Компьютерлік томография (КТ).

Биологиялы нысанны ішкі рылысын блдірмей абат бойынша зерттеу дісі.

Биологиялы нысанны ішкі рылысын блдірмей абат бойынша зерттеу дісін1972 жылы Годфри Хаунсфилд пен Аллан Кормак сынан, осы ебектері шін олар 1979 жылы Нобель сыйлыын алды. діс рентгендік суле шыаруды тыыздытары р трлі лпалардаы лсіреуін есептеу мен крделі компьютерлік деуге негізделген.

Кез келген рентгендік бейне алу рентген сулесі тетін лпалар мен мшелерді тыыздыыны р трлі болуына негізделген. арапайым рентгенографияда рентгендік сурет зерттелетін мше немесе оны блігіні крінісі болып табылады.Мнда са патологиялы ралымдар нашар крінуі немесе лпаларды суперпозициясы (бір абатты екіншісіне беттесуінен) салдарынан млде крініс бермеуі ммкін. Мндай бгеттерді алып тастау шін медициналы практикаа компьютерлік томография дістемесі енгізілген. діс лпаларды клдене абатыны оашаланан бейнесін алуа ммкіндік береді. Бл нтижеге рентгендік сулелерді жіішке аыны бар, рентгендік ттікшені пациент арылы айналдыру жолымен жетуге болады. Одан кейін арнаулы компьютерлік программаны кмегімен бейнені реконструксациялайды. Диагностика шін оптимальды, арапайым рентгенодиагностика ммкін болмайтын бейне алу, мшелерге атысты аны малмат береді. Кнделікті рентгенографиядан згеше трде арапайым рентгендік суретті компьютерде деуге болады деген пікір алыптасуы ммкін. Шын мнінде блай болмайды. Рентгендік суретте рентген сулесі ткен, бір біріне беттесіп алан мшелерді "клекесі" ана крінеді. рентгеновский луч. Ал компьютерлік томограф денені белгілі бір тіліміні наты бейнесін алуа ммкіндік береді. Бірнеше осындай тілімдерді 1 миллиметр адаммен "фотографиясын " жасап, те сапалы ш лшемді, клемдік бейне алады. Ол емделушіні мшелеріні топографиясыны са тйектерін білу, жне ауруды ошатарыны сипатын, локализациясын, затыын, оларды оршаан лпалармен зара байланысын круге ммкіндік береді.

Компьютерлік томографтарды сезімталдыы арапайым рентгендік аппараттардан бір саты жоары. Рентгендік суретте рентгендік сулелерді жтылу дрежесі бойынша 10-20%, згешелігі болатын лпаларды анытау жеткілікті болса, азіргі заманды компьютерлік томографтарда бл крсеткіш 1-2% райды.

Компьютерлік томограмманы бірнеше этаппен алуа болады:

1.
Сканерлеу. Сулені жіішке шоыры денені шебер бойымен айнала озала отырып оны сканерлейді. арама - арсы жата сулелерді абылдайтын датчиктер жйесі бекітілген. Олар сулені электр сигналдарына трлендіреді.

2.
Сигнал жазылуын кшейту. Датчиктерден шыан сигнал кшейіп, компьютер жадысына тсетін цифрлы кода трленеді. Бл процесс дискретті, яни бір элементар томограмма аланнан кейін компьютер сканерлеуші рылыма берілген брыша брылып жне келесі томограмманы тсіру шін сигнал береді. Суле шыарушыны айналымыны соында компьютер жадысында барлы датчиктерден кеген сигнал тіркелген болып шыады. Барлы абатты сканерлеу уаыты бас аяы 3 секундтан арты емес..

3.
Бейнені синтезі мен талдануы.Компьютер нысанны ішкі рылысын айтадан крсетеді. Цифрлы компьютерлік технологияны пайдалану арылы алынан картинаны оай масштаба келтіруге болады, жне абатты ажет деген бліктерін тиянаты трде арап шыуа, мшелерді лшемдерін анытауа, оларды патологиялы ралуларды санын, лшемін, сипатын анытауа кмектеседі

.

Компьютерлік томографтар дамуыны прогресі детекторларды саныны кбеюімен, яни бір мезгілде жиналатын проекциялар саныны кбеюімен тікелей байланысты.

Компьютерлік томографтарды алашы буынында детекторлар саны 2, екінші буында — 30-50, шіншісінде — 300-500, тртіншісінде — 1000—5000 а те болды. Екінші буында алаш рет рентгендік суле шоырыны сенімді формасы олданылды. Компьютерлік томографтарды келесі рбір буыны бейнені реконструкциялауа уаытты аз жмсады, рентген ттігіні айналу жылдамдыын лайтты. Бл жаалытар компьютерлік томография зерттеулерін тездетіп, оны диагностикалы олданылу аймаын кеейтуге ммкіндік берді.