Бап. ылмысты топты рекетін аржыландыру, сол сияты млікті сатау, блу, аржыландыру арналарын зірлеу
1. ¥йымдасан топты, ылмысты йымды, ылмысты огамдастыты, трансултты уйымдасан топты, трансултты ылмысты йымды, транслтты ылмысты огамдастыты немесе банданы амтамасыз ету шін пайдаланылаты-нын крінеу білетін адамны жеке тулгага не адамдар тобына не зады тулгага ашаны жне (немесе) зге млікті, млікке уыты немесе мліктік сипаттагы пайданы беруі немесе жинауы, сондай-а сыйга тартуы, айырбастауы, айырмалдыгы, демеушілік жне айырымдылы кмегі, апаратты жне зге де ызмет трлерін крсетуі не аржылы ызметтер крсетуі -
2.ылмысты топа атысушыны млікті сатауы, блуі, сондай-а аржыландыру арналарын зірлеуі -
3. Осы бапты бірінші жэне екінші бліктерінде кзделген, адам зіні ызмет бабын пайдалана отырып немесе коммерциялы немесе зге йымда басару функцияларын орындайтын адам не огамды бірлестік лидері жасаган іс-рекеттер -
Ескерту.
ылмысты топты рекетін аржыландыруды кш олдану атерін тндіріп жзеге асыран жне бл туралы з еркімен млімдеген адам, егер оны рекеттерінде зге ылмыс рамы болмаса, ылмысты жауаптылытан босатылады.
ылмысты объектісі - оамдьщ ауіпсіздікті реттейтін катынастара ол су.
Объективтік жаынан ылмысты ык бзушылы йымдасан топты, ылмысты йымды, ылмысты оамдастыты, транслтты йымдасан топты, транслтты ылмысты йымды, транслтты ылмысты оамдастыты немесе банданы амтамасыз ету шін пайдаланылатынын крінеу білетін адамны жеке тлаа не адамдар тобына не занды тлаа ашаны жэне (немесе) зге млікті, млікке ыты немесе мліктік сипаттаы пайданы беруі немесе жинауы, сондай-а сыйа тартуы, айырбастауы, айырмалдыы, демеушілік жэне айырымдылы кмегі, апаратты жэне зге де ызмет трлерін крсетуі не аржылы ызметтер крсетуі - арылы белсенді эрекеттермен жзеге асырылады.
Субъективтік жаынан ылмыс тікелей асааналыпен іске асырылады. йткені бапты диспозициясында крінеу білетін адамны жеке тлаа, адамдар тобына не зады тлаа эртрлі кмек крсетуі деп тікелей крсетілген.
ылмысты субъектісі 266-бапты 1, 2-бліктері бойынша 16-а толан есі дрыс адам.
ылмысты топа атысушыны млікті сатауы, блуі, сондай-а аржыландыру арналарын эзірлеуі шін жауаптылы 266-бапты 2-блігінде крсетілген.
Осы бапты бірінші жэне екінші бліктерінде кзделген, адам зіні ызмет бабын пайдалана отырып немесе коммерциялы немесе зге йымда басару функцияларын орындайтын адам не оамды бірлестік лидері жасаан іс-эрекеттер шін котерікі ылмысты жауаптылы К-ті 266-бабыны 3-болігінде кзделген.
Б_л жерде ылмысты ык бзушылы субъектісі арнаулы — лауазымды адам, коммерциялы _йым басшысы немесе оамды бірлестік лидері.
Осы бапта корсетілген ескертуте сэйкес:
ылмысты топты эрекетін аржыландыруды кш олдану атерін тндіріп жзеге асыран жэне Бл туралы з еркімен млімдеген адам, егер оны эрекеттерінде зге ылмыс рамы болмаса, ылмысты жауаптылытан босатылады.
Бап. Засыз скерилендірілген ралымды уйымдастыру
1. Засыз скерилендірілген ралымды ру, сол сияты осындай уралымга басшылы
2. Засыз скерилендірілген ралымга атысу -
Ескерту.
Засыз скерилендірілген уралыма атысуын з еркімен тотатан жне аруы мен скери жараын тапсыран адам, егер оны рекеттерінде зге ылмыс урамы болмаса, ылмысты жауаптылытан босатылады.
