus vertebrae, cartilago lateralis nasi, facies articularis tuberculi costae, lamina arcus vertebrae,ligamentum transversum genus, musculus thoracis, ligamentum transversum inferius scapulae, processus articularis vertebrae, sceleton membri superioris, tuberculum minus humeri, crista tuberculi majoris humeri, facies medialis anterior, fovea articularis processus articularis superioris, hiatus canalis nervi petrosi minoris, lamina horizontalis ossis palatini, lamina medialis processus pterygoidei, ligamenta transversa scapulae, ligamentum capitis fibulae posterius, ligamentum transversum laterale, ligamentum transversum scapulae superius, processus articularis vertebrae lumbalis, processus conchae nasalis inferioris, sceleton membri inferioris, sceleton membri superioris, sulcus processus frontalis maxillae, sulcus sinus petrosi inferioris, sulcus sinus transversi ossis occipitalis, vena profunda faciei;

в) musculi nasi, venae cerebri inferiores, musculi dorsales, articulationes vertebrales, cartilagines nasi, conchae nasales superior et inferior, ligamenta genus, hiatus canalium nervorum petrosorum majoris et minoris, venae cerebri inferiores, musculi capitis, venae inferiores cerebri, venae occipitales, vertebrae thoracicae, foramina palatina minora, septa sinuum frontalium, laminae medialis et lateralis, tubercula vertebrarum cervicalium anterius et posterius