Бап. леуметтік, лтты, рулы, нсілдік, тектік-топты немесе діни алауыздыты оздыру

3.Осы бапты бірінші немесе екінші бліктерінде кзделген, ылмысты топ жасаган не ауыр зардаптарга акеп соан іс-рекеттер -

азастан Республикасыны Конституциясында: «тегіне, элеуметтік, лауазымды жэне мліктік жадайына, жынысына, нсіліне, лтына, тіліне, дінге кзарасына, на-нымына, трылыты жеріне байланысты немесе кез келген зге жадаяттар бойынша ешкімді ешандай кемсітуге болмайды» (14-бапты 2-тармаы) делінген.

ылмысты тікелей объектісі - элеуметгік, лттык, рулы, нэсілдік немесе діни бостандытар мен тендіктерді амтамасыз ететін оамды атынастар.

ылмыс объективтік жаынан элеуметтік, лтты, рулы, нэсілдік діни араздыты немесе алауыздыты оздыруа, азаматтарды лтты ар-намысы мен адір-асиетін не діни сезімдерін орлауа баытталан асаана іс-эрекеттер, сондай-ак азаматтарды дінге кзарасына, тектік-топты, лтты, рулы немесе нэсілдік атыстылыы белгілері бойынша оларды айрышылыын, артышылыын немесе кемдігін насихаттау, егер осы эрекеттер кпшілік алдында немесе баралы апарат ралдарын пайдалана оты-рып жасалу арылы сипатталады.

леуметтік, лтты, рулы, нэсілдік, діни араздыты немесе алауыздыты оздыруа эр трлі лттарды, нэсілдерді, руларды азаматтарыны арасында жанжалдар туызуа эрекеттер жасау жатады.

Азаматтарды лтты ар-намысы мен адір-асиетін не діни сенімдерін орлауа баытталан асаана іс-эрекеттерге оларды лтты немесе діни белгілері бойынша кем-сіту, келемеж ету эрекеттері жатады.

Азаматтарды дінге кзарасына, тектік-топты, лтты, рулы немесе нэсілдік бел-гілері бойынша оларды айрышылыын, артышылыын немесе кемдігін насихаттауа

- азаматтарды мінез-лкы, абілеті немесе ерекшеліктері туралы оларды лта, дінге, руа жататынына арай баалап, оны тарату эрекеттері жатады.

Осы жоарыда крсетілген эрекеттер кпшілік алдында жэне бкаралы апарат ралдарын пайдалана отырып жзеге асырылады.

ылмыс рамы формальды болып табылады, ол Заны диспозициясында крсетілген эрекеттерді біреуін істеген уаыттан бастап аяталан деп танылады.

ылмыс субъективтік жаынан тікелей асааналыпен жасалады.

ылмысты субъектісі — 16-а толан есі дрыс адам.

ылмысты кодексті 174-бабыны 2-тармаында осы ылмысты ауырлататын трі

- адамдар тобымен, алдын ала сз байласу арылы адамдар тобы немесе бірнеше рет жасалан немесе кш олданумен не оны олданамын деп орытумен штасан, сондай-а зіні ызмет бабын пайдалана отырып, не оамды бірлестікті лидері жасаан на сол іс-эрекеттер шін жауаптылы кзделген.

Адамдар тобыны тсінігі ьшмысты кодексті 31 -бабыны 1 -тармаында, бірнеше рет жасалан ылмыс тсінігі ылмысты кодексті 12-бабында берілген, кш крсетуге жеіл, орта дене жараатын келтіру, рып-соу, немесе бас бостандыынан еріксіз трде айырулар жатады. Ауыр дене жараатын келтірген жадайда кылмыс жиынтыы бойын-ша сараланады (ылмысты кодексті 106-бабы жэне 174-бап).

Кш олданамын деп орытуа эр трлі дене жараатын келтіретін эрекеттерді жасауа сз берулер жатады.

Адамны ызмет бабын пайдалана отырып жасаан рекетіні тсінігі ылмыстьщ кодексті 3-бабыны 19-тармаында берілген. Осы бапты бірінші жэне екінші бліктерінде кзделген ылмысты топ жасаан немесе ауыр зардаптара экеп соан іс-эрекеттер осы ылмысты аса ауырлататын тріне жатады (174-бапты 3-тармаы).

Ауыр зардаптара - ауыр дене жараатын алу, ірі материалды зиян келтіру, оамды клікті біршама уаыта жрмей алуы, лтаралы жанжалды шыуы т.б. жатады.

5-тарау. МЕМЛЕКЕТТЩ КОНСТИТУЦИЯЛЫ ¥РЫЛЫСЫНЫ

НЕГІЗДЕРШЕ ЖНЕ АУШСІЗДІГШЕ АРСЫ ЫЛМЫСТЫ