Жаа туан нресте бойынша хирургиялы тест сратары
!рытаы туа біткен даму аауларыны УДЗ диагностикасыны тиімді мерзімі:
* 11- 14 апта
* +18-22 апта
* 32-34 апта
* 36-38 апта
* 27-40 апта
! Тменде крсетілгендерді біреуінен басасыны барлыы еш атрезиясыны алыптасуыны негізгі себептері болып табылады:
* хромосомды аномалия;
* алашы кезедерде ешті эпителий абаттарыны васкуляризация сатыларыны бзылуы;
* кеірдек пен ешті блінуіні бзылуы;
* +кеірдекті тез суі;
* ешті абырасындаы Ауэрбаховты жне и мейснеровты осылуды болмауы немесе жеткіліксіздігі.
! еш атрезиясы ай кезде крініс береді?
* бала міріні алашы кндерінде;
* +бірден туан кейін;
* біртіндеп, сирек жедел басталады, туыланына 7-10 кн боланда, ер балаларда жиі болады;
* бала міріні алашы тулігіні соына арай;
* емшек жасындаы балаларда крініс беруі ммкін.
! еш атрезиясыны ерте крінетін белгілеріне жатады:
* сумен жаласатын, жиі болатын лосулар;
* кп млшерлі жиі болатын сулар;
* цианоз, аритмиялы тыныс алу, ентігу;
* +ауыздан жне мрыннан кп млшердегі кбікті блініс, ционоз, емізу рекетінен кейін бірден болатын ішкен сйытыты су жне шашалу;
* инспираторлы ентігу, шектеулі цианоз, стридорлы тыныс алу;
! еш атрезиясы кезіндегі клиникалы симптомдар мен жадайды ауырлыына баа берііз:
* ауыр блшы еттік гипотония, тыныс алу аритмиясы, брадикардия, тырысулар;
* +туыланнан кейінгі алашы сааттардаы жадайы анааттанарлы, жадайыны нашарлауы аспирациялы пневмония мен эксикозды осылуына байланысты;
* туыланнан кейінгі алашы туліктегі жадайы анааттанарлы, кейіннен солынды, эксикоз, интоксикация, салма жоалту (тулігіне 250 гр);
* абырааралыыны ауыр тартылуы; ыылдап тыныс алу, тахипноэ минутына 120 рет, тахикардия, цианоз;
* жадайы ауыр, нресте тынымсыз, аятарын ербедетеді, интоксикация тез кшейеді, солынды, адинамия, терісі жер тстес.
! еш атрезиясыны диагностикасы неден басталуы керек?
* жаадан туылан балалар хирургиясыны мамандандырылан орталыында;
* жалпы профильдік хирургиялы блімшесінде;
* ОАА дегейінде балалар хирургымен;
* +перзентханада неонатологпен;
* ОБА балалар хирургиясы блімінде
! еш атрезиясы диагностикасында абсолюттік ереже болып табылады:
* Афт сынамасы;
*+ Элефант сынамасымен оса ешті жне асазанды зондтау;
* Жасырын ана нжіс тапсыру;
* Эзофагоскопия;
* Трахеобронхоскопия
! еш атрезиясын анытау кезіндегі негізгі диагностикалы діс болып табылады:
* эзофагоскопия;
* УДЗ;
* +ешке енгізілген катетер арылы 1 мл суда еритін контрасты затты енгізіп, кеуде клеткасыны жне рса уысыны R-графиясы ;
* ирригография;
* трахеобронхоскопия.
! еш атрезиясыны е жиі кездесетін трі:
* +тменгі кеірдек- ештік жыланкзді еш атрезиясы;
* еш атрезиясыны ошауланан трі:
* жоары кеірдектік- ештік жыланкзді еш атрезиясы;
* екі кеірдектік- ештік жыланкзді еш атрезиясы;
* еш аплазиясы.
! еш атрезиясыменен жаадан туылан балаларды шыл трде оперативтік емдеуге крсеткіш:
* хирургиялы стационара жатызан кездегі алашы (12 саата дейін) уаыттарда;
* бронх-кпе жйесіні салыстырмалы анааттанарлы жадайында;
* мерзімі атрезияны бар болуына, тріне жне мшелер мен жйелерді соан сйкес келетін патологияларыны ауырлыына арай операция алдындаы дайындытан со;
* + асазан- ішек жолдары дамуыны аауымен сйкес келетін (мысалы, он екі елі ішекті атрезиясы) жадайдаы тменгі жалпаТПС;
* Аспирациялы пневмонияны крінісі ретінде ТЖ болуымен байланысты жалпы ауыр жадай.
! еш атрезиясымен ауыратын науастарды негізгі блігіне операция ай уаытта жасалады?
* +Операция алдындаы мият трдегі дайындытан со жне барлы тексеру шараларын аятааннан кейін бір немесе бірнеше тулік аралыында жедел-жоспарлы тртіппен;
* мірлік крсеткіштерге байланысты;
* Міндетті трде туыланнан кейінгі алашы тулікте;
* Ауруханаа тскен уаыттан бастап, операция алдындаы дайындытан кейін (2-3 саатта) шыл трде;
* Ауруханаа жатызыланнан кейінгі екінші тулікте.
! еш атрезиясыны ошауланан (изолированный) трін емдеуде пайдаланылады:
* біріншілік еш анастомозы;
* біріншілік анастомоз еш-кеірдектік жыланкзді кеірдектен кесіп алып тастаан со жне сегменттерді иммобилизациясынан кейін салынады, егер оларды кшсіз керу арылы бір жерде осуа болса;
* кеірдектік-ештік жыланкзді алып тастау бойынша жасалан торакотомия;
* +жаа туылан кезеде гастростаманы орнатумен бірге мойынды эзофагостомия жргізеді немесе екі абатты эзофагостома салынады;
* ешті біріншілік анастомозын жасауа ммкіндік болмаан кезде
бірінші операциядан кейін 8-10 апта ткеннен кейін кейінге алдырылан анастомозды жасауды жоспарлау.
! Тменде келтірілгендерді біреуінен басасыны барлыы ешті атрезиясын оперативті емдеу кезіндегі асынулары болып табылады:
* +полиоргандыжеткіліксіздік.
* анастомоз тігістеріні орныпауы;
* кеірдектік-ештік жыланкзді айталануы;
* анастомоз аймаындаы еш стенозы;
* гастроэзофагеалды рефлюкс.
