ылмыс. 2) Теріс қылық.
Объектінің құндылығы, құқыққа қайшы әрекеттің мазмүны, жағдайы, уақыты, әдісі, келтірілген зиянның көлемі мен сипаты, кінәнің нысаны құқыққа қайшы әрекеттің күшейе түскендігі, оның себебі, құқық бұзушының жеке мінездемесі арқылы анықталатын қоғамға зияндылықтың сипаты мен деңгейі негіз болады.
Әрекет-әрекетсіздікті құқыққа қайшы деп тануға ықпал етуші субъекті фактор негіз болады.
Кылмыс қоғамға қауіпті және заңмен жазалау қатерімен тыйым салынған айыпты әрекет-әрекетсіздік. Ол қоғамның қалыпты өмір немесе мемлекеттік құрылыс, шаруашылық жүйе, меншік және азаматтардың саяси, еңбектік, мүліктің және басқа да құқықтары. Қылмыстың занды сипаты — оларға қылмыстық заңмен тыйым салу мен жазалау шараларын қолдану болып табылады. Қылмысты заңда көрсетілген, қылмыстың барлық нысандык белгілерін иеленуші құқық бұзушылық өзінің жеңіл мәнділігіне байланысты қоғамға қауіпті болмаса, қылмыс болып саналмайды.Қылмыс — бұл құқық бұзушылықтың бір түрі. Қылмыс басқа құқық бұзушылықтардан, оның қылмыстық заңмен белгіленетіндігімен және оны жасағанда қылмыстық жауапкершіліктің болуымен ерекшеленеді. «Қылмыс» ұғымы Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінің 9 бабында берілген: «Осы кодексте жазалау қатері мен тыйым салынған қоғамдық қауіпті әрекет — қылмыс деп танылады».
Қылмыстың төмендегідей белгілерінатап өтейік.
Қылмысәрқашан іс-қимыл болып табылады, яғни, ол әрекетпен де, әрекетсіздікпен де жасалуы мүмкін.
Әрекет — бұл қылмыс жасаудың белсенді нысаны. Әрекетсіздікте кінәлі адам өзі жасай алатын әрекетті және жасалуы тиіс әрекетті жасамайды. Адамның ойлау қызметі жазаланбайды, өйткені ол қоғамға қауіпті теріс қылық жасауға алып келмейді.
Қылмыс— бұл қоғамға қауіпті әрекет, яғни ол қылмыстық заңмен қорғалатын қоғамдық қатынастарға зиян келтіреді немесе зиян келтіруге нақты қауіп төндіреді.
Қылмыс— әрқашан құқыққа қайшы болады. Құқыққа қайшылық—бұл қылмыстық заңның әрекетке тыйым салуы. Құқыққа қайшылық деп қылмыстық кодексте бекітілген тыйымды қылмыс жасаған адамның бұзуын айтады.
Қылмыстыңміндетті белгісінің бірі адамның кінәсінің болуы. Қасақана немесе абайсызда жасалған әрекет қылмыс болуы мүмкін.
Жазалалану. Егер әрекет жазаланбайтын болса, онда ол қылмыс ретінде қарастырылмайды. Әрбір қылмыс үшін қылмыстық кодексте жаза қарастырылған.
Теріс қылық дегеніміз- қылмыспен салыстырғанда қоғамға қауіптілігі біршама төмен және қоғамдағы құқықтық тәртіптің жекелеген жақтарына нұқсан келтіруші құқық бұзушылық. Теріс қылық қоғамға зиян келтіргендіктен, әлеуметтік қауіпті болып табылады. Теріс қылық қоғам өмірінің қай саласында жасалуы, келтірген зиянының сипаты және тиісті құқықтық санкциясының ерекшеліктеріне байланысты әкімшілік, тәртіптік, азаматтық құқық бұзушылықтарға жіктелінеді.
1. Әкімшілік құқық бұзушылық — мемлекеттік басқару саласындағы қоғамдық қатынастарға зиян келтіретін әкімшілік, қаржылық, жер және басқа құқық салаларының нормаларымен реттелетін, әлеуметтік қауіпті әрекет-әрекетсіздік.
2. Тәртіптік құқық бұзушылық қызметтік қатынас саласында бағынушылық тәртібін бұзуға бағытталатын, әлеуметтік қауіпті әрекет-әрекетсіздік. Ол өндірістің қызметтік, әскери және оқу тәртібін бұзып, олардың алдында түрған шаруашылық, әлеуметтік-мәдени, басқару және де мақсаттар мен міндеттерді орындауға кедергі болады. Бұл үшін мынадай санкциялар қолданылуы мүмкін: ескеру, сөгіс, жұмыстан шығару, оқу орнынан шығару және т.б.
