Ет ндіруден жетекші елдер

 

Елдер ндіру клемі, млн т Дниежзіндегі орны
ытай 55,3
АШ 35,8
Бразилия 11,7
Германия 6,5
Франция 6,2
ндістан 4,6
Испания 4,4
Ресей 4,4
Мексика 4,1
лыбритания 3,8
Дниежзі бойынша 216,2 0,0

 

Ст ндіру баытындаы ірі ара сіру кбінесе ала маы мен халы тыыз оныстанан аудандарда дамыан. сіресе Еуропа мен Солтстік Американы орман зонасында орналасан елдерде жасы жола ойылан. Ст ндіруден АШ, Ресей, ндістан, Бразилия жне Батыс Еуропа елдері ерекше кзге тседі. Жайылымды жерлер мен шптесін сімдіктерді жеткілікті боланына арамастан, Африкада, сіресе оны тропиктік айматарында ірі ара саны те аз. Оны басты себебі — йы ауруыны оздырышын тарататын цеце шыбыны. Сондытан мнда бл ауруа шалдыпайтын ірі арадан зебу сіріледі.

Шоша шаруашылыы

Шоша шаруашылыы дниежзілік ет німіні 40%-а жуыын береді, азір оны саны 0,8 млрд-тан асып отыр. Ірі арамен салыстыранда кй таламайтындытан жне тез сіп-нетіндіктен бл шаруашылы адамдар тыыз оныстанан айматарда ке тараан. Дниежзіндегі шоша саныны жартысына жуыы Азияа, оны ішінде, е алдымен, ытайа келеді. (Азияны кандай елдерінде шоша млдем сірілмейді, оны себебі неліктен?) Сонымен атар АШ, Бразилия, Германия, Ресей, Польша елдерінде де шоша шаруашылыы жасы дамыан.

 

 

 

 

Ой шаруашылыы

ой шаруашылыы ет-жн баытындаы жне биязы, жартылай биязы жн баытындаы болып блінеді. Ет-жн баытындаы ой шаруашылыы ылалы жеткілікті жне климаты біршама жмса аудандарда, ал биязы жнді ой шаруашылыы нерлым ра аудандарда таралан. Дниежзі бойынша ой саны 1,2 млрд баса жетіп отыр. ой шаруашылыыны ет-жн баытындаы тауарлы ндірісі Солтстік жне Отстік Американы, Аустралия мен Отстік Еуропаны, Орталы жне Орта Азияны, Отстік Африканы оыржай жне субтропиктік белдеулеріні ра аудандарында жасы дамыан. Биязы жнді ойлар те сапалы жн береді, ол жн маталарын жасау, кілем тоу мен тері-былары нерксібінде олданылады. Алдыы Азия, Орта Азия жне Отстік Африка елдерінде аракл елтірісін дайындау жола ойылан. Дниежзіндегі ойы е кп ел — Аустралия (130 млн астам), одан кейін ытай (112 млн-нан астам). Ал азастандаы ойды саны 2008 жылы 16 млн-нан сл ана асты. Жн ндіруден жетекші елдер атарына Аустралия, ытай, Жаа Зеландия, Уругвай жне Ресей жатады.

ой шаруашылыыны дниежзіндегі аса ірі аймаы — Аустралияны шлейтті аудандары. ойды басым кпшілігі жеке иелерге немесе компаниялара арайтын ірі ой шаруашылыында сіріледі. Ондай шаруашылытар "шипстейшнз" деп аталады. "Шипстейшнз" ондаан, кейде тіпті жздеген мы гектарды алып жатады. Оны е лкеніні ауданы 2 мы км²-ден асады. Мнда бір мезгілдегі ой басы 10—20, тіпті 50—100 мыа дейін жетеді. ой бкіл жыл бойы табии жайылымдарда жайылып баылады. Кбінесе жоары сапалы жн беретін биязы жнді ой тымы — Аустралия мериносы сіріледі. Гоулберне аласында осы ойа "лкен Меринос" деп аталатын ескерткіш орнатылан

С шаруашылыы

с шаруашылыы — ауыл шаруашылыыны е жаа жне е арынды дамып келе жатан саласы. німні ыса мерзімде ндірілуі нары сранысына баыт-бадар стауа ммкіндік береді. XX асырды екінші жартысынан бастап, Солтстік Америка мен Батыс Еуропа елдерінде бройлер балапандарын сіретін ірі с сіру кешендері алыптаса бастады. Бгінгі тада сты саны жнінен ытай, АШ, Ресей, ал жмырта ндіруден ытай, АШ, Жапония, Ресей жне ндістан ерекше кзге тседі. Тауарлы с шаруашылыы, негізінен, ала мадарында шоырланан. Ал соы жылдары жоары маманданан с шаруашылытары арзан жмысшы кші жеткілікті климаты олайлы аудандара ауысуда.[1]