Трбие жмыстарыны нтижесі мен тиімділігіні диагностикасы

Жоспары:

1. Сынып жетекшісіні оушылармен жмысыны диагностикасы

2. Сыныпты педагогикалы рдісіні негізгі сипаттамасы жне оларды крсеткіші.

3. Сыныпты педагогикалы рдісіні сипаттамасы бойынша диагностикалы мліметтер алуды зерттеу дістемесі

4. Оушыларды трбиелігі диагностикасы жне сынып жымыны даму дегейі.

5. Оушылар жне оушылар жымы диагностикасыны шамамен алынан бадарламасы мен дістемесі

 

Сынып жетекшісіні оу-трбие жмысыны нтижесіне талдау жргізуі.Бл сынып жетекшісі жмысыны ішіндегі н крделі кезеі.Себебі ол педагогикалы процесті мнін танып білуге аса зор ыпал етеді.рбір жадайды талдау жмысыны нтижесінде,оан дер кезінде дрыс шешім абыддап,тзетулер жне толытырулар енгізіп отыруа ммкіндік туады.Ол сынып жмысыны масат міндеттері жне оны жоспарлау жмысымен тыыз байланысты болады.сондытан да сынып жетекшісі шін,оны атаруды маызы ерекше.

Талдау жмысыны масаты –оу жмысыны соында сынып клемінде жалпы педагогикалы процесті нтижесін баалауды,келешекте оны жмысын жетілдіруді жаа нсасын жоспарлауды жне жаа оу жылыны масат міндеттерін анытап,негіздеуді кздейді. Оны нтижесі оушылармен,ата-аналармен жнолданылады. пн малімдерімен атарылатын оу-трбие жмыстарын йымдастыру жне жоспарлау барысында олданылады.

Оу жылыны орытындысына талдау жргізу негізінен бір жыл бойы жргізілген жмыстарды мліметтері, оларды талдау жмыстары орытындысы,сауалнама жргізу жне зерттеу нтижесі барысымен байланысты атарылады.орытындысында,педагогикалы рекетті жетілдіруге сай натылы сыныс білдіру жне біріай орта кзарас алыптастыру жмыстары жргізіледі.Оны мамыр жне маусым айларында атару тиімді.

Оу жылында атарылатын жмыстара атысты баса да мліметтерге жне тосанды оу-трбие жмыстарыны нтижесінде талдау клемі,сипаты жаынан крделі болып келеді.сондытан да ол комплекстік жмыс болып есептелінеді.

Дегенменде оу жылыны нтижесінде ке клемде талдау жргізуді зіндік иындытары болады.Ол шін,ондаы атарылан жмыстарды топтап,соны ішінде басымды танытатын жне жоспарда крсетілген міндеттерге сай келетін оушылар жымыны оу-танымды,трбиелік рекеттерін дерлік ттастай амтитын клемді блігін бліп крсету ажет. Мндай талдау жмыстары негізінен 3 кезеде атарыалуы ммкін.

1. Жалпы сынып жымыны міріне талдау жасау

2. Сынып жмысындаы кейбір негізгі мселелерді талдау.оамды –пайдалы рекеттерді.Мысалы,сыныптаы ткезекшілікті йымдастыру,жалпы мектеп аралы істерге атысу,оушыларды сыныптаы зін-зі басаруды дамыту т.с.с.

3. Жеке оушымен жмыс нтижесін талдау.

Жоары да крсетілген блімдерге сйкес,талдауа атысты мселелер оу жылыны басында белгіленген міндеттерді ескере отырып,сынып жетекшісіні басшылыымен аныталады.

Талдауа атысты сратар топтамасы шартты трде мынандай болуы ммкін.

1. аралып отыран мселені нтижесі андай?Ала жылжу барма,болса оны озаушы кші андай?

2. Жоары нтижеге ол жнткізу ммкіндігі немесе керісінше болуды себебі андай?

3. Сынып мірінде андай о згеріс болды.

4. Бізді сынып баса сыныптара араанда андай згешеліктерге ие?

5. Болашата ол жеткізген жетістіктерді а,жинаталан материалдарды срыптау жне негізгі лай сатап, дамытуа болады? Ол шін біз не істеуіміз керек?

6. Сіздерді сынып мірінде кілдеріізге онбайтын андай мселелер толандырады?

7. Біз ткен оу жылымен салыстыранда андай жетістіктерге ол жеткіздік?

8. Келесі оу жылын андай негізгі мселемен бастаан жн деп ойлайсыз?

9. Сынып міріндегі андай негізгі кемшілікті жою басты мселе деп ойлайсыз?

10. Оу жылыны орыиындысына сай сынып оушыларынан кімдерді ынталандыру ажет деп ойлайсыз?

Ата-аналарды орытынды жиналысында:

- биылы оу жылында андай жаа о нтижеге ол жеткіздік деп ойлайсыз?

- пн малімдерді,ата-аналар жне мектеп кімшілігі андай мселелермен айналысты?

- сынып жетекшісіні оушылармен жне ата-аналармен жмысында андай нтиже болды?

