XVI т а р а у. КОМБАЙНДАРДЫ ДВИГАТЕЛЬДЕРІ

 

ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ МЛІМЕТТЕР.

КРИВОШИПТІ-ШАТУНДЫ ЖНЕ ГАЗ

ТАРАТУ МЕХАНИЗМДЕРІ

Комбайндарды двигательдері туралы

Жалпы мліметтер

СК-4 жне СК-5 комбайндарында двигатель орнатуа арналан мотор асты рамасы бар, ол молотилканы корпусына ата бірік-тірілген. Осы рама мен двигатель тірегі аралыына АСС типті амортизаторлар ойылан, олар молотилка корпусын двигательді дірілінен ошаулайды.

Двигательді уаты иінді білікті екі басынан алынады. Иінді білікті алдыы жаындаы тмсы басына (комбайнны жрісі бойынша о жата) ос шкив орнатылан. Оны біреуі жріс блігі жетегіні белдігіне, ал екіншісі желдеткіші жне генераторы бар су насосыны жетекші белдігіне арналан (112-сурет).

Иінді білікті арты жатаы шына (комбайнны жрісі бойынша сол жата) ілініс орнатылан маховик бекітілген. Іліністі білігіне комбайнны жмыстык органдарына озалыстарды беретін шкив орнатылан.

Жріс блігіні жетеіі шкиві иінді білікті конусты шындаы тмсыа жне призмалы шпонкаа бекітілген. Шкивті кпшегі білік тмсыында басы храповик трізді арнайы болтпен атайтып статылан. Штыры " бар тта жне атайтып тарту болтыны храповикті басы арылы двигательді иінді, білігін айналдыруа бо-лады.

СК-6 комбайндарында двигательді мотор асты рамасымен байланысы

п

112-сурет. Двигательге СК-5 комбайнны жріс блігі жетек шкивін орнату:

1— желдеткіш пен генераторды жетек шкиві; 2 — жріс блігі жетек шкиві 3 — кпшегін бекітетін храповикті бркеншікті болт; 4 — иінді білікті конусты тмсыы;

113-сурет. СМД-64 двигателіне СК-6 комбайныны жріс блігі жетек шкивін орнату:

1 — журіс блігі шкивіні 2 — бекіту гайкасы; 3 — жырашыты осымша білікше; 4 — гидронасосты жетек белдігі; 5 — генераторды жетек белдігі; 6 — су насосы мен желдеткішті жетек белдігі; 7 —жырашыты білікшемен 3 — байланысан ішінде жырашыы бар ш кертікті шкив; 8 — мотор асты рамасы; 9 — иінді білікті конусты тмсыры; 10 — ш кертікті шкивті бекіту болты; 11 — шкивті 7 білікшемен 3 жырашыты байланысыны ныыздауышы.

ата, амортизаторлар рама мен молотилканы корпусы аралыына салынан. Жріс блігіні жетек шкиві жырашыкты муфта арылы иінді білікпен байланысан осымша білікшеге орналасан (113-сурет).

Двигательді рылысымен танысу кезінде тменде келтірілген анытамалар пайдаланылады.

1. Жоары лі нкте(ж. . н.)— цилиндрдегі поршеньні двигательді иінді білігіні осіне дейінгі ара ашытыы барынша алыс болатын алпы. Цилиндрдегі поршеньні иінді білік осіне дейінгі аралыы барынша жаын болатын алпы тменгі лі нкте (т. . н.) деп аталады.

2. Поршеньні жрісі — поршеньні бір лі нктеден екінші лі нкте аралыында озалу ашытыы, поршеньні жрісі иінді білікті жарты айналысына сйкес келеді.

Поршень лі нктеден тен кезде, оны озалыс баыты з-гереді. лі нктелерді ерекшеліктері мынада, поршеньді ешандай кшпен лі нктеден озалтуа болмайды. Оны лі нктелерден озалтатын маховик.

СМД-64 двигателінен зге барлы двигательдер шін лшем-

ділік (поршеньні жрісіне кбейтілген поршеньні диаметрі) мы- надай: 120X140 мм. СМД-64 шін лшемділік 130X115 мм.

3. Цилиндрді жмысты клемі — поршеньні жоары жне тменгі лі нктелері алыпты аралыында шектелген клем.

4. Цилиндрді толы клемі — поршеньні тменгі лі нкте алпында тран кезінде оны стігі жаында пайда болатын клем.

5. Сыу камерасыны к .л е м і (немесе жану камерасы)—поршеньні жоары лі нкте алпыйда тран кезінде оны стігі жаында пайда болатын клем.

6. Сыу дрежесі — цилиндрді толы клеміні сыу камерасы клемінде атынасы.

7. Двигательдерді литражы — двигательді барлы цилиндрлеріні литрмен есептелген жмысты клемдеріні осындысы.

8. Жаныш оспа — жаныш газдарды, буды немесе отынны са тамшыларыны ауамен араласан оспасы.

9. Жмысты оспа — жаныш оспа мен цилиндрдегі алды газды оспасы.

10. Индйкаторлы уат — газдарды поршеньге беретін уаты. Оны арнайы прибор — индикатормен лшейді. Тиімді куат деп пайдалы жмыса пайдаланылатын, яни иінді білікте пайда болатын уат. Тиімді уат индикаторлы уаттан кем. Бл айырмашылы индикаторлы уаттын, бір блігі детальдар ара-сындаы кедергілерді жндеуге, осымша ,механизмдерді т. б. же-тектеуге жмсалатындытан туады. Тиімді уатты индикаторлы уата атынасы механикалы пайдалы сер коэффициенті (п. . к.) деп аталады.

Дизельді двигательдерде отыннын, 28—29%, ал карбюраторлы двигательдерде тек 22—28% энергиясы пайдаланылады.

11. О т ы н н ы м е н ш і к т і ш ы ы н ы — отынны саатына бір тиімді ат кші (т. а. к.) уатын тудыратын млшерінін, грамм есебімен алынан шыыны. Комбай двигательдері шін отынны меншікті шыыны 195 г/т, а. к. са (0,28 г/т. к. Вт. са). Отынны меншікті шыыныны млшері двигательдерді тиімділігін аны-тайды.

12. Отынны бркіле бастау кезеінен поршеньні жоары лі ктеге жетуіне дейінгі уаыт аралыында иінді білікті брылу брышы бркуді озу брышы деп аталады. Бл брыш иінді білікті айналу жиілігіне туелді. 1900 айналыс/минут жасайтын двигательдер шін бл брыш 26⁺²°-а те; 1700 айналыс/минут кезінде озу брышы 18⁺²°-а те.

13. Газ тарату фазалары. Клапандарды ашылу жне жабылу кезедері цилиндрдегі поршеньні алпымен дл йлескен. Поршеньні алпын иінді білікті шатунды мойыныны жо-

 

ары немеес тменгі лі нктелермен салыстырылан брыш ша-масымен рнектеу ыайлы. Иінді білікті градуспен рнектелген осы брылу брышы газ блу фазалары деп аталады.

Барлы трт цилиндрлі двигательдерді (СМД-14К, СМД-15К жне басалар) газ блу фазалары мынадай (жаша ішінде СМД-64 двигателіні газ блу фазалары крсетілген): жоары лі нктеге дейін ндіруді басталуы 17° (3°) жне тменгі лі нктеден со оны аяталуы 56° (45°); тменгі лі нктеге дейін ндіруді басталуы 56° (65°) жне жоары лі нктеден со оны аяталуы 17° (8°).