дріс. Магнит рісі.

 

Магнит рісі магнитті затты не электр тоы жретін ткізгішті айналасындаы кеістікте туады.

Магнит рісі магнит индукциясымен жне кернеумен сипатта лады.

Ма г н и т и н д у к ц и я с ы (В) бірлік ауданнан тетін кш сызытарыны санымен аныталады:

В=Ф/S, (1)

 

Мндаы: Ф - магнит аыны, Bb;

S - ыйынды ауданы, м²

 

Магнит индукциясыны лшем бірлігі т е с л а. Тесла-ріске перпендикуляр ткіэгішті р метрінен ІА электр тогы ткенде сері 1Н кшіне те боланда туатын рісті индукциясы.

Магнит рісіні кернеуі (Н) ріс нктесінд о магнит массасыны (т) бірлігіне сер ететін кшпен () аныталады:

 

Н= /m (2)

 

Оны лшем бірлігі - А/м.

Магнит инлукциясы (В) жне ріс кернеуіні (Н) ара атынасы былай:

 

В=₀Н, (3)

 

Мнда: -ортаны салыстырмалы магнит ткізгіштігі;

₀ - магнит тратыы ( ₀ =1,2510^-6 Гн/м).

 

Егер магнит рісіні р нктесінде кернеу шамасы жне баыты бірдей болса, онда ріс біртектігі деп, егер бл шарт орындалмаса ртекті деп саналады.

Магнит рісіні ртектілігі ріс градиентімен (grad H),демек кеістікке кернеуді згеру жылдамдыымен сипатталады:

 

gradH = dH/dх, (4)

 

мнда: dх - магнит рісіні кернеуі d/Н шамасына эгеретін ашыты.

Магнит рісіні нктесіндегі м а г н и т к ш і Fп(А²/м²)деп оны сол нктедегі кернеуіні кбейтіндісін атайды:

(5)

Магнит рісінде затты магниттелуі магнит моменті /М/ арылы сипатталады.

Магнит моменті деп полюсті магнитт массасын екі полюсті арасындаы ашытыа кбейтіндісін атайды. Затты магниттелуі деп магнит моментіні оны клеміне (V) бліндісін атайды.

 

J=M/V (6)

 

Затты магниттік асиеті оны магнит абылдаыштыымен (Х) сипатталады.

Затты клемді магнит абылдаыштыы оны магниттелуін рісті кернеуіне блгендегі бліндісін атайды.

 

X=J/H (7)

 

Клемді магнит абылдаышты затты масса бірлігіне бліндісі лестімагнит абылдаышты х (м³/кг) болып табылады.

 

х=X/ (8)

 

мндаы: - затты тыыздыы, кг/м³.

 

Магнит рісінде m массалы минерал тйіршігіне сер ететін магнит кші F _М формуламен аныталады.

Магнитті асиет кабылдаыштарына карай барлы заттар екі топа белінеді:парамагнитті жне диамагнитті заттар. р топка кіретін заттар магнит рісінде ртрлі рекетке тседі. Парамагнитті заттар магнит рісіні кернеуіні жоары жеріне тартылады, ад диамагнитті заттар магнит рісіні кернеуі е аз жеріне ыыстырылады. Яни, біріншілері магнит полюсіне тартылады, ал екіншілері тебіледі. Парамагнитті заттарды ішінде магниттелу асиеті кшті заттар кездеседі. Олар ферромагниттер деп аталады. Олара жататындар темір, никель, кобальт жне темір минералдарды магнетит жне пирротин.

Таза диамагнитті заттара, мысалы, мыс, алюминий, кміс, висмут, сурьма жне таы басалары жатады. Кпшілік металдар мен минералдар парамагнитті заттара жатады. Магнит абылдаыштарына арай минералдары бірнеше топка блуге болады:

1. Кшті магнитті, ягни ферромагнитті минералдар. Оларды лесті магнит абылдаыштыгы Х> 4-І0м ^-5/кг. Олара жататындар: магнетит, пирротин, маггомит, титаномагнетит, франклинит.

2. лсіз магнитті, яни парамагнитті минералдар. Оларды лесті магнит абылдаыштыы Х= 1.26-10 ^-7- 0,75-10 ^-5 м³ /кг шекаралыта згереді. Олара бірсыпыра тотытар, темірді хромны гидрототытармен карбонаттары, ильменит, вольфрам, гранит, биотит жне таы басалары жатады.

3. М а г н и т с і з, яни диамагнитті минералдар. Оларды лесті магнит абылдаыштыы х < 1,2б-10 ^-7 м ³ /кг. Блара кварц, кальцит, полевой шпат, касситерит, аппатит, мусковит жне басалары жатады. ' ;

Минерал тйіршіктері арнаулы аппараттарда магнит рісінен ткенде олара магнит кшінен баса кптеген кш сер етеді. Олара магнитті рісті ыыстыру кші, салмак кші жне ортаны кедергі кштері (тыыздык, ттырлы жне баскалары жатады.

Минерал тйіршіктеріні магнит полюсіне тартылуы не тартылмауы магнит кшімен баса кштерді ара атынасына туелді.

Егер магнит кші баса кштерді осындысынан артса тйіршік (кесек) магнитті фракцияа шыарылады, егер керісінше болса онда тйіршік магнитсіз фракцияа шыады.

Минералдарды тиімді блінуіні негізгі шарты- оларды магнитті касиеттеріні арасындаы айырмашылыжеткілікті дегейде болуы ажет. Орта есеппен оларды лесті магнит абылдаышты асиеттеріні айырмашылыы іс жзінде 3-5 есе болуы керек.

Кендегі минералдардын асиетіне арай олданылатын магнитті блгіштерде процесс р трлі кернеулі магнит рісінде жргізіледі. лсіз магнитті минералдарды бліп алу шін магнит рісіні кернеуі 1000 ка/м кем болмауы керек. Кшті магнитті минералдарды блуге 12О-150кА/м жеткілікті.

Магнитті блу дісі негізінде темір жне марганец кендерін байытуа олданылады. Сонымен. атар біраз сирек металдар кендерін байытанда алынатын концентраттарды сапасьш арттыру масаты ойыланда оан кейде тек осы дісті олданумен жетуге болада.

Бірсыпыра кен трлерін ауыр ортада байытанда суспензойд ретінде магнитті зат олданылса, оны регенерациялау магнитті блгіштерден ткізу арылы жргізіледі.

 

дебиет: 1 – нег. [23-35]

Баылау сратары:

1. Магниттік байыту дісі минералдарды андай асиетіне негізделген?

2. андай минералдара магниттік байыту дісі олданылады?

3. андай магниттік сепараторларды трлерін білесідер?

4. Магниттік байыту дісінде минералдара андай кштер сер етеді?

5. Магниттік байыту кезінде негізгі олданылатын дістер.