II.й тапсырмасын тексеру.

1) ОС-ны каарман алаларды атап шыу ?

2) ОС-ны батырларыны есімдерін ата шыу.

Жаа сабаты жоспары:

1) Соыстан кейінгі халыты жадайы.

2) Ты жерлерді игеру.

3) Салдары.

III. Жаа саба.

лы Отан соысын жеіспен аятаан кеес халына соысты зардаптарын жою, бейбіт мірге кшу оайа тспеді. Елге ажетті азы-тлік пен тауарлар жетіспеді. Нан, май, ет, ант, мата, аякиім ата трде карточкамен берілді. Ендігі міндет соысты зардабын жою болды.

1950 жылы республикамызда 3696 колхоз рылды. Ендігі масат – мол асты ндіру, сапалы бидай сіру болды. Кеес мемлекетіні басшылары ты жне тыайан жерлерді игеру
ажет деп тапты.

Ты жер – мірі жыртылмай бос жатан жер, ал тыайан – кезінде егін сірілген, біра кптен бері ол да бос жатан жер. 1954 жылы ты жерлерді игеру басталды. Республиканы ты игеретін аудандарына Амола, Солтстік аза- стан, останай, Ккшетау, Торай, Павлодар облыс- тары жатты.

азастана одатас республикалардан ауыл шаруашылыына ажетті техникалар, трак- тор, жк таситын маши- налар келінді. Шеттен 640 мыдай жмысшы мен механизатор кшіп келді.

Ты жерді игеру атты арынмен жргізілді. Есепсіз аударыл- ан жерді нарлы абатын жел шырып кетіп, 9 млн гектардан астам жер жарамсыз болып алды. Жер нарыны азаюы экология- лы жадайды нашарлатты.

IV. Жаа сабаты бекіту.

1) Соыстан кейінгі азастанны жадайын сипаттау. Елде андай тауарлар жетіскен жо ?

2) Ты игеру азастана не берді ? Яни оны жасы жатары ?

3) Ты игеру ай жылы басталды ?

4) Ты игеруді кері сері андай болды ?

V. Баалау: р оушыа тиісті баа ою.

VI. йге тапсырма: йде оу, мтін астында сратармен жмыс жаластыру.

Сынып: 5 «а». Саба №:______28_____ Кні:_______________

Пн: азастан тарихынан гімелер.

Сабаты таырыбы: азастанда ылым мен мдениетті дамуы.

Сабаты масаты:

Білімділік : оушыларды азастанны мдениеті мен
неріні дамуы, жазушылар, аза киносы, суретшілер туралы тсініктерін
тередету. Мдениет пен нер саласында ызмет жасайтын адамдара деген
рмет сезімдерін трбиелеу. Тарихи айраткерді суреттей білу біліктерін
дамытуда жмысты жаластыру;

Дамытушылы : Таырыптаы зекті мселелерге назар аударта отырып, наты мліметтерді ажырата білу дадыларын алыптастыруа жадай жасау, шыармашылы рекеттерін дамытуа киектесу;

Трбиелік : ылыми жетістіктері мен озы мдени лгілерді оыта отырып, білімділікке, адамгершілікке трбиелеу, мдени ндылытарды лгі тта білуге йрету.

Сабаты трі: аралас саба.

Саба дісі: тсіндірмелі, сра – жауап, тапсырма орындау.

Негізгі ымдар: .

Сабаты жоспары:I. йымдастыру кезеі.

II. й тапсырмасын тексеру.

III. Жаа саба.

IV. Жаа сабаты бекіту.

V. Баалау.

VI. йге тапсырма.

Сабаты барысы:

І. йымдастыру кезеі.

· Оушылармен амандасу.

· Оушыларды тгендеу.

· Оушыларды зейінін сабаа аудару.

II.й тапсырмасын тексеру.

Жаа сабаты жоспары:

III. Жаа саба.

оамда андай ел болмасын зіні даму жолындаы бірінші орына ылым мен мдениетті ояды. йткені, онсыз мемлекетті де дамуы жо. Осы орайда, аза еліні дамуы шін аза алымдары мен нер айраткерлері зор лес оса білді. Ал, соларды ішінде аза ылымыны рге басуына аянбай тер тккен тарихи тла – академик аныш Имантайлы Стбаев болды. Жоары білімді жас маман зіні алашы ебек жолындаы он бес жылын Жезазанны лытау ауданындаы пайдалы азбаларды іздеу мен зерттеуге арнады. ылым жолындаы шынайы ізденісі пен ажырлы ебегіні нтижесінде аныш Стбаев толаай табыстара ол жеткізіп, талантты инженер, білікті басшы жне крнекті алым ретінде алыптасты. зіні ксіби ызметі барысында ол Жезді марганец рудасын, сондай-а, Орталы азастан жерінен темірді, мыс пен баса да пайдалы азбаларды орасан зор орын тауып аза ылымыны дамуына баа жетпес лес оса білді. Нтижесінде, аныш Стбаев – 1946 жылы 1 маусымда елімізде бірінші болып ашылан аза КСР ылым академиясыны тыш президенті болып сайланды. Бл кнде оны есімі аза лтты техникалы университетіне жне азастан алаларындаы біратар мектептер мен кшелерге берілді.