! Анастомоз тігістеріні орныпауы кезінде еш атрезиясын емдеуге крсеткiш болып табылады:
* шыл трдегі реторакотомия;
* +о жа плевра уысы жне ккірекаралыа осымша дренаж жасау (екінші дренажды ояды), егер де бл орныпау біріншілік анастомоздікі болса, гастротома салады.
* иммунды протекторларды, иммуномодуляторларды міндетті трде пайдалану;
* энтералды таматануды амтамасыз ету шін гастротома орнату.
* анастомозды орныпаан жерін тігу.
! Операциядан кейінгі еш стенозын емдеуде негізгі діс болып табылады:
* ерте жасалатын реторакотомия;
* ерте жасалатын ешті буждау (анастомоз орнатаннан 21 кннен кейін);
* аду, адаалау дісі;
* гастростома орнату (ол орнатылмаан жерге);
* «сорушы» терапия кешенін жргізу.
! Тменде крсетілгендерді біреуінен басасыны барлыы жоары ішектік ткізбеушілігіі себептері болып табылады:
* он екі елі ішекті атрезиясы;
* мальротациямен осылан он екі елі ішекті мембранасы;
* +меконеалды илеус;
* саина трізді йы безі;
* предуоденалды апалы кк тамыр, бауырды абберантты ан тамырлары, он екі елі ішекті екі еселенуі.
! Дуаденалды ткізбеушілік диагнозын ою шін:
* +« double-buble » патогномикалы симптомыны болуымен бірге рса уысыны шолулы ренгенографиясы жеткілікті;
* ирригографияны осымша жргізу;
* асазан- ішек жолдары бойынша барий пассажымен бірге осымша рентгендік контрастты зерттеу жргізу;
* Вангенстин бойынша жргізілетін инвертограмма;
* жаадан туылан нрестені рса уысы мшелеріне кешенді трдегі УДЗ жргізу.
! Дуоденалды ішек ткізбеушілігi кезіндегі операция алдындаы дайынды мерзімі:
* операция алдындаы дайынды 2-3 сааттан кп болмауы керек;
* +операция алдындаы дайынды затыы нресте жадайыны талап етуіне арай жасалады (эксикозді жою, гипербилирубинемия дегейін тмендету, гомеостазды алпына келтіру).
* ауруханаа жаадан тскен кезінде - 12 саат ішінде;
* науасты ауыр халменен ауруханаа тсу жадайында – 1 туліктен кп емес;
* ауруханаа жатызаннан бастап 6 сааттан кп уаыта созылмауы керек.
! Дуоденалды ткізбеушілік кезіндегі шыл операцияа (ауруханаа тскеннен кейін бірнеше сааттан кейін) крсетілім болып табылады:
* шолулы рентгенографияда Клойбер табашасымен бірге рса уысында кп млшердегі горизанталды дегейдегі сйытыты болуы;
* «жасыл» тсті сы пен асазандаы сйытыты кп млшерде су;
* Даун ауруымен йлесуі;
* +жоары ішек ткізбеушілігіні аноректалды даму аауларымен, еш атрезиясымен йлесуі;
* эпигастрий аумаыны асиметриясы (ісінуі) мен «айы трізді» ішті болуы.
! Дуоденалды ішектік ткізбеушілікті операциялы емдеу:
* гастроеюноанастомоз;
* гастростомия;
* +тадалатын операция дуоденодуоденоанастомоз болуы керек, он екі елі ішекті мембранасы кезінде - менбранэктомия, сирек жадайларда - дуоденоеюноанастамоз.
* «жеілдету» колостомиясы.
* Т- трізді еюноилеоанастамоз.
! Мальротация трлеріне тменде крсетілгендерді біреуінен басасыны барлыы жатады:
* мальротацияны асынбаан трі;
* Ледд синдромы;
* +ішекті екі еселенуіні кисталы трі;
* мезоколикопариеталды жары;
* то ішекті гиперротациясы.
!Жаадан туыландарды мальротациясыны алашы клиникалы симптомдары болып табылады:
*+міріні 2-5 тулігінен бастап лосу мен су, сы рамында тек ана т ана емес, сонымен бірге «жасыл» оспалар бар, нжіс за уаыт (3 туліктен кп) меконийлік сипатта жріп, млшері біртіндеп азая бастайды, кейде меконий ан аралас болуы ммкін;
* туыланнан кейінгі алашы туліктен бері болып жатан лосу мен су, іш кебуі, ішті ассиметриясы, нжісті болмауы.
* міріні 2 тулігінен бастап жадайыны нашарлауы, лосулар, нжістік сипаттаы кп млшерлі сытар, интоксикация симптомдарыны кшеюі, іш кебу жне ішті клеміні лаюы, нжісті здігінен шыуыны болмауы;
* емізуді абылдамау, туыланнан бері су мен лосу, кшейіп келе жатан ассиметриясыз ішті кебуі, температуралы реакцияны жоарылауы, клизмадан кейін нжіс шыып, ішті клемі кішірейеді, біра динамикада ішті кебуі айталанады.
* міріні 3-4 аптасыны соынан бергі іртікті стті сытарды шыуы, «аш» іш атулар, салма осуды бзылуы, р трлі дрежедегі эксикоз симптомдары.
! Ішекті фиксациясы жне ротациясы аауларын тменде келтірілген жадайларды біреуінен басасыны барлыында белсенді трде іздеуге болады:
* жаадан туылан нрестелердегі жне емшек жасындаы балалардаы жоары жартылай ішектік ткізбеушілікті клиникасы боланда;
* «тсініксіз» сулар мен іштегі кезедік ауырулар кезінде;
* айталамалы іш аурлары бар кез келген жастаы пациенттерден;
*+ бас миы мен жлынны ауыр трдегі заымданулары бар нрестелерде лосу мен су ( «тсіз» жне «зеленсіз») синдромы болса;
* церебровисцералды синдромы бар (туылан кезде алан жараат, босану кезіндегі асфиксия, интранаталды инфекция) жаадан туылан нрестелерден.
