ндірістік экология» пніне арналан тест
М.Х.Дулати атындаы ТарМУ
Экология» кафедрасы
ндірістік экология» пніне арналан тест
1. Аграрлы нерксіп кешені неше саланы амтиды?
А) 3
В) 4
С) 6
D) 8
Е) 2
2. Аграрлы кешенні бірінші саласы:
А) ауыл шаруашылыына арналан ндіріс ралдарын амтамасыз ететін ндірістер саласы
В) кен ндіретін нерксіп саласына арналан ндіріс ралдарын амтамасыз ететін нім саласы
С) азба байлытары
D) кен байлытары
Е) табии кешендер
3. Аграрлы кешенні екінші саласы:
А) ауыл шаруашылыы жне орман шаруашылыы
В) ауыл шаруашылыы жне егін шаруашылыы
С) егін шаруашылыы жне орман шаруашылыы
D) орман шаруашылыы
Е) халы шаруашылыы
4. Аграрлы кешенні шінші саласы:
А) ауыл шаруашылыы німдерін ттынушылара жеткізетін салалар
В) елді мекен шаруашылыына арналан ндіріс ралдарыны саласы
С) тауар сатушылар
D) тауарды сатып алушылар
Е) шикізатты пайдаланушылар
5. Антропогендік жер бедері бл:
А) адам рекетімен жер бедеріні негізгі беткі абаттары згеріп, жаа бедерлерді пайда болуы
В) биологиялы жер бедері
С) ндірістік мекемесі
D) адам рекетімен жер бедеріні негізгі беткі абаттары згермеу салдарлары мен жаа бедерлері
Е) здігінен жаа бедерлерді пайда болуы
6. Антропогендік ндірістік фактор дегеніміз не?
А) тікелей ндіріс процесіне атысатын ызметкерді денсаулыын олайсыз зардаптара шырататын жне О антропогенді згерістерге итеретін абілеті бар фактор
В) экологиялы дадарысты даму проблемасы
С) ластаыш заттарды адамды оршаан ортаа технологиялы процесті кешендері жне ызметкерді денсаулыын олайсыз згерістерге итеретін абілеті жо фактор
D) орографиялы фактор
Е) эдафикалы фактор
7. Антропогендік ндірістік фактор нешеге блінеді?
А) физикалы, химиялы, биологиялы, психофизиологиялы
В) психологиялы, антропогендік, эдафикалы
С) орографиялы, климатты, физикалы
D) химиялы, зоогендік, микробиогендік
Е) леуметтік-биологиялы, физхимиялы, механикалы
8. Антропогендік ндірістік фактор тигізетін серіне байланысты алай блінеді?
А) зиянды, ауіпті, ерекше ауіпті
В) зиянсыз, ауіпсіз, ауіптілігі лсіз
С) ерекше ауіпсіз, ауіптілігі орташа
D) ауіптілігі те тмен, зияндылыы лсіз
Е) тек оршаан ортаа ана ауіпті
9. Адам олымен жасалан шлді атаыз
А) Арал суынан босаан алап
В) Мойынм шліні жерлері
С) Бетпа дала шлі
D) Шлді дала
Е) шлді-жазыты
10. Апатты шыарынды немесе апатты тгінді бл:
А) ластаыш заттарды адамды О технологиялы процесті бзылуы
В) экологиялы дадарысты даму проблемасы
С) адамды оршаан ортаа технологиялы процесті бзылу саласы
D) энергетикалы, азы-тлік, ашаршылы, ауіпті ауруларды жою трлері
Е) ластаыш заттарды адамды О технологиялы процесті кешендері
11. Халыаралы дегейде бірінші реттегі аламды проблемалар:
А) ядролы атыысты болдырмау, демографиялы проблема, ресурсты, энергетикалы, азы-тлік, ашаршылы, ауіпті ауруларды жою
В) адамды оршаан ортаа технологиялы процесті бзылу саласы
С) экологиялы дадарысты азаю проблемасы
D) ластаыш заттарды адамды оршаан ортаа технологиялы процесті кешендері
Е) ластаыш заттарды адамды оршаан ортаа технологиялы процесті бзылуы немесе апаттар салдарынан тсуі
12. Екінші реттік энергетикалы ресурс деп:
А) ндіріс німдеріні, алдытарыны, аралы німдеріні энергетикалы потенциалдары
В) ерекше ауіпсіз, ауіптілігі орташа ресурстарды технологиялы процесті бзылуы салдарлары
С) зиянсыз, ауіпсіз, ауіптілігі лсіз ресурстар
D) ауіптілігі орташа ресурстар
Е) ауіптілігі лсіз ресурстар
13. Екінші реттік энергетикалы ресурс неше топа блінеді?
А) 3
В) 4
С) 6
D) 2
Е) 8
14. Екінші реттік энергетикалы ресурстар андай топтара блінеді?
А) жаныштар, жылу, технологиялы аппараттардан шыатын газ бен сйытарды ысымы
В) ауіптілігі орташа ресурстар
С) ауіптілігі лсіз ресурстар
D) зиянсыз, ауіпсіз, ауіптілігі лсіз ресурстарды технологиялы процесті бзылуы салдарлары
Е) ауіптілігі те жоары ресурстар
15. Жерді ай та нарландыру жмыстар неше кезенен трады?
А) 2
В) 7
С) 5
D) 3
Е) 9
16. Жерді айта нарландыру кезедерін атаыз
А) техникалы кезе, биологиялы кезе
В) механикалы кезе, химиялы кезе
С) биологиялы кезе, химиялы кезе
D) механикалы кезе, техникалы кезе
Е) барлау кезеі, айта нарландыру кезеі
17. оршаан ортаа бірнеше ластаыштар тскенде біреуіні улылыын басасы кшейтетін былысты не деп атаймыз?
А) жинатау эффектісі
В) кшетхана эффектісі
С) тиімділік эффектісі
D) німділік эффектісі
Е) парниктік эффект
18. оршаан ортаа жылу-энергетика кешендерінен, мнай ндіру саласында осалы газдарды жаанда блінген, мнай-химия ксіпорындарыны газ алауларынан, адамзатты шаруашылы рекеттерінен жне т.б. блініп шыан жылумен ауаны, суды, топыраты жылынуын алай атайды?
