Бап. Билік кіліні немесе жауапты мемлекеттік лауазымды атаратын лауазымды адамны атаын з бетімен иемденіп алу
1.Билік кілеттіктерін алу масатында билік кіліні немесе жауапты мемлекеттік лауазымды атаратын лауазымды адамны атагын з бетімен иемденіп алу-
2.Билік кіліні немесе жауапты мемлекеттік лауазымды атаратын лауазымды адамны атагын осы негізде ылмыс жасаумен уштасан з бетімен иемденіп алу -
3.Билік кілеттіктерін алу масатында азастан Республикасыны Конституция-сында белгіленген лауазымды атаратын лауазымды адамны атагын з бетімен ием-деніп алу -
Билік кілеттіктерін алу масатында билік кіліні немесе жауапты мемлекеттік лауазымды атаратын лауазымды адамны атаын з бетімен иемденіп алу шін жауаптылы ылмысты кодексті 390-бабыны 1-тармаында белгіленген. Бл жерде кьілмыс объ-ективтік жаынан — билік кліні немесе жауапты мемлекеттік лауазымды атаратын лауазымды атаын з бетімен иеленіп алуы аркылы істеледі. Осындай атаы бар екеніне баса біреуді сендіру кьілмыс рамыны негізгі блігін райды. Мысалы, зін облыс экімі екендігін растайтын ркатты крсетуі, немесе ауданны сот судьясы екендігіне кмэн келтірмейтін айатар.
Ал осы ылмысты ауырлататын трі 390-бапты 2-тармаында крсетілген.
Бл ылмысты ы бзушылыты келтіретін зияны — жауапты мемлекеттік лау-азым атаратын кімет кіліні немесе лауазымды адамны атаын з бетінше иеленген адам ылмысты іс-рекет жасау арылы мемлекетті кімет немесе басару органыны беделін тсіреді, жрт алдында мндай органдарды дрыс ызметіне орасан зор нсан келтіреді. Мысалы, зін облысты жол инспекциясыны бастыы ретінде крсетіп, жргізушіден пара алан жалан жауапты кімет кілі, сз жо, осы органны ызметін ткке трысыз, ая асты етумен бірге кпшілік арасында бл органны беделін тсіреді.
ылмысты ы бзушылыты объектісі басару тэртібін амтамасыз ететін жауапты кімет кілі мен лауазымды адамны біралыпты кызметі, ал осымша тікелей объектісі басару органыны беделі болып табылады.
Объективтік жаынан ылмыс эрекет кйінде жауапты лауазым атаратын кімет кіліні немесе лауазымды адамны атаын з бетінше иелену арылы жзеге асырыла-ды. з бетімен иелену деп засыз, негізсіз крсетілген адамдарды атаын, оан ыы жо адамдарды иелік етуін айтамыз.
Бл жерде жауапты лауазымды кімет кіліні немесе лауазымды адамны атаын з бетімен иелену фактісі орын алса, ылмыс аяталан деп танылады (мысалы, осындай жалан атапен тексеру жргізу, аталан адамдарды функциясын жзеге асыру, лицен-зиясыз эрекет жасауа жол беру т.е.с).
Жоарыда крсетілген ататарды иелену арылы кінэлі адам за тыйым салан баса да ылмысты эрекеттер жасаса (засыз тінту жасаса, пара алса, трын йден шыарып жіберсе т.б.), онда оны эрекеті ылмысты ы бзушылытарды жиынтыы бойынша сараланады. йткені б^л крсетілген бапты диспозициясы басадай істелген ылмыстарды амти алмайды.
Жауапты мемлекеттік ызмет атаратын адамдарды тсінігі ылмысты кодексті 3-бабыны тиісті тармаында берілген.
ылмысты ы бзушылы рамы формальды, занда крсетілген іс-эрекет орын алан уаыттан бастап аяталан деп танылады.
ылмысты ы бзушылы субъективтік жаынан тікелей асааналыпен, жауапты мемлекеттік лауазым атаратын кімет кіліні немесе лауазымды адамны атаын з бетінше иелену максатымен істеледі.
ылмысты ы бзушылы субъектісі — 16-а толан адам.
ылмысты кодексті 390-бабыны 3-блігінде билік кілеттіктерін алу масатында азастан Республикасыны Конституциясында белгіленген лауазымды атаратын адамны атаын з бетімен иеленгені шін жауаптылы белгіленген. Бірнеше лауазымды тлаларды тізбегі азастан Республикасыны Конституциясымен белгіленді, мысалы: Республика Парламентіні, кіметіні, Конституциялы Кеес, соттар мен сот трелігі, прокуратура органдарыны лауазымды адамдары. Кінэліні азакстан Респуб-ликасы Конституциясы бойынша белгіленген осындай лауазымды атаран адамны атаын з бетінше иеленуі осы ылмысты ы бзушылыты аяталанын білдіреді. Егер кінэлі адам осындай ататы иемденумен бірге басадай ылмысты іс-эрекеттерге жол берсе, онда оны эрекеті ылмысты кьі бзушылытарды жиынтыы бойынша сараланады.