Электродты пеш-ванналар.Пеш-ванналар

Билет

1 Камералы муфелі механикалы электрпештер.

Камералы пеш - металлургиялы ндірістік пештеріні бір тобыны жалпылама аты. Бл пештерді ерекшелігі- ыздыру кезеінде ішіне салынан бйымдар пешке атысты озалмай бкіл ыздыру кезеінде бірыай температуралы режимінде жылжымай ыздырылады.

Камералы пеш металл дайындамаларды прокаттау жне шыдау алдында ыздыру, металл бйымдарды термиялы деу, керамикалы жне боялан бйымдарды кйдіру, т.б масаттарда пайдаланады.

ыздыру дісіне сйкес камералы пешті температурасын біралыпты стауа немесе згертіп отыруа да болады.

Камералы пешке атты тозаданан, газ трізді жне сйы отындар жаылады. Оны электр тогымен ыздыруа да болады.

Термиялы камералы электр пештер - металды термиялы деуге арналан арнайы аспап. 1250 максималды температураа дейін металдарды температуралы деу шін олданады. Камералы пештерді кмегімен іске асырылады:

- р трлі бйымдар мен блшектерді шынытыру мен кйдіру;

- берілген температураа дейін ыздыру;

- температурамен деуді баса да амалдарын орындау.

Камералы электрпештер машина жасау, электротехника жне аспапты нерксіпте пайдаланылады

Электр пеш екі режимде - олмен жне автоматты трде жмыс жасай алады. Жмысты орындау басару шкафыны кмегімен іске асырылады.

Камералы электр пешіні бір жйелілігі:

- электр пеш;

- басару шкафы;

- осымша блшектерді жиыны.

Шартты белгіні рылымы : мысалы, "СНО(З) - Ш.Г.В/10И3". С - арсыласумен ыздыру; Н- камералы; О- жмыс аймаында ышылдандыру ортасы; З- ораушы атмосфера ( ораушы газдар: азот, эндогаз, экзогаз, сутек); Ш- жмыс аумаыны зындыы; Г- тередік; В- биіктігі; 10- жмыс температурасы; ИЗ- орындауды рет саны.

 

1- кесте

Камералы электр пештеріні техникалы ерекшеліктері

 

Параметрлер атауы СН3/СНО 3.6.2/10ИЗ СН3/СНО 4.8.2/.510ИЗ СН3/СНО 6.12.4/10ИЗ
уаты , кВт 14,6
Максималды температура,
Кернеу ,В 380-220 380-220 380-220
ораушы газды шыыны, м3/са СНЗ шін
Жмыс аймаыны лшемі (ШхДхВ) 3х6х2 4х8х2,5 6х12х4
Жмыс аумаыны клемі
Габаритті лшемдер, мм      
В
Н
L
Камералы пешті салмаы, кг

 

камералы электрпештер

 

Электродты пеш-ванналар.Пеш-ванналар

Пеш-ванналар деуді трлі операцияларын – шынытыруды, тратандыруды, жмсартуды, жасытуды, циандауды, кміртектендіруді, нитрокміртектендіруді, сондай-а сатылы жне изотермиялы шынытыруды жзеге асыруда олданылады. Пеш-ванналар термиялы цехтарда жне ндірістік барлы дерлік салаларыны блімшелерінде олданылады. Олар рал-жабды ндірісіні негізгі жабдыы болып табылады. ыздыру ралы ретінде тздар мен сілтілерді трлі рамы кеінен олданыста. Ректификатор ретіне MgF2, ферросилиций, бура немесе Na2B4O7 олданылады. Тмен жасыту жне ескіру кезінде ыздыру шін май ванналарын («Вапор» майы, «Вискозин» №10 жне т.б.) пайдаланылады.

Отын пеш-ванналары ыстыа тзімді тигельді осалдыы себепті ке тарамаан. Жылыту тсілі бойынша сырттан, іштен жылытылатын жне электродты ванналар болып блінетін электр пеш-ванналары кеінен пайдаланылады.

Сырттан жылытылатын СВГ сериялы ванналарды ыздыру температурасы жоары – 300-ден 850ºС жетеді. Мндай ванналарды уаты 10-нан 30кВт-а дейін, німділігі 30-дан 130кг/саата дейін жетеді.

Іштен жылытылатын ванналар ттік трізді элементтермен (ТЭН) жылытылады жне тез рі біралыпты ызу шін механикалы араластырыштармен жабдыталан.

Электродты пеш-ванналарды детте, металл тигелі болмайды. Оларды ышаты алюминий тотыы бар кірпішпен шегендейді. Тз токты тікелей ваннадан туінен ызады, яни тзды зі электр кедергісіні ролін атарады. Электродтара ток тмендеген трансформатордан шиналарды кмегімен беріледі.

СП -сериялы (СП-35/15, СП60/20, Сп-100/40) німділігі жоары, тзды электр магнитті араластырышы бар, электродты айта жібере алады, пайдалану мерзімі за.

СВС сериялы , тзды электр магнитті араластырышы бар, блар детальдарды бір тегіс ызуын амтамасыз етеді.

С-20, С-25, С-75, С-50, С-100, С-45 сериялы пештерде бар, оларды конструкциясы ескі.

 

электродты пеш ванна

 

3 Термиялы газды пештермен жмыс істеу кезіндегі ауіпсіздік техникасы.

Термиялы цехтардаы техника ауіпсіздігіні жне рт ауіпсіздігіні ережесі тиісті нсаулар мен аулыларда жне т.б. жасалып, сынылан.

Термиялы электр пештерінде жмыс істеу кезінде техникалы пайдалану жне ауіпсіздік ережелері саталуы керек. Термиялы электр пештерді стігі температурасы мен йдегі ауаны температурасыны ртрлілігі 30-40ºС аспауы керек. Пешті басаруды жне ызмет крсетуді барлы механизмдері жмысшыа жоары температура мен зиянды газдарды сері ыпал етпейтіндей етіп орнатылуы керек. Есікті пешті корпусына тыыз жабылуы шін екейтіп салу сынылады. Жоары температуралы пештерде жылу шашыратуды азайту шін пешті алдында слюда терезесі бар асбесті ораныш экраны орнатылуы ммкін.