- келесі оу жылын алай йымдастыру лайыты деп ойлайсыз?деген сратарды талдау да з нтижесін берері аны.

Осындай жмыстарды атару барысында ажетті материалдарды жинау жне оан талдау жргізу ажет.Ол шін жиналысты хаттамсы жргізу жне арнайы топ рып жинаталан материалдарды срыптау жне негізгі ой-пікірлерді орытындылау шін ата-аналар жне оушылар белсенділерін тартан жн.

Міне,осындай талдау жмыстарын атару шін уаыт тапшылыымен санаспай,жан-жаты ізденісті йымдастыру ажет. Тжірибе крсеткендей,ол болашатаы атарылар істерге атысты натылы малматтар алу шін,рашанда зіні жемісін берері аны.

Сынып жетекшісіні оу жылыны орытындысына талдау жргізуді йымдастыру жиыстарыны шартты трде алан жоспары.

1. Талдау жмыстарыны мазмны мен формасын белгілеу шін оушылар жне ата-аналар белсенділеріні отырысын йымдастыру.

2. Сынып жетекшісіні трбие жмысыны нтижесін анытау шін «срез» тсілін жргізу.

3. Сынып жымымен талдау жмысыны дістемесін ойластыру.

4. Сынып жмысыны орытындылауа сай оушыларды пікірін ескере отыра,олара тапсырма беру.

5. Оушыларды жне ата-аналармен,пн малімдерімен бірлесе отыра жымды талдау жмыстарын жргізу.

6. Талдау жмыстарыны материалдарын деу сарапау кесте,сызбалар сызу т.с.с.

7. Оушылар жне ата-аналар белсенділермен талдау жмысыны нтижесін жазбаша орыту.

8. Талдау жмысыны орытындысын мектеп кімшілігіні трбие жніндегі орынбасарына тапсыру.

рине мндай жмыстарды атару сынып жетекшісінен шыдамдылы пен тзімділікті,орасан кш-жігерді жне ке клнмді тжірибе мен асан йымдастырушылы абілетті ажет етеді.Сондвтан,талдау жмысыны нтижесін орытындылау барысында,оан атысты барлы материалдарды ой елегінен ткізіп,негізгі кезедер мен ондаы шешімдерді бліп крсетіп,болашата сыныпта,атарлатын жмыстарды сипатын,мазмнын анытау пайдалы болма.

Талдау жмысыны нтижесімен сол сыныпта жмыс ісейтін баолы пн малімдері таныс болуы тиіс.

Бгінде мектеп тжірибесінде олданып жрген талдау жмысыны р трі бар.Олар кбінесе нысанаа,субъектіге,талданып отыран мселені мазмны мен уаыта сйкестігіне байланысты арастырылады.Дегенмен де райсысыны зіндік ерекшеліктері бар.мндай жадайда сынып жетекшілері наты жмыс формаларына сай талдауды жргізеді.

Сынып жетекшісіні оу жылына талдау жмыстарыны шартты трде алынан лгісі.

1. Сыныптаы педагогикалы жмысты талдауды жалпы нтижесі.

1.1. Оушыларды трбиелік жне леуметтік згеру сапасы леуметтік маызы бар сапасыны дпмуы,мінез-лы,рекеті,белсенділігі.т.с.с.

1.2. Оушылар жымыны даму дегейі,жымдаы оушыларды,малімдермен оушыларды жне ата-аналар мен оушыларды зара арым-атынасыны сапалы крсеткіші.

1.3. Педагогикалы тсілдерді олдану нтижесі.

2. Сынып алдында ойылан міндеттерді орындалуына талддау.

2.1. Бгінгі кн трысында ткен оу жылындаы міндеттерді дрыстыы,з уаытында ойылуы,уаытпен сйкестігі.

2.2. Оу жылыны ішінде андай міндеттер нтижелі атарылды? Оны крсеткіші андай?

2.3. андай міндеттер орындалмады жне оны себебі?

Олай болса, сынып жетекшісі педагогикалы процесті нтижесін талдау барысында анытайды.

- сынып жымы мен зіні педагогикалы рекетіні нтижесін;

- сыныптаы атарылан пед- жмысты масата сйкестілігін;

- нтижеге ол жеткізуді факторларын,озаушы кштерін,себептерін;

- пайдаланбай алан ммкіндіктер мен пед- ралдарын,болашата сынып жмысын жетілдіруді осымша кздерін арастыруды.т.б.

Сынып жетекшілеріні іс-рекетіне жасалан леуметтік талдау нтижесінде оны міндеттерін трт топа бледі.

Бірінші топ – леуметтік міндеттер (балаа кмек, оны леуметтік атынастар жйесіне енгізу, жеке тланы дамуы мен оны даралыыны алыптасуына тиімді жадай жасауда жанямен жне трбие институттарымен рекеттестік).

Екінші топ – диагностикалы міндеттер (сыныппен жмысты дрыс йымдастыру шін оушыны жеке тласы мен жымны даму диагностикасы).