аза халы ертеден алыптасан лтты мдениетін рпатан-рпаа жеткізіп, жетілдіріп отыран. Себебі, аза арасында сз нері мен жыраулар поэзиясы ке тарады. Соны ішінде аза операсын ерекше бліп айтуымыза болады. аза операсы сахнасында Клш Байсейітова, анабек Байсейітов, Шара Жиенлова, Ермек Серкебаев жне лібек Дінішевтей салатар нер крсетті. Сондай-а, ХХ асырды екінші жартысында аза еліні тарихы мен дебиеті туралы ебектерді саны артып, шыармалары лемні кптеген тілдеріне аударылан аза жазушылары пайда болды. Оларды атарында кркем сз шеберлері Мхтар уезов, абит Мсірепов, Ілияс Есенберлин, Сбит Манов, бдіжміл Нрпейісов, абдеш Жмаділов, Шерхан Мртаза, Мхтар Шаханов, Олжас Слейменов трізді танымал тлалар бар. Осылайша, аза кркем дебиеті дамуыны ыпалымен елімізді лтты мдениетіне деген ызыушылы дегейі де арта тсті. Мселен, заар жазушы Мхтар уезов 1947 жылы аятаан «Абай» романы шін КСРО Мемлекеттік сыйлыына сынылып, 1955 жылы йгілі «Абай жолы» шыармасыны трт томын жазып шыты.

Бл жылдары аза кино нері де зор арынмен дамыды. Осы жерде біз аза киносыны ркендеуін крнекті режиссер, рі актер Шкен Айманов есімімен тікелей байланыстырамыз. йткені, Шкен Айманов аза кино неріні негізін алаушы жне оны фильмдеріні брінен азаты лтты болмысы айын крініс беріп тратын. Оларды атарында «Жамбыл», «Махаббат туралы дастан», «Алдар Ксе», «Бізді сйікті дрігер», «Таиялы періште», «Атаманны аыры» т.б. фильмдері бар. Сонымен атар, аза кино нерін дамыту ісіне Нрмхан Жантрин, Серке ожамлов, мина мірзаова, Кукен Кенжетаев, Торын Тасыбекова жне Фарида Шріпова трізді таы баса танымал нер айраткерлері тедессіз лес оса білді.

азастан мдениетіні дамуында азаты музыка саласындаы нер айраткерлері де елеулі табыстара ол жеткізген болатын. Мселен, театрлар мен концерт залдары сахнасында Ахмет Жбанов, Ман Тлебаев, Евгений Брусиловский, дыс ожамияров, Роза Баланова, Шмші алдаяов, Нриса Тілендиев жне таы да баса нер салатарыны шыармалары орындалды. Бгінде аза халы Шмші алдаяовты уеніне жазылан ндерді ерекше ыыласпен абылдайды. Музыка лемінде айталанбас туындылар тудыра білген Шмшіні ел арасында «аза вальсіні королі» атануы да жігерлі ізденісті нтижесі. Ал, Шмші алдаяовты музыкасына жазылан «Мені азастаным» ні 2006 жылы азастан Республикасыны нраны ретінде бекітіліп, бгінде аза еліні лтты ранына айналды.

Сондай-а, азаты бейнелеу нерінде де баалы жетістіктер болды. Бл ретте аза нері мен лтты рухани мдениетіндегі лы тла – білхан астеев туындыларыны аза мдениетінде алар орны ерекше. Ол аза бейнелеу неріні кпжанрлы ксіби дегейге ктерілуіне баа жетпес лес осып , сол арылы тек зін ана емес, аза елін де асататты. Осы ретте, азастанны Халы жазушысы абит Мсіреповті «азаты кім екенін білгі келсе, Шмшіні ндерін тыдап, білханны суреттерін зертте» деген сзінен шынайы ізденіс пен ажырлы ебекті арасында мдениет тырында зіндік орын алыптастыра білген нер айраткерлеріні келбетті тласы таы бір ырынан байалады.

IV. Жаа сабаты бекіту.

1) Кесте толтыру.

тла	Анытама, (немен айналаысты)

2) аныш Стбаев кім жне оны ызметі ?

аныш Стбаев

3) Жауабын тез табу – тапсырмасы.

1. 1946 жылы 1 маусымда не болды ?

2. 1947 жылы не болды ?

3. І. Есенберлинні романы алай аталады ?

4. Мтінге сйеніп алымдарды атап шыу.

4) Кез келген айтаркерін алып, оны мірбаянымен танысу, жата оып айту.

V. Баалау: р оушыа тиісті баа ою.

VI. йге тапсырма: йде оу, аныш Стбаев туралы осымша апарат арастыру.

Сынып: 5 «а». Саба №:______28_____ Кні:_______________

Пн: азастан тарихынан гімелер.

Сабаты таырыбы: арышты игеру.

Сабаты масаты:

Білімділік : арыш, арышты игеру деген ымдармен таныстыру. Р арышкерлермен, Байоыр айлаымен таныстыру. Оларды ылыми жмыстары туралы айтып, оушы бойына зерттеушілік жмыстара деген ызыушылыты ояту;

Дамытушылы : танымдылы ойлауларын, шыармашылыпен ойлауды, ызыушылытарын дамыту. Баылай білу, талдау, орытынды жасай білу дадыларын дамыту;

Трбиелік : денсаулыы мыты, аылды, білімді балаларды трбиелеу.

Сабаты трі: аралас саба.

Саба дісі: тсіндірмелі, сра – жауап, тапсырма орындау.

Негізгі ымдар: .

Сабаты жоспары:I. йымдастыру кезеі.

II. й тапсырмасын тексеру.

III. Жаа саба.

IV. Жаа сабаты бекіту.

V. Баалау.

VI. йге тапсырма.

Сабаты барысы:

І. йымдастыру кезеі.

· Оушылармен амандасу.

· Оушыларды тгендеу.

· Оушыларды зейінін сабаа аудару.