ылмысты кодексті 267-бабында: «Засыз эскерилендірілген рама (бірлес-тік, отряд, жаса немесе зге де топ) ру, сондай-а ондай раманы басараны» шін ылмысты ы бзушылыты жауаптылы белгіленген. ылмысты ы бзушылыты объектісі — замен белгіленген эскерилендірілген раманы йымдастыруды реттейтін оамды атынастар.
ылмысты к-ы бзушылыкты объективтік жаынан мынадай белгілермен си-патталады: а) эскерилендірілген к_рама кру жэне баскару; б) раманы арулануы; в) мндай кураманы руды заа негізделмеуі.
скерилендірілген крама деп атылатын немесе суы арумен аруланан траты, берік йымдасан адамдарды тобын айтамыз.
раманы кру деп оан адамдар тарту, оларды кдруды олдануа йрету, ару-жара жасау, оны немесе оларды орын жасау эрекеттерін айтамыз. Засыз эскерилендірілген рама — оны азастан Республикасыны заына айшы, оан негізделмей рылан рамалар жатады. скерилендірілген раманы басаруа оан атысушыларды ызметін бліп беру, эскери рамаларды топтарыны, оларды жекелеген мшелеріні іс-эрекетіне, бйрытарды орындалуына баылау жасау, арулы атыыстарды жоспар-лау рекеттерін жзеге асырулар жатады.
ылмысты ы бзушылы рамы жаынан формальды. ылмысты ы бзушылы засыз эскерилендірілген _раманы - бірлестік, отряд, жаса немесе зге топты к-ру эрекетін істеген уаыттан бастап аяталан деп танылады.
Субъективтік жаынан тікелей асааналыкпен жасалады. ылмысты ы бзушылыты субъектісі - 16-а толан, кез келген есі дрыс адам.
ылмысты кодексті 267-бабыны 2-тармаында засыз эскерилендірілген рамаа - бірлестікке, отряда, жасаа немесе зге де топа атысаны шін жауаптылы бел-гіленген. Бл жерде атысу деп эскери раманы _рмаан немесе ондай раманы басармаан адамны раманы катардаы жауынгер немесе оны белгілі бір блігіні командирі ретінде крінуін айтамыз.
Осы бапты ескертуіне сэйкес: засыз эскери рамаа атысуын ерікті трде тотатан жне аруы мен эскери жабдыын тапсыран адам, егер оны іс-эрекеттерінде зге ылмыс рамы болмаса, ылмысты жауапкершіліктен босатылады.
Бап. Бандитизм
1.Траты арулы топты (банданы) ру, сол сияты осындай топа (бандага) басшылы ету -
2.Траты арулы топа (бандага) немесе ол жасап жрген шабуылдарга атысу -
3.Осы бапты бірінші немесе екінші бліктерінде кзделген, адам зіні ызмет бабын пайдалана отырып жасаан іс-рекеттер -
Бандитизм - аса ауіпті ылмыстарды бірі. Бл ылмыстар жылма-жыл ріс алып, кбеюде, оны оама аса ауіптілігі сол, банды _рылымы жнінен т_раты, аруланан топ болып, аса ауыр ылмыстарды жасайды.
ылмысты тікелей объектісі - оамды ауіпсіздік.
осымша тікелей объектісі - адамдарды мірі, денсаулыы, меншігі, сондай-а басадай мдделері.
Объективтік жаынан бандитизм бірнеше эрекеттерді жиынтыы бойынша сипатта-лады: 1) азаматтара немесе йымдара шабуыл жасау масатында траты арулы топ (банда) ру; 2) осындай топты (банданы) басару; 3) траты арулы топа (бандаа) атысу; 4) бандылы топа кіретін адамдарды біреуіні болса да арулануы.
аруланан банда деп екі немесе одан кп адамдарды алдын ала келісіп, азаматтара немесе йымдара бір немесе бірнеше шабуыл жасау масатында к-рылан аруланан, траты топты айтамыз.
