Жмыс параы: Су маында са бол! 3 страница
| Оу бадарламасына сілтеме | Оу масаттары | сынылатын оыту іс-рекеттері | Малімге арналан ескертпелер | Оыту ресурстары |
| 2.1 Жергілікті жерде бадарлану 1.3 Мені атамекенім | 1.2.1.1 жергілікті белгілер бойынша ккжиек тстарын анытау 1.1.3.1 з мекенжайын атау жне елді мекеніні географиялы орналасан жерін сипаттау | Бадарлауды йренейік ()Егер оушылар досын з йіне онаа шаырысы келсе (алаа, ауыла), ол сол жерге алай жету керектігін айдан біледі? Навигация ымымен, карта, ккжиек тстары С. О. Ш. жне Б. атауларымен таныстырып, анытатыыз. (Т) Оушылардан сраыз: · картада з мектебін табуды; · облыс картасында алалар мен ауылдарды табуды; · азастан картасында Астананы жне Амола облысын табуды; · Еуразия жне Азия картасында азастанды табуды. ()Оларды йлері, ауылы немесе аласы ай баытта орналасандыын анытау шін, мектеп белгіленген, жергілікті картаны зерттеіз (оларды картада белгіленгендігіне кз жеткізііз). Олара осыны жасауа жергілікті белгілер алай кмектесетіндігін тсіндірііз. (Ж)Оушылар жптасып С, О, Ш пен Б ккжиек тстарын анытау шін жергілікті белгілерді пайдаланады. Жптасан балалара мынадай тапсырма берііз: досыыза сызбаны/картаны пайдалана отырып сізді йіізге/ауылыыза/алаа алай жетуге болатындыын тсіндірііз. Сізді йііз немесе мектеп сияты бастапы шыу орнын тадаыз. ()Сынып оушыларыны жергілікті белгілер, баыттар жне карталар жайында нені білгендері жайында талылау йымдастырыыз. ()Оушылар жергілікті белгілерді білу мірді баса аспектілеріндегі рлін алай арастыратындытарын тексеру кезінде формативтік баалауды жзеге асыруа ммкіндік бар. | Сратар мен жауаптар сессиясы кезінде ажетті апаратты алу тсілі ретінде жетелеуші сратарды пайдаланыыз. Мына білімдерге сйене отыра жолды баыттарын алай анытау керектігін оушылармен бірге анытаыз: · компасты баыттары; · табии ерекшеліктер/назар аударарлы орындар; · кн, жлдыздар жне т.б. Сабаты орытынды блімінде материалды жалпылау жне бекіту жасалады. осымша тапсырма ретінде оушылара ткен кезедегі азастан бойынша саяхат туралы баяндайтын аза халы ертегісін сынуа болады, мысалы: егер сіздер бір тарихты білсеіз, барлыына айтып берііздер. Ескерту: айтылатын гіме аудиторияны жас ерекшелігіне сйкес болуын адаалаыз | Баспа: Книжник. Автор: Григорьева Татьяна Кітапта географиялы ашылуларды маызды оиалары серлі баяндалады. Мселен, жас оырмана аламшардаы полюстер ашан пайда болды, осы сынды танымды деректерді білетін болады. Азия картасы азастан картасы Облыс немесе айма картасы Нсаулытары берілген мектепті оршаан жерді жоспары/картасы: • ккжиек тстары: С, О, Ш, Б. •масштаб •негізгі географиялы згешеліктер, яни, жол, имараттар, зендер/жылалар, тбелер, жазытар, Дала тарихтары: аза халы ертегілері |
| 1.3 Мені атамекенім | 1.1.3.1 з мекенжайын атау жне елді мекеніні географиялы орналасан жерін сипаттау 1.1.3.2 зі тратын елді мекенні басты кшесін, имараттарын жне крнекі жерлерін сипаттау | ала мен ауыл (МК,) Ауыл мен ала крінісі бейнеленген суретті крсетііз. Суреттерді салыстырыдар. ай суретте ауыл, айсысында ала берілген? Оны айдан білдідер? ала мен ауылды ерекшелігі туралы гіме жргізу. з тратын жері алай аталады? Тратын жері несімен ерекшеленеді? () Оушылара оларды туан аласын, оны табии ландшафтін зерттеуге кірісетіндіктерін айтыыз. Оушыларды міндеті олара онаа