ДВИГАТЕЛЬДЕРДІ ІЛІНІСІ

§ 53. Майлау жйесі

 

Негізгібліктер. Комбайн двигательдеріні майлау жйесінде аралас тсілі пайдаланылан: детальдарды едуір тобы ысымнан, ал згелері айналмалы бліктерді майды шашырату есебінен майланады. Майлау жйесінде сзгі (толы аынды центрифуга), май радиаторы жне баылау приборлары — манометр, термометр мен сигнал шамы болады. Бл жйені двигатель ызан-

129-сурет. Толы аынды центрифуга:

1 — ткізу клапаны; 2 — ажыратып-осыш; 3 — форсунка; 4 — май айтарыш; 5 — апа; 6 — ось; 7 — тор; 8 — аа 9 — май келе-тін ттікше.

да 2,5—4,5 кгк/см² (250— 450 кПа) шегінде ысымды амтамасыз етуі керек. Зая жрісті е аз айналу жиілігінде бл 0,8 кгк/см² (80 кПа) ысымнан кем болмауы керек.

Насосты жмыс німділігі—50 л/мин. Насосты корпусында 6—7,5 кгк/см² (600—750 кПа) ысыма реттелген сатандырыш клапан бар. Егер насос арты ысым тудырса, онда клапан майды бір блігін картерге аызып жібереді.

Толы аынды центрифуга. Толы аынды центрифугада май роторды айналуынан туатын центрден тепкіш кштерді серімен тазартылады, ал роторды тез айналуы лкен ысыммен аып шыатын екі май аыныны реакциясы нтижесінде амтамасыз етіледі. Ротормен бірге оан йылан лас май да айналады. Майа араласан механикалы оспаларды тыыздыы майды тыыздыынан жоары. Сондытан центрден тепкіш кш серінен оспалар роторды абыраларына жинаталып, тыыз тнбаа айналады, оны тазартышты роторынан ауы-ауы алып тастап отырады. Роторды орталы блігінде тазартылан май жинаталады.

Центрифуганы негізгі блігі — ротор. Ол аадан 8 жне капатан 5 растырылан (129-сурет). Бларды герметикалы жабылуы резина саинамен амтамасыз етіледі. Ротор осьте 6 ай-налады. Май осьтегі брыланып жасалан тесік арылы ротора келеді, ол одан ттікшемен 9 кетіледі.

растырылып жинаталан ротор дл ткерілген, аа мен

капаты зара дрыс орналасуы сызышалармен белгіленген. растырып жинатаанда осы белгілерді басшылыа алу керек.

Екі форсункадан 3 ротора айналыс беретін май аыны шыады. Май айтарыш 4 пен тор 7 роторды абырасындаы тнбаларды май аынымен шайылып кетуінен орайды.

Насос май жинауышымен картерді тбінен май сорып, оны ттіктер мен ротордаы брыланып жасалан тесікке айдамалайды. Осы майды роторда (форсункалар арылы) айналдыруа жмсалатын шаын блігі картерді тбіне аады. Келетін майды кпшілі блігі тазартылып, ттік 9 бойымен ауыстырып-осыша жіберіледі.

Центрифуга корпусында стрелка, ал ауыстырып оскышта — Л (жазда пайдалану) жне 3 (кыста пайдалану) ріптері бар. Егер стрелка Л рпімен длдестіріп ойылса, онда май радиатора, одан двигательді бас магистраліне жіберіледі. 3 рпін стрелкамен дл-дестіргенде радиатор жмысын тотатып, май бірден двигательді магистралына аады.

Жылды суы мезгілінде двигательді жргізгенде ткізу клапаны іске осылады — ол майды сзгіге сотырмай-а бас магистральа ткізіп жібереді. ткізу клапаны 3—4,5 кгк/см² (300-450 кПа) ысыма реттелген.

Аызу клапаны арты майды картерді тбіне аызып жіберу арылы бас магистральда алыпты ысым жасайды. Ол 2,5-3,5 кгк/см² (250—350 кПа) ысыма реттелген.

Детальдар мен механизмдерді майлау. Май бас магистральдан каналдар бойынша иінді білікті тпкі подшипниктеріні астарла-рына аып барады. Бдан ол каналдар бойынша иінді білікті уысына йылады ол жерде тазартылады. Тазартылан май ша- тунды подшипниктерге барады. Май таратыш білікті подшипниктеріне блок-картерді клдене блгіш абыраларындаы каналдармен барады.

Май таратыш білікті мойнындаы канал жне баса біратар каналдар арылы клапандар кйентелерінін, осьтеріне барады. Май аыны бл жерде толысып отырады. Осьтерде кйентелерді, штангаларды жне клапандарды майлайтын май шыатын тесіктер бар. Осы майды бір блігі итергіштерді майлайды жне тесік арылы таратыш біліктід ждырышаларына аып барады.

Май каналмен аралы шестерняны саусаына апарылады. Май осы шестерняны саылауынан шыып таратыш шестерняны майлайды. Бл шестерня таратыш білікті алдыы подшип-нигінен келетін жне май насосыньщ жетектеуіш шестерня шашы-рататын маймен майланады.

Поршеньдер, поршеньдік саиналар, гильзалар, саусатар жне шатундар жоары бастары тпкі жне шатунды подшипниктерден шыатын маймен майланады рі двигатель жмыс істеген

кезде оан картерден май шашырайды. Май поршеньдік саусаа шатунны жоары басы мен поршеньні бобышкасындаы тесіктер арылы барады.

Май отын насосыны бекіту фланеціне шестернялар картердегі ттікше мен канал арылы беріледі.

Генераторды, стартерді, іліністі жне су насосыны под-шипниктері блек майланады.

 

Техникалы ызмет крсету. детте двигатель картеріндегі май 240 саат жмыстан со ауыстырылады, мнымен бір мезгілде сзгі мен сапун жуылады. Егер двигатель жуы арада жнделген немесе поршеньдік саиналар тозан болса, майды жиі-жиі алмастырады.

Жмыс істеуге пайдаланылан май двигатель тотаан со аы-зылып жіберіледі. Жаа май ярда таза ыдыс жне торлы май йыш (воронка) пайдалану керек.

Картердегі майды дегейін кнде тексереді жне ажет бол-анда май лшеуішті жоары белгісіне дейін май яды. Май дегейін двигатель тотап тран кезде немесе оны тоталуынан 20 минут ткен со тексереді. Егер майды дегейі белгіден тмен болса, онда двигательді жмыс істетуге тыйым салынады.

960 саат жмыс істеген со, егер аызылан май те ластанан болса, картерді тбін алады жне оны, сондай-а май жинауыш торын жуады.

Толы аынды центрифуга 240 саат жмыс істеген со, ал ауыр жадайларда 120 сааттан со жуылады рі тазартылады.

растырылып рі орнына ойылан центрифуганы былай тек-середі: двигательді жргізеді, ызан со ол тотатылады; алпа-таы кру терезесі арылы роторды айналысы баыланады; ол двигатель тотатылан со 40 секундттан кем уаыт айналмауы тиіс.