Бап. Радиоактивті заттармен, радиоактивті алдытармен, ядролы материалдармен засыз жмыс істеу
1.Радиоактивті заттарды, радиоактивті алдытарды немесе ядролы матери-алдарды засыз иемдену, сатау, тасымалдау, пайдалану, беру, айта деу, ыдырату, тозадату немесе кму -
2.Радиоактивті заттарды, радиоактивті алдытарды немесе ядролы материал-дарды засыз ткізу, сол сияты радиоактивті заттарды, радиоактивті алдытарды немесе ядролы материалдарды ткізу масатында засыз иемдену, сатау, тасымалдау-
3.Осы бапты бірінші немесе екінші бліктерінде кзделген, ылмысты топ жасаган не абайсызда адам ліміне немесе зге де ауыр зардаптарга экеп соан іс-рекеттер -
Радиоактивті материалдарды нормативтік-кыктык жэне технологиялы талаптара сай д_рыс пайдалану оама, адамзата зор пайда келтіруі ммкін. Біра радиоак-тивті материалдармен дыпсыз немесе ылмысты трде ж_мыс істеу аса зор ауіпті зардаптара экеліп соады.
ылмысты кык бзушылыты тікелей объектісі — радиоактивті материалдармен кауіпсіз жмыс істеуді реттейтін оамды атынастар. осымша тікелей объект-адамдарды мірі немесе денсаулыы.
Осы ылмысты к-ы бзушылыты заты болып - тек ана радиоактивті мате-риалдар танылады. Олара радиоактивті нэрселер, радиоактивті алдытар т. б. заттар жатады. Радиоактивті заттармен ж_мыс істеу тэртібі азастан Республикасыны 1998 жылы 23 сэуірдегі «Халыты радиациялы ауіпсіздігі туралы заымен белгіленген».
ылмысты кодексті 283-бабыны 1-тармаында крсетілген ылмысты объектив-тік жаы: радиоактивті материалдарды засыз иеленіп алу, сатау, тасымалдау, пайдалану, Блдіру немесе кму эрекеттері арылы сипатталады. М_нда крсетілген засыз алуа - радиоактивті материалдара К-ті 284-бабында крсетілгеннен баса кез келген тэсілмен (сатып алу, айырбастау, сыйа алу) арьшы ола тсіру немесе радиоактив-тік материалдарды шінші жаа тегін немесе белгілі бір аы алып беру жатады, б_л эрекеттер заа негізделмеген болуы ажет.
Сатауа - крсетілген заттара шын мэнінде иелік етіп, ожалыта стау эрекеттері жатады.
Радиоактивті материалдарды пайдалануа оны максатты немесе басадай масатсыз олданып, игілікке жарату эрекеттері жатады.
Блдіру деп - радиоактивті материалдар сатаан ыдыстар мен баса да бйымдарды иратуды, сындыруды айтамыз.
Засыз тасымалдау немесе кму деп — занда белгіленген талаптарды крінеу бза отырып, ауіпті жадайда радиоактивті материалдарды тасу немесе кму эрекеттерін айтамыз.
ылмысты _ы бзушылы формалды _рама жатады. ылмыс жоарыда крсетілген балама эрекеттерді біреуін засыз істеген уаыттан бастап аяталан деп танылады.
ылмысты кы б-зушылы субъективтік жаынан тек кана тікелей асааналыпен істеледі. Кінэлі адам радиоактивті материалдармен засыз жмыс істейтінін сезеді жэне соны тілеп эрекет істейді.
ылмысты кьі бзушылыты субъектісі - 16-а толан, кез келген есі д-рыс адам.
Радиоактивті материалдарды засыз ткізу, сондай-а ткізу масатымен радиоактив-ті материалдарды засыз иемденіп алу, сатау, тасымалдау шін жауаптылы ылмысты кодексті 283-бабыны 2-блігінде крсетілген. ылмысты масаты - засыз ткізу немесе осындай масатпен радиоактивті материалдармен засыз эрекеттер жасау.
азастан Республикасыны «Атом энергиясын пайдалану жніндегі», сол сияты «Халыты радиациялы ауіпсіздігі туралы» задара жэне баса арнаулы нормативтік-ху>ікты актілерге айшы іс-эрекеттер засыз деп танылады.
ылмысты кодексті 283-бабыны 3-тармаында осы ылмысты ауырлататын трлері: ылмысты топ жасаган не абайсызда кісі ліміне немесе зге ауыр зардаптара экеп соан на сол эрекеттер шін жауаптылы белгіленген. зге ауыр зардаптара бір-неше адамны денсаулыына ауыр зиян келтіру, оршаан ортаны радиоактивті уланды-ру, ірі материалды залал келтірулер жатады.
ылмысты кодексті 283-бабыны 3-тармаындаы ылмысты субъективтік жаы кінэны екі нысаны арылы жзеге асырылады (К-ті 22-бабын караыз).