Ағаш жоңқалы плиталарды өрттен қорғау.
Құрылыста ғимаратты бөлу мен мебель өндірісінде ағаш жоңқалы плитасы кең қолданыс тапты, механикалық өңдеуден өткізілген ағаш қалдықтары өнімдері: олар тиімді, декоративті және дыбыс жұтқыштық қасиеті бар, бұл материалдарды қаптамалар ретінде қолдануға мүмкіндік береді.Л
Бірақта ағаш жоңқалы (материалдарды) плиталарды, сәйкес өрт қорғаныссыз жалпы ғимараттарды бөлуге, олар жанғыш материал болғандықтан, қолдану түгелдей шектелген және түгелдей алып тасталынған. Ағаш жоңқалы плитаны өртпен қорғау, ағаш жоңқалы құрамға әртүрлі антипирлегіш қоспаларды енгізу жолымен жүзеге асырылады.
Материалды жабумен өрттен қорғау. Өндірістік мәдени – тұрмыстық және тұрғын үйлерде өрт қорғанысы бойынша жалпы шаралар кешенінде бөлшекті материалдарды арнайы өңдеуге аз көңіл бөлінбеген. Ғимараттың ішінде өрт пайда болған кезде, бірінші кезекте, өрт тиген бөлшекті құрылыс конструкциялары жанады, өйткені олар жанғыш материалдардан жасалады. Өрттің дамуын төмендету үшін, ғимараттың ішкі жанатын бетінің өртке қарсы кедергісін көтеру керек, бояу, қаптау, тегістеу көмегімен. Осы кезекте өртке қарсы бояулар, вермукулиттерге және перлитті қаптамаларға үлкен қызығушылық болады.
Перлитпен өрттен қорғау.Көптеген өндірістік және құрылыста қолданылған тау жыныстарының арасында соңғы жылдары перлит кең қолданыс табуда.
Перлит– вулкандық әйнек тәрізді, құрамында суы бар жыныс, салмағы өте жеңіл. Жыныстың әр түрлерінде судың көлемі 1-ден 5 %-ке дейінгі шекте болады.
Перлит концентрлік жарықта болады, желдету кезінде маржан сияқты мөлдір жылтыр шариктерге ыдырайды. Тура осындай қасиеттері бар, перлиттің басқада тектес жыныстары: пехштейн, витрофирлер, мареканит.
Перлитті жыныстардың ерекшелігі, олардың көлемін бірнеше рет арттыру мен көлем бірлігінің салмағын бірден төмендетумен, жылулық әсерінде кептіру (ісіту) қабілеттілігі.
Перлитті жыныстар жеңіл бетонды және жылу оқшаулағыш материалдардың негізгі құрамына қызмет ететін жеңіл түйіршікті толтырғыштар алу үшін қолданылады.
Кептіру материалын алу үшін қажетті құрылымына 1-1,5% су құрамы жеткілікті. Кептіру үдірісінде судың мөлшері аз болған кезде жынысты өңдеудің арнайы режимі енгізіледі. Мұнда сонымен бірге жыныстың құрамында калий мен натрийдің тотықтарының болуы өте маңызды.
Перлиттің өрт қорғаныстық, акустикалық және жылу оқшаулағыштың сапасы, сонымен бірге біздің еліміздегі қорының көптігі, перлитті құрылыс материалдары өндірісінде кең қолдануға мүмкіндік береді.
Қазіргі уақытта перлитті кептіру негізінде материалдың жылу дыбыс оқшаулағыштың, өрт қорғаныстығын алу мүмкіндігін зерттеу бойынша үлкен жұмыстар жүргізіледі, перлитті жыныстардың кебу режимі зерттеледі, перлитті құмды алу технологиясы жасалды, материалдың тәжірибелік партиясы дайындалды және жылу дыбыс оқшаулау конструкцияларының әртүрлі құрамы мен тегістейтін ерітінділер тексеріледі; кептірілген перлитті құмды алу үшін қозғалмалы және тұрақты өндірістік қондырғылардың типтік жобасы жасалынады.
Оларға қарамастан, келесідей жұмыс кешендері мен тегістеу және сылайтын ерітінділерін дайындау үшін, кептірілген және уылдырылған перлитті құмның құрғақ қоспаларының рецептуралары жасалған, бұл қабырға сылақтары құрылыста, әлі кең қолданыс тапқан жоқ. Перлитті қолдану өте тиімді, мысалы өнімдер мен конструкцияның беттерін сылақпен сылаған кезде өртке қарсы кедергісі жоғары болады.