Банданы _ру деп бандыны жаратау, оларды арумен жабдытау, бандыны рамына мшелер тарту, банды мшелеріні рлдерін белгілеу оларды істейтін ылмыстарын жоспарлауды айтамыз. Банданы рушы, эдетте, оны йымдастырушысы болып табы-лады.
Банданы тратылыы аруланан топты мшелеріні ылмысты іс-эрекеттерді жзеге асыру жніндегі келісіміні нтижесі аркылы аныталады.
Банда мшелеріні алдын ала келісім арылы жасайтын бір немесе бірнеше ылмысын ылмысты іс-эрекет деп айтамыз.
Бандаа кіретін топ мшелеріні е болмаанда біреуіні атылатын немесе суы арумен арулануы негізгі шарт болып табылады. аруа, сондай-ак эр трлі жарылыш ралдары да жатады.
Бандитизм рамы рылысы жнінен келте ылмыс рамына жатады. Сондытан да ылмыс арулы топ (банданы) ран уаыттан бастап аяталан деп танылады. Бл жерде арулы топа кіретін банда мшелеріні біреуіні болса да арулануы жеткілікті. Банда рылан уаыттан бастап, бандалы топ баса бір ылмысты істеп лгермегеніне арамастан, бандитизм рамы аяталан деп табылады.
Банданы басару деп рылан банданы ылмысты іс-эрекеттеріні оперативтік баытын белгілеу, банда шабуыл жасайтын наты объектілерді тандап алу, шабуыл-ды жзеге асыратын тэсілдерді белгілеу, банда мшелерімен «тэрбиелік» сипаттаы жмыстар жргізу, оларды жазалау, жэбірленушілер мен куэларды кзін жою туралы шешімдер абылдау, рланан млікті жасыру немесе ткізу, бйрытар беру эрекеттерін айтамыз.
Шабуыл жасау деп ылмысты нэтижеге жету шін бандалы топты жэбірленушіге кш олдануы немесе оны дереу наты олдану аупін туызуын айтамыз.
Егер шабуыл жасау барысында адам лімі немесе адамны денсаулыына зиян кел-тірілуі орын алса, онда іс-эрекет ылмыстарды жиынтыы бойынша сараланады.
Субъективтік жаынан бандитизм тікелей асааналыпен жасалады. Кінэлі адам ылмысты кодексті 268-бабында крсетілген эрекеттерді істейтінін сезеді жэне оны істеуді тілейді. ылмысты ниет - эр трлі болуы ммкін, оны негізгісі - пайдакнемдік ниет. ылмыс _рамыны субъективтік жаыны міндетті белгісі - арнаулы масат азаматгара немесе йымдара шабуыл жасау болып табылады.
ылмысты субъектісі - 16-а толан, есі дрыс адам. Егер бандаа 14 пен 16 жасты арасындаы адамдар атысса, онда олар адам лтіргені, эйел зорлааны, рлы жасааны шін, яни ылмысты кодексті 15-бабыны 2-тармаындаы ылмыстарды істегені шін ана жауапа тартылады. ылмысты кодексті 268-бабыны 2-тармаында траты арулы топа (бандаа) немесе ол жасаан шабуылдара атысаны шін жауаптылы крсетілген.
Бтдага цатысу деп - оларды жасаан шабуылдарына тікелей атысу, сонымен бір-ге банданы аржыландыру, карумен жабдытау, клікпен амтамасыз ету, рекеттерді орындауларын айтамыз.
Шабуылга цатысу деп — бандалы топпен бірге ылмысты нэтижеге жету шін жбірленушіге кш олдану немесе оны наты олдану аупін туызуды айтамыз.
ылмысты кодексті 268-бабыны 3-тармаы бандитизм эрекеттерін адамны з ызмет бабын пайдалана отырып жасааны шін жауаптылы белгілеген. Млдай эрекеттерді кп жадайларда аруа атысы бар, оны пайдалану сырын жетік білетін полиция ызметкерлері, эскери ызметшілер істеуі ммкін. Осы бап (268-бапты 3-тармаы) бойынша ылмыс субъектісі - лауазым адамдары (К-ті 3-бабыны 26-тармаы), коммерциялы немесе зге йымдарды басарушылары (К-ті 3-бабыны 19-тармаы).