3. Азаматтық құқық бұзушылық — азаматтық құқық нормаларымен реттелетін мүліктік және онымен байланысты жекелеген қатынастарға зиян келтіретін, әлеуметтік қауіпті әрекет-әрекетсіздік. Ол шарттық және шартсыз деп екіге бөлінеді. Шартты — азаматтық құқықтың шартқа қатысушы субъектілерінің әрекетінен туындаса, шартсыз — азаматтық құқықтың нормаларының талаптарын сақтамау және орындамаумен байланысты болады. Азаматтық құқық бұзушылықтың қылмыстық әрекеттерден айырмашылығы, олардың занда тізімі берілмеген. Яғни, азаматтық құқық бұзушылыққа тән ерекшелік оларға мүліктік және мүліктік емес санкциялармен тыйым салынуы болып табылады. Мұнда және бұзылған құқықтың қалпына келтірілуі көзге түседі: заңға қайшы келетін мәмлені езгерту, келтірілген мүліктік зиянның орнын толтыру және т.б. Құқықты қалпына келтіруші санкциялар азаматтық құқық бұзушылық келтірілген зиянды салдарын бағалау және азаматтар мен ұйымдардың бұзылған құқықтары мен заңды мүдделерінің қалпына келтіруін көздейді.
III. Қорытынды
Сонымен, курстық жұмысымның тақырыбы болған, “қылмыстық жауаптылық және оның негіздері: түсінігі, белгілері мен тұрлері” мәселесін жүйелі түрде талдау барысында, кіріспе бөлімінде көрсетілген мақсат міндеттерге қол жеткізе отырып мынадай ғылыми-теориялық тұрғыдан негізделген ой-қорытындысына келдім:
Қылмыстық жауаптылықтың түсінігіне келсек, сонымен, қылмыстық жауаптылық деп қылмыс заңы бойынша қылмыс деп белгіленген нақты іс-әрекетті істеген адамды мемлекет атынан оның тиісті органдары арқылы айыптаушылығын айтамыз.
Қылмыс – бұл Қылмыстық кодекспен тыйым салынған қоғамға қауіпті іс - әрекет.
Барлық қылмыстар сипаты мен қоғамға қауіптілік дәрежесіне қарай төртке бөінеді: онша ауыр емес қылмыс, орташа ауыр қылмыс, ауыр қылмыс және аса ауыр қылмыс.
Қылмысқа қатысу, бірнеше адамның біртұтас қоғамға қауіпті нәтижеге жету үшін өз күш әрекеттерін біріктіруін білдіретін қылмыстық әрекеттердің ерекше нысаны. Қылмысқа қатысу тек қасақана қылмыстарда ғана болады, қылмысқа қатысушылардың барлығы қасақаналықпен әрекет етеді. Қылмыс жасау салалары – бұл адамның қылмысты қасақана жүзеге асыруының белгілі бір сатылары болып табылады.
Заң жүзіндегі жауапкершіліктің негіздемесі –құқық бұзушылық болып табылады. Субъектінің тәртібі құқық бұзушылық белгілеріне жатпаса, онда бұл тұлға заң жүзіндегі жауапкершілікке жатпайды. Заң жүзіндегі жауапкершілік – бұл күрделі әлеуметтік процесс. Ол құқықтық нормалардың белгілеулерін бұзу нәтижесінде туады және құқық бұзушыға мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдану түрінде көрінеді. Заң жүзіндегі жауапкершіліктің маңызды белгісі мынада: оны мемлекет анықтайды және оның құзыретті органдары қолданады.
Заң жүзіндегі жауапкершіліктің басты мақсаттары құқық тәртіптерін қорғау және азаматтарды құқықты құрметтеу рухында тәрбиелеу деп санауға болады. Заңға және құқыққа құрметпен қарау әрбір адамның жеке наным-сенімі болып қалуы керек. Осы тәрбиелік процесте өз сөзін мектеп, еңбек ұжымдары, қоғамдық ұйымдар және т.б. айтуы керек.
Қылмыстық жауаптылық өзінің сипатына қарай жаза тағайындалатын және жаза тағайындалмайтын болып екіге бөлінеді. Жаза тағайындалмайтын қылмыстық жауаптылық айыптаушылық фактісімен аяқталады. Ал жаза тағайындалатын қылмыстық жауаптылықта айыптаушылықпен бірге жазалау фактісі де бар. Осыған байланысты қылмыстық жауаптылық бұл жазаға қарағанда жеке, ауқымы кең, қылмыстық құқылық түсінік екендігін оның жазасыз ақ қолдананылатындығын және орындалатынын көреміз. Қылмыстық жауаптылықсыз жаза тағайындау мүмкін емес. Сонымен, қылмыстық жауаптылық және жаза өзара бір-біріне ұқсас емес ұғымдар екендігін аңғарамыз. Негізгі бөлімде қылмыс құрамының түсінігі мен элементтерін қарастырдым.