Термиялы электр пештеріні есік ашылан кезде токты автоматты трде ажырататын блоктау жйесі болуы керек. Пешті ток жретін бліктері ошауландырылуы немесе оршалуы тиіс. оршау жне баса ток жретін металл бліктері жерге осылуы керек.

Пешті жаанда кзйнек киіп алу керек жне пешті есігінен аулата тру ажет.

Термиялы деуді р трінде олданылатын газдар –табии, экзо- жне эндотермиялы жне т.б. жанатын рамымен, яни сутегі, метан, кміртегі тотыы. Сондытан бл жаныз газдарды зі емес оларды оттегі бар ауамен осындысы ауіпті болып табылады. Жарылыс – отты таралу жылдамдыы 1000 м/с болатын жануды бір сттік рдісі.

Газбырларынцехтаабыраа еденнен бірнеше метр биіктікте шамалы еістеу етіп жргізеді. Кейде магистральдан пешке арай шаын ашытыа газ бырын жргізген кезде туннельге немесе канала салады.

ауіпті газ оспасын тзілмеуін жне жарылыс болуы ммкіндігін болдырмау шін келесі жалпы ережелерді сатау керек:

1. Жабдыты жай-кйін, газды аун болдырмау шін газткізгіштер мен тиек арматурасын мият баылау.

2. Баылау-лшеу аппаратыны дрыс жмыс жасауын амтамасыз ету.

3. газды жинаталуы ммкін жерлерде жылуды немесе темекіні ашы кздерін болдырмау

4. Электрондырыларды (озалтыштар, сндіргіштер т.б.) тек шына ауіпсіз жерлерде олдану

Пешті жаанда кзйнек киіп алу керек жне оттытан, пешті есігінен аулата тру ажет. Оттыты жануы тотаан кезде айта ттатар алдында пешке ауа рленуі керек. Газды берілуі тотаан кезде оттытар шіріледі. Кейде жалын оттыты ішіне тсіп кетуі ммкін мндай жадайда да оттыты шіріп тастайды. Оттытар суып, дрыс жанбауды себебі аныталып, кемшіліктері жойыланнан кейін барып айтадан жауа болады. Мазутты пештерді жаарды алдында да пешті ауамен рлеп алуа кеес беріледі. Пешті жау шін форсунканы алдыы от жаындаы кеістікке ттандырып алан факлді жаындатады. Алдымен ауаны жібереді, сосын біртіндеп мазутты вентильді ашады. оспа жананнан кейін факелді алып тастайды да жануды реттейді. Термиялы цехтарда да ртке арсы ауіпсіздік ережелерін сатау керек. Цехта рт шыан жадайда оттытар немесе форсункалар дереу шірілуі керек, яни пештін газ, мазут, вентильдері мен ауа шиберлері жабылуы керек.

 

Билет.

1Индукциялы графитті ыздырыштарымен тзды ванналар

Индукциялы графитті ыздырыштарымен тзды ванналар : тигельді жне электродты тзды ванналарды біратар кемшіліктері бар -пайдалануга баяу жіберу, ыздыру жылдамдыыны жеткіліксіздігі, жоары температуралары ванналарда тез кесетін болаттан істелген ралды кміртегіні кемуі ммкін. осы кемшіліктерді жлю масатында соы жылдары графитті ыздырышы бар ИСВ типті индукциялы тзлы ванналар жасалды. Олар нерксіптік типтегі ТВЧ ондырысына осылады жне бйымды шынытыру, алпына келтіру, жылдамдатып жмсарту, алиттеу жне т.б кезінде тотытырмай ыздыруа арналан. ИСВ-де ыздыру тзды балымамен жылу алмасуды жне тікелей индукциялы ыздыруды есебінен-растырмалы болып табылады. Бл болат бйымдарды ыздыру жылдамдыын арттыруа жне оны затыын деттегі электродты ванналармен салыстыранда 30-40 пайыза кемітуге ммкіндік береді.

2Пеш-ванналармен жмыс істеу кезіндегі ауіпсіздік техникасы.

Ванна пештерде желдеткіш бркенішіні ойыын асбест пердемен жабу керек.

Пеш-ванналар термиялы цехтарда жне ндірістік барлы дерлік салаларыны блімшелерінде олданылады. Олар рал-жабды ндірісіні негізгі жабдыы болып табылады. Пешті жаанда кзйнек киіп алу керек жне оттытан, пешті есігінен аулата тру ажет. Оттыты жануы тотаан кезде айта ттатар алдында пешке ауа рленуі керек. Газды берілуі тотаан кезде оттытар шіріледі. Кейде жалын оттыты ішіне тсіп кетуі ммкін мндай жадайда да оттыты шіріп тастайды. Оттытар суып, дрыс жанбауды себебі аныталып, кемшіліктері жойыланнан кейін барып айтадан жауа болады. Мазутты пештерді жаарды алдында да пешті ауамен рлеп алуа кеес беріледі. Пешті жау шін форсунканы алдыы от жаындаы кеістікке ттандырып алан факлді жаындатады. Алдымен ауаны жібереді, сосын біртіндеп мазутты вентильді ашады. оспа жананнан кейін факелді алып тастайды да жануды реттейді. Термиялы цехтарда да ртке арсы ауіпсіздік ережелерін сатау керек. Цехта рт шыан жадайда оттытар немесе форсункалар дереу шірілуі керек, яни пештін газ, мазут, вентильдері мен ауа шиберлері жабылуы керек. Термиялы электр пештерді стігі температурасы мен йдегі ауаны температурасыны ртрлілігі 30-40ºС аспауы керек. Пешті басаруды жне ызмет крсетуді барлы механизмдері жмысшыа жоары температура мен зиянды газдарды сері ыпал етпейтіндей етіп орнатылуы керек. Есікті пешті корпусына тыыз жабылуы шін екейтіп салу сынылады. Жоары температуралы пештерде жылу шашыратуды азайту шін пешті алдында слюда терезесі бар асбесті ораныш экраны орнатылуы ммкін.