! Ледд синдромына келесі триада компоненттерінен трады:
* жартылай жоары ішек ткізбеушілігі, ретроколикопариеталды жарыпен бірге аш ішек пен то ішекті жалпы шажыраайы;
* +аш ішек пен то ішекті жалпы шажыраайы , ортаы ішектітйілуі, жартылай жоары ішек ткізбеушілігi;
* он екі елі ішек дегейіндегі мембрана; гепатодуоденалды ауматы эмбрионалды жабысулары, « caecum mobile ».
* Гепатодуоденалды ауматы эмбрионалды ауырлытары, илеоцекалды брышты бауыр астылы орналасуы, асазанны млшеріні лаюы.
* асазан млшеріні лаюы, бауыр астылы ауматарды эмбриoналды ауырлытарыны болуы, аш ішекті жрісі бойынша кееюді болмауы.
!Тменде келтірілгендерді біреуінен басасыны барлыы ротация аауларына тн рентгенологиялы симптомдар болып табылады:
* асазанны лаюы;
* ішектік ілмектерді газа толуыны нашарлауы;
* рса уысында ішек ілмектерiні біркелкі емес таралуы;
* +«статикалы» ішек ілмектеріні жне пневматозды болуы;
*кейде ішекте газ млдем болмайды.
! Ішекті фиксациясы жне ротация аауларын диагностикалау масатымен жаадан туыландара ирригограмма орындау шін негізгі ережелер:
* +ирригография суда еритін контрастты заттарды 20% концентрациясымен мынадай есеппен орындалады : фронталды проекция бойымен 20-25 мг/кг салма .
* ирригография млшері 40-50 мл барий ойыртпаымен екі проекцияда орындалады.
* ирригография млшері 60 мл-дан аспайтын суда еритін контрасты затпен орындалады.
* ирригография (1:1) атынасында араластырылан суда еритін контрастты заттармен рентгенологиялы экранны баылауымен орындалады;
* ирригография екі проекцияда суда еритін контрастты заттармен тыыз толтырылу арылы орындалады, ішекті босатаннан кейін баылау рентгенограммасы жасалады.
! Ледтті классикалы операциясына тменде келтірілген манипуляцияларды біреуінен басасыны барлыы кіруі керек:
* Бралуды жою;
* он екі елі ішекті деформациялайтын жне оны соыр ішекке бекітетін рсаты тяжды кесу;
* шажыраайды тбірін тзету;
* то ішекті сол жа фланга ауыстырылуымен бірге инвагинациялы тсілмен аппендэктомия.
* клдене ішекті терминалды бліктеріні тарылуы айындалан жадайда то ішек бойымен толы абатты биопсия.
! Тменде келтірілгенді біреуінен басасыны барлыы тменгі ішектік ткізбеушілікті себептері болып табылады:
* атрезия, аш ішекті жне то ішекті мембранасы.
* +ретроколикопариеталды жары;
* меконеалды илеус;
* кистозды перитонит - сирек кездесетін трі;
* рса уысы кеістігіні энтеркистомасы, аш ішекті екі еселенуі.
! Жаа туылан балаларда келесі симптомдарды пайда болуы Гиршпрунг ауруымен салыстырмалы диагностикалау шін себеп болып табылады:
* +солынды, емізуді абылдамау, лосулар, іш атуа бейімділік.
* энтероколитті белгілері, бірден болан іш кебулер кезіндегі оны аымыны затыы жне денені салма осуыны тмендеуі немесеоны болмауы.
*тонусты тмендеуі, озышты, тынымсызды, салма осуды нашарлыы, электролиттік бзылыстар.
* лосу, су синдромы, заа созылан сараю,ішті кебуі.
* зін-зі беймаза жадайда стау, лосу, су синдромы, интоксикация симптомыны суі, эксикоз.
! Тменгі ішек ткізбеушілік диагнозын ою кезінде оперативті ем алай жасалуы керек?
* жедел-жоспарлы трде;
* мірлік крсеткіштер бойынша;
* +ыса мерзімді (2-3 саат) операция алдындаы дайындытан кейін шыл трде;
* гипербилирубинемия, интоксикация, электролиттік бзылыстар симптомдарын толытай жойана дейін мият операция алдындаы дайынды;
* операция алдындаы дайынды мерзімдерді ешандай маызы жо.
! Тменде крсетілгендерді біреуінен басасыны барлыы тменгі ішектік ткізбеушілік кезінде тадалатын операция болып табылады.
* Т – трізді жеілдететін анастомоз.
* кш тсірусіз жіішке ішектік анастомоз- шымен-шын « locus morbid» илео-цекалды брыша жаын орналасу жадайында (шулы ішекті терминалды блімдері);
* +(бйірге бйір) ішектік анастомозы;
* асынан тменгі ішектік ткізбеушілік кезінде екі абатты ішектік стома орналастыру тиімді деп крсетілген.
* терминалды илеостомия.
! Гиршпрунг ауруымен ауыратын жаадан туылан нрестелердегі колостомияа негізгі крсетілім болып табылады:
* +энтероколитті ауыр аымы жне жойылмайтын (немессе рецидивирлеуші ) ішектік ткізбеушілік.
* ішті кебуі, интоксикацияны симптомдарыны кшеюімен осылан су мен лосу симптомдары;
* ішті кебуі, тбетті тмендеуі, денені салма осуыны нашарлауы.
* жаадан туылу кезеіндегі радикалды іс-рекеттерді жргізілуіндегі иындытар.
* жадайды ауырлыы, электролиттік бзылыстарды аны крінуіні дегейі, зр шыару жйелеріні дамуыны сйкес келетін ааулары.
! Тменде келтірілгендерді біреуінен басасыны барлыы туа біткен диафрагмалы жарыты клиникалы симптомдары болып табылады:
* цианоз жне респираторлы дистресс (мірді алашы минуттары, сааттары жне алашы кндері )
* «айы трізді» іш жне кеуде клеткасыны ассиметриясы;
* заымданан жатан тыныс алуды лсізденуі;
* жрек тондарыны сау жатара арай ауысуы;
* +здігінен нжіс шыаруды болмауы.
! Туа біткен диафрагмалы жарыты дифференциалды диагностикасы тменде келтірілген ауруларды біреуінен басасыны барлыымен жргізіледі:
* кпе агенезиясы, кпені бронхиалды кисталарымен, кпені кистоаденоматозымен;
* пневмоторакспен, аспирационды синдроммен, туа біткен пневмонимен;
* +мойын тармаыны туа біткен жарааты;
* жаадан туан нрестелердегі кпені персистирлеуші гипертензиясымен;
* «кк тип» бойынша жректі туа біткен аауларымен.
