Таырыбы:Ойы жаралы колитті емі.
Азастан Республикасыны денсаулы сатау министрлігі
Семей Мемлекеттік Медицина Университеті
Хирургия бойынша интернатура кафедрасы
РЕФЕРАТ
Таырыбы:Ойы жаралы колитті емі.
Орындаан: Батиярызы Ажан
интерн хирург 702 топ
Тексерген: м..д доцент Булегенов Т.А
Семей 2016 жыл
Ойы жаралы колит – ішекті шырышты абатыны аутоиммунды абыну ауруы. Бл кезде науасты иммунды жйесі белгісіз себептерден то ішекті здік тіндеріне антиденелер ндіре бастайды. Иммунды комплекстер, то ішек шырышты абатына тна отырып, оны абынуын, келесіде – некрозын жне кбінесе инфекция осылуымен асынатын жараларды пайда болуын тудырады.
Заымдану, негізінен, тік ішекті тісті сызыынан басталып, проксималды баытта жайылады. Патологиялы процессті біралыпты мндай дамуыны нтижесінде то ішекті алыпты бір аймаы алмайды. Крон ауруына араанда АЖК кезінде патологиялы процесске тек шырышты жне шырыш асты абаты араласады. Жараларды клемі мен формалары ртрлі, шеттері тегіс. сіресе тн болатыны – блшыеттер лентасы бойына 2-3 параллель атар болып орналасан зын жіішке жаралар. са жаралар тбі таза, лкендері фибринні ср жабындысымен жабылан. Морфологиялы згерістерді ауырлыы дисталды баытта лаяды (тмен рмелеуші жне сигма ішегі).
Локализациясына арай:
n Арнайы емес ойы жаралы проктит жне проктосигмоидит
n Арнайы емес ойы жаралы сол жаты колит
n Арнайы емес ойы жаралы тоталды колит
n Арнайы емес ойы жаралы регионарлы колит
Аымы бойынша:
n Жедел арнайы емес ойы жаралы колит
n Созылмалы арнайы емес ойы жаралы колит
n Рецидивтеуші арнайы емес ойы жаралы колит
Ауырлыына арай:
n Жеіл дрежелі – Бота трізді нжіс <5 рет тулігіне, елеусіз ан жне шырыш араласан, тахикардия, анемия, жалпы жадайы анааттанарлы
n Орташа дрежелі – Сйы нжіс тулігіне 5-8 рет, нжіске ан жне шырыш араласан, шамалы ызба, тахикардия, анемия, жалпы жадайы анааттанарлы.
n Ауыр дрежелі – Ауыр диарея ( >8 рет тулігіне), нжіске елеулі ан, шырыш жне ірі араласан, 380С аса ызба, анемия (гемоглобин<90 г/л), жалпы жадайы ауыр.
Аурды басталуы жедел немесе баяу, АЖК симпоматикасы ішектегі тн абыну процімен негізделген.
n Симптомдар:
n Понос немес бота трізді нжіс, ан, шырыш жне ірі араласан, кейде тенезмдермен осарласан, лкен дрет жиілігі терапия мен кзге крінетін себептерсіз артуы немесе азаюы ммкін.
n Іштегі ауырсыну (кбінесе сол жатан)
n ызба
n Тбетті тмендеуі
n Салматы азаюы
n ртрлі дрежелі сулы-электролитті бзылыстар ДИАГНОСТИКАСЫ.
арау. Тік ішекті саусапен арау кезінде – перианалды абсцесстер, тік ішек жыланкздері, аналды жолды трещины, сфинктер спазмы, шырышты томпаюы мен алыдауы, ан, шырыш, іріні болуы.
Эндоскопиялы зерттеу. Ректороманоскопия – шырышты абатты жауып тратын ірі, ан жне шырышты болуы, сигма трізді жне тік ішек шырышты абатыны ісінуі мен гиперемиясы, ан тамырлы суретті жоалуы, то ішек гаустрациясыны жоалуы. ртрлі клемді жаралар мен эрозиялар, шеттері азылан, тбі ірі мен фибринмен апталан. Ауруды за аымында саталан шырышты абат тбектерінде ісіну мен эпителииді шектен тыс регенерациясы, жалан полиптерді тзілуі байалады.
Колоноскопия – сіресе малигнизацияа кдіктенгенде заымдануды затыы мен ауырлы дрежесін анытауа кмектеседі.
Рентгенологиялы зерттеу.
Іш уысыны шолу рентгенограммасында – токсикалы мегаколон, клдене то ішекті пневматизациясы, псевдополиптер, то ішек перфорациясында диафрагма куполы астында бос газ. Ауруды за дамуында то ішек зегіні тарылуы, оны ригидтілігі, «быр» симптомы. Асыну кезінде ішекті «ысаруы» байалады.