келетін досы шін ала (немесе оны бір блігі) бойынша саяхатты жоспарлау болып табылады. Алдымен олар ала (немесе аланы бір блігі) туралы білуі тиіс. Олар не туралы білгісі келер еді? (Ж) Оушылар жпта здеріні саяхатын дайындау шін ала туралы сраысы келетін кем дегенде ш сра туралы ойланулары тиіс. Сынып шін мына сияты трлі сратарды тізімін жасаыз: · Бізге алалар не шін керек? · аланы ртрлі бліктерін не байланыстырады? · Сіздер аланы андай жерлерін натасыздар жне неліктен? Оушылар осы сратарды жауабын алай біле алатындытарын сынады. Олара кмектесу шін сізде аланы негізгі имараттары мен баса ерекшеліктеріні фотосуреттері, жерді пайдалану сызбасы, аланы аэрофототсірілімі (болса) жне аланы негізгі картасы бар екендігін айтыыз. (Ж) Жптарда, малімні кмегімен, оушылар фотосуреттерді талылайды. Оушылар аланы негізгі картасында крсетілген аланы табии сипаттамаларына сай адамдарды фотосуреттері мен пейзажды фотоларын лайытайды. Оушыларды аланы уеден тсірілген фотосуретімен таныстырыыз. Оушылармен бірге аланы орналасуын жне неліктен дл осылай орналасанын талылаыздар. (Ж) Жптар фотосуреттер мен аэротсірілімдер бойынша анытаан басты ерекшеліктерін (жерді пайдалануды) аланы картасында алай белгілейтіндіктерін шешеді. () Сызба картада белгіленген трылыты аласы бойынша экскурсия йымдастыру шін оларды райсысы дайындайтын жолкрсеткішті сыныппен бірге талылаыздар. (Т) Топта з тратын жеріні бір блігіні макетін олда бар материалдардан жасауды тапсырыыз. Жиі баратын орны немесе нататын жері болуы ммкін. Жмыс соында оушылар з таныстырылымдарын жасап, крме йымдастырады. | Бл тапсырма арылы туан аланы зерттеу кзделеді, алайда бны оушылар Астана сияты аланы бір блігі туралы білу шін пайдалана алады. Туан аланы зерттеу кзделеді, алайда бны оушылар Астана сияты аланы бір блігі туралы білу шін пайдалана алады. Сратары бар тапсырмалар оушыларда атыстылы жне жауапкершілік сезімін дамытады. рбір оушыа ойлану шін, ріптесімен идеямен блісіп, содан кейін сратарды ауыстырып жаа ріптесіне кшуге болатын жеке сра оюа болады. Бл оушыларды таырыпа тартады. Сратар оушыларды ала туралы з сезімдерін білдіруге ынталандыруы, пікірлерін білдіруге жне з нсаларын арастыруа ммкіндік беруі тиіс. Бл тапсырма жоарыдаы тізімнен жне оушылар жмыс істейтін негізгі картадан алынан жерді пайдалануды трлерін крсететін біратар фотосуреттерге негізделген. уеден тсірілген фотосурет міндетті болып табылмайды. Егер ол олданылса, оушылардан фотосуреттерде крсетілген имараттарды типтері крсетілген ауматарды сйкестендіре алама екендіктерін жне здеріні сапары аясында олар ай жерге барысы келетіндіктерін сраыз. Оушылара сыныптан тыс уаытта да жол крсеткіштерін растыруды жаластыруына рсат берген жн. Жолдаы мінез-лы ережелерін, жаяу жргіншілерді озалысын реттейтін жол белгілерін айталаыздар. | Диалог пен жазу шін пайдалы сзорамдарды сериясы: кпірлер, кафе, шіркеулер, кинотеатрлар, фабрикалар, кімшілік имараттары, йлер, ескерткіштер, мешіттер, музейлер, кеселер, саябатар, жолдар, дкендер, назар аударарлы орындар, ескерткіштер, театрлар жне оушыларды абілетіне сйкес кез келген баса арнайы терминология. Жерді пайдалануды басты типтерін аны жне айын крсететін аланы сызба картасы. Картада баыттар мен масштаб болуы тиіс. Егер бар болса, аланы немесе ауылды уеден тсірілген фотосуреті. Егер олжетімді болса GoogleStreetView ралын пайдалану оушылара з кшесіні картиналарын арастыруа ммкіндк береді. |