Қылмыстың құрамы деп – қылмыс заң бойынша қоғамға қауіпті іс-әрекеттерді белгілі бір қылмыстың қатарына жатқызу мүмкіндік беретін қылмыстың обьективтік және субьективтік жақтарынан құралған элементтердің және олардың белгілерінің жиынтығын айтамыз. Қылмыс құрамының элементтері мен қылмыс құрамының түрлерін қосымшада көрсеттім.
Бұл институттың жекелеген түрлеріне талдау курстық жұмысты жазу барысында жүргізілді. Әрбір түріне қатысты өзіндік ерекшеліктері жүйелі түрде сипатталып, қажет болған жерлерінде практикамен байланыстырылып, өмірдегі болған нақты фактілі мәліметтер жиынтығымен бекітілді. Ал жалпы қорытынды жасайтын болсақ, қылмыстық жауаптылық және оның негіздерінің институттары бірін-бірі толықтырып отыратын, тұтастай бір бүтінді құрайтын біздің қоғамымыздағы әділеттілікті орнатуға көмектесуші құралдардың бірі, құқықтық мемлекетімізді қалауға септігін тигізерлік бір тетігі деп есептеймін.
Ел Президенті Н.Ә. Назарбаев өзінің «Қазақстан жолы 2050: бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» Жолдауында айтқандай, заң алдындағы теңдік құқық қорғаудың басты негізіне айналуы қажет
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
1. Қазақстан Республикасының Конституциясы, 1995ж. 30 тамыз.
2. Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексі, 1997ж. 16 шілде.
3. Коментарий к Уголовному кодексу РК/Отв.ред.: Борчашвили И.Ш., Рахимжанова Г.К.- Караганда, РГК ПО “Полиграфия”,1999ж.
4. Ағыбаев А.Н. Қылмыстық құқық. Жалпы бөлім.Оқулық. Алматы:Жеті Жарғы, 2001ж.
5. Қайыржанов Е. ҚР Қылмыстық құқығы.(Жалпы бөлім), Алматы,2003ж.
6. Наумов А.В. ҚР Қылмыстық құқығы, Астана, 2001ж.
7. Аскеров Э. “Институт освобождения от уголовного наказания в уголовном законодательстве зарубежных стран”, // Уголовное право, №4, 2005ж.,8-10-б.
8. Алауханов Е. “Қылмыс және қылмыстық әрекет”, // Заң, №8,2005ж., 30-33-б.
9. Әбілқасымов Е. “Жәбірленушімен татуласуына байланысты қылмыстық жауаптылықтан босатудың бастапқы негіздерінің ерекшеліктері”, // Заң және заман, №8, 2004ж., 44-46-б.
10. Бұғыбай Д. “Қылмыстық жауптылықтан босату түсінігі”, // Заң, №3, 2004ж., 58-64-б.
11. Парадинова А. “Жазаны өтеуден мерзімінен бұрын шартты түрде босату”, // Заң, №12, 2002ж., 49-51-б.
12. Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің он жылдығына байланысты рақымшылық жасау туралы. // Заң, №3, 2002ж., 18-24-б.
13. “ҚР Қылмыстық Кодексінің 67 бабын қолдану жөніндегі сот практикасы туралы ” ҚР Жоғарғы Сотының Нормативтік қаулысы, №4, 21 маусым 2001ж.
14. “Рақымшылық немесе кешірім жасау актісі негізінде қылмыстық жауаптылықтан және жазадан босатутуралы ереже”, 7мамыр 1996ж.
15. “Ауруға шалдығуына байланысты қылмыстық жазадан босату туралы” ҚР Жоғарғы Сотының Нормативтік қаулысы.
16. “Қылмыстық жаза тағайындаған кезде соттардың заңдылықты сақтауы туралы” ҚР Жоғарғы Соты Пленумының қаулысы, 30сәуір 1999ж.
17. “Жазаны өтеуден мерзімінен бұрын шартты түрде босату және жазаның өтелмеген бөлігін неғұрлым жеңіл жаза түріне ауыстыру туралы ” ҚР Жоғарғы Сотының Нормативтік қаулысы,
13 желтоқсан 2001ж.
Осымша I.
Осымша II.
БІРІНШІ МЕЖЕЛІК БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ
1. Қылмыстық құқықтың түсінігі.
2. Қылмыстық құқыктың міндеттері
3. Қылмыстық құқық жүйесі.
4. Қылмыстық құқық ғылымы.