Консервативті ем
Сульфасалазин – ішектік дегейде абынуды тежейді (Салофальк, Пентаса, Асакол).
Глюкокортикоидтар – иммунды жйені шектен тыс белсенділігін тежейді, ауруды ршу стадиясынан ремиссияа туіне кмектеседі (Преднизолон, Гидрокортизон, Будесонид).
Иммуносупрессорлар – иммунды жйені тежейді, ауруды ремиссия сатысында стап трады (Азатиоприн, 6-меркаптопурин, Метотрексат).
Оперативті емге крсеткіш:
массивті ан ау, ішек перфорациясы, ішек тімсіздігі, найзаай трізді АЖК жргізілген емге толерантты жне то ішек атрелі ісігіні пайда болуы.
Паллиативті операциялар - илеостомия (колостомия АЖК кезінде дерлік олданылмайды.)
Радикалды операциялар – то ішекті субтоталды резекциясы илео- жне сигмостома салумен, Брук (Brooke) бойынша илиостома немесе Кок (Kock) бойынша ілінбелі илиостома салумен колпроктэктомия.
ИЛЕОСТОМИЯ (ILEOSTOMIA)Жыланкз салу техникасы. О жа мыын аймаында иаш тіліммен іш уысын абаттап ашамыз. Мыын ішегіні соы ілмегін алып, оны абырасын бос шетіне сйкес париеталды ішастар тілігіне тйінді тігістермен 6 см бойына бекітеміз. Тігіс арасындаы ішек абырасыны ені 4 см кем емес болуы керек.Науас жадайына арай ішекті операция кезінде немесе 1-3 кннен кейін, тігілген ілмек пен париеталды ішастар арасында бітісу пайда боланнан кейін ашады.
То ішекті субтоталды резекциясы. Операция техникасы. Жоары ортаы тіліммен іш уысын ашады. Опперациялы жараа клдене то ішекті шыарады. Ойланан резекция аймаында асазан-то ішек байламын кеседі жне клдене то ішек брыжейкасын байлап кесеміз. Ішекті алып тасталатын аймаын екі жаынан да ішектік жомдармен ысамыз, ал ішекті алан айматарына шелковые стаыш-тігістер саламыз. Бастырыш жомдар ырымен ішекті кесіп, препаратты алып тастаймыз, стаыш-тігістер кмегімен ішек шеттерін бір-біріне жаындатамыз.
Колпроктэктомия – то ішекті барлы блімін оны бітегіш аппаратымен бірге алып тастау. Науас жадайы – операционды стелде арасында, жамбасы стел шетінде жне сл ктерікі; жамбас-сан буынында бгілген жне сырта арай кетілген аятары арнайы шыарылан тсегштерде орналасады.
Операция техникасы. Ке ортаы лапаротомия жргізіледі. Іш уысы ревизиясын асазаннан, ондаы полиптер мен атерлі ісікті болуын жоа шыару масатында бастайды, кейін бкіл жіішке ішек аралады. Сосын атарынан йы безі, бйректер, ккбауыр, бауыр, т абы, т жолдары аралады. То ішек мобилизациясы жабыса процестері ескеріліп жасалады, барлы жіішке ішек о жаа ыыстырылып, сулы дкемен жабылады. Ассистент жара ырын сола тартады, хирург тмен рмелеуші ішек пен сигманы оа тарта отырып, сол жа каналды париеталды ішастарын тменнен жоары то ішекті сол жа иіліміне дейін кеседі. Есте сатау – несепаар. Сйтіп асазан-то ішектік, ккбауырлы байламдар кесіледі.
Хирург арама-арсы жаа тіп, то ішекті о жа блімдерін жоарыдаыдай босатады. Ескеретін кездер – то ішек-диафрагмалды брыш, бауырлы байлам. То ішекті барлы блімдерін босатаннан кейін оны сулы дкемен ораймыз.
Аналды жол – экстирпация.
Алдыы рса абырасына илеостома шыарылады, немі калоприемник олданылады.
олданылан дебиеттер:
• Хирургические болезни М.И. Кузина
• Интернет желісі: www.google.kz www.medline.ru
• А.С.Ибадильдин «Хирургиялы аурулар» Алматы 2004ж
• А.В. Григорян «Руководство к практическим занятиям по общей хирургии» Медицина 1976г
• С.И. Стручков Ю.В. Стручков «Общая хирургия» Москва 1988г
• асенов . Дрманов «Жалпы хирургия» Алматы 1992ж