| 1.3 Мені атамекенім | 1.1.3.1 з мекенжайын атау жне елді мекеніні географиялы орналасан жерін сипаттау | Мен айда трамын () Орналасан орын ымын талылаыздар – мектепті, оларды ауылындаы немесе аладаы йіні орнын анытау. (Ж) Оушылар жптасып жерді пайдалануды трлерін талылайды, мысалы, фабрика, й, жол, кино шін, демалыс айматарын, саябатар салуа арналан, ауылшаруашылы, жайылымдар, мектеп жне жергілікті ауылдарды айналасындаы орманды алап. () Табии пейзажды талылаыздар. Оушылара оларды табии ландшафт контекстіндегі жергілікті ауылындаы жерді пайдалануды зерттейтіндіктерін айтыыз. () Оушылара олар жерді пайдалануды ртрлі трлері мен пейзажды ерекшеліктерін бояп, белгілей алатын мектеп аумаыны немесе жергілікті ауылды сызбалы немесе эскиздік картасын берііз. Ауылдаы жерді пайдалануды рбір трі шін сынып символ мен тсті кодты тадайды. Оушылар топыраты фотосуреттеріне мектеп аумаы мен ауылды негізгі картасындаы адамзатты жне физикалы сипаттамаларды анытайды. Олар сызба карталарда жерді пайдалану жазбаларын жасау шін тсті кодты олданады. (Т) Оушылар з карталарын трт трттен топтасан топтарында талылайды; рбір жпты з карталарында крсетілген басты бекеттерді, крікті жерлерді сипаттайды. | Бл тапсырмалар жерді пайдалану ымымен таныстырады жне басты назардыаулдара аударылады. Себебі, азастан аумаында ауылдар басым. Келесі тапсырмалар алалы айматармен байланысты. Оушыларды білімдері мен тжірибесіні негізіндегі кіріспе талылауда жерді пайдалануды ртрлі трлеріні мысалдары келтіріледі. Оушылар здеріні кргендерін, баылаандарын здеріні жергілікті орналасуымен байланыстыра алады. Оушылар картада белгілейтін жерлеріні клемін жне жерді пайдалану трлерін шектеу ажет болады. Тспен кодтау жне арапайым сызба карталар мен диаграммалара символдарды осу, материалды жасы мегеруге ыпал етеді. Оушылар здеріні карталарын жаа жпта/топта талылаулары тиіс. Оушылар йренген білімдерін нерлым тереірек тсінуге ол жеткізулері керек. . | Облысты физикалы картасы. Сздер мен фразалар. Орналасан жерді басты ерекшелігін крсететін, мектепті трылыты жеріні немесе жергілікті ауылды сызба немесе эскиздік картасы– мысалы, ауыл шін: ауыл шаруашылы жерлері, жайылым, орманды алап/орман, дала, имарат, ферманы имараттары, мешіт/ шіркеу. |
| 2.2 Климат жне ауа-райы | 1.2.2.1 Ауа-райыны адама жне оны іс-рекетіне серін анытау 1.2.3.1 жыл мезгілдеріне орай табиатта бос уаытты ткізу ммкіндіктерін анытау | Ауа-райы деген не? () Оушылардан «ауа райы» туралы нені білдіретіндерін сраыз? Олар ауа райы туралы андай сратар оюы ммкін? Олар мны алай зерттейді жне мліметтер жазбасын алай жасайды? «Ауа райы» сзі нені білдіретінгін жне жергілікті ауа райы андай екендігін талылаыздар. рбір оушыа ауа райыны ртрі бойынша сурет салуа тапсырма берііз. Сратар ойыыз жне талылаыздар: · Жыл маусымдары бойы ауа райыны трлері. · Термометрді пайдаланып температураны лшеу. · Адамдарды ауа райы жадайларын ртрлі пайдалануы (мысалы, киімді кептіру, ойындар, батпырауы шыру, электр уатын ндіру, кн уатын тудыру, сімдіктерді сіру, бос уаытын ткізу, туризм жне т.