Бап. Денсаулыа асаана ауырлыы орташа зиян келтіру

1. Денсаулыа асаана ауырлыы орташа зиян келтіру -

2. Мынадай:

1) екі немесе одан да кп адамга атысты;

2) адамны ызметтік жмысын жзеге асыруына немесе ксіптік немесе огамды бо-рышын орындауына байланысты осы адама немесе оны жаындарына атысты;

3) аса атыгездікпен, сол сияты кінлі адама дрменсіз кйде екені крінеу белгілі адамга атысты;

4) алдын ала сз байласу арылы адамдар тобы, ылмысты топ жасаган;

5) бузаылы ниетпен;

6) леуметтік, ултты, нсілдік, діни шпенділік немесе аразды ужі бойынша;

7) бірнеше рет;

8) крінеу кмелетке толмаан адамга атысты жасалан дл сол іс-рекет -

Денсаулыа асаана ауырлыы орташа зиян келтіру -

2. Мынадай:

1) екі немесе одан да кп адама атысты;

2) адамны ызметгік ж_мысын жзеге асыруына немесе кэсіптік немесе оамды борышын орындауына байланысты осы адама немесе оны жаындарына атысты;

3) аса атыгездікпен, сол сияты кінэлі адама дрменсіз кйде екені крінеу белгілі адама атысты;

4) алдын ала сз байласу арылы адамдар тобы, ылмысты топ жасаан;

5) бзаылы ниетпен;

6) элеуметгік, лтты, нэсілдік, діни шпенділік немесе аразды уэжі бойынша;

7) бірнеше рет;

8) крінеу кмелетке толмаан адама атысты жасалан дэл сол іс-рекет - осы рамны ауырлататын трі болып табылады (К-ті 107-бабы).

ылмысты кодексті 107-бабында крсетілген ылмысты денсаулыа асаана ауыр зиян келтіруден згешелігі келтірілген зиянны дэрежесінде. Ауыр зияна араанда орташа ауырлытаы зиян келтіру мынадай зіндік белгілермен: 1) адамны міріне ауіптілікті болмауынан; 2) Кодексті 106-бабында крсетілген зардаптара экеп сопауынан; 3) денсаулыты _за уаыта бзылуына; 4) жалпы ебек абілетіні кемінде штен бірін айтарлытай траты жоалтуа экеліп соумен сипатталады. 3 апта-дан (21 кннен эрі) арты уакыта уакытша ебек абілетін жоалту денсаулыты за уаыта бзылуы, ал жалпы ебек абілетіні кемінде штен бірін (10-нан 30%-ке дейін) жоалту траты жоалту деп танылады.

Денсаулыа асаана орташа ауырлытаы зиян келтіруді ауырлататын трлері ылмысты кодексті 106-бабында кзделген осындай белгілермен бірдей, сондытан да оларды айталап талдап жатуды ажеті жо.

Субъективтік жаынан крсетілген кылмыс тікелей немесе жанама асааналыіуіен істеледі. ылмысты субъектісі 104-бапты 1-тармаы бойынша 16-а толан, ал осы

бапты 2-тармаы бойынша 14-ке толан адам болады.

Бап. Денсаулыа асаана жеіл зиян келтіру

Денсаулыа асаана жеіл зиян келтіру -

Жаа ылмысты кодекс денсаулыты ыса уаытты бзылуына немесе жалпы ебек кабілетіні айтарлытай емес жоалуына кеп соан денсаулыа асаана жеіл зиян келтіргені шін жауаптылык белгіленген. ¥затыы 6 кннен 21 кнге дейінгі уаыт аралыындына денсаулыа келтірілген зиян денсаулыты ыса уаыта бзылуы, ол жалпы ебек абілетіні он пайыза дейнгісін жоалту айтарлытай емес жоалту деп таньшады. Осы крсетілген белгілерді эрайсысы аяталан жеке ылмыс кщэамдары болып танылады.

ылмыс субъективтік жаынан тікелей немесе жанама асааналыпен істелді.

ылмысты ниет (пиыл) эртрлі болуы ммкін. Егер жеіл зиян келтіру оамды тэртіпті бзумен літаса отырылып келтірілсе, онда кінэліні эрекету К-ті 293-бабы бойынша сараланады. ылмысты субъектісі - 16-а толан кез келген есі дрыс адам.