А) жылулы ластану
В) табии ластану
С) эстетикалы ластану
D) биологиялы ластану
Е) антропогендік жылыну
19. Зияндылыты шекті крсеткіші андай трлерге блінеді?
А) санитариялы-токсикологиялы, жалпы санитариялы, органолептикалы
В) ауіптілігі лсіз технологиялы процесті бзылуы апаттар салдарлары
С) ауіптілігі тмен
D) ауіптілігі орташа
Е) ауіптілігі жоары
20. Зияндылыты шекті крсеткіші неше трге блінеді?
А) 3
В) 4
С) 2
D) 6
Е) 8
21. Жерді олдан суаран кезде жіберілген ателерден болатын топыраты су эрозиясыны трі алай аталады?
А) ирригациялы эрозия
В) жер эрозиясы
С) топыра эрозиясы
D) су эрозиясы
Е) жел эрозиясы
22. Кмір нерксібінде кмір ндіруді андай дістері бар?
А) ашы, жабы дістер
В) тек ашы дісі
С) тек жабы дісі
D) техникалы дістер
Е) механикалы дістер
23. 2 млрд.т кмір ндіргенде ауаа неше млшерде метан жне кмірышыл газы блінеді?
А) 27 млрд. м3 метан жне 16,8 млрд. м3 кмірышыл газы
В) 27 млрд. м3 метан ана блінеді
С) метан жне кмірышыл газы млшері тым аз блінеді
D) 16,8 млрд. м3 кмірышыл газы ана блінеді
Е) метан жне кмірышыл газы млшері лшеусіз кп блінеді
24. Тау жынысын брылау кезінде орта есеппен неше млшерде су жмсалады?
А) 100 л/т-дан 1200 л/т-а дейін
В) 150 л/т-дан 1500 л/т-а дейін
С) 130 л/т-дан 1300 л/т-а дейін
D) 180 л/т-дан 1800 л/т-а дейін
Е) 140 л/т-дан 1400 л/т-а дейін
25. Экологияда алдытарды кез келген трін іске асыру, пайдалы олдану, тауарлы нім шыару масатымен алдытарды пайдалану немесе орналастыру шін жасайтын масаттыыз
А) айта пайдалану
В) айта пайдаланбау
С) алдыты кму
D) алдыты сатау
Е) алды орналастыру
26. Трмысты алдытарды айта пайдалану алай ажыратылады?
А) органикалы жне бейорганикалы
В) механикалы жне физикалы
С) химиялы жне органикалы
D) бейорганикалы жне механикалы
Е) физхимиялы жне техникалы
27. айта пайдалану алдытары алай ажыратылады?
А) трмысты жне нерксіптік
В) трмысты жне леуметтік
С) нерксіптік жне экономикалы
D) экономикалы жне леуметтік
Е) экологиялы таза жне таза емес алдытар
28. ндіріс барысында табиата зиянды алдытар шыарылмайтын процесс алай аталады?
А) алдысыз ндіріс
В) алдыы бар ндіріс
С) алдыы зиянсыз ндіріс
D) алдыы орташа зиянды ндіріс
Е) алдыы шыарылатын процесс
29. ндірістік, трмысты жне т.б. алдытарды оршаан табии орта мен адамны денсаулыына зиянды серін жою рдісі - бл
А) алдытарды зиянсыздандыру
В) алдытарды сату
С) алдытарды кбейту
D) алдытарды шоырландыру
Е) алдытар жасау
30. алдытарды зиянсыздандыруды андай дістері бар?
А) жау, химиялы,биологиялы жолмен нейтралдау, кму
В) тек жаумен шектеледі
С) химиялы немесе биологиялы жолымен жаластыру
D) техникалы жне экономикалы жолмен
Е) техникалы жне леуметтік жолмен
31. атты трмысты алдытар сатайтын объектілерді салар алдында андай жмыстар жргізіледі?
А) геологиялы, гидрогеологиялы жне барлау жмыстары
В) зертханалы, тжірибелік жмыстарыны жиынтыы
С) далалы, зертханалы жне т.б. тексеру жмыстары
D) тжірибелік жне зертханалы жмыстары
Е) тек барлау жмыстары ана
32. алдытар полигонын орналастыру шін андай орытынды беріледі?
А) мемлекеттік экологиялы сараптаманы орытындысы
В) оамды экологиялы сараптаманы орытындысы
С) сантитарлы-эпидемиологиялы орталыты орытындысы
D) сантиарлы-гигиеналыты орытындысы
Е) санитарлы-биологиялы орытындысы
33. лкен алаларда 20-25 жыл бойы алдытарды жинауа арналан полигон салу шін андай жер тадалып алынады?
А) сазды жерлер
В) ты жерлер
С) батпаты жерлер
D) арашірікті жерлер
Е) айналымнан шыан жерлер
34. ндірістік алдытарды сатайтын полигондар санитарлы орау белдеміні ені неше км алуы тиіс?
А) 3 км
В) 2 км
С) 6 км
D) 4 км
Е) 8 км
35. ндірістік алдытарды сатайтын полигондар ауыл шаруашылыы егістік жерлерден жне транзиттті жолдардан алшатыы неше м-ден кем болмауы тиіс?
А) 200 м-ден
В) 300 м-ден
С) 700 м-ден
D) 500 м-ден
Е) 100 м-ден
36. ндірістік алдытарды сатайтын полигондар орман алабынан алшатыы неше м-ден кем болмауы тиіс?
А) 50 м-ден
В) 20 м-ден
С) 60 м-ден
D) 80 м-ден
Е) 40 м-ден
37. алдытар міндетті трде неден ткізілуі тиіс?
А) жаттандырудан
В) тазалаудан кейін
С) ораудан
D) сатаудан
Е) електен
38. Ауыз суа пайдаланылатын жер асты суларыны тіне алдытарды кмуге болама?