5. Қылмыстық құқық қағидалары.
6. Қылмыстық кұқықтың кайнар көздері.
7. Қылмыстық Кодекстін жалпы синаттамасы
8. Қылмыстық заңның түсінігі.
9. Қылмыстық заңның кеңістіктегі күші.
10. Қылмыстық заңның мерзімдегі күші.
11. Қылмыстық заңның кері күші.
12. Қылмыстық заңның құрылымы.
13. Қылмыстық заңды түсіндіру.
14. Қылмыстық құқық бұзушылық түсінігі.
15. Қылмыстық құқық бұзушылық белгілері.
16. Қылмыс санаттары.
17. Қылмыстық құқық бұзушылықты басқа құқық бұзушылықтардан айырмашылығы.
18. Қылмыстық жауаптылықтың түсінігі.
19. Қылмыстық жауаптылықтың басқа құқықтық жауаптылықтардан айырмашылығы.
20. Қылмыстық жауаптылықтың негізі.
21. Қылмыстық құқық бұзушылық құрамының түсінігі.
22. Қылмыстық құқық бұзушылық пен қылмыстық құқық бұзушылық құрамының арақатынасы.
23. Қылмыстық құқық бұзушылық құрамының түрлері.
24. Қылмыстық құқық бұзушылық саралаудың түсінігі мен маңызы.
25. Қылмыстық құқық бұзушылық құрамы мен қылмысты саралау.
26. Қылмыстық құқық бұзушылық құрамының элементтері.
27. Қылмыстық құқық бұзушылық объектісінің түсінігі мен маңызы.
28. Қылмыстық құқық бұзушылық объектілерінің түрлері.
29. Қылмыстық құқық бұзушылық затының түсінігі.
30. Қылмыстық құқық бұзушылық объектісі мен қылмыстық құқық бұзушылық затының арақатынасы.
31. Қылмыстық құқық бұзушылық объектісі бойынша саралау.
32. Қылмыстық құқық бұзушылық объективтік жағының түсінігі мен маңызы.
33. Қоғамға қауіпті іс-әрекет (әрекет пен әрекетсіздік).
34. Қоғамға қауіпті зардаптың түсінігі мен түрлері.
35. Материалдық, формалдық және келте қылмыстық құқық бұзушылық құрамдары.
36. Себепті байланыс және оның қылмыстық құқықтағы маңызы.
37. Қылмыстық құқық бұзушылық жасаудың әдісі мен тәсілі, қылмыстың жасалу жағдайы, орны және олардың қылмыстық құқықтық маңызы.
38. Қылмыстық құқық бұзушылықтың субъективтік жағының түсінігі мен маңызы.
39. Қылмыстық құқықтағы кінәнің түсінігі мен маңызы.
40. Кінәнің түрлері мен ерекшеліктері.
41. Қасақаналықтың түсінігі, мағынасы, түрлері.
42. Абайсыздықтың түсінігі мен түрлері.
43. Менмендік: түсінігі интеллектуалдық және еріктілік кезеңдері.
44. Немқұрайдылық: түсінігі интеллектуалдық және еріктілік кезеңдері.
45. Кінәсіз зиян келтіру: түсінігі мен абайсыздық ерекшелігі.
46. Кінәнің екі нысанымен жасалған қылмыс үшін жауаптылық.
47. Қылмыстық ниет пен мақсат.
48. Қылмыстық құқықтағы қатенің түсінігі мен маңызы.
49. Қылмыстық құқық бұзушылық субъектісінің түсінігі.
50. Қылмыстық құқық бұзушылық субъектісінің белгілері.
51. Есі дұрыстықтың түсінігі мен маңызы.
52. Есі дұрыс еместіктің түсінігі мен медициналық және заңдылық белгілері.
53. Психиканың есі дұрыстықты жоққа шығармайтындай бұзылуы: түсінігі, мәні, маңызы.
54. Мас күйінде қылмыс жасау.
55. Қылмыстық құқық бұзушылықтың арнаулы субъектісі.
56. Қылмыстық құқық бұзушылық істеу сатыларының түсінігі мен түрлері.
57. Қылмыстық құқық бұзушылық істеуге дайындалу кезеңінің түсінігі мен қасақана ой – пиғылдан айырмашылығы.
58. Қылмыстық құқық бұзушылық істеуге оқталу кезеңінің түсінігі мен объективтік және субъективтік белгілері.
59. Оқталғандықтың түрлері.
60. Аяқталған қылмыстың түсінігі.
61. Аяқталмаған қылмыстық құқық бұзушылық. Оның аяқталған қылмыстан айырмашылығы.
62. Қылмыстық құқық бұзушылық істеуден өз еркімен бас тартудың түсінігі мен маңызы.