шінші топ – адамгершілік міндеттер (баланы бойында айрымдылы критерилерін алыптастыру, баланы адамгершілікке бейімдеу жадайына ою).

Тртінші топ – даралы-тжірибелік сипаттаы міндеттер (оушылармен жмысты нтижелі педагогикалы тсілдерін тадау, з жмысын жоспарлау, іс-рекетті баылау мен тзету, рефлексия педагогикасы).

Педагогтарды, зерттеушілер мен малімдерді оушылар жымындаы трбие жйесін йымдастыру шін маызды мідеттерді бліп арау. йткені оушы міріні барлы жатарын сынып жетекшісі мен мектепті трбие жмысы ыпалымен аяталмайды. Е маызды міндеттер:

1. Денсаулы пен салауатты мір салтына трбиелеу.

2. Баладаы адамгершілік ндылытарын алыптастыру.

З.Оушыда адамгершілік мінез-лыты алыптастыру.

4. Баланы бойына біткен абілетілігі мен масат-мдделерін жааша дамыту.

Е.Н.Степанованын ой туыншаа сыныпты трбиелік жйесі-бл сыныптаы рбір мшені трбиелеп жне оларды мір сруші ымдастыру тссілі бл бірттас зара серететін компонент, жымда жне тланы дамуын амтамасыз етеді -дейді. Осыан байланысты компоненттер тізімі;

1. Жеке топты компонент трбиелік жйе рамы балалармен ересектер тобы.

2 ндылы-бадарлы компонент (трбиені масат міндеті бірлікте, сыныпты болашаы, трбие жйесін руды аидасы).

3. ызметтік-рекет компоненті (жйе рушы турі, форма бірлескен іс-рекетті йымдастыру дісі, трбие жйесіні негізгі ызметі, зін-зі басару).

4. Уаытша-кеістік компоненті (трбиелік орта, трбие жйесіні алыптасу кезені т.б.).

5. Диагностикалы-талдау компоненті (трбиелік орта,трбие жйесіні тиімді лшемі, жымды танып білуді діс тсілдері, талдауды формасы мен тсілдері, алынан нтижені баалау).

Сынып жетекшісіні жмысындаы е иын нрсе сол оушыларды адамгершілік жаынан алыптастыру болып табылады.Диагностика деген ыма оу-трбие барысында жетістік пен кемшіліктерді кре білу, соларды дер кезінде алдын алып болдырмау, жетістікті жетілдіре отырып аыры ортындыны кздеу. Мектептен кейін оушыны алан білімін тжірибеде олданып іске асыруын адаалау, зіне де, оама да пайдалы адамды трбиелеп шыару.

Диагностика деген – оушыны аыл-ой ммкіншілігін, адамгершілігін, дене дамуын баалай білу, оларды жеке басыны психологиялы ерекшелігін кре білу, адамдармен тіл табысу абілетін зерттеу, зін оушылар ортасында алай стап, малімдермен, лкендермен атынасын анытауды белгілеу.

Педагогикалы жымны іс-рекетіні крсеткіштерін баалау /принциптері/. Педагогикалы жымны іс-рекетіні крсеткіші жеке малімдерді жне оу-трбие жмысына атынасы бар басада адамдарды біріге, ынтыматаса атаран, бір баытты іс-рекетіні негізінде алыптасан мектеп жмысыны нтижесі арылы бааланады. Педагогикалы жымны іс-рекетін ылыми бадарлы жйеге негізделген басшылы іске асырады. Баылауды ызметіне сабаа атынасу, трбие жмысы, сыныптан тыс жмыстар жатады. Олар:

а) жргізген жмысты ылыми-методикалы сапасын зерттеу;

) малімдерді ажетті оыту-трбиелік мселені шешуге негізделген саба жйесіндегі іс-рекеті, соан байланысты оларды оушы белсенділігін арттыра отырып білімді игеруге деген ішкі ажеттігін туыза отырып, з бетімен жмыс жасау абілетіне жетісу, сйтіп бгінгі ылым мен техникаа негізделген оамда мірді бар саласынан хабары бар білімді адамдарды трбиелеп шыару, оамда болып жатан былыстарды, саяси-идеологиялы бадар-баытты ажырата білетін жаа типті азаматтарды трбиелеу т.б….;

б) алдыы атарлы педагогикалы тжірибені анытап, оны тарату масатында;

в) оушыларды білім сапаын анытау, зерттеу …;

г) сыныптан тыс трбие жмысыны мазмндылыын, серлігін баылау, баалау.

дебиеттер:

1. Зверев В.И. Диагностика и экспертиза педагогической деятельности аттестуемых учителей. Москва, 1998.

2. Коломинский Я.Л. Психология детского коллектива: система личностных отношений. Минск,1984.

3. Фридман Л.М., Пушкина Т.А., Каплунович И.Я. Иучение личности учащегося и ученических коллективов. Москва, 1988.

4. Караковский В.А., Новиков Л.И., Селиванова Н.А. Воспитание? Воспитание… Воспитание.

5. Кукушин В.С. Теория и методика воспитательной работы. Ростов на –Дону, 2002 г.

Дріс