Сйек тканіні бейорганикалы жне органикалы заттары.

Кристалдарды суі алай жреді?

Кристалдарды будан, балымадан, ерітінділерден температураларын згерту арылы сіріп алуа болады. Затты кристалды кйге ауысуы сапалы згеріс, ол рбір зат шін кристалдану температурасы деп аталатын арнаулы бір температурада ана теді. Кристалдану процесі ту шін кристалды фаза орталыы (оны «йты» деп атайы) болуы ажет. Кристалды сіруге болатын йтыны ерітіндіні аса аныуыны немесе аса суыту арылы алуа болады.

Кристалдарды суі негізінде ш трлі механизммен туі ммкін: екі лшемді йтыларды пайда болуымен жне оларды суімен; дислокациялы механизмдермен, яни блшектерді (атомдар, молекулалар) дислокациялы басыштара осылу жолымен; блуші бетке блшектерді ретсіз осылуы арылы.

Алдыы екі механизмде кристалдар абатпен ссе, соыны айырмашылыы кристалдану беті бір текті, зіне зі перпендикуляр баытта жылжып отырады. Осы жадайда су жылдамдыы () фазаларды шекараларындаы аса суыуды шамасына туелді.

 

 

Сйек тзуші жасушаларды остеобластардаы ызметін тсіндірііз.

Остеобласттар, остеобластоциттер (гр. osteon-сйек, blastos-зачаток). Блар жас жасушалар, сйек лпасын райды. алыптасан сйектер сйекстіні (надкостница) тере атпарларында жне травмадан кейін регенерация жрген сйек лпаларында кездеседі. алыптасып жатан сйекті бкіл беткейін здіксіз абатпен аптайды. Остеобласттар р трлі формада болады:
кубтрізді, пирамидалы, брышты (углаватый). Оны денесіні пішіні шамамен 15-20 мкм. Ядролары домала немесе овальды формада, бір немесе бірнеше ядрошытан трады. Остеобласттарды цитоплазмасында гранулалы эндоплазмалы тор, митохондриялар жне Гольджий жиынтыы жасы дамыан. Остеобласттар, остеоциттер сияты блінбейтін клеткалара айналады.

Сйек рамына организмдегі натрий фосфор, магний кальцийді анша %-ті енеді?

Тірі азаа ажетті тіршілік металдары деп аталатын металдарды жалпы сипаты бойынша шамамен салмаы 70 кг адам азасында тіршілік металдарыны млшері тмендегідей болады : кальций – 1700 г, калий – 250г, натрий – 250 г, магний – 42 г, темір – 5 г, мырыш – 3 г, мыс – 0,2 г, марганец, молибден, кобальт – барлыы шамамен 0,1 г. Ересек адамны денесінде 3 килограмма дейін минералды тздар бар, бл млшерді 5/6 блігі сйек лпаларына тиесілі. Кейбір макроэлементтер (магний, кальций) жне кптеген микроэлементтер азада биолиганд – аминышылдармен, нруыздармен, нуклеин ышылдарымен, гормондармен, друмендермен жне таы басалармен комплекс трінде кездеседі. Мысалы, темір ионы комплекс тзуші ретінде- гемоглобин, кобальт-В 12 друменіні, магний- хлорофилл рамына кіреді. Сонымен атар, азада биологиялы маызы жоары баса да элементтерді кптеген биокомплекстері бар.

Тістегі эмальда цементте, дентинде жне сйек тіндері рамында болатын фосфор ышылыны кальцийлі тздарын атаыз.

ЭМАЛЬ. (тіс кіреукесі) – адам азасындаы е атты тін. Химиялы рамы жне рылысы тк крделі. Эмальды минералды рамы (процентпен аланда):

Гидроксиапатит - 75,04

Карбонатапатит - 12,06

Хлорапатит - 4,397

Фторапатит - 0,663

Кальций карбонаты - 1,331

Магний карбонаты - 1,624

Эмальды 95 % органикалы емес заттан, 1,2% органикалы; 3,8 су райды. Эмальды 95% минералды тздар райды. Оларды 17% фосфар, 37% кальций. Эмальды рамын химиялы элементті 1/3 райды. Эмальды органикалы затыны 3,5% белок райды. Штакк (1954ж) эмаль белогыны 0,17% еритін, 0,18 ерімейтін фракциялар 0,1% цитраттар, 0,15% пептид пен бос амин ышылдарынан 0,6% липидтерден тратынын тапты. Эмаль суды ткізгіш ткізгіштігі кптеген факторлара байланысты. ДЕНТИН (тісті атты негізгі заты) 70-72% органикалы емес заттар (олар фосфат жне Са карбонаты, Са фториді, Мд, Nа жне кптеген микроэлементтер) 28-30% органикалы зат пен су райды.

ЦЕМЕНТ 68% органикалы емес заттан, 32% органикалы заттар трады.

Сйек тканіні бейорганикалы жне органикалы заттары.

Днекер тіндеріні аралы заты коллаген жне эластин талшытарымен негізгі заттан трады. Коллаген талшытары. Днекер тіндеріне мытылы асиет беретін , ртрлі баытта немесе ретімен орналасан алыдыы 1 – 3 мкм , ал зындыы ртрлі болып келген фибриллярлы белок – коллаген. рамында протофибрилярлары бар , алыдыы 5 нм болатын микрофибриллалар. Коллаген талшытарыны таы бір трі ретикулярлы немесе преколлаген талшытары.