А) кмуге болмайды
В) кмуге болады
С) кейде рсат етіледі
D) рсат етілген жадайда
Е) лицензиясы бар болса ана
39. Полигондар аймаында жер асты сулары неше м-ден арты тередікте жатуы тиіс?
А) 20 м-ден
В) 10 м-ден
С) 50 м-ден
D) 30 м-ден
Е) 70 м-ден
40. р нерксіп мекемесі алдытарды жинауа, сатауа, буып-тюге, тасымалдауа, кмуге жне т.б. істерге атысатын адамдара арналан андай нсау жасауы тиіс?
А) ауіпсіздік техникасыны нсауын
В) жалпы ережелерді толы нсауын
С) анкеталау нсауын
D) келісім шарт нсауын
Е) жмыса тру шартын
41. алдытарды ауіптілік класы нешеге блінеді?
А) 4 -ке
В) 5 -ке
С) 7 -ке
D) 9 -ке
Е) 3 -ке
42. ндіріс алдытарды улылы дрежесін атаыз
А) айрыша, жоары, орташа, болымсыз ауіпті
В) жоары, айрыша, болымдылыты ауіпті
С) орташа, жй ана, болымсыз ауіпті
D) те ауіпті, ауіпті
Е) ауіптілігі жоары, ауіптілігі орташа
43. ндіріс алдытарыны айрыша ауіптілігіне жататындарды атаыз
А) радиоактивті заттектер, бенз(а)пирен, диметилтиофосфат, орасын, сынап
В) тек радиоактивті заттектер ана
С) метилмеркаптан, фторлы сутек, орасын
D) аммиак, аммиакты карбамидты тыайтыштар, бокситтер, темір оскидтері
Е) метил спирті, азот оксидтері, никель, темекі, марганец, ккіртті сутек
44. ндіріс алдытарыны жоары ауіптілігіне жататындарды атаыз
А) метилмеркаптан, азот оксидтері, никель, марганец, ккіртті сутек, формальдегид, фторлы сутек
В) бенз(а)пирен, диметилтиофосфат, орасын, сынап
С) аммиак, аммиакты карбамидты тыайтыштар, бокситтер, темір оскидтері, к тастар, азот оксидтері
D) метил спирті, азот оксидтері, никель, темекі, марганец, ккіртті сутек
Е) тек радиоактивті заттектер ана
45. ндіріс алдытарыны орташа ауіптілігіне жататындарды атаыз
А) аракйе, ккіртті кміртек, метил спирті, темекі
В) метил спирті, азот оксидтері, никель, темекі, марганец
С) аммиак, аммиакты карбамидты тыайтыштар, бокситтер
D) никель, марганец, ккіртті сутек, формальдегид
Е) азот оксидтері, никель, темекі, марганец, ккіртті сутек
46. ндіріс алдытарыны болымсыз ауіптілігіне жататындарды атаыз
А) аммиак, аммиакты карбамидты тыайтыштар, бокситтер, темір оскидтері, к тастар
В) марганец, ккіртті сутек, формальдегид, сынап
С) азот оксидтері, никель, темекі трлері, марганец, ккіртті сутек, ртрлі тыайтыштар
D) никель, марганец, ккіртті сутек, формальдегид
Е) метил спирті, азот оксидтері, никель
47. Бзылан жерлерді нарын айта алпына келтіру жмыстары неше кезенен трады?
А) 2 кезенен
В) 3 кезенен
С) 7 кезенен
D) 5 кезенен
Е) 1 кезенен
48. Бзылан жерлерді нарын айта алпына келтіру жмыстары кезедерін атаыз.
А) техникалы, биологиялы
В) биологиялы, эстетикалы
С) эстетикалы, санитарлы
D) санитарлы, техникалы
Е) биологиялы, санитарлы
49. ара металлургия ндірісі андай орталарды ластайды?
А) атмосфералы ауаны, жер сті, жер асты суларын, топыраты
В) тек атмосфералы ауаны ана
С) тек жер сті жне жер асты суларын ана, орасын, никель
D) топыра абатын ана
Е) тек жер сті ссуларын ана
50. ара металлургия ндірісіні негізгі ластаушы рам бліктері:
А) кміртек оксиді, атты заттар, ккірт оксиді, азот оксиді, кмірсутектер
В) азот оксиді, темір оксиді, орасын, никель
С) марганец, кміртек оксиді, атты заттар, к тастар, орасын, никель
D) кміртек оксиді, к тастар, атты заттар, тыайтыштар
Е) ккірт оксиді, азот оксиді, кмірсутектер, хлор, фосфор
51. ара металлургия саласында металлургиялы пештерді, рал-саймандарды салындатуда суды неше пайызын олданылады?
А) 75%-ын
В) 36%-ын
С) 46%-ын
D) 56%-ын
Е) 66%-ын
52. ара металлургия ндірістерінен шыан ааба суларда кездесетін ластаушы заттар:
А) алыан атты блшектер, майлар, сульфаттар, хлоридтер, темір осылыстары, ауыр металдар
В) азот, фосфор, калий, марганец, м, темір алдытары
С) фосфор, сульфаттар, хлоридтер, темір осылыстары, алымалы жеіл блшектер, орасын
D) сульфаттар, азот, кміртек, хлоридтер, темір осылыстары
Е) сульфаттар, хлоридтер, калий, марганец, никель, сынап, темір осылыстары
53. оыстар неше топа блінеді?
А) 3 топа
В) 4 топа
С) 2 топа
D) 6 топа
Е) 8 топа
54. оршаан табии ортаны сапалы нормативтері нешеге блінеді?
А) 3 -ке
В) 2 -ге
С) 4 -ке
D) 8 -ге
Е) 6 -а
55. оршаан табии ортаны сапалы нормативтерін атаыз:
А) санитарлы-гигиеналы, экологиялы, осалы
В) санитарлы-техникалы, экологиялы, осалы
С) санитарлы-гигиеналы, леуметтік-экологиялы, осалы
D) арнаулы, санитарлы-гигиеналы, жалпы экологиялы, осалы
Е) санитарлы-инженерлік, экологиялы, арнаулы
56. оршаан ортаны орауды негізгі неше принциптері бар?
