ОРЫТЫНДЫДАЫ ТЖЫРЫМДАРДА ЕСКЕР!!!
МАЗМНЫ
КІРІСПЕ
1 тарау. Бастауыш мектеп математикасын оыту ерекшеліктері
1.1. Бастауыш сыныптарда математиканы пн ретінде оытуды йымдастыру
1.2. Математиканы оыту дістемесі жне оны масаттары мен міндеттері
1.3 Математиканы оытуды ылыми дістері
1.4 азіргі сабаа ойылатын негізгі талаптар
1.5 Сабаты йымдастыруды жаа технологиялары
2 тарау. Бастауыш сынып математика сабатарыны сапасын арттырудаы инновациялы діс - тсілдер
2.1. Сыни трыдан ойлау – бастауыш сыныптарда математиканы оытудаы сапалы білім негізі
2.2. Бастауыш сынып математика сабатарын дегейлеп оыту
2.3. Бастауыш сынып математика сабатарыны сапасын арттыруда модульдік оытуды элементтерін олдану
2.4. Бастауыш сынып математика сабатарыны сапасын арттыруды діс тсілдері – педагогикалы іс-рекетте
Орытынды
Пайдаланан дебиеттер
КІРІСПЕ
Жолдауларды білім саласындаы оятын масаттары мен талаптары ****
сабатарды сапасын арттыпуды діс-тсілдері туралы Білім туралы Заы баптары /////
Математиканы оытудаы негізгі білімдік масаты барлы оушыларды математика ылымы негіздері туралы жйелі білімдермен жне оларды толы, сапалы да берік игеруге ажетті біліктіліктермен, дадылармен аруландыру міндеттері жеткілікті жоары дегейде лі де жеткілікті зерттелмеген деген тжырым жасап, біз «Бастауыш сынып математика сабатарыны сапасын арттыпуды діс-тсілдері» таырыбын тадады.
Диплом жмысы таырыбыны ккейкестілігі. Математиканы оытуды білімдік масаты барлы оушыларды математика ылымы негіздері туралы жйелі білімдермен жне оларды толы, сапалы да берік игеруге ажетті біліктіліктермен, дадылармен аруландыру болып табылады. Осы трыдан бастауыш сынып математика сабатарыны сапасын арттыпуды діс-тсілдерін зертеу, сонымен бірге жалпы бастауыш сыныпта математиканы оыту дістемесіні ылым ретінде пайда болуы мен біртіндеп дамуын таырыпа байланысты оып-йрену зекті.
Зерттеу нысаны: Бастауыш сыныптарда математиканы оытуды дерісі.
Зерттеу пні: Математиканы оытуды діс – тсілдері.
Зерттеуді болжамы: Математиканы оытудаы негізгі білім беру міндеттері жеткілікті жоары дегейде тжырымды орытындылау арылы балаларды білімін алыптастыру жне оларды белгілі бір біліктер мен дадылара йрету болып табылатыны белгілі. Бл міндеттерді ойдаыдай жзеге асыру шін, оыту методикасында математикалы материалды оып йрену белгілі бір басышпен жргізілуі кзделуі тиіс: жаа материалды оып йренуге дайынды, жаа материалмен таныстыру, алан білімін білігін жне дадысын пысытау (бекіту).
Зерттеуді міндеттері:
1. Оушыларда саналы жне берік (автомат трде) есептеу біліктілігін алыптастыру
2. Оушылара йренген білім, дады жне біліктіліктерін р трлі жадайларда олдануа йрету.
3. Оушыларда исынды пікірлеу абілетін алыптастыру.
4. Оушылара толы, наты, ыса да нса математикалы сйлеуді йрету
5. Оушыларды ебекке баулу, саналы тртіптілігі, ебекті натылай йымдастыру, пікірді исынды бір орына топтау жне натылауа йрету.
Зерттеуді негізгі кздері: Математика негіздері жне математиканы бастауыш сыныптарда оыту дістемелері жніндегі ебектер жне білім, білік, дадыларды алыптастыруды психологиялы жне педагогикалы мселелерін зерттеу нтижелері жарияланан дебиеттер.
Диплом жмысыны рылымы: Кіріспеден, 2 тараудан жне орытынды, пайдаланан дебиеттер тізімінен трады.
Кіріспеде диплом жмысы таырыбыны ккейкестілігінегізделіп,зерттеу нысаны, зерттеу пні, зерттеуді міндеттері, жне зерттеуді негізгі кздеріаныталып, диплом жмысыны рылымысипатталады.
Бастауыш мектеп математикасын оыту ерекшеліктері деп аталатын 1 тарауда: бастауыш сыныптарда математиканы пн ретінде оытуды йымдастыру, математиканы оыту дістемесі жне оны масаттары мен міндеттері, математиканы оытуды ылыми дістері, азіргі сабаа ойылатын негізгі талаптар, сабаты йымдастыруды жаа технологиялары таырыптары зерттеліп, баяндалады.
