МОЛЕКУЛАЛЫ ФИЗИКА ЖНЕ ТЕРМОДИНАМИКА

Негізгі тратылар

Физикалы тратылар белгілері Санды мндері
Еркін тскен денелерді нормаль деуі g 9,81 м/с2
Гравитациалы тратысы g 6,67·10-11 м3/(кг·с2)
Авогадро тратысы NA 6,02·1023 моль-1
Молярлы (универсаль) газ тратысы R 8,31 Дж/(моль·К)
Больцман тратысы k 1,38·10-23 Дж/К
Электрон заряды q, e 1,6·10-9 Кл
Вакуумдаы жары жылдамдыы c 3·108 м/с
Планк тратысы h 6,62·10-34 Дж·с
Сутегі атомыны иондану потенциалы IO 2,18·10-18 Дж = 13,6эВ
Массаны атомды бірлігі а.е.м. 1,660·10-27 кг
Электрлік тратысы e0 8,85·10-12 Ф/м
Магниттік тратысы m0 1,26·10-6 Гн/м

Бтін жне шамалы бірліктер

осымша Негізгі бірлікке атынас белгілеу осымша Негізгі бірлікке атынас белгілеу
Мега 106 М милли 10-3 м
Кило 103 к микро 10-6 мк
Деци 10-1 д нано 10-9 н
cанти 10-2 с пико 10-12 п

МЕХАНИКА

Термин, тсінік Анытама
Жылдамды Орташа лездік
деу Орташа лездік деуді мні немесе
Тангенциаль деу , траекторияа жанама мен жылдамдыты шамасы бойынша згеруі
Нормаль (центрге тартыш деу) , жылдамдыты жанамаа нормаль баытпен згеруі
Масса Денені инерттілігіні лшемі жне тартылуды обьектісі  
Кш Баса дене жаынан жне рістен серлеріні лшемі жне деуде немесе деформацияда крінеді.
Денені салмаы Инерциялы тменгі деу жоары деу
Дене импульсы
Кш импульсы F× t , немесе
Кш жмысы
Энергия Козалысты жне серлесуді универсиаль лшемі  
Кинетикалы энергия
Потенциалды энергия серлесу энергиясы (функция кйі) , ,
Брышты жылдамды
Кш моменті

 

 

озалыс типі деу озалыс тедеуі
Тзу сызыты бір алыпты
Шебермен біралыаты  
Тзу сызыты бір алыпты демелі
Біралыпсыз исы сызыты
Еркін тсу

 

За тжырым
Ньютонны екінші заы , немесе
Бкіл лемдік тартылыс заы
Гук заы
Импульсты саталу заы тйы жйе

 

СЙЫТАР МЕХАНИКАСЫ

 

За тжырым
Гидростатикалы ысым
Архимед заы
здіксіздік тедеуі
Бернулли тедеуі

САЛЫСТЫРМАЛЫ ТЕОРИЯСЫ

 

СТ постулаттары 1. Эйнштейнні салыстырмалы теориясы: барлы физикалы былыстар барлы инерциялы санажйелерінде бірдей теді. 2. жары жылдамдыыны тратылыы: Жары жылдамдыы абылдаан жне жары кзіні жылдамдытарына туелді емес
Массаны жылдамдыа туелділігі
зындыты ысаруы
Уаытты созылуы
Ньютонны екінші заы
Толы энергия E мен дене массасыны m аралы байланысы
Кинетикалы энергия

МОЛЕКУЛАЛЫ ФИЗИКА ЖНЕ ТЕРМОДИНАМИКА

Термин, тсінік Анытама
Молекулалар концентрациясы Молекулаларды бірлік клеміндегі сан,
Берілген массадаы молекулалар саны
Абсолюттік термодинамикалы температура T=273+t
Зат млшері, моль
Молекулаларды жылулы озалысыны орташа кинетикалы энергиясы -жалпы, - ілгерлемелі озалыс
Молекулалар жылдамдыы ор.квадрат. ор.арифмет. е ытимал.
Газ жмысы жалпы p=const T=const
Идеаль газды ішкі энергиясы
Жылу сыйымдылы (анытама)
Идеаль газды молярлы жылу сыйымдылыы , , (Майер) -адиабат тратысы
Тасымалдау былысы Диффузия, ттырлы, жылу ткізгіштік
аныан бу Сйы пен динамиканы тепе-тедіктегі бу
За Тжырым
Молекула-кинетикалы теория (МКТ)негізгі тедеуі
Менделеев-Клапейрон тедеуі
Изопроцестер тедеуі Изотермиялы Изохоралы Изобаралы
Адиабаталы процесс(Пуассон) тедеуі
Термодинамиканы бірінші заы немесе
Жылу машинасыны ПК
Карно цикліні ПК

Молярлы массалар

Газ H2 He N2 O2 NH3 CO2 ауа
m, 10-3 кг/моль

Еркіндік дрежелері

Газ Бір атомды (неон Ne, гелий He) Екі атомды (оттегі O2, азот N2, сутегі H2) ш жне кп атомды (кмірышыл газ CO2, NH3)
Жалпы саны
Ілгерілемелі
Айналу озалыс саны -