А) 10 принципі
В) 7 принципі
С) 11 принципі
D) 13 принципі
Е) 9 принципі
57. Адамны іс-рекетіні нтижесінде крт згеріп, нарлыын жоалтан жерлерді, экологиялы дадарыса шыраан айматы, адам тіршілігіне ауіпті аудандар мен ірі алаларды крсететін экологиялы карта?
А) ызыл карта
В) жасыл карта
С) кк карта
D) сары карта
Е) аыр карта
58. Атмосферадаы азот жне ккірт ос тотытары шыарындыларыны су тамшыларымен осылыстары:
А) ышыл тман
В) кмір ышыл газы
С) кмір сутектер
D) азот оксиді
Е) ккірт оксиді
59. Атмосферада ластаыштарды таралуына байланысты алай блінеді?
А) лемдік, айматы жне жергілікті клемде
В) лемдік, айматы, ауданды, лтты клемде
С) ауданды, лтты, жергілікті клемде
D) жергілікті, лтты, лемдік клемде
Е) космосты, лтты, жергілікті клемде
60. Траты ластаыштарды лкен млшерде жиналу былысы алай аталады?
А) биоаккумуляция
В) биоцидтер
С) биодеградация
D) биолиндер
Е) биополимерлер
61. Биіктігіне арай ластаушы кздер мынадай трде топтастырылады:
А) биік, орташа биік, аласа, жермен жанасан
В) те биік, биік, жермен жексен
С) жермен жанасан, орташа ана болып
D) те биік, орташа биік, те аласа
Е) аласа, те аласа, жермен бірдей
62. Мржалар нктелілерге жне линиялытара (имараттаы аэрациялы фонарлар немесе бір класа жататын жаын орналасан мржалар) деп блінетін не?
А) ластаушы кздер
В) ластаушы заттар
С) ластаушы сімдіктер
D) ластаушы микроорганизмдер
Е) ластаушы жануарлар
63. Бір ауматаы литосфераны жне литосфералы процестерді жай-кйін адаалау жйесі алай аталады?
А) литомониторинг
В) мониторинг
С) жергілікті мониторинг
D) айматы мониторинг
Е) лемдік мониторинг
64. Машина жасау кешеніне андай салалар кіреді?
А) ауыр, энергетикалы, кліктік машина, автоклік, ауыл шаруашылыы машиналарын жасау, станок пен рал-сайман, электротехникалы нерксібі, рылыс машина жасау ндірістері
В) тек ауыр, энергетикалы жне кліктік машина, автоклік, трактор жне ауыл шаруашылыы машиналарын жасау ндірістері ана
С) станок пен рал-сайман жне электротехникалы нерксібі, рылыс жне коммуналды машина жасау ндірістері ана
D) рылыс жне коммуналды машина жасау ндірістері, мнай ндірістері
Е) электротехникалы нерксібі, леуметтік-экономикалы рылыс машина жасау кліктік машина, автоклік, трактор жне ауыл шаруашылыы машиналарын жасау ндірістері
65. азастанда машина жасау саласы андай баытта жмыс істейді?
А) металл деу жне машина жасау
В) металл ндіруші жне деуші
С) машина жасау жне сату баыты
D) металмен жабдытаушы
Е) машина жасау
66. ай жылдан бастап араанды металлургия зауыты шойын, болат, илек шыара бастауына байланысты машина жасау саласы жола ойылды?
А) 1960 жылдан
В) 1930 жылдан
С) 1950 жылдан
D) 1970 жылдан
Е) 1990 жылдан
67. Жасартылан жерлер мен топыратарды жай-кйіні згеруін дер кезінде білуді, баалауды, болжауды, алдын ала сатандыруды жне келесіз процестерді зардабын жоюды адаалау жйесі алай аталады?
А) мелиоративтік мониторинг
В) экологиялы мониторинг
С) климатты мониторинг
D) геожйелік мониторинг
Е) биологиялы мониторинг
68. Топырата, суда, ауада, азы-тлікте, адам, жануарлар организмінде, сімдікте, т.б. кездесетін организмдер тобы алай аталады?
А) микрофлора
В) фитоценоз
С) зооценоз
D) фитофагия
Е) зоофагия
69. Микротолындар андай ластаыштара жатады?
А) физикалы
В) химиялы
С) механикалы
D) биологиялы
Е) эстетикалы
70. азастанда мнай дейтін нерксіптер ай жылдан бастап жмыс істейді?
А) 1945 жылдан
В) 1936 жылдан
С) 1956 жылдан
D) 1966 жылдан
Е) 1976 жылдан
71. азастандаы мнай дейтін ксіпорындары атмосфераны ластаудаы негізгі заттектері?
А) кмірсутектер, ккіртті оксидпен, кміртек оксидімен, азот оксидімен
В) азот оксидімен, хлормен, калиймен
С) ккіртті оксидпен, мнай німдерімен, калиймен орасын, никель
D) кмірсутектер, кміртек оксидімен, марганецпен
Е) марганецпен, калиймен, хлормен
72. ндірістерде бйым алу процесінде шыан жне жартылай немесе тгелімен зіні бастапы ттыну сапасын жоалтан шикізатты, материалдарды, шала бйымдары алай аталады?
А) ндіріс алдытары
В) ндіріс шикізаттары
С) ндіріс материалдары
D) ндіріс кздері
Е) ндіріс бйымдары
73. ндіріс алдытары алай болып блінеді?
А) пайдаа асырылатын, пайдаа асырылмайтын
В) леуметтік жаынан пайдалы болып ана
С) пайдасыз болып ана
D) алдытар блінбейді
Е) жаныш, шыш, сйы ретінде
74. нерксіптік шыарындыларды тазалау шін ш негізгі термобейтараптау жолдары андай?
А) тікелей жау, термиялы тотыу, каталитикалы жау
В) тікелей жне жанама
С) жанама жне болымсыз
D) термиялы тотыу жне жанама заттарды жау есебінен
Е) каталитикалы жау
75. Шикізаттарды блшектеу немесе нтатау, нім ндіру, т.б. технологиялы процестер барысында ауаа шыатын, оршаан ортаны ластайтын заттектерді шпалы жиынтыы алай аталады?