63. Шын жүректен өкінудің түсінігі мен маңызы және оның қылмыстық құқық бұзушылық істеуден өз еркімен бас тартудан айырмашылығы.
ЕКІНШІ МЕЖЕЛІК БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ
- Қылмыстық құқық бұзушылыққа қатысу: түсінігі, қылмыстық құқықтағы мәні мен маңызы, объективтік және субъективтік белгілер.
- Қылмыстық құқық бұзушылыққа қатысушылардың түсінігі мен түрлері (ұйымдастырушы, орындаушы, айдап салушы, көмектесуші).
- Қылмыстық құқық бұзушылыққа қатысушылардың нысандары (топ, алдын ала сөз байласқан топ, ұйымдасқан топ, қылмыстық сыбайластық не қылмыстық ұйым).
- Қылмыстық құқық бұзушылыққа қатысушылардың жауаптылық негізі мен шегі.
- Қылмыстық құқық бұзушылыққа қатысудағы шектен шығушылық (экцесс).
- Қылмыстық құқық бұзушылыққа жанасушылық: түсінігі мен қылмысқа қатысудан айырмашылығы.
- Қылмыстық құқық бұзушылықтың көптігі: түсінігі, мәні, заңдылық сипаттамасы.
- Қылмыстық құқық бұзушылықтың көптігін жеке қылмыстан, күрделі қылмыстан, жалғаспалы қылмыстан, созылмалы қылмыстан ажырату.
- Қылмыстық құқық бұзушылық көптігінің түрлері.
- Қылмыстық құқық бұзушылық бірнеше мәрте жасалуы.
- Қылмыстық құқық бұзушылық жиынтығы: түсінігі, түрлері.
- Қылмыстардың қайталануы: түсінігі, түрлері.
- Іс-әрекеттің қылмыстылығын жоққа шығаратын мән-жайлар: түсінігі, қылмыстық құқықтық мәні, түрлері.
- Қажетті қорғаныс: түсінігі, қылмыстық құқықтық мәні мен маңызы, дұрыстық шарттары.
- Қажетті қорғаныс шегінен шығушылық: түсінігі және жауаптылық мәселесі.
- Жалған қорғану: түсінігі, қылмыстық құқықтық мәні мен маңызы.
- Аса қажеттілік: түсінігі, қылмыстық құқықтық мәні мен маңызы.
- Аса қажеттілік: дұрыстық шарттары мен шектен шығушылық.
- Қол сұғушылық жасаған адамды ұстау кезінде зиян келтірудің мәні мен қылмыстық құқықтық маңызы.
- Қол сүғушылық жасаған адамды ұстау кезінде зиян келтірудің дүрыстық шарттары мен шектен дығушылық.
- Орынды тэуекел ету: қылмістық кұкықтык мәні мен маңызы, шарттары.
- Күштеп немесе психикалық мәжбұрлеу: түсінігі, қылмыстық қүқықтык мэні мен маңызы.
- Бүйрықты немесе өкімді орындау: қылмыстық қүқықтық мәні мен маңызы.
- Жедел іздестіру шараларын күзеге асыру: түсінігі, қылмыстык құқықтық мэні мен маңызы.
- Жазаның түсінігі, белгілері.
- Жазаның өзге тәріптік жэне экімшілік шаралардан айырмашылығы.
- Қылмыстық жазаның мақсаттары
- Жаза жүйесінің түсінігі мен манызы.
- Жаза түрлері.
- Негізгі жаза түрлері.
- Қосымша жаза түрлері.
- Жазаның аралас түрлері (негізі жаза түрінде де, қосымша жаза түрінде де қолданылатын).
- Қылмыстық қүқық бойынша жаза тағайындаудың жалпы негіздері.
- Жаза тағайындау кезінде Жалпы және Ерекше болім ережелерінің маңызы.
- Жаза тағайындау кезіндегі қылмыстық жауаптылық пен жазаны ауырлататын мән-жайлардың ескелілуі.
- Жаза тағайындау кезіндегі қызмыстық жауаптылық пен жазаны жеңілдететін мән-жайлардың ескелілуі.
- Белгілі бір кылмыс үшін көзделген жазадан гөрі неғүрлым жеңіл жаза қолдану.
- Аяқталмаған қылмыс үшін жаза тағайындау.
- Қатысып жасалған қылмыс үшін жаза гағайындау.
- Қылмыстардың жиынтығы бойынша жаза тағайындау.
- Қылмыстардың қайталануы жағдайында жаза тағайындау.
- Үкімдердің жиынтығы боиынша жаза тағайындау.
- Жаза мерзімдерін есептеу жэне жазаны заны есепке алу.