б.) · Ауа райыны згеруі. (Т) Топ мшелері ауа райын крсете отырып з суретін салады. Оушылар здеріні суретінде ауа райыны ерекшеліктерін жазу шін климат туралы арнайы терминологияны олдана алады. () Сыныптан сраыз: біз бгін ауа райы туралы не білдік? Оларды жауаптарын орытындылаыз. (Т,)Топа талылау шін мынадай сратар беріледі: Неліктен газетте, радио немесе теледидардан кнсайын алдаы кнні ауа-райын хабарлап отырады? Сурет бойынша жауап береді. Балалар ауа-райына сйкес киінген бе? Неліктен олар ауа-райыны андай болатынын біліп жруі керек? «Кім дрыс киім тадайды?» ойынын йымдастырыыз. | Талылау басарылатын тсінік формасында ткізіледі, яни рбір сатыда малім оушыларды оу масаттарына ол жеткізуге баыттап, олдап отырады, алайда бл жерде олара осы контексте жымды білімдер мен тсінікті барынша рбітуге ммкіндік беру керек. Егер уаыт болып жатса жне оушыларды абілеттерін ескере отыра арастыруа болатын баса сратар: · Біз ауа райы бойынша мліметтерді алай жазамыз – символдар. · Біз ртрлі ауа райыны алай лшейміз (жауын-шашын, жел, ашы кн, жне т.т.) · Бізді кнделікті тілімізде ауа райын сипаттау шін сздер мен сзорамдарын алай пайдаланамыз. осымша тапсырма ретінде оушылара трт маусымны суретін салуды сынуа болады. Бл оып йренгендерін жинатауа кмектеседі жне оушыларды жыл ішіндегі климатты басты ерекшеліктеріне назар аудартады. Сабата оушыларды ауа-райына сйкес киімді тадай білу біліктерін алыптастыру масатында «Кім дрыс киім тадайды?» ойынын жргізуге болады. Ойынны шарты: оушылар здері киінуі немесе топта бір атысушыны ауа-райына сйкес киіндіруі ажет (Ауа-райын сурет бойынша немесе бейне жазба арылы крсетуге болады). | «Балапан» арнасыны ауа-райы болжамы: https://www.youtube.com/watch?v=mBx3qavkx4Y https://www.youtube.com/watch?v=EdcauDmkxOw |
| «Дниетану» пні. Бастауыш мектеп. 1-сынып | ||
| 5- блім: Саяхат | ||
| Осыан дейін мегерілген білім | ||
| Оушылар алашы трт тарауда й мен мектеп арасындаы жола бадар жргізу, жергілікті жермен танысу арылы жалпы саяхат туралы тсінігі болады. | ||
| Мазмны | ||
| Бл блімде й мен мектеп арасындаы «Саяхаттау» тжірибесі арылы, коммуникацияларды маыздылыын тсіне отырып, «Саяхат» таырыбымен танысады. Алашы адамдарды пайда болуы, азастанны ертедегі тарихы, кшпенділік уаытындаы маызды кезедер, азастан мен кршілес елдер аумаындаы сауда атынасыны арастырылуы «Саяхат» ымыны мазмнын кеейтеді. | ||
| Осы блімдегі «Дниетану» пніні тілдік масаты Оушылара пндік масаттара жетуге кмек шін сйкес академиялы тілдегі тілдік масатты лгісі тменде берілген. | ||
| Тілдік масат | Пнге атысты лексика мен терминология | Диалога/жазылыма ажетті тіркестер |
| Оушылар: кші-он/ оныстану/сауда контекстіндегі «саяхат» ымымен байланысты сздер мен лингвистикалы рылымдар арылы сздік орларын лайтады. | Оан кіретіндер: · «Туризм» жне «турист» ымдарыны мні жне оны масаттары; · Кне заманны е белгілі тарихи ескерткіштері; · Крнекі материалдарды зерделеу арылы ежелгі адамдарды мірін гімелеу · Сатарды мір салты, са дуіріні жекелеген ескерткіштері | Талыланатын мселелер · «Саяхат» деген не? · «Саяхатшы» деген кім? · Кне заманны андай ескерткіштерін білесідер? · Ежелгі адамдарды мірі андай болан? · азастан астанасы туралы не айта аласы? · Туелсіз мемлекетті андай белгілерін білесі? |
| Баса тілдік масаттарды ою шін жне ылыми тілді дамытуа атысты осымша нсаулыты жоарыдаы «Тілдік масаттар туралы» блімді араыз. | ||