А) ндірістік ша-тоза
В) ндірістік шикізат
С) ндірістік материалдар
D) ндірістік кздер
Е) ндірістік нысан
76. нерксіптегі е басты су пайдаланушы?
А) жылу энергетикасы
В) жеке тла
С) зады тлалар
D) оамды йымдар
Е) мекемелер
77. ндірістік жадайда орын алатын шуды арындылыы мен айталануын зиянсыз дегейге дейін тмендетуге баытталан шаралар жиынтыы?
А) ндірістік шудан орану жолдары
В) ндірістік ауіпсіздік ережесі
С) ндірістік ауіпсіздік журналы
D) ндірістік ауіпсіздікті есепке алу
Е) ндірістік шуды есепке алу шарасы
78. Экологияны нерксіптік экология блімі нені зерттейді?
А) нерксіпті, адамны барлы шаруашылы ызметіні табиата серін, сондай-а табиатты ксіпорындара кері серін, барлы шаруашылыты толы зерттейді
В) нерксіпті немесе адамны барлы шаруашылы ызметіні табиата тек о серін ана зерттейді
С) табиатты ксіпорындара кері серін немесе о серін ана зерттейді
D) адамны барлы шаруашылы ызметіні табиата тек теріс серін, сондай-а табиатты ксіпорындара леуметтік-экономикалы кері серін толы зерттейді
Е) нерксіпті леуметтік-экономикалы салдарларын зерттейді
79. Биологиялы дістер кмегімен адама пайдалы німдерді алу дістері мен жолдар жиынтыы алай аталады?
А) биотехнология
В) алдысыз технология
С) алдыты технология
D) инженерлік технология
Е) экологиялы технология
80. Пайдаа асыруа жататын алдытар андай топа блінеді?
А) трмысты, нерксіптік, атмосфераа тасталатын шыарындылар, ааба сулар
В) трмысты, мекемелік, леуметтік оамды йымдарды толы жымдары
С) нексіптік, мекемелік, жымды, ааба сулар
D) ааба сулар, тоандар, алды сатауыш клдер
Е) атмосфераа тасталатын шыарындылар
81. Трмысты алдытар алай блінеді?
А) органикалы жне бейорганикалы
В) биологиялы жне органикалы
С) бейорганикалы, бейтарапты
D) органикалы жне органикалы емес
Е) биологиялы жне эстетикалы
82. Лицензия андай жат болып есептеледі?
А) ресурсты белгілі бір млшерін пайдалануа, О суды, атмосфераны, топыраты ластайтын заттектерді шектеулерді белгілеп рсат беретін жат
В) ресурсты белгілі бір млшерін пайдаланбауа берілетін жат
С) оршаан ортаа суды, атмосфераны, топыраты ластайтын заттектерді шектеулерді белгілеп рсат бермейтін жаттарды толытырылан жиынтыы
D) тек топыраты ластайтын заттектерді шектеулерді белгілеп рсат бермейтін жат
Е) тек атмосфераны ластайтын заттектерді шектеулерді белгілеп рсат бермейтін жат
83. Рсат жатыны (лицензияны) ішіне андай нормативтер кіреді?
А) табии ресурстарды пайдалану, О ластау шін тлем нормативтері бас мемлекеттік экологиялы сарапшысыны ережелері
С) тек табии байлытарын пайдалануда белгілеп рсат бермейтін жаттарды толытырылан жиынты нормативтері
D) оршаан ортаны орау нормативі
Е) ешандай норматив кірмейді
84. Рсат жатыны (лицензияны) ішіне андай талаптар кіреді?
А) ызмет тріне рсат етілгендегі ойылатын экологиялы талаптар мен шектеулер
В) ызмет тріне байланысты леуметтік-экономикалы талаптарды жиынтыы ана
С) ызмет тріне байланысты экономикалы талаптар
D) санитарлы-гигиеналы талаптар
Е) санитарлы-инженерлік талаптар
85. Мнай деу барысында ластаушы заттарды неше пайызы атмосфераа тседі?
А) 75%
В) 20%
С) 10%
D) 60%
Е) 40%
86. Мнай деу барысында ластаушы заттарды неше пайызы су кздеріне тседі?
А) 20%
В) 55%
С) 45%
D) 15%
Е) 35%
87. Мнай деу барысында ластаушы заттарды неше пайызы топыраа тседі?
А) 5%
В) 20%
С) 30%
D) 60%
Е) 70%
88. Мнай кздерін барлау жне тасымалдау барысындаы рбір брылау ондырыларыны айналасындаы 500-800м радиусындаы сімдіктерді неше пайызы жойылады?
А) 70-80%
В) 15-25%
С) 55-65%
D) 35-45%
Е) 25-35%
89. Атырау облысында топыраты стігі абатыны жне рылымыны бзылуына басты себепші ксіпорын?
А) мнай-газ кешені ксіпорны
В) жылу электрстанциясы
С) су электрстанциясы
D) машина жасау ксіпорны
Е) кмір нерксібі
90. Тау-кен металлургиялы кешеніні оршаан ортаны ластаудаы сері?
А) атмосфералы ауа бассейніне, жер сті су айдындары мен суаарлара
В) топыраа, жануарлара, адамдара, жасушалара, лпалара, клеткаа
С) сімдіктерге, жануарлара, адамдара
D) жер асты суларына, топыраа, атмосфераа
Е) су оймаларына, аын сулара
91. Тау-кен металлургиялы кіспорындарыны ластаушы заттары неше м санитарлы орау айматарынан аспауы тиіс?
А) 1000 м
В) 2000 м
С) 1500 м
D) 800 м
Е) 2500 м
92. Тау-кен металлургиялы ксіпорындарыны оршаан ортаны ластаудаы заттары санитарлы орау аймаыны нормативінен неше км дейін асып тісуде?
А) 25-100 км
В) 10-50 км
С) 15-45 км
D) 10-40 км
Е) 15-65 км
93. Тау-кен металлургиялы кешенінде минералды шикізаттарды экскаватор мен жк кліктерімен арту, тасымалдауда, жкті тсіру жне т.б. операцияларда секундына 100 грамм ша блінеді, ал жылына неше тоннаны райды?