! Жаадан туан нрестелердегі туа біткен диафрагмалы жарыты е жиі кездесетін трі:
* +диафрагманы зіні сол жаындаы жалан жары (Бохдалек саылауы арылы);
* диафрагманы зіндегі жары;
*парастерналды жары;
* френико-перикардиалды жары;
* диафрагманы ештік тесігіні жарыы.
! Туа біткен диафрагма жарыы бар жаадан туылан нрестелерді операцияа дайындау шін:
* шешуші маызы жо;
* ауруханаа тскеннен кейін 6-12 саат уаыт аралыында аяталуы керек;
* ауруханаа тскеннен бастап 2-3 сааттан кп мерзімге созылмауы керек;
* +операция алдындаы емге арналан арнайы уаыт жо; операция кпе артериясы жйесіндегі ысымны маызыны тратануына ол жеткеннен кейін 24-48 сааттан со жргізілуі ммкін (УДЗ мліметтері бойынша).
* операция мірлік крсеткіштерге байланысты, шыл трде жргізіледі.
! Омфалоцелені классификация бойынша бледі:
* +кіші, орта, лкен.
* 3 см-ге дейін, 7 см-ге дейін, 10 см-ден кбірек жарыты ала шыып труменен;
* диаметрі 3 см-ге дейінгі, 7 см-ге дейінгі, 10 см-ге дейінгі аауменен;
* жарыты апшыты ішіндегі рам бойынша: бауырмен, бауырсыз;
* кіші, орта, лкен, алып.
! Кіші клемді омфалоцеле кезінде жаншушы клемма немесе лигатура орналастыру кезінде андай ауіп болады?:
* +ішек абыраларын заымдау;
* некрозды энтероколитті дамуы;
* жарыты апшыты ішіндегі рамны инфицирленуі;
* нрестені анасыны жне рыты аныны айта блінуі синдромыны дамуы;
* кіндікте алан алдыты тмен тсуіні кешігуі.
! Кеейген кіндікті, кіндікті ан тамырларыны варикозды дисплазиясы бар жаадан туылан нресте шін жргізілетін дрігерлік діс:
* кейіннен хирургты кеесімен жаласатын лигатура орналастыру;
* +тері шеттерінен бері 10-15 см ашытыта лигатура орналастыру, тексеру жасау шін хирургиялы стационара кезек кттірмейтін ауыстыру.
* тері шеттерінен бері 10-15 см ашытыта лигатура орналастыру, аду дісі.
* бйірлік проекцияда, вертикалды алыптаы рентгенографиямен жаласатын алыпты орында лигатура орналастыру;
* алыпты орында лигатура орналастыру, аду дісі, нжісті алдыыны озалысына баылау жасау.
! Омфалоцелемен ауыратын жаадан туылан нресте шін ауруханаа жатана дейінгі кезеге арналан тапсырма, крсетілгендерді біреуінен басасы:
* +дене температурасын сатау - температурасы 37 градус жне 100% ылалдылы, ала шыып тран жарыа ра, асептикалы таыш ою.
* асазанны декомпрессиясы;
* ажеттілік бойынша интубация жасау;
* наркотикалы емес препараттармен жансыздандыру;
* ЖВ-на жедел ауысу.
! Омфалоцелені емдеу дісін тадау тменде крсетілген факторларды біреуінен басасына байланысты:
* жарыты клеміне байланысты;
* ауруды жадайына байланысты;
* жректі жне бас миыны осымша УДЗ-і жне рентгенологиялы тексеруіні згеру сипатына байланысты;
* +осы ем жргізіліп жатан стационарды ммкіншіліктеріне байланысты;
* сйек-блшы еттік жйені дамуыны сйкес келетін аауына байланысты.
! Гастрошизиспен ауыратын жаадан туан нрестеге перзентханада жргізілетін дрігерлік дісіне тменде крсетілгендерді біреуінен басасыны барлыы енеді:
* эвентерирленген органдара стерилденген пластикалы пакет жне ра маталы-дкелік таыш, 38 градусты температурадаы жне 100% ылалдытаы кювез ояды;
* +спазмолитиктер енгізу;
* асазан декомпрессиясы ( зонд );
* наркотикалы емес анальгетиктермен жансыздандыру;
* ке трде пайдаланылатын антибиотиктерді енгізу жне жедел трде хирургиялы стационара ауыстыру.
! Гастрошизиспен ауыратын жаадан туан нрестеге жасалатын ауруханадаы кезедегі дрігерлік діске тменде крсетілген іс-шараларды біреуінен басасыны барлыы кіреді:
* жадайды тратандыру;
* 2-3 саат дайынды аралыындаы 60 мл/кг салма тріндегі инфузионды терапия;
* то ішекті лкен жуу жолы арылы эвентерирленген мшелерді клеміні азаюы;
* хирургиялы дісті тадау;
* +асазан- ішек жолдарыны (пассаж) осымша рентгендік контрастты зерттеулері.
! Гастрошизисті хирургиялы емдеу дістеріне тменде крсетілген операцияларды біреуінен басаларыны барлыы жатады:
*вентралды жарыты алыптастыру арылы рса уысы мшелеріні эвентерациясын жою;
* алдыы рса абыраларыны біріншілік радикалды пластикасы;
* рса уысына наркозсыз эвентерленген мшелерді орнына салу;
*кейінге алдырылан алдыы рса абыраларыны біріншілік радикалды пластикасы;
* +энтеро- колостомия.
! Гастрошизиспен ауыратын науастара наркозсыз эвентрацияланан мшелерді салу артышылыына тменде келтірілгендерді біреуінен басасыны барлыы жатады:
* наркозда, ЖВ ажеттілік жо;
* инфузионды терапияны лкен клеміне ажеттілік жо;
* асазан-ішек жолдарыны пассажы тезірек алпына келеді, 1 кнге ысарады;
* те жасы косметикалы нтиже;
* +баса мшелер мен жйелер бойынша мірге ауіпті асынулар шыарылып тасталады.