| ысаша шолу Басты таырып – бл саяхаттарды ежелгі заманнан бгінгі кнге дейін азастанны алыптасуы мен дамуына алай ыпал еткендігі. Алашы тапсырмалар оушыларды Африкада пайда болып, кейіннен лемні алан бліктеріне, соны ішінде азастана оныстана бастаан «алашы адам» ымымен таныстырады. Тапсырмаларды келесі трлері «азіргі заманы саяхат» ымымен байланысты болады.Кшпелі шаруашылыты дамуына алып келген лы оныс аудару кезеіндегі азастанны аграрлы ркениеттерді дамуындаы саяхаттарды рлі арастырылатын болады. Блімде сатар туралы аыздарды баяндап беру арылы оларды азастана тигізген ыпалын таныстырумен аяталады. Бл блім аза халы ауыз дебиетімен жне дстрлерімен, тарихымен, мифтерімен жне аыздарымен байланысты. Тарихты айтып берумен, оларды растырумен байланысты тапсырма трлері сауаттылыа йрету бойынша бадарламамен атар жоспарлануы тиіс. Блім, сонымен атар, «Кркем ебек» пні бойынша бадарламамен де байланысты, йткені ол оушыларды кзбен кретін образдармен жне суреттермен таныстырады. |
| Оу бадарламасына сілтеме | Оу масаттары | сынылатын оыту іс-рекеттері | Малімге арналан ескертпелер | Оыту ресурстары |
| 3.1 Кне мдениеттер мен ркениеттер | 1.3.1.1 крнекі материалдарды зерделеу арылы ежелгі адамдарды мірі туралы гімелеу | Алашы адам () Оушылардан саата арауларын сраыз, ойша 2 саат брын уаыта оралып, сол уаытта олар немен айналысанын сраыз. Ары арай 10 жыл брын не боланын кімні білетінін срап крііз. Оушылара брыны ткен заманда не боланын зерттейтін, оытатын ілім бар ол тарих деп аталатынын, оны оып бастайтындытарын айтып кетііз. Ол бізге адамзатты басынан кешкендерін йретеді. Тарихта алашы адамдар пайда болан кезден басталанын айтып кетііз. Оушылара кішкентай ботаны оржына салып келген ежелгі ебек ралдарын крсетііз: ашау, тас балта. Оушылардан оларды кім жне ай кезде олдананын сраыз. Олар жауап бере алмауы да ммкін. Сол уаытта картадан Африканы шыысын крсетіп, алашы адамдарды сол жерде пайда боланын айтыыз. алымдар адамны ары тегі аса ірі адам тріздес маймылдан шыан деген пікірді сынады. азастан аумаын адамдар бдан миллион жыл брын мекендеген. (МК, ) Итерактивті тата арылы алашы адамдарды мір сруі туралы материалмен таныстыру. Алашы адамдарды азіргі адамдардан айырмашылыы андай екендігін табуларын сраыз. (Т) Оушыларды екі топа біріктірііз. Бір топ терімшілер, екінші топ ашылар болады. Оушылара терімшілер мен ашыларды кім екендігін ойлануына біраз уаыт берііз. Оларды болжамдарын тыдаыз. Оушылара мынадай толытыру жасаыз: терімшілік тама тауып жеуді негізгі кзі болан. Балалар мен йелдер жеміс, тамыр тіпті рта дейін теріп кнелткен. Ер адамдар ашылыпен айналысан. Жасалан жмыстарын бекіту шін ртрлі тсілдерді немесе сра жауапты олдана аласыз. | 1-сурет: «Алашы адамдарды дене бітімі» 2-сурет: «Алашы адамдарды баспанасы» 3-сурет: «рал-саймандары» 4-сурет: «Алашы адамдарды ксібі» 5-сурет: «Алашы адамдарды азыы» Бл сабата оушылар алашы адамдарды тіршілігімен танысады. ткен кн мен азіргі уаытты айырмашылыын тсініп з кзарастарын білдіреді. Сабата оулытаы апараттар арылы сратара жауап беріп, бірлесіп істеген жмыстарына орытынды жасап йренеді. Оылан таырып негізінде алашы адамдарды суреттейді, рулы ауымдастыты тіршілігін сипаттайды. Саба оушылара адамзат баласыны пайда болуына, бабаларына, тариха деген рмет алыптастырады. Алашы адамдарды трмыс-тіршілігін сипаттау барысында алыптастырушы баалау жргізе