А) 300 т
В) 200 т
С) 50 т
D) 80 т
Е) 150 т
94. Ферроорытпа ндірісіні селитепті аймаында тзілетін шаны рамында андай ластаушы заттар болады?
А) марганец, темір, кальций, магний, алюминий, хром тотытары
В) марганец, хлор, натрий, азот, калий, гелий
С) сынап, мыс, хлор, калий, азот, темір
D) ккірт, азот, калий, хлор, натрий, кмір тотытары
Е) кмір сутектері, темір, кальций, магний, германий, азот, орасын
95. Атмосфераны ластайтын ксіпорындарды елді мекеннен бліп тратын, рылыс салынбайтын арнайы міндеттегі ааш егілген аума алай аталады?
А) санитариялы-сатау белдемі
В) санитарлы-биологиялы белдемі
С) санитарлы-инженерлік белдемі
D) санитарлы-экологиялы белдемі
Е) санитарлы-гигиеналы орталы
96. нерксіптік ксіпорындарды жіктеліміне сйкес жне блінетін зиянды заттектерге байланысты неше санитариялы сатау белдемі белгіленген?
А) 5
В) 2
С) 8
D) 4
Е) 6
97. нерксіптік ксіпорындарды жіктеліміне сйкес жне блінетін зиянды заттектерге байланысты І класты ксіпорын шін санитариялы сатау белдемі неше?
А) 1000 м
В) 2000 м
С) 6000 м
D) 500 м
Е) 200 м
98. нерксіптік ксіпорындарды жіктеліміне сйкес жне блінетін зиянды заттектерге байланысты ІІ класты ксіпорын шін санитариялы сатау белдемі неше?
А) 500 м
В) 6000 м
С) 2000 м
D) 400 м
Е) 200 м
99. нерксіптік ксіпорындарды жіктеліміне сйкес жне блінетін зиянды заттектерге байланысты Ш класты ксіпорын шін санитариялы сатау белдемі неше?
А) 300 м
В) 2000 м
С) 200 м
D) 400 м
Е) 600 м
100. нерксіптік ксіпорындарды жіктеліміне сйкес жне блінетін зиянды заттектерге байланысты ІY класты ксіпорын шін санитариялы сатау белдемі неше?
А) 100 м
В) 600 м
С) 1000 м
D) 400 м
Е) 200 м
101. нерксіптік ксіпорындарды жіктеліміне сйкес жне блінетін зиянды заттектерге байланыстыY класты ксіпорын шін санитариялы сатау белдемі неше?
А) 50 м
В) 20 м
С) 40 м
D) 60 м
Е) 80 м
102. Санитарлы-эпидемиологиялы ызметті масаты не?
А) халы денсаулыын жасарту
В) халыты леуметтік жадайын
С) халыты экономикалы жадайын жасарту
D) халыты экологиялы жадайын жасарту
Е) халыты сауаттылыын жасарту
103. рамында суда тез еритін тз клемі 1%-дан арты болатын топыратар алай аталады?
А) сорланан топыратар
В) нарлы топыратар
С) арашірігі мол топыратар
D) арашірігі аз топыратар
Е) нарсыз топыратар
104. нерксіптік кздерден оршаан ортаа шыарынды зиянды заттектерін шыару дісіні йымдастырылуы мен баылауына байланысты алай блінеді?
А) йымдастырылан немесе йымдастырылмаан
В) тотаусыз немесе тотаулы йымдар жиынтыы
С) баылаулы немесе баылаусыз
D) негізгі немесе осалы
Е) осымша немесе жалпы
105. нерксіптік кздерден оршаан ортаа шыарынды зиянды заттектеріні шыарылуы режиміне байланысты алай блінеді?
А) тотамсыз немесе оты-отынды
В) жылы жне салын сзгіштер
С) суы жне атты ысты
D) негізгі жне осалы
Е) йымдасан жне йымдаспаан
106. нерксіптік кздерден оршаан ортаа шыарынды зиянды заттектеріні шыарылуы температурасына арай алай блінеді?
А) жылы (ша-газ оспаларыны температурасы сырты ауаны температурасынан жоары) жне салын
В) баылаулы немесе баылаусыз ша-су оспаларыны температурасы сырты ауаны ылалдылыына арай
С) йымдасан жне йымдаспаан
D) негізгі жне осалы
Е) тотамсыз немесе оты-отынды
107. нерксіптік кздерден оршаан ортаа шыарынды зиянды заттектеріні пайда болуына арай алай блінеді?
А) негізгі, осалы, осымша
В) жалпы жне арнайы трлері
С) арнайы жне осалы
D) осалы жне арнайы
Е) негізгі жне арнайы
108. нерксіптік кздерден оршаан ортаа шыарынды зиянды заттектеріні тазалануына арай алай блінеді?
А) тазаланбай шыарылан, тазаланып шыарылан
В) йымдасан жне йымдаспаан мекемелер
С) баылаулы немесе баылаусыз
D) тотамсыз немесе оты-отынды
Е) йымдасан немесе баылаусыз
109. нерксіптік кздерден оршаан ортаа шыарынды зиянды заттектері алай блінеді?
А) химиялы рамы мен блшектерді ірілігіне арай
В) физикалы рамы мен блшектерді тзілуіне арай
С) механикалы рамы мен блшектерді майдалануына арай
D) физ-химиялы рамы мен блшектерді тзілуіне арай
Е) биологиялды рамы мен блшектерді тзілуіне арай
110. Уран кендерін ашы діспен аланда жер ыртысында андай алдытар алады?
А) активтілігі жоары сулеленетін сйы жне атты алдытар
В) активтілігі жоары сулеленетін газ трізді алдытар
С) активтілігі жоары сулеленетін майда алдытар
D) активтілігі жоары сулеленетін ірі алдытар
Е) активтілігі жоары сулеленетін сйы заттар алдытар
111. Топыраты ластануыны трлер алай ажыратылады?