! Гастрошизиспен ауыратын науастарда болатын операциядан кейінгі кезедегі асынулара тменде келтірілгендерді біреуінен басасыны барлыы жатады:
* сепсис, НЭК;
* респираторлы дистресс;
* ішектік ткізбеушілік ;
* жаралы инфекция;
*АИВ инфекциясын жтыру
! Жаадан туан нрестелердегі кеуде клеткасыны туа пайда болан патологиясына жатады:
* туа біткен ;
* +кпені киста-аденомалы трансформациясы ;
* бронхэктазды ауру;
* СДР-синдром;
* сурфактант жйесіні жетіспеушілігі.
! Тменде крсетілгендерді біреуінен басасыны барлыы туа біткен ккірекаралы жне кпе ааулары бар жаадан туылан кезедегі науастарды хирургиялы емдеуге крсетілім болып табылады:
* жу ауіптілігі жоары;
* малигнизация ауіптілігі жоары;
* +жрек-кпе жетіспеушілігіні декомпенсациямен жретін жоары ауіп-атер жадайы;
* кеуде ішілік кштеме синдромы,
* кпе аауларыны дамуы мен сйек-блшы еттік жйені аауларыны дамуымен осылан средостенияны сйкестігі.
! Пресакралды тератомамен дифференциалды диагностика тменде крсетілген ауруларды біреуінен басаларыны барлыымен жргізіледі:
* нейробластома, липома, рса кеістігіні энтерогендік жне гастрогендік кисталары;
* +алдыы ара-милы жары;
* ынап атрезиясы жне гидрокольпос, аталы безді ірі кисталары;
* бйректі жамбасты дистопиясы;
* т шыару жолдарыны бауырішілік атрезиясы ( холедох кистасы).
! Сезізкз-йымшаты ауматы тератомасымен ауыратын жаадан туылан нрестелерді емдеудегі іс-шаралар тізімінде тменде келтірілгендерді біреуінен басасыны барлыы бар:
* баланы аныны анализін Альфа-фетопротеинге операцияа дейінгі жне операциядан кейінгі кезеде баылау;
* шап немесе абдоминалды жолмен бару арылы йымшаты соы омыртасын резекция жасау арылы ісіктерді толытай алып тастау;
* лкеймеген тератоманы алып тастааннан кейін міндетті трде онколог-химиотерапевтті кеесін алу, химиотерапияны курсынан ту (крсетілім бойынша);
* ісікті рецидиві уаытында аныталуы шін науаса мият диспансерлік баылау жасау (бірінші жылда ай сайын жне кейінгі 2 жылда 6 айда 1 рет).
* +рсаішілік инфекциялара антидене титрын анытау шін динамикада анны серологиялы анализіне баылау жасау;
! Жаадан туылан нрестелердегі некрозды энтероколит дамуыны этиопатогенетикалы факторларына тменде крсетілгендерді біреуінен басасыны барлыы жатады:
* асфиксия, бас-ми жарааты, аралы жараат, актты, босануды иындауы, босану кезеінде ишемиялы стама болуы;
* асазан-ішек жолдары дамуыны ааулары, жаадан туылан баланы ішегіні аномалды колонизациясы;
* +сйек-блшы еттік жйе жаынан осымша патология;
* поснаталды ерте кезедегі баланы таматанудаы адекватты емес рекеті;
* рса ішілік инфекция, бронхкпелік жйе жаынан сйкес келетін туа біткен жрек аауы жне респираторлы дистресс синдромыны нтижесі ретіндегі патология.
! Тменде келтірілгендерді біреуінен басасыны барлыы НЭК- айтымсыз кезеіні абсолюттік рентгенологиялы белгілері болып саналады:
* рентгеограммалардаы ішекті статикалы «траты» ілмектері 6-12 саатты интервалмен;
* ішекті жайылан пневматозы, апалы кк тамырдаы газ;
* асцит;
* пневмоперитонеум;
* +ішектік ілмектерді жолы бойынша Клойбер табашаларыны жне горизанталды дегейлерді кптігі ;
! Некрозды энтероколит дифференциалды диагностикасын тменде келтірілген ауруларды біреуінен басасыны барлыымен жргізеді;
* туа пайда болан спинальды жараат;
* рса ішілік инфекция;
* асазан-ішек жолдары дамуыны ааулары;
* +т шыару жолдары дамуыны ааулары;
* нрестелерді геморрагиялы аурулары.
! Некрозды энтероколитпен ауыратын науастарды хирургиялы жолмен емдеуге крсетілген іс-шараларды біреуінен басасыны барлыы енеді:
* лапароскопия, лапароцентез;
* +перитонеалды диализ орналастыру;
* ішек ревизиясымен бірге арапайым лапаротомия, заымдалан орындарды резекциясы, ішектік стом орналастыру;
* біріншілік анастомоз;
* асазанны атипті резекциясы.
! Жаа туылан баладаы диафрагмалы жарыты патофизиологиялы аспектілеріне тменде крсетілгендерді біреуінен басасыны барлыы жатады:
* артериялы гипертензия;
* трлі дегейдегі кпелік гипоплазия;
* кпе ан тамырларыны жалпы кесігіні тмендеуі, интраационарлы артериола мен кпе артерияларыны лайан маскулинизациясы;
* сурфактантты жйені дисфункциясы;
* +те ауыр жадайларда сол жатаы арыншаны гипоплазиясы байалады.
! Туа біткен диафрагмалы жарыы бар жаа туылан балаа жасалатын ажетті емдік іс-шаралара тменде крсетілгендерді біреуінен басасыны барлыы жатады:
* ккірекаралы мшелері мен кпе компрессиясы жне ішектік ілмектерді созылуын болдырмау шін туыланнан кейін бірден жалпа асазан зондын ою керек;
* аталан себеп бойынша маскамен вентиляция жасаудан бас тарту жне жаадан туылан балаа бірден жасалатын интубация;
* орталы кк тамырлы катетерді орнату;
* кпелік вазоконстрикцияны пайда болуына жадай жасайтындытан барлы инвазионды жне балаа сырттай сер етумен байланысан баса да процедураларды (кеірдекті санациясы ж.т.б. сияты) мейлінше азайту;
* +аспирационды пневмонияны профилактикасы: Фоулер позициясы, кеірдектегі жне жтыншатаы шырышты сорып алу;
! Туа біткен диафрагмалы жарыы бар жаадан туылан баладаы андаы алыпты РН- дегейі:
*PH 7,4 – 7, 45 кп;
*PH 7,5 тмен;
* +PH 7,5-ке те;
* PH 7,5-тен кп емес;
* PH 7,3-ке те.