аласыз. Бл тапсырманы сздік орына тмендегі сздер кіреді: · ру; · терімшілік; · ашылы. | Баспа: Книжник. Автор: Волкова Александра лемдік тарих. Бл кітап жас оырмандарды жиырма бірінші асыра дейінгі мір срген халытарды тарихи кезеімен таныстырады. Бізді заманымыза дейінгі адамзат мырындаы ежелгі лем мен ортаасыр тіршілігіні маызды деректерін ызыты баяндайды. Африкадаы ежелгі адамны даму картасы – гоминидтерді ертедегі оныстану/даму аумаын, оларды орын ауыстыру маршруттарын Африка, Еуропа мен Азияны картасы жне крсететін карта. Суретшіні картинасы Ашылы/оам терімшілігі, оларды мірлері (Британиялы мысал: http://g uerillaarchaeology.files.wordpress.com/ 2012/06/meso-recon1.jpg) аза халыны ертеде оныстануы. |
| 3.2 азастанны тарихи тамырлары | 1.3.2.1крнекі материалдар негізінде сатарды мір салтын сипат 1.3.4.1 дереккздерді зерделеу арылы Томирис туралы гімеле 1.3.1.1 крнекі материалдарды зерделеу арылы ежелгі адамдарды мірі туралы гімелеу | Ежелгі ата-бабаларымыз ()азатарды ары ата-бабаларыны ішінде сатар деп аталан кшті де айратты атты скерлер тайпасы боландыын айтыыз. Оушылара А картасын крсетіп жмыс йымдастырыыз. Сатар – бізді танымал ары бабаларымыз. Сатар туралы археологиялы зерттеулерден кптеген апараттар алынды. Сатар туралы аыз гімелер де бар. ()Са ханшайымы Томирис туралы гіме бастау шін тмендегі сратарды оюа болады. Сыныпта Томирис есімді неше ыз бар? Томирис есімді неше ызды танисы? Аттарын неліктен Томирис ойды деп ойлайсы? - деген бірнеше сра ою арылы рбітуге болады. Одан кейін батыр ыз туралы мынадай млімет беріп кетііз. Ежелде лы даламызды Са тайпаларында Томирис есімді патшайым болан. Ол халы арасында Тмар ханшайым атымен де белгілі. зіні ер мінезділігімен, аылды, парасаттылыымен ерекшеленген. Ол Азияда билік ран Кир патшасына ттеп берген. Содан бастап аты аыза айналан. (Ж/) Оушылардан кезектесе отырып бкіл сынып шін сатар туралы аызды оуын сраыз. Тарихи аыз негізінде оушылар таырыпты сурет салу тапсырмасын беруіізге болады. (Т) ш-трттен топтаса отырып, оушылар Томирис туралы аыз-гімелердегі деректерді талдайды. () Оушыларды мтіннен ажетті апаратты таба білуін, Томирис бейнесін сипаттап айта білуін, мінездеме бере білу дадыларын баалаыз. | Тарих – оушыларда саяхат таырыбы туралы тсініктерін дамытатын орта. Сабатаы тапсырмалар саяхатты жергілікті аламен байланыстырады. Оушылар жаа апарат ала отырып, ерте кездегі ата-бабаларымызды кім боланын біледі. Томирис ханшайым туралы арапайым тсінік алады. Оларды трмысымен танысады, азіргі заман тіршілігімен салыстырады. оршаан орта, ерте мен бгін туралы тсінік алады. Сатарды оныстанан жеріні арапайым сызбасын жасайды. Топты, жпты, жеке жмыс кездерінде з белсенділіктерін барынша танытады. Сратара еркін жауап беріп, з ойын немесе кзарасын жеткізе алады. | Баспа:Книжник. Автор:Волкова Александра лем кереметтері. Баспа: Аруна лем халытары. дет рып, кшу ону. Сатажаулап алан ауматарды лаюын крсететін карта. A суреті: Са патшалыыны картасы. В суреті: Са скерлеріні кімге састыын анытауа болатын сурет Саяхат туралы аза халы аызы. |
| 3.1 Кне мдениеттер мен ркениеттер | 1.3.1.1 крнекі материалдарды зерделеу арылы ежелгі адамдарды мірі туралы гімелеу | лы дала тарихы
()Оушылар азастанны біратар азіргі монеталарды арастырады. Монетада салынан бір немесе бірнеше заттарды анытаыз.