Термиялы электр пештеріні есік ашылан кезде токты автоматты трде ажырататын блоктау жйесі болуы керек. Пешті ток жретін бліктері ошауландырылуы немесе оршалуы тиіс. оршау жне баса ток жретін металл бліктері жерге осылуы керек.

 

3Шахталы пештер.

Шахталы пеш — жмыстыкеістігідгелек не тікбрыштыбиік шахта тріндежасалан нерксіптік пеш. делетін материал (шихта) Шахталыпештістігіжаынансалынады, ал дайыннімтменгіблігіненалынады. Отынныжануынанблінген газ тектесзаттар пешке салынанматериалаарама-арсырленеді. Шахталы пеш негізіненкендіорытып металл алу (ватержакетті пеш, домна пеші), металдыбалыту (вагранка), отатзімдішикізаттыкйдірушінпайдаланылады. Сондай-а металл бйымдардытермиялыдеушінэлектрлікшахталы пеш олданылады. Шахталы пеш — здіксізжмысістейтінондыры; дайыннімалынансайын пешке шихта салыныпотырылады.

ПШЦ 8.25/9,5 Шахталы электрлі пеші

ПШЦ 8.25/9,5 Шахталы электрлі пешіцементация шін, сонымен атар металдарды термиялы жне химия –термиялы деу шін арналан. Цементация сйы карбюризатор немесе цементациялы газ олданумен ткізіледі. Электрлі пештер 10°С– дан 35°С дейін оршаан ауа температурасында жне 80 % ылалдылы атысында 25°С жмыс жасауа негізделген. Талшыты жне микрокеуекті материалдардаы жылуошаулаыш, температураны ыздыру санды индикациясын электронды басару, температуралы режимді тіркейтін техрдісті крсететін графикалы диаграмма, пеш клеміндегі температураны біріайлыы жне т.б артышылытары бар. Цементация бйымны беткі абатыны жмса зегіні жоары аттылыын болатты тетікблшектерді жоары температурада сырты ортадан диффузия арылы кміртекпен анытандыруарылы алады, яни бйымны тозуа тзімділігін арттырады.Цементация ауыспалы жктеме жне жанаспалы тозу жадайында жмыс істейтін аз кміртекті болаттан жасалан тетікблшектерге жасалады. Жмыс кеістігінде аын тудырушы экранды герметикалы муфель жне газ аынын циркуляциялайтын ортадан тепкіш вентилятор, сонымен атар цифрлі индикациялы температураны баылаыштарды олдану ±5°С натылыында біркелкі температураны жне біртекті газды атмосфераны пешті бар клеміне таралуын амтамасыз етеді. Муфель апаыны герметикалы жабыны фланец ойыына тселген жне мды бгеттелген асбестті ШАОН O10 мм маркалы бауымен амтамасыз етілген. Пеш апаы ( 1 – сурет) ктеруге жне тсіруге арналан электр жетегімен жабдыталан. Ктерілген апа олмен айналдыра брылып тіреуіш баана тірелді.

ПШЦ 8.25/9,5 шахталы пешіні (2-сурет) техникалы сипаттамалары:

Жмыс температурасыны диапазоны, 100 – 950°С.

Жмыс аймаыны лшемі (диам/биіктік), мм : 800 /2500.

Пештерді габариттік лшемі (диам/биіктік), мм: 1890/4400.

уаттылыы / кернеу, кВт/В: 140/380.

Пешті массасы, кг: 5000.

СШЦ-6.6/9,5-И1 щахталы электрлі пеші

СШЦ-6.6/9,5-И1 щахталы электрлі пеші тмен легірленген болаттарды цементациялауа арналан жабды. Электрлі пеш сонымен атар нитроцементациялау кезінде де олданылады.

СШЦ-6.6/9,5-И1 шартты белгілеріні рылымы:

Ø С – арсылыты ыздыру (нагрев сопротивлением);

Ø Ш – щахталы;

Ø Ц – Цементтендіретін (газды);

Ø 6 – жмыс аймаыны диаметрі, дм;

Ø 6 - жмыс аймаыны биіктігі, дм;

Ø 9,5 – жмыс аймаыны температурасы, жздік леспен °С;

Ø И – орындалуы;

Ø 1 – орындалуреті

УХЛ4 – климаттыорындалужне МЕСТ15150 - 69бойыншаорналастырукатегориясы.

СШЦ-6.6/9,5-И1 электрліпешініжалпыкрінісіжнегабариттілшемдегірамаэлементтері

Электрліпештіыздырукамерасыаптамадан, футерлеуден, электржылытыштардан, апатан, аздырукамерасынжапыштантрады.

зініфланецінікмегіменапаасталыптратын муфель орнатылады. апажне муфель фланецтері АС маркалыныыздаышпенныыздалады.

аптама (кожух) профильдіаталанжнетабашалыпісірмеліметаллконструкцияменсынылады. аптаманыжоарыблігі фланец тріндеаяталан, тменгіблігітеретпкеие. аптаманыфутерлепболансо оны конустыапапенжауып, кейінненбрандамаларменбекітіледі.

аптамааэлектрыздырыш пен термотрлендіргіштердіарматураларыднекерленген, оантермоэлектрлітрлендіргішбаылаушысыорнатылады. Оаноса, аптамаа ктеру жне бру механизімін іске асыратын мойынтірек корпустары днекерленген.

 

Билет

1Термиялы цехтарды осымша жабдытары.