- Шартты түрде соттау. Сынак мерзімі, оның үзақтығы. Шартты түрде соттаудың күшін жою немесе сынақ мерзімін үзартудың тэртібі.
- Қылмыстық жауаптылықтан босатудың түсінігі мен қылмыстық құқықтық маңызы.
- Қылмыстык жауаптылықтан босатудың түрлері.
- Шын өкінуіне байланысты қылмыстык жауаптылықтан босату. Қажетті қорғану шегінен шығу кезінде қылмыстық жауаптылықтан босату.
- Жәбірленушімен татуласуына байланыстіл қылмыстық жауаптылықтан босату.
- Жағдайдың өзгеруіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату.
- Ескіру мерзімінің өтуіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату
- Қылмыстық жазалаудан босатудың түсінігі мен қылмыстьіқ қүқықтық маңызы.
- Қылмыстық жазалаудан босатудың негіздері мен түрлері.
- Жазаны өтеуден мерзімінен бұрына щартты түрде босату.
- Жазаның өтелмеген бөлігін неғурлым жеңіл жаза түрімен ауыстыру
- Жүкті эйелдердің жэне жас кейінге қалдыру.
- Ауруға шалдығуына байланысты казадан босату
- Төтенше мән-жайлардың салдарынан жазадан босату мен жазаны өтууді кейінге қалдыру.
- Айыптау үкімінің ескіру мерзімі өтуіне байланысты жазаны өтеуден босату.
- 123. Рақымшылық немесе кешірім касау актісі негізінде қылмыстық жауаптылық пен жазадан босату
- Соттылық: түсінігі мен қымыстық қүқықтық маңызы. Соттылықты жою мен алудың түсінігі мен шарттары
- Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларыііың түсінігі мен мақсаттары.
- Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларының түрлері
- Емханалық мәжбүрлеп қадағалғалау кәне психиатрда емдеу;
- Психиатриялық стационарда мәжбүрлеу емдеу.
- Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын үзмрту, өзгерту жэне тоқтату.
- Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын колданғаннан кейін жаза тағайындау.
- Жазаны орындауға қосылған медициналық сипаттағы мэжбүрлеу шаралары.
ҚОРЫТЫНДЫ БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ
1. Қылмыстық құқықтың түсінігі.
2. Қылмыстық құқыктың міндеттері
3. Қылмыстық құқық жүйесі.
4. Қылмыстық құқық ғылымы.
5. Қылмыстық құқық қағидалары.
6. Қылмыстық кұқықтың кайнар көздері.
7. Қылмыстық Кодекстін жалпы синаттамасы
8. Қылмыстық заңның түсінігі.
9. Қылмыстық заңның кеңістіктегі күші.
10. Қылмыстық заңның мерзімдегі күші.
11. Қылмыстық заңның кері күші.
12. Қылмыстық заңның құрылымы.
13. Қылмыстық заңды түсіндіру.
14. Қылмыстық құқық бұзушылық түсінігі.
15. Қылмыстық құқық бұзушылық белгілері.
16. Қылмыс санаттары.
17. Қылмыстық құқық бұзушылықты басқа құқық бұзушылықтардан айырмашылығы.
18. Қылмыстық жауаптылықтың түсінігі.
19. Қылмыстық жауаптылықтың басқа құқықтық жауаптылықтардан айырмашылығы.
20. Қылмыстық жауаптылықтың негізі.
21. Қылмыстық құқық бұзушылық құрамының түсінігі.
22. Қылмыстық құқық бұзушылық пен қылмыстық құқық бұзушылық құрамының арақатынасы.
23. Қылмыстық құқық бұзушылық құрамының түрлері.
24. Қылмыстық құқық бұзушылық саралаудың түсінігі мен маңызы.
25. Қылмыстық құқық бұзушылық құрамы мен қылмысты саралау.
26. Қылмыстық құқық бұзушылық құрамының элементтері.
27. Қылмыстық құқық бұзушылық объектісінің түсінігі мен маңызы.
28. Қылмыстық құқық бұзушылық объектілерінің түрлері.
29. Қылмыстық құқық бұзушылық затының түсінігі.
30. Қылмыстық құқық бұзушылық объектісі мен қылмыстық құқық бұзушылық затының арақатынасы.
31. Қылмыстық құқық бұзушылық объектісі бойынша саралау.
32. Қылмыстық құқық бұзушылық объективтік жағының түсінігі мен маңызы.
33. Қоғамға қауіпті іс-әрекет (әрекет пен әрекетсіздік).
34. Қоғамға қауіпті зардаптың түсінігі мен түрлері.
35. Материалдық, формалдық және келте қылмыстық құқық бұзушылық құрамдары.
