Сынып. азастан тарихы
Сабаты таырыбы: §3. Жоар шапыншылыы.
§4. аза халыны жоар басаншыларына арсы азатты кресі
Сабаты масаты:
Саба барысы:
v оушыларды аза хандыы тірегінде алыптасан саяси оиалармен таныстыру, аза билеушілеріні басы бірікпеуіні салдары андай боланын крсету, ш жзді скери кштерін біріктірудегі білайырды рлі жне халыты туелсіздік шін кресіні маызын гімелеу;
v Оушыларды материалды жйелеуге , оиалар арасын байланыстырып, одан орытынды шыаруа машытандру;
v Оушылара Отанымызды туелсіздігі мен азаматты шін крескен батырларды ерлігін айта отырып, жауаптылыа, батылдыа йрету, патриотты трие беру.
Сабаты трі: Лекция
дісі:интерактивті
Негізгі тсініктер : жт, азатты шін крес, агрессия, аманат, сардарбек, рылтай, патриотизм.
Крнекілік: Карта, сызба, суреттер
Сабаты барысы:І.йымдастыру кезеі
· Оу ралын тексеріп тгелдеу
· «Хабар» ел жаалытарына шолу /срау/
Жаа тапсырманы жасы тсіну шін оушылар алдында ткен материалдарды жете мегеру керек. Сондытан сабаты ткен материалды айталаудан бастаймын.
ІІ.й тапсырмасын срау:
Ø XVIII асырдаы аза хандыыны ішкі жне сырты жадайыны ерекшеліктеріне тоталыдар.
Ø XVIII асырды І ширегінде Ресей мемлекетіні аза хандыына ызыушылыыны артуына не себеп болды?
ІІІ.Жаа таырыпты оытуды жоспары:
1. Жоарияны кшеюі жне оны аза халына арсы шапыншылыы.
2. аза халыны жоар шапыншылыына арсы азатты кресі.
3. Жоарларды аза жеріне шапыншылыыны салдары.
І кезе. зіндік жмыс.
1) Мына териминдерді маынасын алай тсінесідер?
ü Азатты соысы
ü Басншылы, шапыншылы
ü Батыр,
ü Батырлы, аарманды
ü Шын берілгендік
Оушыларды жеке шыармашылы жмысы, нтижесін жым болып талылау.
ІІ кезе-сабаты негізгі блімі (проблемалы мселелерді талылау)
Сабатаырыбымен жмыс, онан кейін оушылар XVIII асырды І ширегіндегі аза хандыы тарихыны тмендегі саяси аспектілрін анытаулары ажет.
(жауап беру лгілері):
№1 тапсырма:
аза хындыыны жай-кйі аза хандыы тірегіндегі алыптасан
саяси жадай
1. 1.
2. 2.
3. 3.
4. 4.
№2 тапсырма
-Материалды пайдалана отырып, анытадар:
1. Жоар шапыншылыыны масаты.
аза халыны жоарлара арсы азатты кресін йымдастыру.
рылтайды аза халыны саяси міріндегі рлі. Батырлар
№3 тапсырма:
Мына таырыпта жмыс ру:
«Жоар шыпыншылыы жне жоарлара арсы халы кресін йымдастыру».
«Халы рылтайы».
айда тті?
андай мселелер ктерілді?
Тарихи маызы?
Немен аяталды?
IV.Сабаты бекіту:
Сра: аза хандыыны саяси тарихына бл кезедегі оиаларды басаша сипат алуы (нтижелері, дамуы) ммкін бе еді?
«аза хандыындаы орталы билікті лсіреуі жаа жоар шапыншылытары шін олайлы жадай туызды. XVIII асырдаы жоар-аза арым-атынасыны шиеленісуні басты себебі жер мселесі болды. Цеван-Рабтан Жетісуды, Тркістан арылы тетін керуен жолдарын тпкілікті ойраттара алдыруды кздеді. Олар экономикал жне саяси дамуда болды, жер деу брын болмаан жетістіктерге жетті, крші мемлекеттермен сауда байланыстары жан-жаты дамыды, темір ндіру технологиясы жетелдіріліп, швед офицері Ренат олара зебірек ю ндірісін, ару мен о-дрі дайындауды йретті. Кейбір жеістеріне арамастан, азатар немі жеілумен болды. Оны себептері аза хандыыны ішкі лсіздігімен мен крші мемлекеттерге туелділігінен еді. лы жзді жетекші билері Жоарияа туелділікті мойындады, Кіші жз ханы білайыр зіні жеке билігін кшейтумен айналысты, сондытан ол 1741 жылы жоарлар басып кіргенде, ойрат басыншылыына арсы труа атысудан бас тартты».
IV.Сабаты бекіту:
Жоарияны крші мемлекеттерді басып алу саясатын жргізуіні негізгі себептерін айтыдар.
азатарды жеілу себептері жне аза халыны жоар басыншылыына арсы кресіні тарихи маызы.
аза-жоар соысы кезінде кзге тскен аза хандары, слтандары, билер мен батырлары жнінде жазылан андай деби шыармаларды білесідер? Отана адалды пен патриотты жнінде, ержректік пен аарманды, сертке адалды туралы андай маал - мтелдер білесідер ?
Баалау:
й тапсырмасы:
Таырыпты оып, мына кестені толтырыдр: «Жоар шапыншылыына арсы халыт азатты кресіні йымдастыру».
| Жылдар | Оиалар | Тарихи маызы |
| 1723-1727 |