Сабаты таырыбы Баяндауыш
Сабаты масаты 1. Білімділік:
Оушыларды баяндауыша тн белгілері, жасалу жолдары, сйлемдегі орны туралы білімін кеейту;
2. Дамытушылы:
Сздік орын молайту, есте сатау абілетін арттыру, шапшадыа, байаыштыа йрету.
3.Трбиелік:
Алырлы, сабырлылыа, шыармашылыа баулу.
Сабаты трі: Дстрлі.
Сабаты дісі: Тсіндіру, длелдеу, сра жауап, тест
Сабаты крнекілігі: интерактивті тата, тірек сызбалар, баалау параы, сызба-нсалар.
Сабаты барысы:
1.йымдастыру кезеі
Оушы назарын сабаа аудару.
Саба жоспарымен таныстыру.
1-кезе
2.й тапсырмасы.
Сйлем мшелері деген не?
Сйлемні трлаулы мшелері?
Бастауышты сйлемдегі орны, маызы андай?
Бастауыша тн негізгі белгілер?
Баса сйлем мшелерінен ерекшелігі андай?
Бастауышсыз сйлем бола ала ма?
Бастауышты сраулары
Логикалы бастауыш деген не?
Бастауышты жасалу жолдары
Сз таптарыны бастауыш ызметінде жмсалуы.
2-кезе
Интерактивті татада берілген сйлемдерден бастауышты талдау.
Жауынгерлер а ар, кк мз аязды кндер мен тндерді елемей жріп келеді.
Жауынгерлер – кптік жалаулы зат есім; жалпы есім.
Жасы - ісімен жасы
Сын есім нлдік тлада заттану арылы жасалан
Білекті бірді жыар, білімді мыды жыар.
атысты сын есімдер затты маынаа ие болып, бастауышты ызметінде.
3-кезе
Жаа саба: Баяндауыш.
Біріншіден, баяндауыш деген не?
Брыны ткен сабатарды еске тсіріп, ережесін,сратарын айтып, мысал келтіреді.
Баяндауыша тн белгілер:
1. Баяндауыш бастауыша баынышты сйлем мшесі.
2. Баяндауыш сйлемдегі ойды тиянатайды.
3. Баяндауыш бастауышты р трлі асиетін крсетеді.
а/ ісін, имылын
/ жай-кйін, затты санды, сапасын, млшерін,
мекенін, мезгілін
б/ іс-рекетті сапасын
в/ асиетін
г/ амалын
д/ кім екендігін, белгісі мен сапа ретін т.б.
4. Баяндауыш бастауышпен жа, жекеше, кпше трде йлесуі.
5. Предикативтілік білдіруі.
6. Олар екі рамда болады.
7. Сйлемні бас мшесі болады.
Осы белгілеріне арай ереже шыару: Демек баяндауыш дегеніміз - бастауышты имылын, ісін, жайын, кйін, затты, сынды сапасын, санын, млшерін, мекенін, мезгілін, предикативтілік іс-рекетті білдіріп,екі рамда жмсалатын,
ойды тиянатап, бастауыша баынышты болып тратын
сйлемні бас мшесі.
Баяндауышты жасалу жолдарын тірек-сызбалар арылы тсіндіріп ту
 |
ТАПСЫРМАЛАР:
Тиісті баяндауышты ойып жаз.
1.Бастауышты ісін, имылын білдіретін баяндауышты ойып жаз.
Мен сізбен лі . . . . . . /сйлесемін/.
зен суы айнадай млдір боп . . . /аады/.
2. Затты маынадаы баяндауыш.
Білім берген, нр берген - . . . /мектебім/.
3. Ксемше тлалы баяндауыш.
бдірахманны аладан келгенін естіп, й-іші . . . . /уанып
отыр екен/.
4. Сын есімнен жасалан баяндауыш.
Шіркін, туан жерімні табиаты . . . / слу , кркем/.
5. Сан есімнен жасалан баяндауыш.
лпан биыл . . . /жетіде/.
6. Есімше тлалы баяндауыш.
Жртты айдаан малы былтырыдан грі . . . /кбейген,
азайан/.
7. Есімдіктен жасалан баяндауыш.
Барым да, нарым да бір . . . /зі/.
8. Тйы етістігінен жасалан баяндауыш.
Мені арманым - алай да осы масатыма . . . /жету/.