Бастауыш сынып математика сабатарыны сапасын арттырудаы инновациялы діс - тсілдер деп аталатын 2 тарауда:сыни трыдан ойлау – бастауыш сыныптарда математиканы оытудаы сапалы білім негізі, бастауыш сынып математика сабатарын дегейлеп оыту, бастауыш сынып математика сабатарыны сапасын арттыруда модульдік оытуды элементтерін олдану, бастауыш сынып математика сабатарыны сапасын арттыруды діс тсілдері – педагогикалы іс-рекетте таырыптарыны педагогикалы іс-тжрибеде олданылуы баыланды, нтижелері баяндалды.
Орытындыдыда
орытынды жасай отырып, дегейлеп оыту технологиясыны негізгі ерекшелігін, тымдылыын, тиімділігін сабата ол жеткізген тмендегідей жетістіктермен крсетуге болады:
ЗІ Зерттеуді міндеттері еткен пункттерлі
ОРЫТЫНДЫДАЫ ТЖЫРЫМДАРДА ЕСКЕР!!!
1. Оушыларда саналы жне берік (автомат трде) есептеу біліктілігін алыптастыру
2. Оушылара йренген білім, дады жне біліктіліктерін р трлі жадайларда олдануа йрету.
3. Оушыларда исынды пікірлеу абілетін алыптастыру.
4. Оушылара толы, наты, ыса да нса математикалы сйлеуді йрету
5. Оушыларды ебекке баулу, саналы тртіптілігі, ебекті натылай йымдастыру, пікірді исынды бір орына топтау жне натылауа йрету
- жаа материалды оып-йренуге жне оып игеруге деген оушыларды пнге ызыушылыы туындады;
- жаа білімні мазмнын жоспарлаанда оушыа берілетін тапсырма оушыны абілетін штайтындай, ойын, иялын дамытатындай етіп дайындау кзделді;
- оушы зін жеімпаз ретінде сезіне алатындай тапсырмаларды ртрлі крделілік дрежеде орындату арылы оушыларды білімін саралау йымдастырылды;
- білімді дайын кйінде бермей, оушыны зі білімді арынды ой ебегін ажет ететін тапсырмаларды орындауы арылы жетуі йымдастырылды;
- оушыларды шыармашылы ммкіндіктерін тудыратын, абілеттерін жан-жаты дамытатын р трлі белсенді оыту діс-тсілдер кеінен олданылды;
- оушыларды білім алу нтижелерін жйелі талдап, баалап орытынды жасалды. Бгінгі кнні стаздарына оамымызды экономикалы, саяси, мдени дамуына лес осатын лемдік талапа сай келетін білімді, мдениетті азамат дайындап, трбиелеп шыару міндеті жктеледі. Оыту мен трбиелеуді жаа технологияларын ізденіп зірлену - алымдар мен тжірибелі стаздарды бірлесе отырып атарар ісі.
КІРІСПЕ
«XXI» асырда білімін дамыта алмаан елді тыырыа тірелері аны»,-деп Елбасыны халыа арнаан жолдауында атап крсеткеніндей рпаы білімсіз елді келешегі де блыныр болары баршамыза аян. р бір мемлекет, р бір лт з кіліні білімі мен бойындаы ерекше асиеттері, таланты мен дарындылыы, згелерден ерекше табии абілеті арылы биіктерден крініп, ала ойан масаттарына мтылып тек ана ебек етуі ажет. азастан Республикасы з баыт-бадарын станан, зге ркениетті елдер мойындаан жеке мемлекетке айналан кезде білім беру мен трбие дерісін жааша ру, згеше ойлау ажеттілігін ойып отыр. азастан Республикасыны «Білім туралы» Заында «Білім беру жйесіні басты міндеті – лтты жне жалпы адамзатты ндылытар, ылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды алыптастыруа, дамытуа жне ксіби шыдауа баытталан білім алу шін ажетті жадайлар жасау» – деп айтылан. Білім беру мселесі азастан Республикасыны Конституциясында «азастан – 2050» стратегиялы бадарламасында жне де баса да мемлекеттік жаттарда ктерілген. Білім беру жйесіні приоритетті міндеттеріні бірі – сіп келе жатан жас рпаты білімін, ой – рісін дамыту. Оны себебі егемендікке ол жеткізген уаытта заман сранысына сай лтты рухани ерекшеліктерді ескере отырып лтты салт – дстрді озы лгілерін сіп келе жатан жас рпа бойында алыптастыру болып отыр.