Термиялы цехтарды осымша рал –жабдытарына баыланатын атмосфера ндірісне арналан ондыры немесе станция жатады.Болаттар мен орытпаларды сериялы ндірісте термиялы деу шін гелий,аргон,азот сияты инертті атмосфералар сирек олданылады,сондытан дірісте кеінен олданылатын азот сутекті атмосфераа ,сондай- а кміртекті легірленген болаттарды тотытындырмай,кміртекті кемітпей жне кміртектендіріп ыздыруа арналан экзо жне эндотермиялы атмосфералара тоталуа болады.

Экзо жне эндотермиялы атмосфералар диссоциаланан аммиак,техникалы азотты оттегі мен ылалды тазарту жолымен азот сутекті атмосфера,сондай –а

Ктеру-клік ралдары

Бйымды бір операциядан екіншісіне беру шін цех ішінде блімшелер,оймалар,агрегаттар мен жмыс орындары арасында ктеру клік жне аласа механизмдер пайдаланылады.

Кпірлі крандарды ірі бйымдарды дегенде,газды кміртектіндіру кезінде апаты жне муфельді пештерге ызмет крсеткен кезде,жндеу жне монтаждау операциялары кезінде олданылады.Бір кпірлі кран зындыы 60 м дейін жететін аралыа ызмет крсетеді.Жк ктергіштігі 5,10,15,20,30,50 т,аралаы 12-ден 30 м болатын крандар нерлым кп олдпнылады.

Аралы кран (біраралыты крандар)салмаы 0,25-тен 3 тоннаа дейінгі бйымды ктеріп,ауыстырана арналан.Аралы кранны зындыы 3 метрден 12метрге дейін болады.Аралы кран олмен немесе тменнен тймелі рылымен басарылатын электр двигательмен озалыса келтіріледі.Жкті ол немесе жк ктергішті кмегімен ктеріп тсіреді.

Монорельстерді шахталы пештерге ызмет крсетуге,детальдар мен табандыты бір пештен келесі пешке,пештен шынытыру багіне беруге олданады.Монорельс дегеніміз екі табалы аралы,оны тменгі аралаында электр тельфер жылжып жреді.Жк ктеру жылдамдыы 6-8 м\мин,озалу жылдамдыы 60-120 м\мин,е аз дгелену радиусы-3м.

Консальды крандар пештер тобына ошау ызмет крсетуге,деталбдарды крші аралыа беруге арналан.Консальды ол крандары жк ктергіштігі 1 т дейін жіне 360 градус айналатын болуы ммкін.

Майды салындатуа арналан ралдар

азіргі кезде майды температурасын салындататын жне реттейтін автономды жйеде жылу алмастырыш су толтырылан ашы ыдыс трінде кезедеседі.Суа ырлы радиаторлар пакеті салынады,сол арылы май С шегінде стап труа ммкіндік береді.Майды температурасын реттейтін мндай жйе ВАЗ да бар.Цехты барлы шынытыру бактарын маймен жабдытауды жне аызуды орталы цехты жйесіне осады.

 

2Термиялы жне химия-термиялы деуге арналан агрегаттар.

3Азоттауа арналан шахталы пештер.

Азоттауа арналан США типті муфельді шахталы пештер - анарлым ке тараан пеш тріне жатады. Олар бір стационарлы немесе екі ауыспалы муфельден дайындалады. Азоттауды ны салындату жылдамдыына байланысты боландытан , ауыспалы муфелі бар пештер нерлым немді болып табылады. (детте ыздыру уаыты салындату уаытына араанда 5-8 есе кем болады)

Ауыспалы муфелі бар пештерде жартылай здіксіз цикл жзеге асырылады- бір муфель ызаннан кейін жне стап боланнан кейін муфельді алады, суыту камерасына ауыстырады немесе цехта ауада суытады, ал шахтаа бйымны жаа салындысы бар дайындалан баса муфельді салады.

Егер пешті Бір стационарлы муфелі болатын болса, онда ол беруші коллектордан пеш арылы тіп, жиынтыты коллектор арылы шыатын жылдамдатып сыылан ауамен салындатылады. США-8.24/6-Л3 пештеріні жаа конструкциясында салындату шін ауа желдеткішпен шибер мен канал арылы пешке беріледі де , брылма быр арылы шыады. Шахтаны мойын тсында трт быр жалпы бір коллектора біріктірілген, одан ызан ауа пештен шыарылады.

ОКБ-3174 пешінде жылдамдатып салындату шін ауаны беріп жне жіберіп отыруа арналан рылыдан баса екі апа кзделген. сырты жылу ошаулаыш апа пешті шахтасына ыздыру жне стау кезеінде орнатылады. Металл табаша трізді ішкі апа муфелдьі саылаусыз болуын амтамасыз етеді жне детальдарды іліп ою шін керек. Ол ілулі тран детальдарды ктеруге жне аустыруа арналан бейімдегіштермен жабдыталан. салындату кезінде жоары апаын алып, пешті ауамен рлейді. Екі апаы бар конструкция нерлым тезірек салындатылуын амтамасыз етеді.

Билет

Вакуумды пештер.

Вакуумды пештер- вакуумда немесе ышылсыз атмоферада термиялы деу жргізуге арналан пештер. Вакуумды пеш кез-келген термиялы деу: цементация, босату, жасыту,газды шынытыру,карбонитраттау, нитроцементация, ю кезіндегі дегазация, керамиканы днекерлеу, вакуумдік пайка, металл нтатарын днекерлеу сияты барлы процесстерді ткізуге болатын универсалды рылы. Вакуумда термиялы деу жргізуді е басты ерекшеліктері болып мыналар табылады:

- е тменгі тот басу мен лшемдерні згерісі,

- Термиялы деуді траты сапасын алу,

- блімдері бойынша асиеттерді біртектілігі,

- нтижелерді баылауы жне алдын ала аныталуы

- оптимальды аттылыты алынуы

- бйымны таза жне жылтыр беткі абатыны алынуы.

