Бап. Жалан ксіпкерлік

1. Жалган ксіпкерлік, яни ксіпкерлік ызметті жзеге асыру ниетінсіз, кредиттер-ді засыз алу немесе салытан босату немесе тыйым салынан ызметті жасыру не-месе зге де мліктік пайда алу масатында немесе осындай рекеттерді жасалуына жрдемдесу масатында жеке ксіпкерлік субъектісін уру не баса зады тулгаларды оларды шешімдерін айындау ыгын беретін акцияларын (атысу лестерін, пайла-рын) иемдену, сол сияты оларга басшылы ету, егер Бл іс-рекеттер азамата, йымга немесе мемлекетке ірі залал келтірсе -

2. Мынадай:

1) бірнеше рет;

2) адамдар тобыны алдын ала сз байласуымен;

3) мемлекеттік функцияларды орындауга уакілеттік берілген адам не оган теестіріл-ген адам не лауазымды адам не жауапты мемлекеттік лауазымды атаратын адам жасаган дл сол іс-рекеттер, егер олар зіні ызмет бабын пайдалануымен штасса;

4) баса жеке (зады) тлганы келісімінсіз оны ужаттарын не жалган ужаттар пай-даланып жасалган дл сол іс-рекеттер -

3. Осы бапты бірінші немесе екінші бліктерінде кзделген, ылмысты топ жасаган немесе аса ірі залал келтірген іс-рекеттер -

Жалан кэсіпкерлік, яни кэсіпкерлік ызметті жзеге асыру ниетінсіз, кредиттер-ді засыз алу немесе салытан босату немесе тыйым салынан ызметті жасыру не-месе зге де мліктік пайда алу масатында немесе осындай рекеттерді жасалуына жэрдемдесу масатында жеке кэсіпкерлік субъектісін ру не баса зады тріаларды оларды шешімдерін айындау кыын беретін акцияларын (атысу лестерін, пайла-рын) иемдену, сол сиягы олара басшылы ету, егер бл іс-эрекеттер азамата, йыма немесе мемлекетке ірі залал келтірсе, - деп белгіленген.

ылмысты кы бзушылыты тікелей объектісі кэсіпкерлік немесе баса да коммерциялы эрекетті реттейтін оамды атынастар болып табылады. ылмысты ы бзушылы шін жауаптылыты басты шарты - азаматты, йымны неме-се мемлекетті кытары мен мдделеріне зиян келтіру болып табылады. Объектив-тік жаынан осы бапта крсетілген ылмысты ы бзушылы рамы: кэсіпкерлік немесе банктік ызметгі жзеге асыру ниетінсіз, несие алу, салы тлеуден босатылу, зге де мліктік пайда алу немесе тыйым салынан ызметті жасыру масатымен зада белгіленген зардапты келтіре отырып коммерциялы йым кру рекеті арылы сипат-талады. ылмысты ы бзушылы тек эрекет арылы жзеге асырылады. Жалан ксіпкер коммерциялы _йым кру шін оны тіркету жэне оан лицензия алу шін зада крсетілген барлы жаттарды дайындайды. рылтайшылар жиналысын ткізеді, жары абылдап, ажет болан ретте рылтайшы шартын бекітеді. Осыдан кейін ксіпкерлік немесе банктік ызмет занды тіркеуден ткізіледі, оан лицензия беріліп, банк операцияларын жзеге асыру шін алымдаы жэне есептесу шоты белгіленеді.

Осымен кэсіпкерлік йымны барлы занды ызметі доарылады да жалан кэсіпкер азамата, йыма немесе мемлекетке злян келтіруге баытталан баса эрекеттермен шылданады: несие алады, азаматтардан немесе йымдардан аша аражатгарын жи-найды, сйтіп тыйым салынан ызметпен айналыса бастайды. Осындай эрекеттерді нэтижесінде оама ауіпті зардап — азаматка, _йыма ауіпті зардап немесе мемлекетке ірі залал келтіріледі. Осы уакыттан бастап ылмыс аяталан деп танылады. ылмысты ы бзушылыты рамы зандылы мэні жнінен материалды рама жатады.

Субъективтік жаынан ылмысты ы бзушылы асааналыпен (тікелей неме-се жанама) жзеге асырылады.

ылмысты ы бзушылыты субьективтік жаыны ажетті белгісі - тыйым салынан ызметті жасыру, засыз несие алу, салы тлеуден босатылу немесе зге де мліктік пайда табу масаты болады.

ылмысты ы бзушылыты субъектісі - кез келген есі дрыс, 16-а толан аза-мат.

Жалан кэсіпкерлікті ауырлататын трлеріне: 1) бірнеше рет; 2) адамдар тобы алдын ала сз байласу бойынша жасалса; 3) мемлекеттік функцияларды орындауа уэкілетті адам не оан теестірілген адам, егер оларды з ызмет бабын пайдаланумен штастырып 4) баса жеке (зады) тланы келісімінсіз оны жаттарын не жалан кркаттар пай-даланып жасалан дэл сол іс-эрекеттер жасаса (215-бет 2-блігі) ауырлататын тріне; ал осы бапты бірінші немесе екінші бліктерінде кзделген, ылмысты топ жасаан не-месе аса ірі залал келтірген іс-эрекеттер — аса ауырлатып тріне жатады.