азастан дербес мемлекет ретінде туелсіздігін аланнан бері оам дамуыны азіргі талаптарынан туындап отыран міндетпен масаттара орай скеле рпаа білім мен трбие беру мселесін жан – жаты жетілдіру ажеттігін алаойып отыр. рине бл білім беру жйесіні барлы буындарына, соны ішінде бастауыш буына зор жауапкершілік жктейді. йткені білім мен тлім трбиені негізі бастауыш мектепте аланады. Сонымен атар елімізді соы жылдар ішінде оамды демократияландыру жне ізгілендіру саласында жргізілген біршама реформалары, экономикалы згерістері, жалпы бастауыш сынып оушылары білім беретін мектептегі оу процесін оушыны абілеті мен ызыушылыына сйкес дербестендіру ажеттілігін ала ойылып отыр. Бл міндеттерді жзеге асыруды бір жолы дидактикалы р трлі ымды, діс – тсілдерін пайдалану есебінен мектеп оушыларды ой рісіні даму дегейін ктеруді, оларды ылыми танымды іс – рекеттерін белсендіруді, оуа, білім алуа ынталандыруды тиімді дістемесін жасау. Осындай крделі мселені дрыс шешілуі стаздарды теориялы біліміні жне ксіби мамандыыны дегейіне туелді. Сондытан, оушылара тек ана білім берумен шектеліп алмай, азіргі заман талабына сай тлім-трбие беретін, яни халымызды тарихын, мдениетін, салт – санасын, дет – рпы мен педагогикасын зерделеп, оушыларды ой – рісін, абілетін жан – жаты дамытуа толы ммкіндік туызатындай дайындыы бар мамандар дайындауды ажеттігін ескеруге тура келеді. Осылайша мемлекетті болашаы тек білгір маман иесі мен болашаы зор жастарды олында, ал жастар биік белестерден крінуі шін тынымсыз білім алулары ал малім білім орын тередету керек.
Бгінгі тада егеменді елімізді білім беру саласындаы е басты міндеті – скеле рпаты лтты дниетанымын шыдауа ызмет ететін білім беру жйесін алыптастыру. йткені, білім болашаа ызмет етеді, білім жйесі жоары дрежеде оамны леуметтік – экономикалы прогресіне ыпал етеді. Сондытан білім беру жйесі рбір халыты тл лтты болмысымен санасу арылы жзеге асырылуы тиіс. оамны ертегі болашаы – бгінгі кішкентай блдіршіндерді лтты менталитеті бар, жаа кзарастаы жеке тла етіп трбиелеу ажеттігі міндетін ойып отыр. Бл міндетті іске асыруда оушылара оу-трбие рдісінде бгінгі тада лемде алыптасып отыран саяси, экономикалы згерістерді ескере отырып, з халыны лтты-мдени тарихын, экономикалы, экологиялы, леуметтік жадайын саналы тсінуге, оларды лтты дниетанымын алыптастыруа ерекше назар аударылуы тиіс.
сіп келе жатан жас рпаты бойына берік білімді алыптастыруды маызы зор, араыда жол сілтер жары жлдыз ретіндегі бадаршы екенін жрегімізбен сезініп абылдау жн. сіресе, мнда бастауыш мектепті алар орны ерекше. Оны себебі, білім мен трбиені алашы баспалдаы – бастауыш мектеп. Баланы жеке бас асиеттеріні, оны адамгершілігіні, белсенділігіні алыптасуы мектепке дейінгі трбие мен осы бастауыш сыныптарда жзеге аспа. Оушыларды шыармашылы абілетіні, жалпы ммкіндіктеріні ашылар кезі. нарлы жерде скен муелі ааш тамыры секілді бл жастаы балалар иілгіш келеді. Осы жаста берілген лтты трбиені слі мен нрін бойына сііріп, уат алып скен баланы мірге деген бейімділігі де анарлым жоары трма. Сонымен азіргі кезде леуметтік экономикалы дамуды оу трбие жмысыны жаару заманында мектепті бастауыш сыныптарына трбие, білім беру, жеке басын дамыту, ойлау абілетін арттыру, техникалы дамуын алыптастыру, сабаа деген яни солардан математика сабаына деген ызыушылыын арттыру бастауыш сынып маліміне ойылатын е маызды талаптарды бірі болып есептелінеді.
Бастауыш сынып малімні оушылара математика сабаын тудегі е маыздысы арифметикалы ымдарды оыту болып есептелінеді. йткені ол бкіл математика деп аталатын иын да ызы ылымны іргетас – ымы. Сондытан біз диплом жмысыны таырыбын осы зекті мселені зерттеу шін «Бастауыш мектепті математика сабаында арифметикалы ымдарды оыту» деп тадады.