Вакуумды пештер турбиналы курек заводтарында ,аспапты-рылыс, радиотехникалы, электртехникалы ндрісте олданылады.

Вакуумды пештер элеваторлы(СЭВ), камералы (СНВ), табаны жылжымалы камералы ,шахталы (СШВ) болып блінеді.

СЭВ типті элеваторлы электр пеші ыздыру пешімен ,салындату камерасынан, салындыны пешке тиеуге арналан ктеру арбасынан, вакуумды жйеден жне электр жабдытарынан трады.

Вакуумды пешті маызды элементі ретінде ыздыру камерасы болып табылады. Вакуумды пештер конструкциялы трыдан ретортты болуы ммкін, онда ыздыру элементтері мен термоизоляция камераны сыртында орналасады ; жне де классикалы вакуумды камералы пеш болуы ммкін, онда ыздыру элементтері мен термоизоляция жне баса барлы механизмдер ыздыру камерасыны ішінде ос сумен суытатын абыралармен орналасан. Мндай вакуумды пешті классикалы компонентінде 2500 С жне одан жоары кезде е жоары температура мен тере вакуума жетеді.

Е кп тараан вакуумды пештерге : камералы вакуумды пештер, шахталы ваккумды пештер, оыраулы вакуумды пештер типі жатады.

Шахталы вакуумды пештер тігінен баытталан камерага ие, онда отыру жктемесі стінен орындалады. оныраулы вакуумды пештер де тігінен баытталан камераа ие, оны астыы апаы стелше болады жне отыру жктемесі астынан жргізіледі.

 

Вакуумды пештерді авиакосмосты салады, медицинада, машина жасау, металлургия, химия нерксібінде, электронды нерксіпте, металды нтатарды жне керамиканы днекерлеу шін пайдаланады. Жоары температурадаы майда шынытырылан вакуумды пештер - В5-ТН, В6-ТН; тменгі температурадаы вакуумды пеш- ВА5,; жоары температурадаы газбен суытылан вакуумды пеш- В8-Т, В5-Т.

 

2 Газды кміртектендіруге арналан агрегаттар.

Газды нерксірте кміртектіндіру шін Ц сериялы муфельді пештер кеінен тараан. ОЛарды уаты 25 кВт-105кВт , жмыс температурасы 950С: Ц-25, Ц-35, Ц-60, Ц-75, Ц-105, Ц-35-б пештері жатады.

Газды цементация мен нитроцементация шін кптеген итермелі агрегаттар жасалып шыты. Бл агрегаттар массалы жне кп сериялы ндіріс шін арналан. Е маызды олданысын олар машина жасауда, автомобильді, тракторлы, мойынтіректік жне бас а салаларда тапты. Барлы агрегаттарды жылулы энергияны жмсауына байланысты классификациялауа болады - газды жне электрлік, констукциясы бойынша пештер - муфельді жне муфельсіз. Итермелі агрегаттарды е алашы констукциясы газды жанармайдаы муфелдьі пештер болатын. Агрегат муфельді цементациялы пештен, шынытыру багынан, жуу машинасынан жне босату пешінен трады. ТЦПА-160 типті муфельді агрерат бар ,біра электропештері бар. Агрегат лшемдері 300х300х800 мм максимал болатын болатты блшектерін химия-термиялы деуге арналан. Кейінгі газды цементацияа арналан агрегаттарды дамуы муфельсіз тікелей агрегаттарды пайда болуына алып келді. Бл агрегатта муфель болмайды, жне газды жануы процесті тездететін радиационды бырларда жреді. Агрегат муфельсіз пештен, механизацияланан цилиндрлік шынытыру багынан, жуу машинасынан, ауаны адаалайтын бостау пешінен, суыту камерасынан трады. Агрегатты ндірілуі 240-700 кг/са жетеді. Цементациялы пешті ызуы ыздыру бырлары арылы жргізіледі. Химия- термиялы деуді е жоары сапасын газды цементация немесе нитроцементация процесі кезінде эндотермиялы атмосфераны, табии гады жне аммиакты пайдалананда алуа болады. Газды цементация мен нитроцементация шін массалы ндірісте здіксіз озалатын муфельсіз агрегаттар пайдаланылады.

Пештер:

- 950С цементация жне нитроцементация шін шахталы пеш -ПШЦ 6.12/9,5

- 950С цементация жне нитроцементация шін шахталы пеш- ПЩЦ 6,9/9,5

- 950С цементация жне нитроцементация шін шахталы пеш- 8.13/9,5

- 950С цементация жне нитроцементация шін шахталы пеш- 8.18/9,5

-950С цементация жне нитроцементация шін шахталы пеш- 8.25/9,5

- цементация шін СШЦМ 6.6/9,5- шахталы арсыласу электр пеші

- цементация шін СШЦМ 6.12/9,5- шахталы арсыласу электр пеші

- цементация шін СШЦМ 10.25/9,5- шахталы арсыласу электр пеші

- цементация шін СШЦМ 20.20/9,5- шахталы арсыласу электр пеші

 

 

 

3 Ультрадыбысты тазартуа арналан жабдытар.

Металды ультрадыбысты тазалау ластануды тез жоятын кепілді рі азіргі замангы тсіл болып табылады.

Ультрадыбысты тазартуа арналан жабдытарды нексіптегі трлі процестерді интенсификациясы шін пайдаланады.

Ультрадыбысты тазартуа арналан жабдытарды олдану:

- лабораториялар мен цехтарда

- детальдарды аздаын тобын тазарту жне эксплуатациялы тазарту

- Металлизацияны алдында беткі тазарту

- флюстерді жою

- трафераттарды тазалау

- гидрогенераторларды блігін эксплуатационды тазалау

- металды пневмоклапандарды тораптарын тазалау

- комьютерлік атты дискті тораптарын тазалау .