! Дамуды аноректалды аауларын емдеу процесіне тменде келтірілген тапсырманы шешуді біреуінен басысыны барлыы енеді:
* аномалияны трін анытау;
* сйкес келетін даму аауларын анытау;
* тменгі атрезия кезіндегі бала міріні алашы тулігіні соындаы оперативтік ем – шат аралы проктопластика;
* Пения бойынша блек колостомия орналастыруды ажеттілігін анытау;
* +ауыр жадайларда – интраоперационды хирургиялы дісті натылау арылы диагностикалы лапоратомия.
! Тменде крсетілгендерді біреуінен басасыны барлыы жаадан туылан кезедегі аноректалды аауларды радикалды оперативтік емдеу шін крсетілім болып табылады:
* аналды мембрана;
* аналды стеноз;
* +ректовестибулярлы жыланкз;
* шап аралы жыланкз (жіішке);
* 1 см-ден аз тері мен атрезиланан тік ішекті кмбезі арасындаы диастаз.
! Тменде крсетілгендерді біреуінен басасыны барлыы гастро-эзофагеалды рефлюксті анатомиялы себептеріне жатады:
* диафрагманы ештік тесігіні жарыы;
* туа біткен ыса еш;
* +шала туылуды бастапы сатысы;
* диафрагма кмбезіні пластикасынан кейінгі жадай (туа біткен диафрагмалы жары);
* ешті тікелей анастомозын орналастыраннан кейінгі жадай.
! Тменде крсетілгендерді біреуінен басасыны барлыы гастроэзофагеалды рефлюксті функционалды себептеріне жатады:
* есті тере жеткіліксіздігі;
* бульбарлы жне псевдобульбарлы синдром;
* еш ахалазиясы;
* +жа-бет ауматарыны даму аауларымен байланысты дисфагия;
* морфофункционалды есеймеу.
! Тменде крсетілгендерді біреуінен басасыны барлыы гастроэзофагеалды рефлюксті хирургиялы емдеуге абсолюттік крсетілім болып табылады:
* +жалан круп;
* 3-6 ай бойына функционалды жне анатомиялы бзылыстары бар балалара жргізілген консервативтік терапияны тиімсіздігі;
* жа-бет ауматарыны аауларыны ауырлыы немесе аны крінген неврологиялы патологияа байланысты энтералды таматануа ммкіндікті болмауы;
* йытап жатан кездегі лосулар мен сулар;
* рецидивирлеуші пневмония.
! Тменде крсетілген даму аауларыны біреуіні кезінде зрді толы стай алмау болады:
* +жаппай эписпадия, уыты экстрофиясы;
* гипоспадияны малы трі;
* уретраны арты клапаны;
* уретероцелде;
* гипоспадиясыз гипоспадияларда.
! Кіндікті толы емес жыланкзін консервативтік емдеу крсетілген нсаларды біреуінен басасыны барлыында крсетілген:
* йодты 5% тнбасымен кіндікті жарасын кйдіру арылы;
* 10% кміс нитраты ерітіндісімен (ляписпен);
* +маргенц ерітіндісіндегі кнделікті ванна;
*Вишневский майы жаылан таышты ою;
* « Левомеколь » майы жаылан таышты пайдалануменен бірге кіндікті жарасын антисептиктерді ерітіндісімен жуу;
! Туа біткен даму ааулары бар жаадан туылан балар шін шыл трдегі оперативтік ем (диагноз ойыланнан кейін) тменде крсетілген жадайларды біреуінен басасыны барлыына крсетілім болып табылады:
*+диафрагмалды жары;
* Ледд синдромы;
* жыныс мшесіні перфорациясымен осылан НЭК;
* он екі елі ішекті атрезиясымен осылан еш атрезиясы;
* ішектік ткізбеушілікті дамуымен жне ішек ілмегіні инагинациясымен ке саалы т тарматарыны толы (незаращение)
! Жаадан туыландарды толы ішектік ткізбеушілігіні екі жетекші клиникалы симптомы болып табылады:
* ішкен таматы су, ішті кебуі;
* ішті кебуі, здігінен нжіс шыаруды болмауы;
* Ішті ассиметриясы, газ бен нжісті болмауы;
* +газ бен нжісті болмауы, патологиялы оспалармен араласан су;
* патологиялы оспалармен араласан су, тік ішектен ан бліну.
! Жаадан туылан балаларда странгуляционды ішектік ткізбеушілік ай кезде пайда болады?
*он екі елі ішекті атрезиясы кезінде;
* +Ледд синдромы кезінде;
* Гиршпрунг ауруы кезінде;
* пилоростеноз кезінде;
* меконеалды ішектік ткізбеушілікте.
! Туа пайда болан ішектік ткізбеушілікті жетекші рентгенологиялы симптомомы болып табылады:
* +асазандаы, ішектік ілмектердегі сйытыты дегейі;
* ішекті біркелкі, жоарылаан трдегі газбен толуы;
* рса уысындаы еркін газ;
* рса уысындаы бос орында сйыты дегейіні бар болуы;
* асазаннан алынан сйытыты эвакуациясыны бзылуы.
! Туа біткен жоары обтурационды ішектік ткізбеушілік крсетілген симптомдарды біреуінен басасыны барлыымен крінеді:
*тті, кк тсті сыпен;
* ішекті ішіндегі сйытыпенен болатын сы;
* +ішті тмен тсуі;
* тік ішектегі анды шырыш;
* тік ішекте– шырышты тыын.
! Туа біткен жоары странгуляционды ішектік ткізбеушілік крсетілген симптомдарды біреуінен басасыны барлыымен крінеді:
* тті, кк тсті сыпен;
*геморрагиялы оспалармен бірге болуы ммкін )
* ішекті ішіндегі сйытыпен болатын сы;
* +ішті тмен тсуі;
* іште ауыру сезіміні болуы;
* тік ішекте– анды шырыш.
! Туа біткен тменгі обструкциялы ішектік ткізбеушілік мынадай симптомдармен крінеді:
* тті, жасыл тсті сыпен
* +ішекті ішіндегі сйытыпен болатын су , тік ішекте – нжісті болмауы ( мекония );
* ішті тмен тсуі;
* іште ауыру сезіміні болуы;
* тік ішектегі анды шырыш.