азастандаы белгілі алым-діскер А. Е. біласымованы ойынша: «Мектепте математиканы оыту, кез келген баса пндерді оыту сияты, білім беру, трбиелік жне практикалы міндеттерді шешетін болуы тиіс». Математиканы оып йрену процесінде оушылар брінен брын теориялы білімдер жйесін мегеруі, сондай-а бадарламада крсетілген біратар біліктермен дадыларды игерулері ажет. Оыту ісі оушылардын саналы білім алуын жне де жеткілікті жоары дрежеде орыта білуін амтамасыз ететін болуы керек. Егер оыту ісі жетілдіріліп отырса, яни оушыларды интеллектуалды даму дрежесі, оларды танымдылы абілеті жне ынтасыны дамуы жеткілікті амтамасыз етілсе, жоарыда айтыландарды іске асыруа ммкіндік болады.
Математиканы оыту ісі з Отанын (елін) сйетін бізді оамымызды игі масаттарын сезіне білетін з білімін коамды мраттарды жзеге асыру шін сарып етуге дайын оам адамдарын трбиелеу міндетін жзеге асыруа кмектесуі тиіс.
Бастауыш сыныпты математика сабатарында оушыларды дамыта отырып оыту шін сабатар йымдастыру, оушыны таным ызыушылыын алыптастыру шін ызмет ететін барлы діс тсілдерді олдану арылы математика сабаында арифметикалы ымдарды алыптастыруды зерттеу диплом жмысыны масаты.
Сабата р трлі лтты ойындар йымдастырып, крнекіліктер кмегімен білім сапасын жоарлатып арттыру масаты да ойылады. Ал математиканы оытуды негізгі масаттары жалпы білім беру, трбиелік жне практикалы болып саналатындытан, біз бл дидактикалы масаттарды бастауыш сыныптарда арифметикалы ымдарды оыту барысында малімдерді іске асыру дістерін оып-йрену Солардан е маызды масат оушыларды математикалы ойлауын дамыту, математикалы мдениетті трбиелеу, оушыларды математикаа деген ыыласыны тиянаты болуын амтамасыз ету.
Зерттеуді міндеттері:
Бастауыш сынып оушыларын математикалы ым жне оны мазмны, ерекшеліктері, рылысы мен таныстыру млімет беру;
1 сынып оушыларын математика сабатарында 10 клеміндегі сандарды оытуда цифрларды жазылуын анытау;
Сандарды оу, жазу жне салыстыру сандарды нмірлеуді йрету оушыларда білімді алыптастыру;
1 – сынып оушыларыны таным ызыушылыын жетілдірудегі р трлі крекілік материалдарды ммкіндіктерін 10 клеміндегі сандара мысалды крсетіп анытау;
1 – 4 сыныптардаы арифметикалы амалдарды оыту діс – тсілдерін мысалдар арылы крсетіп анытау;
Зерттеу нысаны жне пні:
Бастауыш сыныпты математика сабатарындаы арифметикалы ымдарды оыту процесі. Бастауыш сынып математика сабаында сандарды оу жазу жне салыстыру, сандарды нмерлеуді, арифметикалы амалдарды діс тсілдерін крнекіліктер арылы крсету. Математика пнінде арифметикалы амалдармен таныстыру жне оларды орындау. Оушыларда математикалы білімді алыптастыру.
Зерттеу дістері: Бастауыш сыныпты математика сабатары барысымен танысу жне баылау, диплом жмысы таырыбы бойынша саба жоспарларын талдау, крнекіліктер кмегімен оушыларды, білім сапасын жоарлату, дамыту діс – тсілдерін практикада кезінде іске асыру.
Зертеуді дерек кздері: Бастауыш сыныпты математика оулытары, психологиялы - педагогикалы, дістемелік дебиеттер, алдыы атарлы малімдерді іс -тжірибелері, ізденушілік жне зерттеушілік жмыстар бойынша жарияланымдар.
Диплом жмысыны рылысы: Кіріспеден, 2 тараудан орытынды мен пайдаланан дебиеттер тізімінен трады.
Кіріспеде диплом жмысы таырыбыны зектілігі, диплом жмысыны масаты, зерттеуді міндеттері, зерттеу нысаны жне пні, зерттеу дістері аныталып, зертеуді дерек кздері баяндалады.
«Математиканы бастауыш курсыны мазмны мен рылысы» деп аталатын 1 – тарауда: математиканы бастауыш курсыны ерекшеліктері, математиканы бастауыш курсын оыту дістері, крнекілік жне бастауыш сыныпта оны алатын орны таырыптары арастырылады. Ал «Арифметикалы ымдарды оыту дістемесі»деп аталатын 2 – тарауда: сандарды оу, жазу, жне салыстыру сандарды нмерлеу, 1 – 4 сыныптардаы арифмеикалы амалдарды оыту діс тсілдері зерттеледі. орытындыда диплом жмысы нтижелері тжырымдалады жне пайдаланан дебиеттер тізімі беріледі.