А) минералды техногенді, улы органикалы, бейорганикалы, радиоактивті
В) минералды шикізатты, улы сйы жне атты, активті заттарды тсуі
С) улы органикалы жне бейорганикалы, активті жне активсіз заттарды тсуі
D) минералды техногенді, активті жне активсіз заттарды тсуі
Е) минералды техногенді, сйы активті заттарды тсуі
112. Топыраты ластануын болдырмау шаралары:
А) табиатты орайтын шараларды блжытпай орындау
В) табиатты блжытпай сыйлау жне аморлы жасау
С) табиата деген сенімді кшейту шаралары
D) оршаан орта сапасына баылау жргізу жмысын анытау
Е) оршаан орта сапасына баылау жргізу жмысын болжау
113. Топыраты ластануын болдырмау шаралары:
А) О сапасына баылау жргізетін мекемелер ызметін йымдастыру
В) табиата деген сенімді кшейту шаралары
С) оршаан орта сапасына баылау жргізу жмысын длірек анытау
D) оршаан орта сапасына баылау жргізу жмысын болжау
Е) табиатты блжытпай сыйлау жне аморлы жасау
114. Топыраты ластануын болдырмау шаралары:
А) топыраты ластаушы заттарды асиеттерін, жылжу тртібін, топыра процестеріне атысуын зерттеу
В) оршаан орта сапасына баылау жргізу жмысын ша-газ оспаларына сйкес ауаны анытау
С) табиатты блжытпай сыйлау жне аморлы жасау
D) табиата деген сенімді кшейту шаралары
Е) оршаан орта сапасына баылау жргізу жмысын болжау
115. Топыраты ластануын болдырмау шаралары:
А) зиянды заттарды шектеулі млшерлерін нормалау
В) табиатты блжытпай сыйлау жне аморлы жасау
С) оршаан орта сапасына баылау жргізу жмысын анытау
D) оршаан орта сапасына баылау жргізу жмысын болжау
Е) табиата деген сенімді кшейту шаралары
116. Топыраты ластануын болдырмау шаралары:
А) ауіптілігі бойынша пестицидтерді топтастырып, кейбір трлеріні олданылуын шектеу
В) зиянды заттарды шектеулі млшерлерін нормаламау
С) топыраты ластаушы заттарды асиеттерін, жылжу тртібін, топыра процестеріне атысуына шектеу оймау
D) оршаан орта сапасына баылау жргізетін мекемелер ызметін дрыс йымдастырмау
Е) оршаан орта сапасына баылау жргізу жмысын болжау
117. Топыраты ластануын болдырмау шаралары:
А) ауыл шаруашылыында зиянкестермен, арамшптермен кресу шін биологиялы дістерді олдану
В) ауіптілігі бойынша пестицидтерді топтастырып, кейбір трлеріні олданылуын шектемеу
С) оршаан орта сапасына баылау жргізу жмысын болжау
D) топыраты ластаушы заттарды асиеттерін, жылжу тртібін, топыра процестеріне атысуын арттыру
Е) зиянды заттарды шектеулі млшерлерін нормаламау
118. Топыратаы ластаыш заттектер неше баытта нормаланады?
А) 3
В) 8
С) 4
D) 2
Е) 6
119. оршаан ортаа шыару шін ксіпорына рсат етілген газ тріздес жне сйы алдытарды жиынты млшері алай аталады?
А) шыарынды нормасы
В) шыарынды заттектер
С) шыарынды осылыстар
D) шыарынды ластаыштар
Е) шыарынды алдытар
120. Энергетикалы секторды атмосфераны ластаудаы негізгі трлері андай?
А) ккірт, азот оксидтері, кміртек оксиді, кл
В) калий, натрий, хлор оксидтері, сынап, мыс, кл
С) ккірт оксиді, гелий, марганец, ша, кл
D) азот, кміртек оксидтері, сынап, мыс, кл
Е) калий, натрий, кміртек оксидтері
121. Энергетикалы секторды оршаан ортаны ластаудаы негізгі себептері неде?
А) энергетика кешеніні нашар жабдыталуы мен сапасы тмен отынды пайдалануы
В) энергетика кешеніні шамадан тыс жмыс жасауынан
С) энергетика кешеніні жмыс жктемесіні артуынан
D) энергетика кешеніні жасы жабдыталуынан жне арты жмыс жасауынан болады
Е) энергетика кешеніні таза отын ндіруі себепті
122. Елімізде гидроэнергияны потенциалды маызы зор жне оны жылды баалануы неше?
А) 170 млрд.кВт.са
В) 120 млрд.кВт.са
С) 140 млрд.кВт.са
D) 180 млрд.кВт.са
Е) 160 млрд.кВт.са
123. азастандаы геотермалді энергия кзі бойынша жер асты ысты суыны температурасы 96 градустан жоары ала?
А) Жаркент аласы
В) Шымкент аласы
С) Алматы аласы
D) Талдыоран аласы
Е) Павлодар аласы
124. азастандаы мнай-газ кешеніне кіретін нерксіп салалары:
А) мнай жне газ ндіруші саласы
В) тек мнай ндіру саласы
С) тек газ ндіру саласы
D) мнай-газ жне кмір нерксібі
Е) мнай-газ, кмір жне энергетика салалары
125. азастандаы мнай ндіруші зауыттары бар алалар:
А) Атырау, Павлодар жне Шымкент
В) Павлодар, Актау жне Атырау
С) Шымкент, Актау жне Маыстау
D) Маыстау, Павлодар жне Атбе
Е) Атбе, Жезазан, Атырау
126. азастанны мнай ндірудегі Атырау мнай ндіру зауытыны алатын жалпы лесі неше?
А) 40%
В) 90%
С) 30%
D) 50%
Е) 10%
127. азастанны мнай ндірудегі Павлодар мнай ндіру зауытыны алатын жалпы лесі неше?
А) 25%
В) 14%
С) 26%
D) 38%
Е) 52%
128. азастанны мнай ндірудегі Шымкент мнай ндіру зауытыны алатын жалпы лесі неше?
А) 35%
В) 14%
С) 26%
D) 38%
Е) 42%
129. Елімізді территориясында шамамен атты алдытарды барлы класыны жинаталу клемі анша?