Бап. рып-соу

Тн ауруына шырататын, біра денсаулыа жеіл зиян келтіруге кеп сопаган урып-согу немесе зге де кш олдану рекеттерін жасау -

Тэн ауруына шырататын, біра денсаулыа жеіл зиян келтіруге экеп сопаан рып-соу немесе зге де кш олдану рекетгерін жасау шін ылмысты кодексте арнайы жауаптылы белгіленген. Объективтік жаынан ылмыс денесін кгерту, немі жеіл желпі сабау, кш олданып жан дниесін ауырту, тэн азабын шектіру эрекеттері, егер де блар денсаулыа жеіл зиян келтіруге рындырмаса, рып-соу арылы істе-леді. ылмысты субъективтік жаы субъектісі К-ті 108-бабындаы рама сас.

Бап. инау

1. дайы урып-соу немесе зге де кш олдану рекеттері арылы тн зардабына немесе психикалы зардап шегуге ушырату, егер бл іс-рекет денсаулыа ауыр немесе ауырлыы орташа зиян келтіруге кеп сопаса -

2. Мынадай:

1) крінеу кмелетке толмаан адама немесе кінэлі адама дрменсіз кйде екені крінеу белгілі не кінлі адама материалды немесе згедей туелді адама, сол сияты рланан не кепіл ретінде ола тсірілген адама атысты;

2) екі немесе одан да кп адама атысты;

3) кінлі адама жктілік жадайда екені крінеу белгілі йелге атысты;

4) азаптауды олдану арылы;

Жалдау бойынша;

6) леуметтік, лтты, нсілдік, діни шпенділік немесе аразды ужі бойынша жасалан дл сол іс-рекет -

ылмысты кодексті 106 жэне 107-баптарында сипатталан зардаптара экеп сопаан жадайда адамды дайы рып-соу немесе зге кш олдану эрекеттері жолы-мен тэн зардабын немесе психикалы зардап шектіргені шін жауаптылы белгілеген.

Объективтік жаынан аланда ылмыс азаптау арылы - дайы рып-соу немесе зге кш олдану рекеттері жолымен жзеге асырылады.

дайы рып-соуа жыл ішінде кемінде ш реттен арты сабау жатады. Тэн зардабын шектіруге — адамды астан, жылудан, сусыннан айыру немесе оны те ысты, не болмаса суы жерге жауып ою, шулы, ауасы ластанан жерде стау т.с.с. жатады.

Психикалы зардап шектіруге рып-соу мен бірге адамды орлау, оан бзаылы эрекеттер жасау, эр трлі жолмен орыту, сайымаза етулер жатады.

Кш олдану арылы зардап шектіруге немі ткір немесе катты затпен, ралмен денені ауырту, кйдіретін, ыздыратын немесе баса нэрселермен денені болмашы жарааттау т.с.с. эрекеттер жатады.

Егер азаптауды эсерінен денсаулыка ауыр немесе ауырлыы орташа зиян келтіріл-се, онда кінэліні эрекеті істі наты жадайларына байланысты ылмысты кодексті 103 немесе 104-баптары бойынша саралануа жатады.

ылмыс кш олдану немесе психикалы зардап шеккізу эрекеттері басталан сэттен бастап аяталан деп табылады.

ылмыс субъективтік жаынан асааналыпен істеледі. ылмысты субъектісі - 16-а толан адам. ылмысты кодексті 110-бабыны 2-тармаында азаптауды ауырлататын трлері:

а)крінеу кэмелетке толмаан немесе кінэліге дэрменсіз кйде екендігі белгілі, не кінэліа материалды немесе зге тэуелділіктегі адама, сонымен бірдей рланан не ке-піл ретінде ола тсірген адама атысты;

б) екі немесе одан да кп адама атысты;

в) кінэліге жктілік жадайында екендігі белгілі эйелге атысты;

г) азаптап;

д) жалдау бойынша;

е)элеуметтік, лтты, нсілдік, діни шпенділік немесе дрппанды тэысында жасалан эрекет шін жауаптылык кзделген. Осы крсетілген белгілерге сипаттама ауырлататын жадайда кісі лтіргені шін ылмыс рамына (99-бапты 2-тармаы) Tan-flay жасаланда толы берілген.