Перлитті құмды сылақ үшін қолдану. Перлитті құмды перлитті ұнтақты, ұсақтап кептіру нәтижесінде алынады. Кептірілген перлитті құм, жылу дыбыс оқшаулау конструкцияларын, сылау және басқада мақсаттарда дайындау кезінде, толтырғыш ретінде қолданылады.
Кептірілген перлитті құм өндірісі үшін, қосымша кептірілгендігіне тексерілген 70-50 % кремнеземі, 10-15 % глинозем. 1,2-2,5 % темір тотығы, 0,5-4 % кальций мен магния тотығы, 4,8-9% сілтілері бар вулкандық әйнек қолданылады.
Перлитті құм өндірісі үдірісі келесіде технологиялық тізбектілікпен орындалады: жыныс дайындық бөліміне жеткізіледі, ал содан кейін фракциялар бойында сүрлемеленеді (сортталады):
Ұсақталған жыныс күйдіруге пешке жіберілместен бұрын, фракциясына байланысты дозаланады; күйдіргеннен кейін, кептірілген материалды таңдайды және орайды.
Судың көлемін негізінен күйдіру режимі анықтайды. Сілтінің көп құрамы күйдіру температурасының төмендеуіне мүмкіндік береді, ол кептіру коэффицинетін арттырады. Құмды алу үшін, кептіру коэффициенті 6- дан төмен коэффициентті жыныстарды қабылдау.
Жынысты жақтаулы, балғалы, валикті немесе аралас ұсақтайды. Електен өткізу кептірілген құмның берілген гранулометриялық құрамына сәйкес, ойық өлшемдерімен, дірілді елеуіштермен жүргізіледі.
Жеке күйдіру үші, өлшемдері : 0,25 мм-ден, 0,25 –ке дейін 0,5 мм, 0,5ден 1 мм-ге дейін, 1-ден 2 мм-ге дейін, 2-ден 3 мм-ге дейінгі ұсақталған жыныстар қолданылады. 3 мм-ден көп өлшемдегі түйіндер, кептірілген перлитті түйіршік тас алу үшін қосымша ұсақталуға жіберіледі.
Ұсақталған перлитті кептіру орнатылатын әртүрлі жыныстар үшін температуралы режим бойынша тік айналатын және көлбеу шахталы пештермен жүзеге асырылады.
Көлденең айналатын пеште күйдіру кезінде, ұсақталған перлитті түсіру, түсіргіш бункер арқылы жүргізіледі. Содан кейін ұсақ ұнтақ тәрізді ұнтақ перлит бағытталған ауа ағынымен пешке үрленеді, соның арқасында кептіру үдірісі өлшенген қалпында жүреді. Жыныстың ірі бөлшектері пештің футеровкасына тұнып қалады және айналу шамасына қарай ыстық зонаға жылжиды. Қыздыру кезінде олар ірі түйіршікті құм мен түйіршік тас түзіп кептіріледі. Кептірілген құм жанғыш газдармен циклонға шығарылады, ол жерден тиеу бункеріне шығарылады. Бункерде суыған материал қағаз қаптарына тиелінеді.
Перлитті тегістегіш қоспа. Арнайы және құрылыс конструкцияларында жылу оқшаулағыш, акустикалық және өрт қорғанысты тегістеу үшін, гипсоперлитті тегістегіш ерітіндінің қоспасын қоладанады.
Тегістегіштер екі құрамда жасалады:
I құрам –1м3 –қа , кептірілген перлит және 500 кг құрылыстық гипс, 540 л су.
II құрам –1м3 –қа , кептірілген перлит және 375кг құрылыстық гипс, 415 л су.
Әрбір құрам әктасты – кілейлік баяулатқышқа енгізіледі, гипстың салмағынан 1 %.
Кептірілген перлитті құмның сусымалы көлемдік салмағы, гипсолитті тегістегіш үшін қабылданған, 250 кг/м3 –тан көп болмауы керек. Гипс МЕСТ-қа сәйкес болуы қажет. 0,3 мм-ден аз перлиттің құрамындағы бөлігінің диаметрі 5 % тен аспауы керек.
Декорациялық материалдарды өрттен қорғау.