() Монета алтыннан жасалан жне те нды. Оны фотосуретін – р оушы жбына бір-бірден лестірііз. Оушыларды айсысы монетада не салынанын – ондаы мсін, нышандар, жазу туралы білетіндіктерін сраыз. Олар нені білдіретінін тсіндірііз жне оларды талылаыз.
(Ж) Оушылардан жптарымен салынан суреттері, монета туралы гімелесулерін сраыз.
Тмендегі сратарды татаа жазыыз, жауаптарын талылаыз.
| ||
| 2.4 Туризм 3.5 азастан тарихы: туелсіздік, мемлекеттілік жне отансйгіштік | 1.2.4.1 туризмні мнін тсіндіру 1.2.4.1 туризмні мнін тсіндіру 1.2.4.2 Туризмні негізгі масаттарын атау 1.3.5.3 азастан астанасы туралы шыармашылы жмыстарды таныстыру | Ертедегі саяхат (МК, ) Малім оушыларды ежелгі дуірге саяхат жасауа шаырады. Ежелгі дуірде адамдар кшіп-онып жргендігін, бізді ата бабаларымыз болан сатар отбасымен кймелі арбамен кшкендігін, ал онанда киіз йлерде отырандыын тсіндіреді. «Кшу» сзін алай тсінетіндіктерін срайды. Оушыларды жауаптары тыдалады. андай елді атауын білетіндіктерін срап крііз. Оушылар ата-анасымен саяхаттаан немесе естерінде алан айматарды (елдерді) атауын айтады. (Т) Сіз сол аталан елдерді атымен сыныпты топтара бліп алыыз. «Кшпенділер» ойынын ойнатыыз. Кшкен кезде барлы заттарын здерімен алып жруін сраыз. «Кш озалды» деген стіізде топтарымен келесі топты орнына, одан ары арай орындарын ауыстырып отырулары ажет. «Кш оныстанды» деген стте, ай орына келіп тоталды, сол орындарында алулары тиіс. Ойын арылы оушылар жаа саба туралы біршама тсінік алуы керек. | ткендегі жне осы шатаы клікті крсететін біратар картиналар, азіргі заманы суретте Астана туралы картиналарды/суреттерді крсетуге басымды берген жн. Суреттерде тмендегілер шін бос орын болуы тиіс: · атауын жазуа, · суретке салынан клікті трін крсетуге. | |
| (Т) Сюжетті суреттер бойынша топты ішінде кіші зерттеу жмысын жасатыыз. Зерттеу жмысында оушылар кшпенді ел сатарды немен айналысанын, андай ару-жара стананын, кшкенде андай клік трлерін пайдалананын анытап, талдайды. Оны постерге тсіреді. р топ істеген жмыстарын іліп ояды. Оушылара достарыны жмысын баалау шін біраз уаыт берііз. рбір жмыса з ойларын жазба, смайликтер, сыйлы суреттері трінде білдірулерін срауыыза болады. (Ж) Жпты жмыс ретінде «Сымсыз телефон» ойынын ойната аласыз. Бір оушы азіргі заман, екіншісі са дуіріндегі бала болып телефонмен гімелеседі. Жасы гіме жргізіп жатан жпты лгі ретінде татаа шыарып крсетуіізге болады. () Малім: Сендер біріе бірі онаа бара алар ма едідер? Барсадар андай клік трлерін пайдаланасыдар? Оушылара клік трлерін алай топтауа болатынын срап крііз. Ежелгі, рлы, су, уе кліктеріне блінетіндігін айтуы ммкін. Айта алмаса бірнеше сратар оюа болады. Мысалы: Ерте кезде халы немен кшті деп ойлайсы? Отбасы саяхата немен барады? | ||||
| 1.2.4.2 туристтерді негізгі масаттарын анытау | Саяхат, саяхатшы
() «Саяхат» жне «саяхатшы» сздеріне ой озау. Саяхат деген не? Саяхатшы деген кім? р адам саяхатшы бола ала ма? андай масатта саяхата шыуа болады?