36. Себепті байланыс және оның қылмыстық құқықтағы маңызы.
37. Қылмыстық құқық бұзушылық жасаудың әдісі мен тәсілі, қылмыстың жасалу жағдайы, орны және олардың қылмыстық құқықтық маңызы.
38. Қылмыстық құқық бұзушылықтың субъективтік жағының түсінігі мен маңызы.
39. Қылмыстық құқықтағы кінәнің түсінігі мен маңызы.
40. Кінәнің түрлері мен ерекшеліктері.
41. Қасақаналықтың түсінігі, мағынасы, түрлері.
42. Абайсыздықтың түсінігі мен түрлері.
43. Менмендік: түсінігі интеллектуалдық және еріктілік кезеңдері.
44. Немқұрайдылық: түсінігі интеллектуалдық және еріктілік кезеңдері.
45. Кінәсіз зиян келтіру: түсінігі мен абайсыздық ерекшелігі.
46. Кінәнің екі нысанымен жасалған қылмыс үшін жауаптылық.
47. Қылмыстық ниет пен мақсат.
48. Қылмыстық құқықтағы қатенің түсінігі мен маңызы.
49. Қылмыстық құқық бұзушылық субъектісінің түсінігі.
50. Қылмыстық құқық бұзушылық субъектісінің белгілері.
51. Есі дұрыстықтың түсінігі мен маңызы.
52. Есі дұрыс еместіктің түсінігі мен медициналық және заңдылық белгілері.
53. Психиканың есі дұрыстықты жоққа шығармайтындай бұзылуы: түсінігі, мәні, маңызы.
54. Мас күйінде қылмыс жасау.
55. Қылмыстық құқық бұзушылықтың арнаулы субъектісі.
56. Қылмыстық құқық бұзушылық істеу сатыларының түсінігі мен түрлері.
57. Қылмыстық құқық бұзушылық істеуге дайындалу кезеңінің түсінігі мен қасақана ой – пиғылдан айырмашылығы.
58. Қылмыстық құқық бұзушылық істеуге оқталу кезеңінің түсінігі мен объективтік және субъективтік белгілері.
59. Оқталғандықтың түрлері.
60. Аяқталған қылмыстың түсінігі.
61. Аяқталмаған қылмыстық құқық бұзушылық. Оның аяқталған қылмыстан айырмашылығы.
62. Қылмыстық құқық бұзушылық істеуден өз еркімен бас тартудың түсінігі мен маңызы.
63. Шын жүректен өкінудің түсінігі мен маңызы және оның қылмыстық құқық бұзушылық істеуден өз еркімен бас тартудан айырмашылығы.
68. Қылмыстық құқық бұзушылыққа қатысу: түсінігі, қылмыстық құқықтағы мәні мен маңызы, объективтік және субъективтік белгілер.
69. Қылмыстық құқық бұзушылыққа қатысушылардың түсінігі мен түрлері (ұйымдастырушы, орындаушы, айдап салушы, көмектесуші).
70. Қылмыстық құқық бұзушылыққа қатысушылардың нысандары (топ, алдын ала сөз байласқан топ, ұйымдасқан топ, қылмыстық сыбайластық не қылмыстық ұйым).
71. Қылмыстық құқық бұзушылыққа қатысушылардың жауаптылық негізі мен шегі.
72. Қылмыстық құқық бұзушылыққа қатысудағы шектен шығушылық (экцесс).
73. Қылмыстық құқық бұзушылыққа жанасушылық: түсінігі мен қылмысқа қатысудан айырмашылығы.
74. Қылмыстық құқық бұзушылықтың көптігі: түсінігі, мәні, заңдылық сипаттамасы.
75. Қылмыстық құқық бұзушылықтың көптігін жеке қылмыстан, күрделі қылмыстан, жалғаспалы қылмыстан, созылмалы қылмыстан ажырату.
76. Қылмыстық құқық бұзушылық көптігінің түрлері.
77. Қылмыстық құқық бұзушылық бірнеше мәрте жасалуы.
78. Қылмыстық құқық бұзушылық жиынтығы: түсінігі, түрлері.
79. Қылмыстардың қайталануы: түсінігі, түрлері.
80. Іс-әрекеттің қылмыстылығын жоққа шығаратын мән-жайлар: түсінігі, қылмыстық құқықтық мәні, түрлері.
81. Қажетті қорғаныс: түсінігі, қылмыстық құқықтық мәні мен маңызы, дұрыстық шарттары.
82. Қажетті қорғаныс шегінен шығушылық: түсінігі және жауаптылық мәселесі.
83. Жалған қорғану: түсінігі, қылмыстық құқықтық мәні мен маңызы.
