Бап. Есірткі, психотропты заттарды, сол тектестерді жымыру не орытып алу

1. Есірткі, психотропты заттарды, сол тектестерді жымыру не орытып алу-

1) адамдар тобыны алдын ала сз байласуымен;

2) бірнеше рет;

3) адам зіні ызмет бабын пайдалана отырып:

4) мірге немесе денсаулыа ауіпті емес куш олданып не сондай куш олдану атерін тндіріп жасалган дал сол іс-рекет -

3. Осы бапты бірінші немесе екінші бліктерінде кзделген:

1) ылмысты топ жасаган;

2) ірі млшердегі есірткі, психотропты заттарга, сол тектестерге атысты;

3) мірге немесе денсаулыа ауіпті кш олданып не сондай куш олдану атерін тндіріп жасалган іс-рекеттер -

4.Осы бапты бірінші, екінші немесе шінші бліктерінде кзделген, аса ірі млшердегі есірткі, психотропты заттарга, сол тектестерге атысты жасалган іс-рекеттер -

ылмысты затына есірткі заттар жэне психотропты нэрселер жатады. Оларды си-паттамасы К-ті 297-бабында кзделген ылмыс рамын талдаанда толы берілді.

ылмысты негізгі тікелей объектісі халыты денсаулыын амтамасыз ететін оамды атынастар, осымша тікелей объектісі - адамдарды мірі, денсаулыы не­месе меншігі болады.

ылмысты объективтік жаы екі трлі нысан арылы - талан-тараж немесе орытып алу арылы сипатталады.

Жымыру деп пайдакнемдік масатта есірткі заттарды, психотропты нэрселерді меншік иесіне немесе зге иеленушіге залал келтіре отырып, кінэліні немесе баса адамдарды пайдасына засыз айтарымсыз, тегін алып оюын немесе айналдыруын айтамыз.

Есірткі заттарды жэне психотропты нэрселерді жымыру эр трлі тэсілдер олданыла отырып істелуі ммкін. ылмысты кодексті 298-бабындаы ылмыстар жымыруды - рлы, алаяты, тонау, арашылык, иеленіп алу немесе ысырап ету немесе орытып алу нысандары арылы жзеге асырылуы ммкін.

Жымыруды алаяты нысаны арылы кейбір реттерде олдан жасалан рецептер арылы есірткі заттарды, психотропты нэрселерді медициналы мекемелерден немесе дэріханалардан засыз алады.

Наркотикалы заттар немесе психотропты нэрселерді зіне сеніп тапсырылан адамны (фармацевті, провизорды, дэрігерді, медбикелерді жэне баса адамдарды) иеленіп алуы немесе ысырап етуі арылы да осы ылмыс істелуі ммкін.

Ауырлатпайтын жадайда тонау арылы крсетілген заттарды жымыруа салан рет-те кінэліні эрекеті ылмысты кодексті 298-бабыны 1-тарамаымен сараланады.

Есірткі заттарды немесе психотропты нэрселерді жымыруа ылмысы осы крсетілген заттара кінэліні толы наты, иелік жасаан, яни осы заттар тиісті адамдарды иелігінен шыан уаыттан бастап аяталан деп саналады.

Талданып отырылан ылмыс рамыны объективтік жаыны екінші бір бел-гісі есірткі заттарды немесе психотропты нэрселерді орытып алу болып табылады. орытып алуды тсінігі ылмысты кодексті 194-бабында берілген. ылмысты кодексті 298-бабындаы орытып алу наты ылмысты занда крсетілген заттар -есірткі заттар немесе психотропты нэрселер жнінде ана болып отыр. Осыан орай орытып алу формальды ылмыс рамы боландытан ылмыс есірткі заттарды немесе психотропты нэрселерді орытып талап еткен уаыттан бастап, кінэлінін талабыны анааттандырыланына немесе орындалмаанына арамастан аяталан деп танылады.

ылмысты кодексті 298 жэне 188-191-баптары бэсекеге тскен жадайда, артышылы арнаулы нормаа - ылмысты кодексті 298-бабына берілуі керек, йткені ол ылмысты ыты арнаулы нормасы болып табылады.

ылмыс субъективтік жаынан тікелей асааналыпен жэне пайдакнемдік масатымен істеледі.

ылмысты субъектісі - 14-ке толан адам.

ылмысты кодексті 298-бабыны 2-тармаында осы ылмысты ауырлататын трлері:

1) адамдар тобы алдын ала сз байласып жасаса (К-ті 31-бабын араыз);

2) элденеше рет (К-ті 12-бабын араыз);

3) адам зіні ызмет бабын пайдалану арылы (К-ті 3-бабыны 19, 26-тармаын араыз);

4) мірге немесе денсаулыка ауіпті емес кш олдану не осындай кш олданумен орыту арылы жасалса (К-ті 191-бабын караыз) жауаптылы кзделген.

ылмысты кодексті 298-бабыны 3-тармаында осы ылмысты аса ауырлататын трлері:

Осы бапты бірінші немесе екінші бліктерінде кзделген:

1) ылмысты топ жасаан;

2) ірі млшердегі есірткі, психотропты заттара, сол тектестерге атысты;

3) мірге немесе денсаулыа ауіпті кш колданып не сондай кш олдану атерін тндіріп жасалан іс-эрекеттер шін ауырлататын жадайда ылмысты жауаптылы белгі белгіленген (298-бапты 3-тармаы).

Ал осы бапты бірінші, екінші немесе шінші бліктерінде кзделген, аса ірі млшердегі есірткі, психотропты заттара, сол тектестерге атысты жасалан іс-эрекеттер—шін ылмысты жауаптылы К-ті 298-бабыны 4-тармаында крсетілген.