(Ж;Т) Жпта оушылар азіргі кезде адамдар алай саяхат жасайтыны туралы пікір бліседі.
- айда саяхата барды?
- Саяхатта андай ызыты оиалар есіде алды?
- Саяхат жасаанда андай демі жерлерді крді?
Оушылардан ертедегі жне азіргі кездегі саяхат жасауды андай састы пен айырмашылытары барын табады. азастана саяхат жасау жніндегі нсаулы/жолкрсеткіш жасауа кмек сраыз. Саяхатшыларда сол жерлер туралы суреттері кп, алайда арындасы/сілісі шатастырып тастаан.
| азіргі жне ерте замандаы саяхат туралы суреттерді не туралы екендігі жне олар андай жмбатарды шешуге кмек беретіндігі жнінде ой озауа беруге болады. |
| «Дниетану» пні. Бастауыш мектеп. 1-сынып | ||
| 6-блім: Салт-дстр жне ауыз дебиеті | ||
| Осыан дейін мегерілген білім | ||
| Оушыларды аыздар, гімелер, ертегілер, маал-мтелдер туралы білімдері болады. Астана аласы, «Бйтерек» монументі туралы біледі. | ||
| Мазмны | ||
| Бл блімде лтты салт-дстр, халы ауыз дебиеті, елімізді тарихы туралы арапайым тсініктер беріледі. азастанны ткенімен байланысты мифтер мен аыздарды маыздылыы арастырылады. Карта трлерімен жмыс істейді. | ||
| Осы блімдегі «Дниетану» пніні тілдік масаты: Оушылара пндік масаттара жетуге кмек шін сйкес академиялы тілдегі тілдік масатты лгісі тменде берілген. | ||
| Тілдік масат | Пнге атысты лексика мен терминология | Диалога/жазылыма ажетті тіркестер |
| Оушылар: азаты лтты жне зге лттармен састы трысындаы маал-мтелдерді, халы ертегілері, аыз гімелерін, образдарын, символдарын, туын, монеталарын, картиналарын/фотосуреттерін, ескерткіш-ждігерлерін біледі. | Оан кіретіндер: · маал- мтелдер; · халы мифтері, аыздары; · ескерткіштер; · археологиялы мрааттар, артефактілер /нысандар; · картиналар; · састы, лтжандылы, патриотизм. | Талыланатын мселелер: · Аызда андай мліметтер бар? · Дстрлі халыауыз дебиетінде не туралы айтылады? · Берілген монета/суретке атысты андай сратар оюа болады? ... неліктен екендігін айта аласыздар ма? · … осы маал- мтелдер маызды …азаты дербестігі шін лтты ту маызды ма? · …сіздер Алтын адам туралы аызды шынды немесе жалан деп ойлайсыздар ма? |
| Баса тілдік масаттарды ою шін жне ылыми тілді дамытуа атысты осымша нсаулыты жоарыдаы «Тілдік масаттар туралы» блімді араыз. | ||
| ысаша шолу.Осы тарау кркем сурет символдарын пайдалану тсілдеріне жне оларды лтты бірегейлікті, оан атыстыын, патриотизмды дамыту масатында маызды тірек ретінде тануа негізделген. Бес саба халы ертегілерін/аыздарын, маалдарын; азастанны мемлекеттік Туын, монеталарын; Алтын адам туралы аызды, археологиялы олжалар мен оамды ескерткіштерді – «Бйтерек» монументін амтиды. Пнаралы байланыстар дебиет, кркем ебек, АКТ пндерімен атар жреді (театр, музыка, скульптура, живопись жне мультимедиа). Тарау азастан мен оны лтты бірегейлігі туралы идеяларды кіріктіретін байратарды, имараттарды, ескерткіштерді, бейнелер мен символдарды дизайндарымен байланысты аза дебиетіндегі халы ауыз дебиетіні гімелері, ертегілері, маал-мтелдеріні бай орына сйенеді. |