Мына ндіріс салаларында ультрадыбысты тазартуа арналан жабдытарды пайдаланады: машинажасау, медицина, оптика, офтальмология, авиация,космос, электроника.

Ультра дыбысты ванналарды жмыс істеу принципі сйы жне атты денелерде таралатын жне серпімді толындара ие ультрадыбысты тербелістерге негізделген. Замануи ультрадыбысты ванналар былай конструкцияланан: мндаы бастапы механикалы тербелістер ваннада емес, керісінше шмішті жиектеріне атты бекітілген, осыан байланысты ваннаны зі резонансты дене болып, ал ондаы сйыты бірдей арынды тербеліске ие болады. Сйыты ретінде кбінесе техникалы жуыш рал ерітіндісі пайдаланылады.

Ультрадыбысты ванналарды модельдері: ПСБ -1335-05, ПСБ-22035-05,ПСБ- 4035-05 т.б жне ультрадыбысты генератор УЗГ-50-05 жатызуа болады.

Ультрадыбыс (УД) тазартуды тездетеді жне детальдарды беткі жаын жарыратын тазартып, бйымны сапасын жасартады. Сонымен атар, ультрадыбыспен тазарту термиялы деуді тасынды желісіне жеіл осылады.

Тазарту кезінде ультрадыбыс кавитациясы былысы пайдаланылады. Сйытыа ультрадыбысты жіберген кезде кавитациялы кпіршікті пайда болуы, суі жне жабылуы жреді. Кавитация кезінде кпіршікті екі типі пайда болады – блкілдейтін жне жабылып алатын. Жабылып алатын кпіршіктер отабыршаты, майды жне т.б. алып тастауа ммкіндік тудыратын атты импульсті генерациялайды

УЗА-1 жне УЗА-2 агрегаттары. Блардаы тазарту кдімгі ерітінділерде магнитострикациялы згерткіштерді кмегімен теді, олар оректі УЗГ-30 немесе УЗГ-10 генераторларынан алады.

УЗА-1 агрегатыны бес ваннасы бар, жмыс циклі автоматты. Детальдар пневматикалы механизмні кмегімен тора салынып, агрегатты ішіне орналастырылады да, шетінен тазартылады, шайалады жне кептіріледі. згерткіштер ваннаны тбіне орнатылады. Агрегатты тиеу механизмі жне насос станциясы бар.

Ванналара УЗГ-10Ц жне УЗГ 2-1016 генераторлары жне ПМС-6м72 магнитострикациялы згерткіштер ызмет крсетеді. УД есебінен тазару кезінде ватты шаын 0,59-дан 0,57 Вт/кг дейін кеміді., бл трансформаторлар клемін азайтуа жне тиісінше болатты немдеуге ммкіндік береді.

Ультрадыбысты серімен отабыршаты тсіруді жыламдыы 2-3 есе артады. Мны былайша тсіндіруге болады: кдімгі ерітіндімен деу кезінде сутегіні кпіршіктері отабыршаты тесіктерін тыыздап жауып тастайды да, ерітіндіні енуіне кедергі жасайды. УД серімен сутегіні бл кпіршіктері жарылады да, тесікті тазалайды.

Билет

1 айнымалы абаттарда термиялы деуге арналан пештер.

айнап жатан абатта термиялы деуге арналан пештер р трлі конструкцияда болуы ммкін- камералы, щахталы, ванналы жне т.б нерксіпте ОКБ-1312 шахталы электр пеші кеінен олданылады, айнау абаты бар бл пештер шахталы пештерді тзды жне селитралы ванналарды орнына шынытыруа, жмсартуа жне жасытуа арналан. Пешті клемі : d=400мм, h=400мм; жмыс температурасы 900°С, уаты 140 кВт, німділігі 400 кг/са.

айнау абаты бар агрегаттар бырларды, сымдарды, таспаларды жне т.б термиялы дейтін жалын жне муфельді электр пештеріні орнына пайдаланылады.

Агрегатта бырды термиялы деу айнау абаты бар ыздыру камерасы 5-10 муфельмен жабдыталан жне оны з бетінше реттелетін екі зонасы бар. Зонаны зындыы мен ені бойынша температураны згеруі болмайды десе де болады. Газ блу торыны 68 алпаы бар, газ ауамен араласу коллекторында араласады. Пег 850-1100° С температураны аралыында жмыс істейді. бырлар беруші жне абылдаушы роликтерді кмегімен орналастырылады, роликті столдан алтаа шынжырлы тастаышпен тасталады. Сырты тны бырлар алу шін муфельге ораныш газы беріледі (94-96% N2+ 4-6 % Н2 ). айнау абаты бар пеште бырды ыздыру уаыты кдімгі роликті немесе конвейерлі пешке араанда 2 есе аз.

 

2 Нитрокміртектендіруге арналан агрегаттар.

Нитрокміртектендіруге арналан агрегаттар, пештер:

- 950°С нитро цементация шін шахталы пеш -ПШЦ 6.12/9,5

- 950°С нитроцементация шін шахталы пеш- ПЩЦ 6,9/9,5

-950°С нитроцементация шін шахталы пеш- 8.13/9,5

- 950°С нитроцементация шін шахталы пеш- 8.18/9,5

-950°С нитроцементация шін шахталы пеш- 8.25/9,5

- нитроцементация шін СШЦМ 6.6/9,5- шахталы арсыласу электр пеші

- нитроцементация шін СШЦМ 6.12/9,5- шахталы арсыласу электр пеші

- нитроцементация шін СШЦМ 10.25/9,5- шахталы арсыласу электр пеші

- нитроцементация шін СШЦМ 20.20/9,5- шахталы арсыласу электр пеші

 