84. Аса қажеттілік: түсінігі, қылмыстық құқықтық мәні мен маңызы.
85. Аса қажеттілік: дұрыстық шарттары мен шектен шығушылық.
86. Қол сұғушылық жасаған адамды ұстау кезінде зиян келтірудің мәні мен қылмыстық құқықтық маңызы.
87. Қол сүғушылық жасаған адамды ұстау кезінде зиян келтірудің дүрыстық шарттары мен шектен дығушылық.
88. Орынды тэуекел ету: қылмістық кұкықтык мәні мен маңызы, шарттары.
89. Күштеп немесе психикалық мәжбұрлеу: түсінігі, қылмыстық қүқықтык мэні мен маңызы.
90. Бүйрықты немесе өкімді орындау: қылмыстық қүқықтық мәні мен маңызы.
91. Жедел іздестіру шараларын күзеге асыру: түсінігі, қылмыстык құқықтық мэні мен маңызы.
92. Жазаның түсінігі, белгілері.
93. Жазаның өзге тәріптік жэне экімшілік шаралардан айырмашылығы.
94. Қылмыстық жазаның мақсаттары
95. Жаза жүйесінің түсінігі мен манызы.
96. Жаза түрлері.
97. Негізгі жаза түрлері.
98. Қосымша жаза түрлері.
99. Жазаның аралас түрлері (негізі жаза түрінде де, қосымша жаза түрінде де қолданылатын).
100. Қылмыстық қүқық бойынша жаза тағайындаудың жалпы негіздері.
101. Жаза тағайындау кезінде Жалпы және Ерекше болім ережелерінің маңызы.
102. Жаза тағайындау кезіндегі қылмыстық жауаптылық пен жазаны ауырлататын мән-жайлардың ескелілуі.
103. Жаза тағайындау кезіндегі қызмыстық жауаптылық пен жазаны жеңілдететін мән-жайлардың ескелілуі.
104.Белгілі бір кылмыс үшін көзделген жазадан гөрі неғүрлым жеңіл жаза қолдану.
105.Аяқталмаған қылмыс үшін жаза тағайындау.
106.Қатысып жасалған қылмыс үшін жаза гағайындау.
107.Қылмыстардың жиынтығы бойынша жаза тағайындау.
108.Қылмыстардың қайталануы жағдайында жаза тағайындау.
109.Үкімдердің жиынтығы боиынша жаза тағайындау.
110.Жаза мерзімдерін есептеу жэне жазаны заны есепке алу.
111.Шартты түрде соттау. Сынак мерзімі, оның үзақтығы. Шартты түрде соттаудың күшін жою немесе сынақ мерзімін үзартудың тэртібі.
112.Қылмыстық жауаптылықтан босатудың түсінігі мен қылмыстық құқықтық маңызы.
113.Қылмыстык жауаптылықтан босатудың түрлері.
114.Шын өкінуіне байланысты қылмыстык жауаптылықтан босату. Қажетті қорғану шегінен шығу кезінде қылмыстық жауаптылықтан босату.
115.Жәбірленушімен татуласуына байланыстіл қылмыстық жауаптылықтан босату.
116.Жағдайдың өзгеруіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату.
117.Ескіру мерзімінің өтуіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату
118.Қылмыстық жазалаудан босатудың түсінігі мен қылмыстьіқ қүқықтық маңызы.
119.Қылмыстық жазалаудан босатудың негіздері мен түрлері.
120.Жазаны өтеуден мерзімінен бұрына щартты түрде босату.
121.Жазаның өтелмеген бөлігін неғурлым жеңіл жаза түрімен ауыстыру
122.Жүкті эйелдердің жэне жас кейінге қалдыру.
123.Ауруға шалдығуына байланысты казадан босату
124.Төтенше мән-жайлардың салдарынан жазадан босату мен жазаны өтууді кейінге қалдыру.
125.Айыптау үкімінің ескіру мерзімі өтуіне байланысты жазаны өтеуден босату.
126.123. Рақымшылық немесе кешірім касау актісі негізінде қылмыстық жауаптылық пен жазадан босату
127.Соттылық: түсінігі мен қымыстық қүқықтық маңызы. Соттылықты жою мен алудың түсінігі мен шарттары
128.Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларыііың түсінігі мен мақсаттары.
129.Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларының түрлері
130.Емханалық мәжбүрлеп қадағалғалау кәне психиатрда емдеу;
131.Психиатриялық стационарда мәжбүрлеу емдеу.
132.Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын үзмрту, өзгерту жэне тоқтату.
133.Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын колданғаннан кейін жаза тағайындау.
134.Жазаны орындауға қосылған медициналық сипаттағы мэжбүрлеу шаралары.