Театарларда, мәдениет сарайларында, клубтарда тез жанатын элементтері үшін қолданылады.
Декорацияны әр түрлі материалдардан дайындайды: табиғи төлден, жібектен, дәкеден, атластан, мақта –мата зығыр маталардан, төлден, плюштен және басқа маталардан, қамыстан, сырғалақтан, ағаштан.
Осы материалдардың барлығы өрт қауіпті, сондықтан олар өртке қарсы заттармен арнайы өңдеуді талап етеді. Декорация үшін, антипирен ретінде, өте тиімді, улылығы аз, диаммоний фосфаты және аммоний сульфаты (МҚ), дициндиамида және фосфор қышқылы (ФД мен ОП құрамы), қоспаларының жауын – шашын әсеріне тұрақсыз. МС –тің құрамының су жинағыштығы, ауа ылғалдылығы жағдайында 80 %-тен жоғарыға көтеріледі. МС пен ФД құрамдары мен материалдарды өңдегеннен кейін, соңғысы өзінің қаттылығын 10 %-ке дейін жоғалтады, ал ОП құрамы мен сіңдірілгеннен кейін 20 %-дейін жоғалтады.
Бұл тұздарды қолданғанда, сіңдірудің бекітілген режимін қатал сақтау керек екендігі талап етіледі: тіпті кішкене технологиялық режимнен ауытқығын кезде өрт қорғанысты материалдардың нәтижесі, бірден төмендеуі мүмкін. Сонымен қатар ережеге сай сіңдіру үшін, әртүрлі қоспалардың көлемімен техникалық тұздар қолданылады, сондықтан сіңдіретін ерітіндіні қолданар алдында тұндырып қою керек. Жаңадан дайындалған ерітіндіден (тұнбасыз) материалға ерімеген қоспалар түсуі мүмкін, олар маталарда іздер қалдырады, сонымен бірге мата ауырлайды және тез сынады; сіңдіруші материалдардың өрт қорғанысты сапасы төмендейді. Ерітіндіні алдын – ала дайындау керек (ең алдымен концентрленген ерітінді дайындаған дұрыс), ал сіңдірер алдында оларды қажетті концентрацияға дейін жеткізу керек
КОРЫТЫНДЫ
Құрылыста ғимаратты бөлу мен мебель өндірісінде ағаш жоңқалы плитасы кең қолданыс тапты, механикалық өңдеуден өткізілген ағаш қалдықтары өнімдері: олар тиімді, декоративті және дыбыс жұтқыштық қасиеті бар, бұл материалдарды қаптамалар ретінде қолдануға мүмкіндік береді.Л
Бірақта ағаш жоңқалы (материалдарды) плиталарды, сәйкес өрт қорғаныссыз жалпы ғимараттарды бөлуге, олар жанғыш материал болғандықтан, қолдану түгелдей шектелген және түгелдей алып тасталынған. Ағаш жоңқалы плитаны өртпен қорғау, ағаш жоңқалы құрамға әртүрлі антипирлегіш қоспаларды енгізу жолымен жүзеге асырылады2
.02-05-2002 СНмЕ сәйкес, функционалды бір – бірімен байланысқан ғимарат пен ғимараттың бөлігі – бөлме немесе ғимараттар топтары, функционалды өрт қауіпсіздігі бойынша (Ф) оларды пайдалану әдісіне байланысты класстарға және өрт пайда болған кездегі ондағы адамдардың қандай қауіптілік төніп тұрғандарына, олардың физикалық қалпына, адам ұйықтап жатқан кезіндегі өрттің болу мүмкіндігіне негізгі функционалды контингенттің түріне және оның санына бөлінеді:
ЕСТ-қа сәйкес болуы қажет. 0,3 мм-ден аз перлиттің құрамындағы бөлігінің диаметрі 5 % тен аспауы керек.
Декорациялық материалдарды өрттен қорғау.
Театарларда, мәдениет сарайларында, клубтарда тез жанатын элементтері үшін қолданылады.
Декорацияны әр түрлі материалдардан дайындайды: табиғи төлден, жібектен, дәкеден, атластан, мақта –мата зығыр маталардан, төлден, плюштен және басқа маталардан, қамыстан, сырғалақтан, ағаштан.
Осы материалдардың барлығы өрт қауіпті, сондықтан олар өртке қарсы заттармен арнайы өңдеуді талап етеді.