Газды цементация мен нитроцементация шін кптеген итермелі агрегаттар жасалып шыты. Бл агрегаттар массалы жне кп сериялы ндіріс шін арналан. Е маызды олданысын олар машина жасауда, автомобильді, тракторлы, мойынтіректік жне бас а салаларда тапты. Барлы агрегаттарды жылулы энергияны жмсауына байланысты классификациялауа болады - газды жне электрлік, констукциясы бойынша пештер - муфельді жне муфельсіз. Итермелі агрегаттарды е алашы констукциясы газды жанармайдаы муфелдьі пештер болатын. Агрегат муфельді цементациялы пештен, шынытыру багынан, жуу машинасынан жне босату пешінен трады. ТЦПА-160 типті муфельді агрерат бар ,біра электропештері бар. Агрегат лшемдері 300х300х800 мм максимал болатын болатты блшектерін химия-термиялы деуге арналан. Кейінгі газды цементацияа арналан агрегаттарды дамуы муфельсіз тікелей агрегаттарды пайда болуына алып келді. Бл агрегатта муфель болмайды, жне газды жануы процесті тездететін радиационды бырларда жреді. Агрегат муфельсіз пештен, механизацияланан цилиндрлік шынытыру багынан, жуу машинасынан, ауаны адаалайтын бостау пешінен, суыту камерасынан трады. Агрегатты ндірілуі 240-700 кг/са жетеді. Цементациялы пешті ызуы ыздыру бырлары арылы жргізіледі. Химия- термиялы деуді е жоары сапасын газды цементация немесе нитроцементация процесі кезінде эндотермиялы атмосфераны, табии гады жне аммиакты пайдалананда алуа болады. Газды цементация мен нитроцементация шін массалы ндірісте здіксіз озалатын муфельсіз агрегаттар пайдаланылады.

 

 

3Май мен тздан тазартуа арналан жабдытар.

Жуу машиналары. Бйымдарды немесе блшектерді термиялы деуден кейін ластанудан , майдан, тздан тазалау шін жуу машиналарын пайдаланады. Бйымды , жабдыты тздан, майдан тазарту шін жуу ралы ретінде оны ызып тран сілтіні ерітіндісінде ,3-10% кальцинирленген содада жуады. Ерітіндіні температурасы 80-90 °С те температураны стап трады. Осы масатта жуу бактары мен машиналарын пайдаланады.

Механикалы жне термиялы деуден кейін детальдарды кірден,майдан,тздан тазартып жуу шін кбінесе каустикалы соданы кп компоненті сілтілі ерітіндісін, металлсиликат натрийді, натрий фосфатты жне беткі-белсенді заттар осылан баса да 6-100г|л млшеріндегі концентраттарды олданады. Шынытыраннан кейін сйы шыныны 3-5% ерітіндісімен немесе рамына 75% индустриалды май, 22% оксидол майы, 1% дейін жне 2% спирті бар 10% эмульсол осылан суда жуан кезде детальдар те жасы, сапалы тазартылады. Кбінесе 70-90°C ысты жуыш ерітінділер олданылады. Англияда суы ерітіндіні олданып, соынан ысты ауамен рлеуді сынады, ол елде,рине, блай жасауа болады. Бл млшерде энергия шыынын 4 есе немдеуге ммкіндік береді.

ГАЗ-да 1)кальцийленген соданы (1,5%) жне сйы шыныны (1%).2) кальциленген соданы (1-2%) 3)тринатрийфосфатты сулы ерітіді детальдары ш сатылы жууды олданады. Детальдарды рбір ерітіндіде 80-90°C 1,5мин бойы жуады. за уаыт бойы саталатын детальдарды жуып боланнан кейін концервациялайды. Ол шін оларды 40-60°C натрий нитридіні 30% тек ерітіндісіне 3-5минут салып ояды. Детальдарды сыртында пайда болан тотыты ораныш абыы оларды оймада екі жылдан астам саталуына ммкіндік береді.Детальдарды ттырлыы жоары майларда шынытыраннан со жууды сондай ак май салындататын жйелерді элементтерін бырларды фильтрлерді, май салындатышты ттікті зекшелерді мен тіліктері тазартуды уайт спиртпен , тринатрийфосфатты 5-6% сулы ерітіндісімен немесе ВНИИНП-102 присадкасыны кмегімен жзеге асыран ыайлы болады. Детальдарды ндірістік жууды трлі дістері бар: ваннаа малып алу, ерітіндіні соплодан ысыммен соралатып аызу арылы тазарту, бумен тазарту. Детальдарды малып алан кезде платформаа салады, ол пневматикалы механизмні кмегімен жоары –тмен жылжып , ерітіндіні ажетті айналысына ммкіндік туызады. Соралатып аызып жуу дісі малып аланмен салыстыранда уаыттан тады. Жуу ерітіндісін ысыммен сопло арылы 2-12атм-а дейін береді;шаын ондырыларда сйыты шыыны 250-1000л\мин. Жуыш ралдара арналан бакты сыйымдылыы сорыны німділігіне 3:1 болуы керек деп саналады. Бл сйытыты асыпай йып, майды шгуін, олданатын жуыш ралдарды беріктігін арттыруды, ерітінді нерлым біртегіс ыздыруды, сондай-а ваннадаы сйытыты дегейіні тратылыын сатаулы амтамасыз ету шін ажет. ндірісті клемі шаын болан кезде ТМД клемі 0,7х0,7х0,8м, салындыны салмаы 10-нан 50кг-а дейін , жуу затыыы 3-7мин.

 

 

 

Билет

1Периодты имылмен пештер.

Периодты имылымен камералы агрегат-пештер

Периодты имылымен камералы агрегат-пештерге тн сипат - мбебептыы. деу табандыта жргізіледі. Агрегаттар баыланатын атмосферамен жне шынытыру багымен немесе суыту камерасымен жабдыталан. Бйым ауамен жанаспайды, сондытан да бйымны беткі жаы таза, абыршасыз (шыныуы немесе кйдірілуі ашы тсті) болып шыады.