А) 22 млрд.т
В) 11 млрд.т
С) 31 млрд.т
D) 41 млрд.т
Е) 51 млрд.т
130. азастанда шлейттену бойынша Конвенция ай жылы абылданды?
А) 1997 жылы
В) 2004 жылы
С) 1994 жылы
D) 1992 жылы
Е) 2002 жылы
131. Жерді шлейттенуіне сер етуші факторларды атаыз?
А) табии, антропогендік факторлар
В) тек табии ана
С) тек антропогендік фактор ана
D) биотикалы, абиотикалы фактор
Е) абиотикалы фактор
132. Шлейттенуге андай табии факторлар сер етеді?
А) климатты рашылыы, жауын-шашынны жеткіліксіздігі ысты экстремальді тмен температурасы, кктемгі кеш жне кзді ерте сіктері т.б.
В) ысты экстремальді жоары температурасы, кктемгі жне кзгі жауын-шашынны мол болуы, селдер жне т.б.
С) жауын-шашынны жеткілікті мол болуы, климатты рашылыы мен булануды тмен болуы кктемгі кеш жне кзді ерте сіктері, селдер жне т.б.
D) ысты тиімді температурасы, кктемгі кеш жне кзді ерте жауын-шашыны, селдер жне т.б.
Е) климатты рашылыы, жауын-шашынны жеткілікті болуы мен булануды млдем болмауы салдарлары
133. Шлейттенуге андай антропогендік факторлар сер етеді?
А) егін шаруашылыы жйесіні шектен тыс ысырабы
В) биологиялы сермен байланысы
С) климатты рашылыы
D) селдер жне ар кшкіндері
Е) ысты экстремальді тмен температурасы
134. Республикада ндірістік ксіпорындармен блінген жерлерді клемі анша га?
А) 184,2 мы га
В) 160,1 мы га
С) 150,3 мы га
D) 130,5 мы га
Е) 120,7 мы га
135. Республикамызда жиналан 21 млрд.т. ндірістік алдыты нешесі уытты алды?
А) 6 млрд.т.
В) 2,1 млрд.т
С) 4,3 млрд.т
D) 6,5 млрд.т
Е) 8,3 млрд.т
136. 1979 жылы ашылан арашыана мнай кен орныны жер клемі анша?
А) 450 км
В) 360 км
С) 540 км
D) 620 км
Е) 780 км
137. азастанда ормандар лесі неше пайызды райды?
А) 3-4%-ын
В) 5%-ын
С) 8%-ын
D) 10%-ын
Е) 20%-ын
138. азастанда орманды алпына келтіру бойынша арнайы абылданан за?
А) Орман Кодексі
В) Жер Кодексі
С) Ебек Кодексі
D) Су Кодексі
Е) Экологиялы Кодекс
139. азастанда радиоактивті алдытар мынадай трде жіктеледі:
А) жоары активті, орташа активті, тмен активті
В) тым жоары активті, активтілігі тмен, орташа
С) орташа активті ана болып
D) тмен активті болып ана
Е) активті жне пассивті
140. азастанда тсті металлургия пайда боланында неше жылдан астам уаыт болды?
А) 250 жыл
В) 120 жыл
С) 140 жыл
D) 180 жыл
Е) 400 жыл
141. азастанда 1917 жылы тсті металлургия саласына жататын неше рудник болан?
А) 10 рудник
В) 20 рудник
С) 80 рудник
D) 40 рудник
Е) 60 рудник
142. Республикамызда тсті металлургия саласына кіретін 7 саланы рамында неше ірі ксіпорын жмыс істейді?
А) 28 ксіпорын
В) 15 ксіпорын
С) 17 ксіпорын
D) 13 ксіпорын
Е) 11 ксіпорын
143. Республикамызда орасын-мырыш саласы неше ірі ксіпорынан трады?
А) 12 ксіпорын
В) 19 ксіпорын
С) 13 ксіпорын
D) 17 ксіпорын
Е) 11 ксіпорын
144. орасын-мырыш ндіруде еліміз дние жзі бойынша нешінші орында?
А) 5
В) 4
С) 8
D) 2
Е) 6
145. Легір кмір бассейні ай жылдан бастап игерілді?
А) 1869 ж
В) 1969 ж
С) 1979 ж
D) 1989 ж
Е) 1959 ж
146. Екібастз кмір кен орны ай жылдан бастап игерілді?
А) 1895 ж
В) 1985 ж
С) 1975 ж
D) 1965 ж
Е) 1955 ж
147. Шыыс азастандаы Кендірлі кен орныны кмір оры анша?
А) 1,6 млрд.т
В) 1,7 млрд.т
С) 1,5 млрд.т
D) 1,3 млрд.т
Е) 1,1 млрд.т
148. азастан Орталы Азия елдеріні ішінде жерлеріні шлейттену процесі бойынша нешінші орынды иеленеді?
А) 1-ші
В) 2-ші
С) 8-ші
D) 6-шы
Е) 4-ші
149. азастанны деградацияа шыраан территориясы шамамен анша пайыз?
А) 66 %
В) 23 %
С) 35 %
D) 47 %
Е) 68 %
150. Атмосфералы ауаны антропогендік ластаыш кздеріне не жатады?
А) нерксіп
В) вулкандарды атылауы
С) табиат апаттары
D) сімдіктер
Е) жел энергиясы
151. Су кздерін санитарлы орау аймаы неше белдеуден трады?
А) 3
В) 5
С) 2
D) 4
Е) 1
152. Жер ойнауын пайдалану ыы андай операцияны жргізу шін беріледі?
А) ндіру шін
В) сауалнама тарату шін
С) сауалнама жргізу шін
D) длелдеу шін
Е) сауалнама алу шін
153. Жер ойнауын пайдалану ыы андай операцияны жргізу шін беріледі?
А) ндіруге атысы жо жер асты имараттарын пайдалану, оны рылысы шін
В) жер ойнауын мемлекеттік сауалнама жргізіп, сату шін мен рылысы шін
С) жер ойнауын мемлекеттік психологиялы зерттеу шін