! Туа біткен тменгі странгуляционды ішектік ткізбеушілік крсетілген симптомдарды біреуінен басасыны барлыымен крінеді:
* +тті, жасыл тсті сыпен;
* ішекті ішіндегі сйытыпен болатын су;
* ішті клеміні лаюы, ішті кебуі;
* іште ауыру сезіміні болуы;
* тік ішектегі анды шырыш.
! Продромалды сатыдаы некротикалы энтероколит крсетілген симптомдарды біреуінен басасыны барлыымен крінеді:
* тпенен араласан лосу;
* +ан аралас жиі болатын нжіс;
* нжісті шыуыны кешігуі;
* жмса ішті кебуімен;
* жалпы интоксикациямен.
! Продромалды сатысындаы некротикалы энтероколит рентгенологиялы трде крініс береді:
* +ішекті жоары біркелкі трдегі газбенен толыуымен;
* ішекті біркелкі емес трінде газбен толуы;
* ішек абырасыны пневматозымен;
* бауырды порталды жйесіні газымен;
* рса уысындаы еркін газбенен.
! Клиникалы крініс берулер сатысындаы некротикалы энтероколит тменде крсетілген симптомдарды біреуінен басасыны барлыымен сипатталады:
* тпенен араласан лосу;
* патологиялы оспалармен араласан жиі болатын нжіспенен;
* ішті пальпациясы кезіндегі локалды ауырсынуменен;
* ішті кебуіменен;
* +нжіс пен газды болмауыменен.
! Клиникалы крініс берулер сатысындаы некротикалы энтероколит крсетілген рентгенологиялы симптомдарды біреуіні басасыны барлыыменен сипатталады:
* сйыты дегейіменен осылан ішекті біркелкі емес трдегі газбенен толыуымен;
* бауырды порталды жйесіндегі газбенен;
* ішектік ілмектерді контурларыны тзуленуіменен;
* ішектік абыраныпневматозыменен;
* +рса уысындаы бос газбенен.
! Перфорация сатысында некротикалы энтероколит крсетілген симптомдарды біреуінен басасыны барлыыменен крініс береді:
* тпенен араласан лосу жне ішекті ішіндегі сйытыпенен болатын су;
* алызыл анменен араласан аз млшерлі нжіспенен;
* ішті кебуіменен;
* рса абыраларыны блшы еттеріні ширыуымен осылан ішті ауыру сезімді болуы;
* +«бауырлы бітеулікті» болмауыменен.
! Перфорация алдындаы сатыда некротикалы энтероколит мынадай рентгенологиялы симптомдармен крініс береді:
* ішекті жоарылаан біркелкі трдегі газбенен толыуы;
* рса уысыны локалды кгірттенуі;
* гидроперитонеуммен;
*+рса уысындаы еркін газбенен;
* ішек ілмектеріні жолы бойында сйыты дегейіні бар болуы.
! Перфорация сатысында некротикалы энтероколит крсетілген симптомдармен крініс береді, біреуінен басасы:
* ішекті ішіндегі сйытыпенен болатын су;
* +іртіктелген затпен су;
* нжіс пен газды болмауыменен;
* ішті ауыру сезімді болуы, кебуі, блшы еттеріні ширыуы, «бауырлы бітеулікті» болмауыменен;
* перистальтиканы болмауыменен.
! Перфорация сатысындаы некротикалы энтероколит мынадай рентгенологиялы симптомдармен крініс береді:
* ішекті жоарылаан біркелкі трдегі газбенен толыуы;
* рса уысыны локалды кгірттенуі;
*+гидроперитонеуммен; рса уысындаы бос газбенен
* ішек ілмектеріні біркелкі емес трдегі газбенен толыуы;
* ішек ілмектеріні контурларыны тзуленуіменен.
! Пилоростенозды этиологиялы факторы болып табылады:
* +генетикалы аау;
* пептикалы стеноз;
* симпатотония;
* ваготония;
* стероидогенезді биохимиялы аауы.
! Туа біткен пилоростеноз крсетілген симптомдарды біреуінен басасыны барлыыменен крініс береді:
* +туыланнан бастап стті раммен болатын лосулар;
* 3-4 аптадан бастап іртікті- стті рамменболатын сытарменен;
* салма осуды болмауыменен;
* метаболикалы алкалозбенен;
* іш атуларменен.
!Туа біткен пилоростеноз кезінде анализде крсетілген згерістерді біреуінен басасыны барлыы байалады:
* метаболикалы ацидоз;
* метаболикалы алкалоз;
* анемия;
* гипокалиемия;
* гипохлоремия.
! Туа біткен пилоростеноз крсетілген дістерді біреуінен басысыны барлыыменен аныталады:
* ішкі мшелерді УДЗ;
* фиброгастроскопия;
* контрастты рентгенография;
* рентгендік диагностиканы рентгендік контрастты дістерін пайдалана отырып асазанны эвакуаторлы функциясын анытау;
* +ирригография.
! Пилороспазманы этиологиялы факторы болып табылады:
* привратник аймаыны генетикалы аауы;
* привратникті пептикалы стенозы;
* Привратникті мембранозды стенозы;
* симпатотония;
* +ваготония.
! Пилороспазм мынадай симптоммен крініс береді:
* +туыланнан бастап стті раммен болатын лосулар;
* 3-4 аптадан бастап іртікті- стті рамменболатын сытарменен;
* «суланан жасты» симптомыменен;
* горизанталды алыптаы суларменен;
* полиурияменен.
! Пилороспазм кезінде анализде крінеді:
* метаболикалы ацидоз,
* метаболикалы алкалоз;
* +СЖ алыпты;
* гипокалиемия;
* гипонатриемия.
! Пилороспазм крсетілген диагностикалы зерттеу дістеріні біреуінен басасыны барлыыменен аныталады:
* ішкі мшелерді УДЗ-і;
* фиброгастроскопия;
* контрастты рентгенография;
* +Тренделенбург алыпындаы рентгенография;
* рентгендік контрастты дістерді кмегін пайдалана отырып асазанны эвакуаторлы абілетін анытау.
! Псевдопилоростенозды этиологиялы факторы болып табылады:
* привратник аймаыны генетикалы аауы;
* привратникті мембранозды стенозы;
* симпатотония;
* ваготония;
* +стероидогенезді биохимиялы аауы.