ораныш атмосферасын мжбрлеп айналдыру шін желдеткішті пайдаланады.

СНЦ механикаландырылан агрегаты

СНЦ сериясыны пештерінде табанды шынжырды кмегімен роликті баыттауыш бойынша ауысып отырады. Шынжыр гидроцилиндрден рейкалы механизм арылы озалыса келтіріледі. Пеш дегеніміз – шегенделген каркас, ол радиациялы бырлармен жылытылады жне желдеткішпен жабдыталан.

Бір мезгілде салындысы 6300кг, уаты 80 кВт болатын СНЦ-5.10.3,2/10 пеші практикада ке олданыс тауып отыр. Нитрокміртектендіру цикліні 4 саат затыы кезінде оны німділігі 75кг/са райды.

СНЦ типті пештерге конструкциясы жаынан шынытыру багы, тиеу жне детальдарды конвейерді кмегімен ауыстыру жмысы механикаландырылан СНЗА агрегаты те жаын. Пеш газ мойындыымен жылытылады. Салынды (металл массасы) керамикалы цилиндрді кмегімен муфельденді, оан баыланатын атмосфера беріледі. Жапыш пневмоцилиндрмен жабдыталан, процесті затыы уаыт рельесімен баыланады.

2 айнымалы абаттарымен агрегаттар.

айнау абаты бар агрегаттар бырларды, сымдарды, таспаларды жне т.б термиялы дейтін жалын жне муфельді электр пештеріні орнына пайдаланылады.

Агрегатта бырды термиялы деу айнау абаты бар ыздыру камерасы 5-10 муфельмен жабдыталан жне оны з бетінше реттелетін екі зонасы бар. Зонаны зындыы мен ені бойынша температураны згеруі болмайды десе де болады. Газ блу торыны 68 алпаы бар, газ ауамен араласу коллекторында араласады. Пеш 850-1100° С температураны аралыында жмыс істейді. бырлар беруші жне абылдаушы роликтерді кмегімен орналастырылады, роликті столдан алтаа шынжырлы тастаышпен тасталады. Сырты тны бырлар алу шін муфельге ораныш газы беріледі (94-96% N2+ 4-6 % Н2 ). айнау абаты бар пеште бырды ыздыру уаыты кдімгі роликті немесе конвейерлі пешке араанда 2 есе аз.

айнап жатан абатта термиялы деуге арналан пештер р трлі конструкцияда болуы ммкін- камералы, щахталы, ванналы жне т.б нерксіпте ОКБ-1312 шахталы электр пеші кеінен олданылады, айнау абаты бар бл пештер шахталы пештерді тзды жне селитралы ванналарды орнына шынытыруа, жмсартуа жне жасытуа арналан. Пешті клемі : d=400мм, h=400мм; жмыс температурасы 900°С, уаты 140 кВт, німділігі 400 кг/са.

3 Тзетуге арналан жабдытар

Детальдарды термиялы деуден кейін деформациялануы мен аырауына жол бермеу не бойы ммкін емес. Сондытан да термиялы цехтарда механикалы тзету шін , сіресе зын бйымдарды (бры, білік, ось, лестіруші біліктер), трлі рылымдар мен бейімделген механизмдерді олданады. німділігі шамалы са детальдар клемі 700х1200 немесе 800х1500 мм жне алыдыы 80-нен 100 мм-ге дейін болатын темір немесе шойын татада мыс немесе ааш баламен олмен тзетіледі. Диаметрі 5-тен 10 мм-ге дейін бооатын цилиндр формалы детальдарды механикалы ол пресімен(винтті не рейкалы) тзетеді. детальды тірекке немесе ортаа орналастырады, алды деформацияны алып иеді жне индикатормен баылайды. детте деформацияа рсатты тиісті ГОСТ -пен, мысалы , саймана арналан, сйкес береді . Берілетін ысым рейкалы престе 1-ден 5 тонаа дейін , винтті престе 2-ден 25 тоннаа дейін. Сериялы ндірісте 5 тоннадан 200 тонннаа дейін жететін гидравликалы прессті олданады. Тзетуді зындыы 400-600 мм жекелеген учаскелерде жргізеді, нтижесін орталыта индикатормен тексеріп отырады. Жмыс столыны зындыын 1100-ден 2200 мм, ені 350-ден 600 мм , сорыны электр -моторыны уатын 3-тен 20 л.с дейін згертеді. Ірі детальдар мен дайындамаларды тзету шін уаты 2000 т. жететін трт колонналы престі оданады. Профильді зына бойынан аырауын, шыбы темірді жне жайманы тзетуді гидравликалы дрыс-созу машиналарында жргізеді.Сонымен атар кпбілікті немесе копроликті дрыс машиналарды да пайдаланады. Жайма немесе берілген профильдегі зын лшемді дайындама шахмат тртібімен орналасан біліктерді арасынан ткізіледі. Біліктерді жоары жне тменгі атарларыны арасындаы саылау прокатты алыдыынан аз. Материалды аышты шегінен асып тсетін, кезектесіп кп реткі кернеумен майыстыруды нтижесінде тзету жзеге асады. алыдыы 5-тен 100 м/мин боланда тзетуге жатады.

Жа жаймаларды, саиналарды шынытыру кезінде тіпті шыныиыру процесінде де аырауы рсат етілген мнінен асып тседі. Сондытан кбінесе келесі жасытуды тзетуді осарластырып, арнаулы преста жзеге асырады. Престі штамптарыны ішінде электр ыздырыш бар, Диск екі штампты арасына ысып, 250-300°С дейін ыздыра отырып, берілген уаыта дейін стайды. Жасыту жне табашаны шынытыру кезінде болан аырауды жоя отырып бір мезгілде тзету жмыстары жреді. Штамптарды біреуі гидроцилиндрді штогы аркылы озалыса келтіріледі. Престі німділігі саатына 20-30 данаа жетеді.