Бап. Экономикалы контрабанда

1. Кедендік баылаудан тыс немесе одан жасырын не ужаттарды немесе кедендік сйкестендіру ралдарын алдап пайдалану арылы жасалган не декларациялаусыз немесе аны емес декларациялаумен уштасан, ірі млшерде тауарларды немесе зге де заттар- ды, оны ішінде осы Кодексті 286-бабында крсетілгендерін оспаанда, кедендік шека-ра арылы ткізуге тыйым салынган немесе ткізу шектелген, кедендік шекара арылы ткізуді арнайы аидалары белгіленген тауарларды, заттар мен ундылытарды Кеден одагыны кедендік шекарасы арылы ткізу -

2. Мынадай:

1) бірнеше рет;

2) адам зіні ызмет бабын пайдалана отырып;

3) шекаралы немесе кедендік баылауды жзеге асыратын адамга кш олданып;

4) аса ірі млшерде;

5) адамдар тобыны алдын ала сз байласуымен жасалган дл сол іс-арекет -

3. Осы бапты бірінші немесе екінші бліктврінде кзделген:

1) мемлекеттік функцияларды орындауа укілеттік берілген адам не оган теестірілген адам не лауазымды адам не жауапты мемлекеттік лауазымды атаратын адам жасаган іс-эрекеттер, егер олар зіні ызмет бабын пайдалануымен штасса;

2) ылмысты топ жасаган іс-рекеттер -

азастан Республикасыны кедендік шекарасынан кеден баылауын жанай немесе одан жасырын, не жаттарды немесе кедендік тедестіру ралдарын алдап пайдалану арылы тауарларды немесе зге де заттарды осы Кодексті 286-бабында крсетілгендерін оспаанда, не декларацияланбаумен немесе кмэнді декларациялаумен штасан ке-дендік шекарадан ткізуге тыйым салынан немесе ткізу шектелген, кедендік шекара арылы ткізуді арнайы ережелері белгіленген тауарларды, заттар мен ндылытарды ірі млшерде ткізу — ылмысты кодексті 234-бабында крсетілген экономикалы контрабандыны тсінігін береді.

Экономикалы контрабандыны тікелей объектісі - кеден шекарасынан ткізілетін тауарлар мен зге заттарды (Кодексті 286-бабында крсетілгендерді оспаанда) рет-тейтін оамды атынастар.

ылмысты ы бзушылыты заты - ылмысты кодексті 286-бабында крсетілгендерден баса тауарлар мен зге заттар болып табылады.

Осы тауарлар мен зге заттарды, ндылытарды ірі млшерде кедендік шека-радан ткізген эрекеттер осы ылмысты ы бзушылыты рамын райды. ылмысты кодексті 3-бабыны 38-тармаында, егер ткізілген тауарларды ны бес мы айлы есептік крсеткіштен асса ірі млшерде жасалан эрекеттер деп танылады деп тсіндірілген.

ылмысты ы бзушылы объективтік жаынан мына іс-эрекеттерді істеумен си-патталады: экономикалык контрабанда заттарын кеден шекарасынан ткізу, ылмысты ы бзушылы жасау орны - азастан Республикасыны кедендік шекарасы; ылмыс істеу тэсілдері - контрабанда заттарын кеден баылауынан жасырын, не ркаттарды не-месе кедендік тецестіру ралдарын алдап пайдалану, не декларацияланбаан немесе кмэнді декларация алумен штасан, кедендік шекарадан ткізуге тыйым салынан не-месе ткізуі шектелген, кедендік шекара арылы ткізуді арнаулы ережелері белгілен-ген тауарлар мен кундылытарды ірі млшерде ткізу.

азастан Республикасы Жоары Сотыны 1997 жылы 18 шілдедегі №10 аулы-сында «Контрабанда шін ылмысты жауаптылыты задарын олдану жніндегі тэжірибелер туралы» аулысында осы мэселеге тере талдау берілген.

азастан Республикасыны кедендік шекарасынан кеден баылауын жанай немесе одан жасырын трде туге (эр трлі тэсілдерді олданып заттарды жасырын ткізу, кеден шекарасын сырт айналып кету, бір зата екінші бір затты осып ізін жасыру т.б.) жатады.

ркаттарды немесе кедендік тендестіру ралдарын алдап пайдалануа кеден орган-дарына эр трлі жалан жаттар немесе тендестіру ралдарын крсету, крінеу жалан жаттарды олдан жасау арылы кеден шекарасынан етуге тырысу немесе засыз жол-мен алынан жаттар мен тендестіру ралдарын алдап пайдалануа тырысулар жата-ды.

Декларацияланбаан немесе кмэнді декларацияланумен штасан эрекеттерге - декларациялануа міндетті тауарлар мен ндылытарды кеден декларациясына ен-гізбеу; кеден декларациясына жалан мэлімет енгізулер жатады.

Кедендік шекарадан ткізуге тыйым салынан немесе ткізуге шектелген тауарларды тізімі арнаулы нормативтік актілермен реттеледі.

Кедендік шекара арылы ткізуді арнайы ережелері де сондай тртіппен реттеледі. ылмысты кодексті 234-бабыны диспозициясы бланкеттік. Мндаы кедендік ше-кара, кедендік декларация т.б. ымдарды тсінігі азастан Республикасыны Кеден кодексінде берілген, ал андай тауарлар мен заттарды, ндылытарды кедендік ше-карадан ткізілу немесе ткізілмеуі немесе олара шек ойылуы арнаулы нормативтік актілерде белгіленген.

ылмысты ы бзушылы рылысы жаынан формальды рама жата-ды. Жоарыда крсетілген засыз эрекеттер тауарларды, заттарды, ндылытарды ірі млшерде контрабандалы жолмен ткізумен штасса, ылмысты ы бзушылы аяталан деп танылады.

Субъективтік жаынан ылмысты ы бзушылы тікелей асааналыпен істе-леді. ылмысты рсы бзушылыты субъектісі — 16-а толан, есі дрыс адам.

ылмысты кодексті 234-бабыны 2-тармаында осы рамны ауырлататын (бірне-ше рет; адам зіні ызмет бабын пайдаланып, кеден баылауын жзеге асырушы адама кш олдана отырып, аса ірі млшерде, адамдар тобыны алдын-ала сз байласуымен жасалса), ал 3-тармаында аса ауырлататын (мемлекеттік ызметтер атаруа уэкілетті адам не оан теестірілген адам, егер оларды зіні ызмет бабын пайдаланумен атар жасаса; ылмыстык топ жасааны эрекеттер) белгілері крсетілген.

Бірнеше мэрте жасалан ылмысты тсінігі ылмысты кодексті 2-бабында берілген.

Адамны зіні ызмет бабын пайдалануы. Мнда кеден ызметі органдарыны, сондай-а замен белгіленген мемлекеттік органдарды, баса да лауазым адамдарыны кеден шекарасынан ту барысында ызметін пайдаланып иянат жасауы, кеден баылауын жзеге асырушыа кш крсету эрекеттері туралы сз болып отыр. Мемле-кеттік ызметтер атаруа уэкілетті адам не оан теестірілген адамны тсінігі К-ті 3-бабыны 27, 28-тарматарында берілген.

ылмысты кодексті 3-бабыны 3 жэне 38-тарматарына сэйкес осы бапта кзделген рекеттер, егер ткізілген тауарларды щны бес мы айлы есептік крсеткіштен асса, ірі млшерде жэне егер ткізілген тауарларды ьсны он мы айлы есептік крсеткіштен асса, аса ірі млшерде жасалан эрекеттер деп танылады.