! Псевдопилоростеноз мынадай симптомдарменен крініс береді:
* ішекті кшейген перистальтикасыменен;
* 3-4 аптадан бастап стті раммен болатын сытарменен;
* +іш тулер, полиурия, дамуыны артта алуымен;
* ішті кебуі жне атуы;
* регургитация, олигурия.
! Псевдопилоростеноз крсетілген диагностикалау дістеріні біреуінен басасыны барлыыменен аныталады:
* ішкі мшелерді УДЗ-і;
* фиброгастроскопия;
* контрастты рентгенография;
* +Тренделенбург алыпындаы рентгенография;
* генетикалы , биохимиялы.
! Тменде крсетілгендерді біреуінен басасыны барлыы асазанды-ештік рефлюксті этиологиялы факторлары болып табылады:
* +симпатотония;
* ваготония;
* кардияны халазиясы;
* диафрагманы ештік тесігіні жарыы;
* туылан кездегі ыса еш.
! Асазанды-ештік рефлюкс мынадай симптомдарменен крініс береді:
* туыланнан бастап стті раммен болатын лосулар;
* 3-4 аптадан бастап іртікті- стті раммен болатын сытарменен;
* «суланан жасты» симптомыменен;
* горизанталды алыптаы суларменен;
* +анемия, аспирация, физикалы даму жаынан артта алу.
! Асазанды-ештік рефлюкс тменде крсетілген дістерді біреуінен басасыны барлыыменен аныталады:
* +компьютерлік томография;
* фиброгастроскопия;
* контрастты рентгенография;
* Тренделенбург алыпындаы рентгенография;
* туліктік PH – ешті жарыша метрия.
!Эмбрионалды жарыпенен жаадан туылан балаларда мынадай синдром кездеседі:
* +Видеман-Беквит синдромы;
* Поланд синдромы;
* Каудалды регрессия синдромы;
* Эллерс-Данлос синдромы;
* VACTER синдромы.
! ешті атрезиясыменен жаадан туылан балаларда мынадай синдром кездеседі:
* Каудалды регрессия синдромы;
* Эллерс-Данлос синдромы;
* Опиц-Смит-Лемли синдромы;
* +VACTER синдромы:
* Пьер-Робин синдромы.
! Кавернозды ангиомаменен жаадан туылан балаларда мынадай синдром кездеседі:
* Видеман-Беквит синдромы;
* Поланд синдромы;
* Опиц-Смит-Лемли синдромы;
* Морфан синдромы;
* +Казабах-Меррит синдромы.
Видеман-Беквит синдромы шін мынадай диагностикалы белгілер тн:
* +омфалоцеле, макроглоссия, гипогликемия;
* макросомия, макроглоссия, микрогликемия;
* гипогликемия, акроцианоз, стигмы;
* висцеромегалия, ая-олдары ыса, кмбездік бас сауыты;
* кавернозды ангиома.
! VACTER синдромы шін крсетілген диагностикалы белгілерді біреуінен басасыны барлыы тн:
* еш атрезиясы, анус атрезиясы , кеірдек ааулары;
* +макросомия;
* жрек аауы;
* бйрек ааулары;
* омыртаны ааулары.
! Казабах-Меррит синдромы шінмынадай диагностикалы белгілер тн:
* крипторхизм;
* жрек аауы;
* бйрек ааулары;
* +кавернозды ангиома, тромбоцитопения;
* гипогликемия.
!Палпацияланатын іштегі ісік синдромымен 5 кндік жаадан туылан баланы тексеру бадарламасына енеді:
* +рса уысыны шолу рентгеногафиясы, рса уысы мшелеріні УДЗ-і, экскреторлы урография;
* ФЭГС;
* компьютерлік томография;
* клиникалы жне биохимиялы анализдер;
* иын жадайларда – диагностикалы лапароскопия.
! Крсетілген симптомдарды біреуінен басасыны барлыы жаадан туылан балалардаы кеуде ішілік кернеуге тн симптомдар болып табылады:
* кеудеаралыты заымдалан жаа арама-арсы жаа арай ауысуы;
* заымдалан орындаы абыраарасы аралыыны кееюі;
* заымдалан жатаы перкураторлы дыбысты патологиясы;
* +кеуде клеткасыны екі жаты заымдануы;
* заымдалан жатаы аускультативтік дыбысты патологиясы.
!Кеуде ішілік кернеуді рентгенологиялы симптомдары, біреуінен баса:
* кеудеаралыты арама-арсы патология жаа арай ауысуы;
* медиастеналды жары;
* диафрагма кмбезіні заымдалан жата тмен труы;
* заымдалан орындаы абыраарасы аралыыны кееюі;
* +кпені симметриялы заымдалуы.
! Кеуде ішілік кернеумен біреуінен баса аурулар крініс береді:
* +кпе ателектазы;
* туа біткен бліктік эмфизема;
* жалан диафрагмалы жары;
* спонтанды пневмоторакс, гидроторакс;
* диафрагма кмбезіні релаксациясы.
! Кернеусіз кеудеаралыты ыысуы алай крініс береді?
* респираторлы дистресс синдром;
* туа біткен бліктік эмфизема;
* +кпе агенезиясы, кпе ателектазы;
* спонтанды пневмоторакс;
* диафрагма кмбезіні релаксациясы.
! Жыланкзді еш атрезиясы алай крініс береді?
* ентігуменен;
* +ауыздан кбікті бліністі блінуіменен;
* іртікті-стті раммен болатын сытар;
* ішті кебуіменен;
* цианозбенен.
! Кернелген пневмоторакс бар жаадан туылан балаа жргізу ажет?
* оперативтік іс-рекет;
* +плевралы пункция, плевра уысына дренаж ою.
* бронхоскопия;
* баылау жасау;
* декомпрессия масатымен асазан зондын жргізу.
! Кеуде ішілік кернеуменен крініс берген аурулар шін тн:
* +бір жаты патология, средостенияны заымдалан жаа арама-арсы жаа арай ауысуы;
* екі жаты патология;
* кеудеаралыты патология жаа арай ыысуы;
* жректі ірі ан тамырларыны туа біткен коарктациясы;
* кеудеаралыты ыысуынсыз.
! Кеудеаралыты кернеусіз ыысуы мен крінетін аурулара тн:
* +бір жаты патология, кеудеаралыты патология жаа арай ыысуы;
* екі жаты патология;