Бап. Клік ралдарын немесе атынас жолдарын асаана жарамсыздыа келтіру
1.Клік ралын, атынас жолдарын, белгі беру немесе байланыс ралдарын не зге де клік жабдыгын асаана ирату, заымдау немесе зге де тсілмен пайдалануга жарам-сыз кйге келтіру, сол сияты клік коммуникацияларын бгаттау, егер бул іс-рекеттер абайсызда адамны денсаулыына ауыр немесе ауырлыгы орташа зиян келтіруге не ірі за-лал келтіруге не кліи пен байланысты алыпты жумыс істеуіні бзылуына кеп соса -
2. Абайсызда адам ліміне кеп соан дл сол іс-рекеттер -
3.Осы бапты бірінші блігінде кзделген, абайсызда екі немесе одан да кп адамны ліміне кеп соан іс-эрекеттер -
Клік ралдарын, катынас жолдарын, белгі беру немесе байланыс кралдарын не зге де клік жабдытарын асаана бзу, заымдау немесе зге де тэсілмен пайдалануа жарамсыз кйге келтіру, сондай-а клік коммуникацияларына тосауыл ою, егер Бл эрекеттер абайсызда адамны денсаулыына ауыр немесе орташа ауырлыктаы зиян келтіруге, не ірі клемде залал келтіруге не клік пен байланысты алыпты жмысы бзылуына экеп соса, ылмысты кодексті 350-бабыны 1-тармаы бойынша жауаптылы туады.
Осы ылмысты ы бзушылыты тікелей немесе косымша тікелей объектілері ылмысты кодексті 350-бабыны _рамындаы ылмыспен бірдей.
ылмысты ы бзушылыты заты - ылмысты кодексті 298-бабындаы крсетілген заттармен сас.
ылмысты _ы бзушылы объективтік жаынан: а) клік ралдарын, атынас жолдарын, белгі беру немесе байланыс ралдарын не зге де клік жабдытарын бзу; б) заымдау; в) немесе езге де тэсілмен жарамсыз кйге келтіру; г) сондай-а клік коммуникацияларына тосауыл крю; д) зада крсетілген ылмысты зардапты келтірілуі; е) аталан іс-эрекеттер мен зардапты арасындаы себепті байланысты болуы арылы сипатталады.
Клікті техникалы жйелерін толык жарамсыз кйге келтіру арылы оны зіні негізгі ызметін атару абілетінен айыруды бзу деп айтамыз.
Клікті техникалы жйелерін ішін ара істен шыарып жарамсыз етуді заымдау деп айтамыз.
Бзу немесе заымдау тэсілдерінен баса кез келген эрекеттерді олдану арылы клікті техникалы жйелерін немесе оны жекелеген блшектерін істен шыаруды зге де тэсілмен жарамсыз кйге келтіру деп айтамыз.
Клік ралдарыны еркін озалысына арсы сан трлі кедергілер келтіру арылы (шу алаын, темір жол полотнасын оршау, жол стінде митинг ткізу, баррикада ою арылы клікті жргізбеу, клік коммуникацияларына ызмет ететін адамдарды машинист, диспетчер, жол жндеушілерді) клікке жібермеу сияты эрекеттер, клік комму-никациясына тосауыл ою деп танылады.
Зада крсетілген зардап адамны денсаулыына ауыр немесе орташа ауырлытаы зиян келтіру не ірі клемдегі залал келтіру не клік пен байланысты алыпты жмысы бзылуына экеп соса кьілмыс крамы бар деп саналады.
Денсаулыа ауыр немесе орташа ауырлытаы зиян келтіруді тсінігі ылмысты кодексті 344-348-баптарында крсетілген.
ылмысты кодексті 3-бабыны 38-тармаына сэйкес, осы тарауды баптарында азамата айлы есептік крсеткіштен жз еседен асып тсетін млшерде келтірілген залал не _йыма немесе мемлекетке ылмыстык ы бзушылы жасалан кезде азастан Республикасыны задарында белгіленген айлы есептік крсеткіштен бес жз есе асып тсетін млшерде келтірілген залал ірі клемдегі залал деп танылады.
Клік пен байланысты алыпты жмысыны бзылуы деп занда крсетілген оама ауіпті іс-эрекеттерді салдарынан оларды біршама уаыт ызметін амалсыз тотатуы айтылады. Осы трыдаы мэселе арнаулы нормативтік актілер арылы аныталады.
Зада крсетілген зардаптарды кез келгені кінэліні істеген іс-эрекетімен себепті байланысты болуы арылы орын алан уаыттан бастап ылмысты ы бзушылы аяталан деп танылады.
ылмысты ы бзушылы субъективтік жаынан кінэны абайсызды трі арылы істеледі.
ылмысты кы бзушылыты субъектісі - 14-ке толан, кез келген адам.
ылмысты кодексті 350-бабыны 2 жэне 3-тарматарында осы ылмысты ауыр-лататын (абайсызда кісі ліміне), те ауырлататын (абайсызда екі немесе одан да кп адамны ліміне) экеп сокан эрекетгері шін жауаптылы крсетілген.
ылмысты кодексті 350-бабында кзделген ылмысты осы _рама сас ылмыстардан ажырата білген жн. ылмысты кодексті 344-бабынан б_л ылмыс рамы субъектісі бойынша ажыратылады, ылмыстык кодексті 184-бабынан (диверсия) - арнаулы масат (азастан Республикасыны экономикалы ауіпсіздігі мен ораныс абілетін кйрету) болмауына байланысты, ал ылмысты кодексті 351-ба-бында крсетілген ылмыс рамынан іс-эрекетті мазмны мен мэніні ерекшеліктері-не, сондай-ак за орайтын объектіге зиян келтіру процесіні даму ерекшеліктеріне байланысты ажыратылады.